ARCHEO- ANTROPOLOGIE INHOUD →
http://nl.wikipedia.org/wiki/Antropologie
Antropologie wordt door de American Anthropological Association (AAA) in vier gebieden onderverdeeld.
In Noord-Amerika krijgen antropologiestudenten dan ook al deze velden onderwezen, terwijl in Europa voor alle deelgebieden aparte opleidingen bestaan.
De deelgebieden zijn:
- Biologische antropologie of antropobiologie, die de mens als biologisch organisme, het gedrag van primaten, menselijke evolutie en bevolkingsgenetica bestudeert;
- Linguïstische antropologie, die de variatie in taal door tijd en ruimte bestudeert en ook het sociaal gebruik van taal en de relatie tussen taal en cultuur;
- Archeologie, die de materiële overblijfselen van menselijke samenlevingen bestudeert; en
- Sociale antropologie of Culturele antropologie (vroeger ‘volkenkunde‘ of ‘etnologie‘) is de wetenschap die o.a. het sociale gedrag, de economische structuur, en de ideologie (incluis religie) van volken en bevolkingsgroepen bestudeert. In de Verenigde Staten is de term ‘cultural anthropology’ in zwang, in Groot-Brittannië de term ‘social anthropology’. In Vlaanderen is de term sociale en culturele antropologie gebruikelijk.
Verder worden tegenwoordig ook de volgende deelgebieden in de antropologie onderscheiden:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Culturele_antropologie
http://nl.wikipedia.org/wiki/Fysische_antropologie ( BIOLOGISCHE ANTROPOLOGIE)
—————————————————> http://nl.wikipedia.org/wiki/Paleoantropologie
Animisme
Animisme is het toekennen van een geest(spirit ) aan niet-menselijke dingen zoals planten, bomen, dieren, het weer, vuur, werktuigen, enzovoorts.
http://www.museumkennis.nl/asp/page.asp?alias=museumkennis&id=i000024
Niet alleen mensen zijn ” bezield” volgens het animisme , maar ook dieren, natuurverschijnselen en dingen.
1. Sculptuur van een hondachtig wezen (100%)
instelling: Rijksmuseum voor Volkenkunde
-Wild waarop gejaagd werd, had/heeft een ziel. Dus moe(s)ten ze met respect worden behandeld. Anders zouden de dieren wegblijven( kunnen uitsterven ) en leden de mensen honger( zullen de mensen uiteindelijk ook uitsterven ) .
https://nl.wikipedia.org/wiki/Animisme_(religie)
http://nl.wikipedia.org/wiki/Animisme
_______________________________________________________________________________________________________
Anomalie
Afwijkend van het gangbare(binnen een cultuur ) .
Anders dan het andere.
Bv alle bekende vissen binnen een cultuur zijn geschubd behalve de aal. De laatste kan dan een anomalie genoemd worden.
Vaak zijn anomalische voedingsmiddelen geladen met speciale krachten die of juist gemeden moeten worden van wege krachten die negatief op het lichaam zouden werken OF juist wel gegeten vanwege een toegeschreven heilzame werking.
wortelmannetje 
wortelmeisje
zie ook —> spijswetten / Kosher / Halal
http://nl.wikipedia.org/wiki/Spijswetten http://nl.wikipedia.org/wiki/Kosher http://nl.wikipedia.org/wiki/Halal
Men zou ook zo naar de vrouw in haar vruchtbare periode kunnen kijken : zij bloedt periodiek, maar is toch niet gewond.
zie ook —> wetten rond menstruerende vrouwen
http://nl.wikipedia.org/wiki/Anomalie
______________________________________________________________________________________________________
Anomie
Een anomie is een situatie waarin de normaal geldende culturele en sociale regels wegvallen. Veel korter gezegd: vormen van (beperkte ) normloosheid. (….beter = ” everything goes “als je de situatie maar overleeft )
–> oorlogssituatie –>” la geurre et l’amour ne connaissent point de lois ”
( uiteraard zijn er wel ingebouwde “morele” gedragingen / tenzij het gaat om mensen met aangeboren( of verworven ) hersenschade of mentale handicaps / ook het ontbreken van de directe lijfelijke aanwezigheid van de slachtoffers ( bommenwerpers piloten/ knopjes drukkers op duizenden kilometers afstand ) laat deze directe “morele remmen “(gedeeltelijk) wegvallen )
______________________________________________________________________________________________________
Arbeidsdifferentiatie
Arbeidsdifferentiatie is de functionele differentiatie van vormen van arbeid binnen een samenleving.
Als een samenleving complex is en mensen niet slechts produceren om aan hun directe levensbehoeftes te komen treden er verschillen op in de vorm van arbeid die mensen verrichten.
Er vindt een uitwisseling van arbeidsproducten plaats waarbij mensen zich toespitsen op hun eigen arbeidsproces( specialisatie ), daarvan teveel produceren en dat ruilen met de producten van anderen.(Handel/ Distributie )
De onderlinge afhankelijkheid en de vormen van solidariteit veranderen hierdoor.—>er onstaan ook allerlei vormen van afhankelijkheid , paternalisme , uitbuiting , klassenverschillen , armoede , egoisme , onverschilligheid en rijkdom
http://nl.wikipedia.org/wiki/Historisch_materialisme
zie ook —> arbeids(ver)deling
http://nl.wikipedia.org/wiki/Arbeidsdeling
______________________________________________________________________________________________________
Boemerangclassificatie
Een classificatie die je bewust of onbewust, bedoeld of onbedoeld zelf in het leven roept en die je daarna `ontdekt`. Keert die zich tegen je dan is er strikt genomen sprake van een contra-finaliteit —> vgl Merlot-Ponty.
°…….What happens when you throw a Boomerang? It comes straight back to You, of course! That’s exactly what the Boomerang List Builder does……
Zie ook —> retoriek –> cirkelredeneringen / “Begging the question” fallacy —> Tunnel visie
Contra finaliteit ;”… in de put vallen die je hebt gegraven( al dan niet voor iemand anders ) …”
_______________________________________________________________________________________________________
Bruidsprijs
In traditionele Afrikaanse culturen wordt het huwelijk pas als voltrokken beschouwd nadat de bruidsprijs betaald is. Deze bruidsprijs kan de jongeman op verschillende manieren vereffenen: in vee of in geld, ( of schaarse produkten voorwerpen uit de ruilhandel en het ruilverkeer ) of door voor de families van de bruid te werken. Deze betalingen van het meisje worden gezien als een vergoeding voor het verlies van een van de familieleden. De bruidsprijs is een belangrijke, dwingende kracht bij de bestendiging van het huwelijk: hij is voor beide families een goede reden om ervoor te zorgen dat het paar bij elkaar blijft en zijn wederzijdse verplichtingen nakomt. Een man die een bruidsprijs betaalde aan de familie van het meisje kan, wanneer hij haar geen goede levensgezellin vindt, eisen dat haar familie erop toeziet dat zij haar leven betert of dat de familie de bruidsprijs teruggeeft.
Artikelen
4. Neusring (100%)
instelling: Rijksmuseum voor Volkenkunde
5. Oorhanger (100%)
instelling: Rijksmuseum voor Volkenkunde
http://en.wikipedia.org/wiki/Bride_price
Bruidsgave/bruidsgift/bruidsprijs
In de Islam is de man formeel verplicht aan zijn vrouw een bruidsprijs of bruidsgave te betalen bij het sluiten van het huwelijk. Het gaat om een geldigheidsvoorwaarde van het islamitisch huwelijk. Voor meer inlichting hierover, zie M.-C. Foblets & J.-Y. Carlier, Le code marocain de la famille, Brussel, Bruylant, 2005.
http://members.chello.nl/~j.boersema/onderzoek.html
Huwelijksbetalingen Een antropologisch-ethisch onderzoek naar de bruidsprijs op Oost-Sumba.
zie ook —> http://nl.wikipedia.org/wiki/Bruidsschat
____________________________________________________________________________________________________
Collectief “Geweten”( =publieke kennis + bewustzijn van de eigenheid van de groep + interpretatieve maatschappelijke consensus + collectief sociaal geheugen )
OPMERKING
Het is veel beter te spreken van
Conscience collective
(zie ook ) —-> Sociale controle —>Zwijgende meerderheid –> SILENT MAJORITY
Deze term werd bedacht door
De term komt voort uit de behoefte om de sociale wetenschap af te scheiden van de psychologie.
Het woord geweten is hier eigenlijk niet op haar plaats, het is een manke vertaling van het franse woord conscience.
De betekenis daarvan komt dicht in de buurt van een definitie van cultuur. Het duidt zowel interpretatie als kennis als bewustzijn aan. Wat de term collectief geweten precies inhoud is vrij gecompliceerd. De term maakt duidelijk dat Durkheim vond dat de samenleving meer was dan de optelsom van de individuen in die samenleving. Collectief geweten is collectief in de zin dat de mensen in een samenleving handelen volgens normen die binnen de groep besloten liggen (en dus niet in de hoofden van de individuen). Collectief geweten is geweten omdat groepen mensen een gezamenlijk bewustzijn hebben waarin zij sociale herinneringen opslaan. Dat gezamenlijk bewustzijn ‘leert’ en verandert. De samenleving heeft dus ook een eigen collectief gedrag en dat sluit eigenlijk heel nauw aan bij een ideationeel begrip van cultuur.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Conscience_collective
http://nl.wikipedia.org/wiki/Sociale_controle
http://en.wikipedia.org/wiki/Silent_majority
_______________________________________________________________________________________________________
Cultureel Determinisme
Antropologen duiden het gedrag van mensen meestal aan de hand van culturele verklaringen. Ze proberen te verklaren welke rol cultuur speelt in de samenleving. Tegenwoordig wordt cultuur veelal gezien als een ideationeel systeem dat zowel in het hoofd van het individu zit als dat het `tussen` individuen aanwezig is. In die focus op cultuur schuilt ook een gevaar. De culturele component van een sociaal conflict bijvoorbeeld kan overbelicht worden. Als de samenleving helemaal vanuit cultuur verklaard wordt noemen we dat cultureel determinisme.
Cultureel Relativisme
Elke persoon interpreteert de wereld anders. De interpretatie die hij/zij maakt wordt beïnvloed door de cultuur waarin hij/zij is opgegroeid. Een cultuur is geen afgebakende set ideeën. Je kunt de ideeën van de ene cultuur ook niet vertalen naar een andere cultuur. De leden van een cultuur delen de ideeën ook niet in gelijke mate maar we spreken van een distributief cultuurmodel. Het is ook maar zeer de vraag in hoeverre je iemand anders écht kunt begrijpen als je zowel persoonlijke als culturele interpretaties moet maken. Ook antropologen zullen interpretaties moeten maken. Desalniettemin willen zij toch de culturele factor in de samenleving zo ‘objectief’ mogelijk verklaren. Cultureel relativisme is een aanduiding voor de beperkte verklaarbaarheid van andere culturen. Als een antropoloog zich cultureel relativistisch opstelt is hij/zij zich bewust van het feit dat hij/zij een culturele bagage heeft waarvan hij/zij zich niet kan ontdoen. Daarom spreekt de antropoloog over `andere` cultuur in termen van zijn/haar eigen cultuur. Dit is echter een bewuste en geïnformeerde vorm van verklaren en moet niet verward worden met etnocentrisme.
Cultuur
Cultuur bestaat uit allerlei ideeën, voorstellingen, denken, manieren van doen en zijn die je deelt met andere mensen op basis waarvan je handelt in relatie tot die andere mensen. Cultuur kan je zien als een soort lijm: als we niet iets hadden op basis waarvan we met elkaar kunnen communiceren, zou onze werkelijkheid er heel anders uitzien. We zouden meer zijn zoals dieren, hoewel die in een beperkte mate ook cultuur kennen en op basis daarvan met elkaar communiceren. Daarnaast handelen dieren natuurlijk op basis van hun instincten, die hen vertellen wat wanneer te doen.Cultuur is dus veel meer dan een basis voor communicatie. Zo bestaat er een materiele cultuur: dat wat mensen maken en gebruiken.Bron: Webklas Antropologie
Distributief Cultuurmodel
Cultuur is niet gelijk verdeeld over alle dragers van die cultuur, noch heeft iedereen gelijke toegang tot alle delen van een cultuur. Mensen delen bepaalde ideeën over de werkelijkheid, en op grond daarvan kunnen ze samenleven. Toch delen ze ook weer niet al hun ideeën met betrekking tot die werkelijkheid. We zijn geen kuddedieren die allemaal hetzelfde plaatje in ons hoofd hebben van hoe de wereld er buiten ons uit ziet, want de algemene beelden die we in onze cultuur krijgen overgedragen (via school of via de opvoeding) geven we onze eigen kleur en eigen interpretatie. Daarom kunnen mensen het oneens zijn en ontstaan conflicten.Bron: Webklas Antropologie
Dynamische Densiteit
In eenvoudige samenlevingen is er weinig verschil tussen wie welk beroep uitvoert. Zo kan ieder voor zijn eigen voedsel zorgen en er zijn weinig specialistische beroepen waarvoor scholing nodig is. Als een samenleving dichter bevolkt raakt en er steden ontstaan komen mensen niet alleen dichter op elkaar te wonen maar ook de sociale organisatie verandert. Als beroepen steeds specialistischer worden zeggen we dat er arbeidsdifferentiatie plaats vindt. Als gevolg hiervan raken mensen ook sneller met elkaar in conflict, de wereld van het individu wordt gevarieerder en gecompliceerder. Durkheim stelde voor om het begrip dynamische densiteit te gebruiken. De dynamische densiteit in een complexe samenleving: bevolkingdichtheid, arbeidsdeling, activiteit en dientengevolge sociale conflicten, is hoog.
Endogamie
Endogamie is de gewoonte om te trouwen binnen een bepaalde groep. De norm van de groep bepaalt wie bij de groep hoort en wie niet. Endogamie is het tegenovergestelde van exogamie.
Essentialiseren
Essentialiseren is een vorm van stereotype. Als een groep mensen wordt gecategoriseerd op basis van wat men beschouwt als hun `essentie` is er sprake van essentialisme. De veronderstelling is ook dat deze essentie de oorzaak van het gedrag van de groep is. Een bekende essentialisatie van tegenwoordig is bijvoorbeeld dat alle moslims fanatici zijn.
Etniciteit
Etniciteit gaat over een specifieke soort van identificatie van groepen mensen met bepaalde groepskenmerken. Kenmerkend voor etniciteit is dat mensen verwijzen naar een bepaald territorium, waar dan in hun ogen een specifieke cultuur bij hoort. Bij een etniciteit hoort vaak een gedeelde geschiedenis en soms ook een gedeeld geloof. Je ziet dat etnische groepen vaak een bepaald verleden claimen, terwijl die etnische groep in dat verleden als zodanig nog niet eens bestond.Bron: Webklas Antropologie
Etnocentrisme
Het Griekse woord ethnos betekent volk. Met etnocentrisme wordt bedoeld dat je andere culturen beoordeelt met de normen en waarden van je eigen samenleving?. Omdat je de eigen cultuur centraal stelt als maatstaf, worden andere culturen automatisch gezien als minderwaardige imitaties van je eigen cultuur. Met etnocentrisme wordt ook altijd een waardeoordeel gegeven over andere culturen. Antropologen gaan er vanuit dat een beoordeling, bijvoorbeeld in termen van goed of kwaad, afhankelijk is van de normen en waarden van de eigen cultuur. Met andere woorden, normatieve begrippen als goed en kwaad, zijn aangeleerde begrippen. Een beoordeling uitspreken over een cultureel verschijnsel is dan ook voor de antropoloog zinloos. Beter is het te zoeken naar waarom men in een cultuur bepaalde verschijnselen goed of kwaad acht (of mooi, lelijk, waardevol, educatief, overbodig etc.).Bron: Webklas Antropologie
Etnografie
Een etnografie is een beschrijving van een onderzoek naar bepaalde groep mensen, een volk, een stam, een leeftijdscategorie, en ga zo maar door.
Etnografisch Heden
Het etnografisch heden is de vertelde tijd en het vertelde tijdstip van een etnografie. Als een etnografie gaat over een stam in de 1971, dan moet je er als antropoloog rekening mee houden dat het boek geen afspiegeling is van het onveranderlijke leven van die stam maar dat ook daar de tijd voortschrijdt en er dus grote veranderingen kunnen zijn opgetreden. Aldus bestaat de situatie in het etnografisch heden als je het leest al niet meer. Dit is een belangrijke constatering omdat er in het verleden vanuit werd gegaan dat de tribale samenleving? zich al honderden jaren in min of meer dezelfde vorm bevond en dat je deze samenlevingen kon beschouwen als contemporaine voorgangers van onze eigen moderne samenleving.
Etnohoptologie
Wat is in hemelsnaam etnohoptology? Hoptologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de wijze waarop de mens denkt over zijn voedsel. Het doen vooronderstelt een denken zodat het waarachtig toebereiden van voedsel ook onder deze discipline valt. Ethnohoptologie heeft dan betrekking op hoe verschillende volkeren/culturen denken over hun voedsel. Vgl bv Anderson and Anderson : A Peking-Hokin Chinese ethnohoptology. Of Drs Theo A. Vermolen : Sprekend Voedsel. Een culinaire-antropologie en ethnohoptologie, een exploratie in West-Java
Exogamie
Exogamie is de gewoonte om te trouwen buiten een bepaalde groep. De norm van de groep bepaalt wie bij de groep hoort en wie niet. Exogamie is het tegenovergestelde van endogamie.
Functionalisme
Functionalisme gaat uit van het idee dat menselijk gedrag (hoe onlogisch ook) een functie heeft die uiteindelijk ten goede komt van de groep. Deze lijn van gedachte leidt er echter ook toe dat cultuur gereificeerd wordt. Cultuur “doet” iets. Daarnaast is het een visie die redelijk statisch is en wel verklaart waarom cultuur zich reproduceert, maar niet waarom cultuur verandert.
Gender
Het begrip gender verwijst naar de culturele invulling van verschillen in sexe. Wat een man is en wat een vrouw is, is qua fysieke kenmerken natuurlijk niet moeilijk te bepalen, hoewel er soms wel even iemand voor moet worden uitgekleed. Alleen, hoe mannelijkheid en vrouwelijkheid worden uitgedrukt, dat is per cultuur verschillend. Dus op basis van biologische kenmerken die universeel zijn, doen mensen in verschillende culturen heel verschillende dingen. Vrouwen die vanwege hun vrouwelijkheid een burqa moesten dragen van de Talibaan in Afghanistan, hebben te maken met een benadering van vrouwelijkheid die totaal verschilt van de onze. Bij ons zie je bijvoorbeeld een grootschalig gebruik van vrouwenlichamen voor reclamedoeleinden. Ook die manier om met vrouwelijkheid om te gaan is cultureel bepaald en mogelijkerwijze voor iemand uit Afghanistan weer shockerend.Bron: Webklas Antropologie
Globalisering
Ook wel mondialisering genoemd. Globalisering is de term waarmee de tendens wordt bedoeld dat sociale interactie boven de nationale grenzen aan het uitstijgen is. Mondiaal gezien is er een toename te zien in de omvang van een aantal belangrijke stromen: die van mensen, goederen, geld en informatie. Die stromen trekken zich steeds minder aan van regionale indelingen in natiestaten, waarvan de grenzen voor het grootste gedeelte in de 19de en 20ste eeuw zijn vormgegeven. Het globaliseringsproces wordt vaak in economische termen geduid. Ook op het gebied van cultuur is het proces echter van groot belang.Bron: Webklas Antropologie
Glokalisatie
De wisselwerking tussen mondiale, transnationale verschijnselen, waarden en normen ( globalisering ) en de lokale culturele invulling en aanpassing van die mondiale verschijnselen ( lokalisatie ).Bron: Webklas Antropologie
Holistisch
Als we een samenleving op een holistische manier benaderen wil dat zeggen dat wij die samenleving proberen te zien als een vervlochten geheel van facetten waaruit zij is opgebouwd. Economische -, religieuze – of juridische facetten worden zo veel mogelijk benaderd als deel van het geheel en niet als een losstaande ‘kracht’ binnen het systeem. Als we de antropologie holistisch benaderen bedoelen we daarmee dat we inzichten uit verschillende vakgebieden buiten de antropologie gebruiken om tot dieper inzicht te komen.
Identiteit
Je spreekt van identiteit als mensen zich met bepaalde culturele kenmerken gaan identificeren. Mensen gaan zich identificeren met bepaalde kenmerken, niet alleen door dingen te benoemen die bij hen ‘horen’, maar ook door dingen te benoemen die typisch bij anderen horen. Bepaalde mensen horen erbij, en anderen niet. Identiteit gaat primair om in- en uitsluiting. Sociale insluiting betekent dat bepaalde mensen samen een groep vormen, waarmee zij zich identificeren. Sociale uitsluiting betekent dat bepaalde mensen geen lid kunnen worden van deze gemeenschap.Bron: Webklas Antropologie
Informatiecultuur
Een informatiecultuur is een cultuur waarin het beschikken over informatie en het uitwisselen van informatie cruciaal is. In onze samenleving zien we hoe via Internet en andere informatiekanalen er steeds meer kennis wordt uitgewisseld. Onze afhankelijkheid van deze stromen van informatie is zeer groot. De Amsterdamse beurs, bijvoorbeeld, draait op deze informatiestroom. Als de stroom uitvalt en de informatiestromen stil vallen – zoals in de zomer van 2003 in New York het geval was – dan is het gehele openbare leven verlamd en is de schade enorm. Mensen kunnen niet werken omdat zij niet beschikken over computers, want heel veel bedrijven maar ook instellingen zoals de universiteiten zijn zeer afhankelijk van e-mail en Internet, en van interne computernetwerken. Terwijl de informatiestromen toenemen, neemt ook de macht toe die samengaat met de beheersing van die informatie. In Peru kon je zien dat de televisiestations tot de meest zwaar bewaakte gebouwen in de stad Lima behoorden, en dat is niet voor niets. Als je de geschiedenis bestudeert, zie je dat revolutionairen of opstandelingen altijd zullen pogen om invloed uit te oefenen op de informatiestromen. Via die kanalen immers worden allerlei beelden over hoe je de wereld zou moeten zien verspreid. Die beelden beïnvloeden ons, en bepalen de beelden waarmee wij weer naar de wereld kijken, in ieder geval tot op zekere hoogte. Ook dit is kenmerkend voor onze informatiecultuur. Niet alleen communicatiewetenschappers, ook antropologen bestuderen de communicatiemedia die van invloed zijn op onze cultuur.Bron: Webklas Antropologie
Initiatie
Wat is initiatie? / ……In Van Dale (11e editie, 1984) staat als omschrijving bij het woord initiatie: “inwijding, t.w. het volgens zekere regels en met zekere plechtigheid opnemen in een geheim genootschap of in zekere kring, bij natuurvolken veelal als puberteitsceremonie”. Een initiatie markeert altijd de overgang van een levensfase naar een andere. Op een plechtige en vaak ook feestelijke manier wordt gevierd dat iemand bij een bepaalde groep gaat horen: bij de volwassenen, bijvoorbeeld, of bij de huwbare vrouwen of bij de strijdbare mannen. Heel vaak moet zo iemand enkele beproevingen doorstaan om te bewijzen dat hij of zij er klaar voor is om bij die groep te horen. Zo moeten bij de Wajana-indianen in het binnenland van Suriname jongens tussen de tien en twaalf jaar bij hun initiatie de zogenaamde wespenproef ondergaan. In het midden van een gevlochten en met veren beplakt matje worden verdoofde wespen gestoken. De mat vol met stekende wespen wordt een paar minuten tegen de borst en de rug van de jongens gedrukt. Wanneer zij de pijn kunnen verdragen, worden zij als dapper en volwassen beschouwd. Zo’n matje is te zien in het Rijksmuseum voor
Volkenkunde,
RMV 5379-41.
In de westerse wereld bestaan ook allerlei initiatiegebruiken. Kerkelijke rituelen als doop, communie (rooms-katholiek) en belijdenis (protestants), zijn in feite ook een vorm van initiatie: daardoor ga je bij de kerkgemeenschap horen. En verder hebben veel studentenvereniging een ontgroeningsperiode. Pas wanneer de ‘nuldejaars’, zoals de nieuwe leden aanvankelijk worden genoemd, een aantal vernederingen en plagerijen dapper verdragen hebben, zijn ze volwaardig lid van de vereniging. Misschien ken je uit je eigen omgeving ook vormen van initiatie.
(Namens het Rijksmuseum voor Volkenkunde)
MuseumKennis.nl
Liminaal
Een liminale status is een niet-geaccepteerde of een niet-gedefinieerde rol binnen een cultuur. Liminaliteit is meestal van korte duur. Iemand die in een liminale status zit is meestal onderdeel van een overgang tussen twee geaccepteerde rollen. Tijdens een overgangsrite bijvoorbeeld zijn mensen vaak in een liminale status en ze hoeven zich dan ook niet te gedragen naar de normen van hun cultuur. Aan de andere kant kunnen ze vaak in die status ook niet deelnemen aan het leven in hun samenleving totdat de liminaliteit wordt opgeheven. De pubertijd bijvoorbeeld, zou ook gezien kunnen worden als liminaal. Een puber is geen kind meer maar ook nog geen volwassene. Er zijn geen duidelijke sociale normen voor pubers en daarom wordt extreem gedrag van hun eerder geaccepteerd.
Lokalisering
Met deze term wordt de reactie van lokale culturen bedoeld op mondiale verschijnselen. Door het globalisatieproces verspreiden mensen, goederen, geld en ideeën zich over de grenzen van landen en regio’s heen. Dat heeft een invloed op hoe mensen in een lokale gemeenschap denken en zich gedragen. Voor een deel zal men de nieuwe ideeën, goederen en mensen omarmen en overnemen. Voor een groot deel echter zullen mensen deze mondiale verschijnselen een plek geven in de plaatselijke normen en waarden van de gemeenschap. Mondiale verschijnselen krijgen daardoor een unieke, lokale invulling en krijgen daarmee een eigen, nieuwe lokale betekenis.Bron: Webklas Antropologie
Lokaliteit
De vestigingsplaats na een huwelijk is in veel culturen aan regels gebonden. Binnen de antropologie wordt dit aangeduid met de term lokaliteit. Een bruidspaar gaat na het huwelijk bij de familie van de man of bij de familie van de vrouw wonen. Dit noemen we respectievelijk patrilokaal en matrilokaal.
Macht
In de taal spreken we vaak van macht alsof het een ding is wat je als individu kan hebben. Een president ‘heeft’ macht, en een maffiabaas ook. Macht lijkt op deze manier op een eigenschap van een individu, net zoals machteloosheid. Het gevaar hiervan is dat macht een absoluut gegeven lijkt. Je hebt het of je hebt het niet, en daar valt niet veel aan te doen. Antropologen benaderen macht niet als een absoluut gegeven. Ze zien macht als een eigenschap van een relatie: een machtsrelatie is een ongelijke verhouding tussen mensen. Een baas van een bedrijf kan van zijn werknemers eisen dat zij doen wat hij wil, omdat hij hen kan ontslaan. Alleen, mensen die meer macht bezitten dan anderen, zijn ook weer van die ‘zwakkeren’ afhankelijk. Bijvoorbeeld een president van de kiezers; een keizer van de lokale leiders die zijn bewind steunen; een dictatoriale ouder van de gehoorzaamheid van de medegezinsleden. Deze benadering van macht voorkomt dat je als antropoloog machtsverhoudingen absoluut maakt: de zwakkeren hebben ook macht, alleen in een andere vorm en een andere mate.Bron: Webklas Antropologie
Matrilineair
In een matrilineaire samenleving wordt je verwantschap bepaald via je moeder.
Matrilokaal
In een matrilokale samenleving gaat een bruidspaar nadat het is getrouwd bij de familie van de vrouw wonen. Dit in tegenstelling tot patrilokaal.
Mechanische Solidariteit
De begrippen mechanische – en organische solidariteit verklaren de manier waarop de arbeidsdeling in een maatschappij is georganiseerd. In moderne samenlevingen bestaat een hoge dynamische densiteit. In een moderne samenleving is het arbeidsproces zeer gedifferentieerd. Individuen hebben gespecialiseerd en geschoold werk. Van al de arbeid die verricht moet worden in een samenleving om deze te laten draaien voeren individuen een heel specifiek deel uit. Ieder is afhankelijk van elkaar. De mensen in zo’n samenleving vormen als het ware één lichaam waarin elk orgaan zijn taak uitvoert. Dit noemt Durkheim organische solidariteit. Dit zet hij tegenover mechanische solidariteit. In eenvoudige samenlevingen is men minder afhankelijk van elkaar maar niettemin is er een zekere solidariteit. In deze situatie zijn mensen gelijkwaardiger wat betreft hun plaats in het arbeidsproces en autonomer. De metafoor van de machine voor een dergelijke arbeidsdeling ligt voor de hand. Een machine is minder gecompliceerd dan een organisme.
Mondialisering
Ook globalisering genoemd. Het begrip mondialisering kent eigenlijk in het Engels geen andere vertaling dan globalisation. In het Nederlandse woord mondialisering ontbreekt de notie dat de wereld door mondiale verschijnselen er ‘globaler’ op wordt, oftewel, dat alles in de wereld op elkaar gaat lijken. Dit is voor tegenstanders van mondialisering een belangrijk argument.Bron: Webklas Antropologie
Natiestaat
In onze huidige wereldorde leven wij overwegend in natiestaten. Het samengestelde woord natiestaat duidt er op dat het gaat om een combinatie van een gedeeld nationaal bewustzijn, en een staat. De staat is in feite het bestuurlijke orgaan. Natiestaten zijn staten die bestaan uit burgers die de macht en autoriteit erkennen van een nationale staat, en die zich idealiter ook identificeren met die nationale staat.Bron: Webklas Antropologie
Nationalisme
Nationalisme, is het gevoel dat je bij een bepaalde natie hoort. Het is een cultureel gegeven en niet een ‘aangeboren’ gevoel. Nationalisten neigen er vaak toe om wel te claimen dat een bepaalde groep als van ‘nature’ bij een bepaald gebied hoort en daarom recht heeft op dat gebied. Als je kijkt op een historische wereldatlas, zie je echter dat groepen mensen sinds het begin der tijden over de aarde trekken, en er dus niet echt een ‘oerbevolking’ is die altijd bij een bepaald gebied heeft gehoord. Toch is het een belangrijk cultureel verschijnsel, dus hoewel je kan zeggen dat groepen mensen nationalisme ‘bedenken/maken’, moet je als antropoloog dat gevoel wel serieus nemen.Bron: Webklas Antropologie
Norm
Een norm is een stelsel van ideeën dat voorschrijft hoe je je dient te gedragen. Het zijn de `regels` voor sociaal aanvaard gedrag. Normen zijn relatief in de zin dat ze niet in gelijke mate gedeeld worden door de individuen in een samenleving.
Organische Solidariteit
De begrippen mechanische solidariteit en organische solidariteit verklaren de manier waarop de arbeidsdifferentiatie in een maatschappij is georganiseerd. In moderne samenlevingen bestaat een hoge dynamische densiteit. In een moderne samenleving is het arbeidsproces zeer gedifferentieerd. Individuen hebben gespecialiseerd en geschoold werk. Van al de arbeid die verricht moet worden in een samenleving om deze te laten draaien voeren individuen een heel specifiek deel uit. Ieder is afhankelijk van elkaar. De mensen in zo’n samenleving vormen als het ware één lichaam waarin elk orgaan zijn taak uitvoert. Dit noemt Durkheim organische solidariteit. Dit zet hij tegenover mechanische solidariteit. In eenvoudige samenlevingen is men minder afhankelijk van elkaar maar niettemin is er een zekere solidariteit. In deze situatie zijn mensen gelijkwaardiger wat betreft hun plaats in het arbeidsproces en autonomer. De metafoor van de machine voor een dergelijke arbeidsdeling ligt voor de hand. Een machine is minder gecompliceerd dan een organisme.
Overgangsrite
Een overgangsrite is een periode waarin een persoon een aantal handelingen moet verrichten om van de ene sociale rol in de andere over te gaan. Een jongen die man wil worden moet in sommige culturen een aantal handelingen verrichten om zijn `mannelijkheid` te bewijzen. De overgangsrite is een ceremonie om een verandering sociaal te bevestigen.
Particularisme
De grondgedachte achter het particularisme is willekeur. Elke cultuur is uniek en is zo gevormd door de unieke historische en regionale omstandigheden. Je verklaart zo het gedrag van een groep mensen enkel vanuit de historische en lokale context en niet vanuit een eventueel groter verband of vanuit relaties met andere culturen. De voor de hand liggende zwakte van particularistische theoretiseringen is dat je een mozaiekmodel creeert. Particularisme helpt je niet om de verbanden tussen culturen te verklaren.
Patrilineair
In een patrilineaire samenleving wordt je verwantschap bepaald via je vader.
Patrilokaal
In een patrilokale samenleving gaat een bruidspaar nadat het is getrouwd bij de familie van de man wonen. Dit in tegenstelling tot matrilokaal.
Polyandrie
Polyandrie is het gebruik dat een vrouw met meerdere mannen trouwt. Polyandrie in sociale zin is de acceptatie van het feit dat meerdere mannen met één vrouw getrouwd zijn. Polygamie is het tegenovergestelde van polyandrie.
Polygamie
Polygamie, vroeger ook `veelwijverij` genoemd, is het gebruik dat een man met meerdere vrouwen trouwt. Polygamie in sociale zin is de acceptatie van het feit dat meerdere vrouwen met één man getrouwd zijn. Polygamie is het tegenovergestelde van polyandrie.
Referentiekader
Iedere persoon heeft een eigen referentiekader. Daarmee wordt de algemene samenhang van alle factoren bedoeld die voor een persoon, of zelfs een hele gemeenschap, de psychische werkelijkheid op een zeker ogenblik vormt.Bron: Webklas Antropologie
Ritueel
Een ritueel is een handeling waarbij een bepaalde sociale identiteit verworven of bevestigd wordt. Denk aan een huwelijk: door het huwelijkse ritueel verwerven de man en de vrouw de status van een getrouwd echtpaar. Zij verwerven die status door een ritueel bewust door te maken en tevens dringt dit bewustzijn door tot het publiek. Het is een soort show, waarbij mensen iets duidelijk maken aan zichzelf en aan anderen. Universeel zijn rituelen belangrijk die de overgang van de ene levensfase naar andere markeren. Zoals het huwelijk, maar ook een doopsplechtigheid. In bepaalde culturen word je als leeftijdsgroep collectief ingewijd in de volwassenheid. Dit noem je initiatierituelen. De show van macht en sociale status die je kan zien in het geval van de kerkindeling in Celendín, noem je ook een ritueel. In dit geval is het ook een performance, een opvoering waarin de sociale identiteiten bevestigd worden door alle deelnemers, en ook aan alle deelnemers.Bron: Webklas Antropologie
Structuralisme
Het structuralisme is een theoretische benaderingswijze binnen de sociale wetenschappen met als uitgangspunt dat niet direct waarneembare structuren ten grondslag liggen aan sociale verschijnselen. Deze structuren zijn verzamelingen van de relaties tussen de elementen waaruit de sociale werkelijkheid is opgebouwd.
Symbolisch Interactionisme
Symbolisch interactionisme is de sociologische manier van denken die voortkomt uit de Chicago School in de periode 1925–1950. De kerngedachte van deze stroming is het idee dat cultuur bestaat uit de overdracht van het symbool.
Symbool
Symbolen zijn dragers van betekenis. Zo kan een vlag een symbool zijn voor een land, een idee, een gevoel van vrijheid. Denk maar aan de `stars and stripes` van de verenigde staten. Verbranden van deze vlag wordt vaak gezien als een aanval op alles waar dat symbool voor staat en niet alleen voor het verbranden van een stuk stof.
Syncretisme
Versmelting van verschillende levensbeschouwingen, godsdienstige opvattingen en inzichten zonder dat een volkomen innerlijke eenheid ontstaat.
Taboe
Verbod op grond van religieuze voorschriften. `Tabu` komt van het het Samoaanse woord `tapu`, verboden. Bv in ‘Ua tapu le popo i le vaiaso nei. Het is verboden om deze week kokosnoten te plukken. Voor de Samoaan ligt de relatie tussen het geheiligde en het verbodende veeleer in het woord `sa` dan in `tapu’`.
Totemisme
In Freud’s visie kan het totemisme gezien worden als het resultaat van een traumatisch gebeuren in het eerste begin van de geschiedenis van de mensheid. De eerste mensen leefden in groepen onder controle van een vader, een sterke leider die de seksuele relaties met de vrouwen van de groep allemaal voor zich opeiste. De jonge mannen in de groep revolteerden tegen die houding van de leider en doodden hem, de vader. Zij aten hem op in de hoop zijn kracht te verkrijgen. Nadien voelden ze zich schuldig en wroeging. Om dergelijke zaken in de de toekomst te voorkomen besloten ze om exogamie in te voeren. Zij sublimeerden hun vader en hij werd een totem. Van dan af doodt en vereert men de totem in rituelen/liturgische praktijken. Binnen de antropologie is totemisme nauw verwant met het begrip animisme. Een totem is een object uit de natuurlijk omgeving zoals een dier of een plant. Deze totem wordt vereerd als vader of moeder van een stam of groep. De totem is vergelijkbaar met een mascotte met dien verschil dat een totem vereerd wordt om de kracht ervan te onvangen. Levi-Strauss zag het onstaan van totemisme itt Freud als een manier om de wereld te structureren en groepen te onderscheiden. Levi-Strauss legt de oorsprong van totemisme in de geestelijke / rationele opmaak van de mens. Freud daarentegen legt de oorsprong van totemisme in de biologische / seksuele opmaak van de mens.
Veldwerk
Veldwerk is een methode van onderzoek waarbij je probeert onderdeel uit te maken van de levenswijze van de groep mensen die je onderzoekt. Deze mensen zijn door wat zij zeggen en wat zij doen, voor de antropoloog bronnen van informatie. Vandaar dat ze informanten? worden genoemd.Bron: Webklas Antropologie
Verwantschap
Vanaf het prille begin van de antropologie houden haar beoefenaars zich bezig met verwantschap. De relaties tussen personen binnen de familie worden overal ter wereld anders uitgelegd. Onder meer de antropologen Morgan?, Radcliffe-Brown en Lévi-Strauss deden baanbrekend werk op dit gebied. Dat bloedlijnen en de mentale constructies over verwantschap vaak parallel lopen in de samenlevingen waar antropologische onderzoekers vandaan kwamen in de tijd van Radcliffe-Brown, zo merkte hij op, betekende niet dat dat stelsel op andere samenlevingen toepasbaar was. Onder verwantschap verstaan we de regels waarmee mensen hun familie van andere individuen onderscheiden. Verwantschapsbanden zijn dus, naast de concrete relatie die op bloed gebaseerd is, ook mentale stelsels.
.gif)
Een beschilderde sarcofaag uit de tombes. Foto: EPA
Nog een prachtige sarcofaag uit de tombes. Foto: AP
In de tombes lag ook aardewerk
The viruses use the same basic route into human cells as Sars
Egyptian medical workers wear masks as they leave the emergency section in King Fahad hospital in the city of Hofuf, 370 kms East of the Saudi capital Riyadh (AFP Photo)
De meeste ziektegevallen hebben zich voorgedaan in het Midden-Oosten, maar ook in het Engeland en Frankrijk zijn patiënten geïnfecteerd geraakt met het nieuwe virus dat ernstige ademhalingsproblemen kan veroorzaken. Van de tot nu toe ruim vijftig bevestigde gevallen is de helft bezweken.
Hoewel het vooralsnog om kleine aantallen gaat en alle nieuwe ziektegevallen zijn terug te leiden tot het Midden-Oosten, en dan vooral Saudi-Arabië, is er volgens Snijder wel reden tot zorg.
© Kos.
Zelfs lage doses van het gif verzwakken de bijen en tasten hun oriëntatievermogen aan.
%20Argemone%20grandiflora.jpg)
%20Orlaya%20grandiflora.jpg)
%20Eschscholzia%20californica.jpg)
Foto: NU.nl/Tom Block
Tsjok's blog 
Recente reacties