BIGBANG 2014 : Doorbraak INFLATIE THEORIE ?

https://tsjok45.wordpress.com/2012/09/29/c-cosmos/

kernwoorden 

,,

 

balloons

° Kosmische Inflatie is het fenomeen dat plaatsvond in een hele korte periode direct na de oerknal 13,8 miljard jaar geleden. 

Daarin lijkt het dan bestaande prille heelal ‘over te koken’ en een extreem snelle uitzetting door te maken. Daardoor worden structuren die tot dan alleen op microscopische schaal bestonden plotseling tot kosmische afmetingen opgeblazen.

Deze theorie werd ooit opgesteld door Alan Guth en Andrei Linde en het lijkt er nu op dat het bestaan bewezen is. Met behulp van de Bicep2-telescoop op de Zuidpool is de vingerafdruk van de Kosmische Inflatie gevonden, in radiostraling uit het diepe heelal.

http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/311582

 

°

>>>Inflation for Beginners

JOHN GRIBBIN

INFLATION has become a cosmological buzzword in the 1990s. No self-respecting theory of the Universe is complete without a reference to inflation — and at the same time there is now a bewildering variety of different versions of inflation to choose from. Clearly, what’s needed is a beginner’s guide to inflation, where newcomers to cosmology can find out just what this exciting development is all about.

 

–> The reason why something like inflation was needed in cosmology was highlighted by discussions of two key problems in the 1970s.

<The first of these is the horizon problem — the puzzle that the Universe looks the same on opposite sides of the sky (opposite horizons) even though there has not been time since the Big Bang for light (or anything else) to travel across the Universe and back.
So how do the opposite horizons “know” how to keep in step with each other?

<The second puzzle is called the flatness problem This is the puzzle that the spacetime of the Universe is very nearly flat, which means that the Universe sits just on the dividing line between eternal expansion and eventual recollapse.

The flatness problem can be understood in terms of the density of the Universe. The density parameter is a measure of the amount of gravitating material in the Universe, usually denoted by the Greek letter omega (O), and also known as the flatness parameter. It is defined in such a way that if spacetime is exactly flat then O = 1. Before the development of the idea of inflation, one of the great puzzles in cosmology was the fact that the actual density of the Universe today is very close to this critical value — certainly within a factor of 10. This is curious because as the Universe expands away from the Big Bang the expansion will push the density parameter away from the critical value.

If the Universe starts out with the parameter less than one, O gets smaller as the Universe ages, while if it starts out bigger than one O gets bigger as the Universe ages. The fact that O is between 0.1 and 1 today means that in the first second of the Big Bang it was precisely 1 to within 1 part in 1060). This makes the value of the density parameter in the beginning one of the most precisely determined numbers in all of science, and the natural inference is that the value is, and always has been, exactly 1.

One important implication of this is that there must be a large amount of dark matter in the Universe. Another is that the Universe was made flat by inflation.

Inflation is a general term for models of the very early Universe which involve a short period of extremely rapid (exponential) expansion, blowing the size of what is now the observable Universe up from a region far smaller than a proton to about the size of a grapefruit (or even bigger) in a small fraction of a second. This process would smooth out spacetime to make the Universe flat, and would also resolve the horizon problem by taking regions of space that were once close enough to have got to know each other well and spreading them far apart, on opposite sides of the visible Universe today.

Inflation became established as the standard model of the very early Universe in the 1980s. It achieved this success not only because it resolves many puzzles about the nature of the Universe, but because it did so using the grand unified theories (GUTs) and understanding of quantum theory developed by particle physicists completely independently of any cosmological studies. These theories of the particle world had been developed with no thought that they might be applied in cosmology (they were in no sense “designed” to tackle all the problems they turned out to solve), and their success in this area suggested to many people that they must be telling us something of fundamental importance about the Universe.

The marriage of particle physics (the study of the very small) and cosmology (the study of the very large) seems to provide an explanation of how the Universe began, and how it got to be the way it is. Inflation is therefore regarded as the most important development in cosmological thinking since the discovery that the Universe is expanding first suggested that it began in a Big Bang.

Taken at face value, the observed expansion of the Universe implies that it was born out of a singularity, a point of infinite density, some 15 billion years ago (cosmologists still disagree about exactly how old the Universe is, but the exact age doesn’t affect the argument).

Quantum physics tells us that it is meaningless to talk in quite such extreme terms, and that instead we should consider the expansion as having started from a region no bigger across than the so-called Planck length (10-35m), when the density was not infinite but “only” some 1094 grams per cubic centimetre. These are the absolute limits on size and density allowed by quantum physics.

On that picture, the first puzzle is how anything that dense could ever expand — it would have an enormously strong gravitational field, turning it into a black hole and snuffing it out of existence (back into the singularity) as soon as it was born. But it turns out that inflation can prevent this happening, while quantum physics allows the entire Universe to appear, in this supercompact form, out of nothing at all, as a cosmic free lunch. The idea that the Universe may have appeared out of nothing at all, and contains zero energy overall, was developed by Edward Tryon, of the City University in New York, who suggested in the 1970s, that it might have appeared out of nothing as a so-called vacuum fluctuation, allowed by quantum theory.

Quantum uncertainty allows the temporary creation of bubbles of energy, or pairs of particles (such as electron-positron pairs) out of nothing, provided that they disappear in a short time. The less energy is involved, the longer the bubble can exist. Curiously, the energy in a gravitational field is negative, while the energy locked up in matter is positive. If the Universe is exactly flat , then as Tryon pointed out the two numbers cancel out, and the overall energy of the Universe is precisely zero. In that case, the quantum rules allow it to last forever. If you find this mind-blowing, you are in good company. George Gamow told in his book My World Line (Viking, New York, reprinted 1970) how he was having a conversation with Albert Einstein while walking through Princeton in the 1940s. Gamow casually mentioned that one of his colleagues had pointed out to him that according to Einstein’s equations a star could be created out of nothing at all, because its negative gravitational energy precisely cancels out its positive mass energy. “Einstein stopped in his tracks,” says Gamow, “and, since we were crossing a street, several cars had to stop to avoid running us down”.

Unfortunately, if a quantum bubble (about as big as the Planck length) containing all the mass-energy of the Universe (or even a star) did appear out of nothing at all, its intense gravitational field would (unless something else intervened) snuff it out of existence immediately, crushing it into a singularity. So the free lunch Universe seemed at first like an irrelevant speculation — but, as with the problems involving the extreme flatness of spacetime, and its appearance of extreme homogeneity and isotropy (most clearly indicated by the uniformity of the background radiation), the development of the inflationary scenario showed how to remove this difficulty and allow such a quantum fluctuation to expand exponentially up to macroscopic size before gravity could crush it out of existence.. All of these problems would be resolved if something gave the Universe a violent outward push (in effect, acting like antigravity) when it was still about a Planck length in size. Such a small region of space would be too tiny, initially, to contain irregularities, so it would start off homogeneous and isotropic. There would have been plenty of time for signals travelling at the speed of light to have criss-crossed the ridiculously tiny volume, so there is no horizon problem — both sides of the embryonic universe are “aware” of each other. And spacetime itself gets flattened by the expansion, in much the same way that the wrinkly surface of a prune becomes a smooth, flat surface when the prune is placed in water and swells up. As in the standard Big Bang model, we can still think of the Universe as like the skin of an expanding balloon, but now we have to think of it as an absolutely enormous balloon that was hugely inflated during the first split second of its existence.

The reason why the GUTs created such a sensation when they were applied to cosmology is that they predict the existence of exactly the right kind of mechanisms to do this trick. They are called scalar fields, and they are associated with the splitting apart of the original grand unified force into the fundamental forces we know today, as the Universe began to expand and cool. Gravity itself would have split off at the Planck time, 10-43 of a second, and the strong nuclear force by about 10(exp-35) of a second. Within about 10-32 of a second, the scalar fields would have done their work, doubling the size of the Universe at least once every 10-34 of a second (some versions of inflation suggest even more rapid expansion than this).

This may sound modest, but it would mean that in 1032 of a second there were 100 doublings. This rapid expansion is enough to take a quantum fluctuation 1020 times smaller than a proton and inflate it to a sphere about 10 cm across in about 15 x 1033 seconds. At that point, the scalar field has done its work of kick-starting the Universe, and is settling down, giving up its energy and leaving a hot fireball expanding so rapidly that even though gravity can now begin to do its work of pulling everything back into a Big Crunch it will take hundreds of billions of years to first halt the expansion and then reverse it.

Curiously, this kind of exponential expansion of spacetime is exactly described by one of the first cosmological models developed using the general theory of relativity, by Willem de Sitter in 1917. For more than half a century, this de Sitter model seemed to be only a mathematical curiosity, of no relevance to the real Universe; but it is now one of the cornerstones of inflationary cosmology.

When the general theory of relativity was published in 1916, de Sitter reviewed the theory and developed his own ideas in a series of three papers which he sent to the Royal Astronomical Society in London. The third of these papers included discussion of possible cosmological models — both what turned out to be an expanding universe (the first model of this kind to be developed, although the implications were not fully appreciated in 1917) and an oscillating universe model.

De Sitter’s solution to Einstein’s equations seemed to describe an empty, static Universe (empty spacetime). But in the early 1920s it was realised that if a tiny amount of matter was added to the model (in the form of particles scattered throughout the spacetime), they would recede from each other exponentially fast as the spacetime expanded. This means that the distance between two particles would double repeatedly on the same timescale, so they would be twice as far apart after one tick of some cosmic clock, four times as far apart after two ticks, eight times as far apart after three ticks, sixteen times as far apart after four ticks, and so on. It would be as if each step you took down the road took you twice as far as the previous step.

This seemed to be completely unrealistic; even when the expansion of the Universe was discovered, later in the 1920s, it turned out to be much more sedate. In the expanding Universe as we see it now, the distances between “particles” (clusters of galaxies) increase steadily — they take one step for each click of the cosmic clock, so the distance is increased by a total of two steps after two clicks, three steps after three clicks, and so on. In the 1980s, however, when the theory of inflation suggested that the Universe really did undergo a stage of exponential expansion during the first split-second after its birth, this inflationary exponential expansion turned out to be exactly described by the de Sitter model, the first successful cosmological solution to Einstein’s equations of the general theory of relativity.

One of the peculiarities of inflation is that it seems to take place faster than the speed of light. Even light takes 30 billionths of a second (3 x 10(exp-10) sec) to cross a single centimetre, and yet inflation expands the Universe from a size much smaller than a proton to 10 cm across in only 15 x 10(exp-33) sec. This is possible because it is spacetime itself that is expanding, carrying matter along for the ride; nothing is moving through spacetime faster than light, either during inflation or ever since. Indeed, it is just because the expansion takes place so quickly that matter has no time to move while it is going on and the process “freezes in” the original uniformity of the primordial quantum bubble that became our Universe.

The inflationary scenario has already gone through several stages of development during its short history. The first inflationary model was developed by Alexei Starobinsky, at the L. D. Landau Institute of Theoretical Physics in Moscow, at the end of the 1970s — but it was not then called “inflation”. It was a very complicated model based on a quantum theory of gravity, but it caused a sensation among cosmologists in what was then the Soviet Union, becoming known as the “Starobinsky model” of the Universe. Unfortunately, because of the difficulties Soviet scientists still had in travelling abroad or communicating with colleagues outside the Soviet sphere of influence at that time, the news did not spread outside their country.

In 1981, Alan Guth, then at MIT, published a different version of the inflationary scenario, not knowing anything of Starobinsky’s work. This version was more accessible in both senses of the word — it was easier to understand, and Guth was based in the US, able to discuss his ideas freely with colleagues around the world. And as a bonus, Guth came up with the catchy name “inflation” for the process he was describing. There were obvious flaws with the specific details of Guth’s original model (which he acknowledged at the time). In particular, Guth’s model left the Universe after inflation filled with a mess of bubbles, all expanding in their own way and colliding with one another. We see no evidence for these bubbles in the real Universe, so obviously the simplest model of inflation couldn’t be right. But it was this version of the idea that made every cosmologist aware of the power of inflation.

In October 1981, there was an international meeting in Moscow, where inflation was a major talking point. Stephen Hawking presented a paper claiming that inflation could not be made to work at all, but the Russian cosmologist Andrei Linde presented an improved version, called “new inflation”, which got around the difficulties with Guth’s model. Ironically, Linde was the official translator for Hawking’s talk, and had the embarrassing task of offering the audience the counter-argument to his own work! But after the formal presentations Hawking was persuaded that Linde was right, and inflation might be made to work after all. Within a few months, the new inflationary scenario was also published by Andreas Albrecht and Paul Steinhardt, of the University of Pennsylvania, and by the end of 1982 inflation was well established. Linde has been involved in most of the significant developments with the theory since then. The next step forward came with the realization that there need not be anything special about the Planck- sized region of spacetime that expanded to become our Universe. If that was part of some larger region of spacetime in which all kinds of scalar fields were at work, then only the regions in which those fields produced inflation could lead to the emergence of a large universe like our own. Linde called this “chaotic inflation”, because the scalar fields can have any value at different places in the early super-universe; it is the standard version of inflation today, and can be regarded as an example of the kind of reasoning associated with the anthropic principle (but note that this use of the term “chaos” is like the everyday meaning implying a complicated mess, and has nothing to do with the mathematical subject known as “chaos theory”).

The idea of chaotic inflation led to what is (so far) the ultimate development of the inflationary scenario. The great unanswered question in standard Big Bang cosmology is what came “before” the singularity. It is often said that the question is meaningless, since time itself began at the singularity. But chaotic inflation suggests that our Universe grew out of a quantum fluctuation in some pre-existing region of spacetime, and that exactly equivalent processes can create regions of inflation within our own Universe. In effect, new universes bud off from our Universe, and our Universe may itself have budded off from another universe, in a process which had no beginning and will have no end. A variation on this theme suggests that the “budding” process takes place through black holes, and that every time a black hole collapses into a singularity it “bounces” out into another set of spacetime dimensions, creating a new inflationary universe — this is called the baby universe scenario.

There are similarities between the idea of eternal inflation and a self-reproducing universe and the version of the Steady State hypothesis developed in England by Fred Hoyle and Jayant Narlikar, with their C-field playing the part of the scalar field that drives inflation. As Hoyle wryly pointed out at a meeting of the Royal Astronomical Society in London in December 1994, the relevant equations in inflation theory are exactly the same as in his version of the Steady State idea, but with the letter “C” replaced by the Greek “Ø”. “This,” said Hoyle (tongue firmly in cheek) “makes all the difference in the world”.

Modern proponents of the inflationary scenario arrived at these equations entirely independently of Hoyle’s approach, and are reluctant to accept this analogy, having cut their cosmological teeth on the Big Bang model. Indeed, when Guth was asked, in 1980, how the then new idea of inflation related to the Steady State theory, he is reported as replying “what is the Steady State theory?” But although inflation is generally regarded as a development of Big Bang cosmology, it is better seen as marrying the best features of both the Big Bang and the Steady State scenarios.

This might all seem like a philosophical debate as futile as the argument about how many angels can dance on the head of a pin, except for the fact that observations of the background radiation by COBE showed exactly the pattern of tiny irregularities that the inflationary scenario predicts. One of the first worries about the idea of inflation (long ago in 1981) was that it might be too good to be true. In particular, if the process was so efficient at smoothing out the Universe, how could irregularities as large as galaxies, clusters of galaxies and so on ever have arisen? But when the researchers looked more closely at the equations they realised that quantum fluctuations should still have been producing tiny ripples in the structure of the Universe even when our Universe was only something like 10(exp-25) of a centimetre across — a hundred million times bigger than the Planck length.

The theory said that inflation should have left behind an expanded version of these fluctuations, in the form of irregularities in the distribution of matter and energy in the Universe. These density perturbations would have left an imprint on the background radiation at the time matter and radiation decoupled (about 300,000 years after the Big Bang), producing exactly the kind of nonuniformity in the background radiation that has now been seen, initially by COBE and later by other instruments. After decoupling, the density fluctuations grew to become the large scale structure of the Universe revealed today by the distribution of galaxies. This means that the COBE observations are actually giving us information about what was happening in the Universe when it was less than 10-20 of a second old.

No other theory can explain both why the Universe is so uniform overall, and yet contains exactly the kind of “ripples” represented by the distribution of galaxies through space and by the variations in the background radiation. This does not prove that the inflationary scenario is correct, but it is worth remembering that had COBE found a different pattern of fluctuations (or no fluctuations at all) that would have proved the inflationary scenario wrong. In the best scientific tradition, the theory made a major and unambiguous prediction which did “come true”. Inflation also predicts that the primordial perturbations may have left a trace in the form of gravitational radiation with particular characteristics, and it is hoped that detectors sensitive enough to identify this characteristic radiation may be developed within the next ten or twenty years.

The clean simplicity of this simple picture of inflation has now, however, begun to be obscured by refinements, as inflationary cosmologists add bells and whistles to their models to make them match more closely the Universe we see about us. Some of the bells and whistles, it has to be said, are studied just for fun. Linde himself has taken great delight in pushing inflation to extremes, and offering entertaining new insights into how the Universe might be constructed. For example, could our Universe exist on the inside of a single magnetic monopole produced by cosmic inflation? According to Linde, it is at least possible, and may be likely. And in a delicious touch of irony, Linde, who now works at Stanford University, made this outrageous claim in a lecture at a workshop on the Birth of the Universe held recently in Rome, where the view of Creation is usually rather different. One of the reasons why theorists came up with the idea of inflation in the first place was precisely to get rid of magnetic monopoles — strange particles carrying isolated north or south magnetic fields, predicted by many Grand Unified Theories of physics but never found in nature. Standard models of inflation solve the “monopole problem” by arguing that the seed from which our entire visible Universe grew was a quantum fluctuation so small that it only contained one monopole. That monopole is still out there, somewhere in the Universe, but it is highly unlikely that it will ever pass our way.

But Linde has discovered that, according to theory, the conditions that create inflation persist inside a magnetic monopole even after inflation has halted in the Universe at large. Such a monopole would look like a magnetically charged black hole, connecting our Universe through a wormhole in spacetime to another region of inflating spacetime. Within this region of inflation, quantum processes can produce monopole-antimonopole pairs, which then separate exponentially rapidly as a result of the inflation. Inflation then stops, leaving an expanding Universe rather like our own which may contain one or two monopoles, within each of which there are more regions of inflating spacetime.

The result is a never-ending fractal structure, with inflating universes embedded inside each other and connected through the magnetic monopole wormholes. Our Universe may be inside a monopole which is inside another universe which is inside another monopole, and so on indefinitely. What Linde calls “the continuous creation of exponentially expanding space” means that “monopoles by themselves can solve the monopole problem”. Although it seems bizarre, the idea is, he stresses, “so simple that it certainly deserves further investigation”.

That variation on the theme really is just for fun, and it is hard to see how it could ever be compared with observations of the real Universe. But most of the modifications to inflation now being made are in response to new observations, and in particular to the suggestion that spacetime may not be quite “flat” after all. In the mid-1990s, many studies (including observations made by the refurbished Hubble Space Telescope) began to suggest that there might not be quite enough matter in the Universe to make it perfectly flat — most of the observations suggest that there is only 20 per cent or 30 per cent as much matter around as the simplest versions of inflation require. The shortfall is embarrassing, because one of the most widely publicised predictions of simple inflation was the firm requirement of exactly 100 per cent of this critical density of matter. But there are ways around the difficulty; and here are two of them to be going on with.

The first suggestion is almost heretical, in the light of the way astronomy has developed since the time of Copernicus. Is it possible that we are living near the centre of the Universe? For centuries, the history of astronomy has seen humankind displaced from any special position. First the Earth was seen to revolve around the Sun, then the Sun was seen to be an insignificant member of the Milky Way Galaxy, then the Galaxy was seen to be an ordinary member of the cosmos. But now comes the suggestion that the “ordinary” place to find observers like us may be in the middle of a bubble in a much greater volume of expanding space.

The conventional version of inflation says that our entire visible Universe is just one of many bubbles of inflation, each doing their own thing somewhere out in an eternal sea of chaotic inflation, but that the process of rapid expansion forces spacetime in all the bubbles to be flat. A useful analogy is with the bubbles that form in a bottle of fizzy cola when the top is opened. But that suggestion, along with other cherished cosmological beliefs, has now been challenged by Linde, working with his son Dmitri Linde (of CalTech) and Arthur Mezhlumian (also of Stanford).

Linde and his colleagues point out that the Universe we live in is like a hole in a sea of superdense, exponentially expanding inflationary cosmic material, within which there are other holes. All kinds of bubble universes will exist, and it is possible to work out the statistical nature of their properties. In particular, the two Lindes and Mezhlumian have calculated the probability of finding yourself in a region of this super- Universe with a particular density — for example, the density of “our” Universe.

Because very dense regions blow up exponentially quickly (doubling in size every fraction of a second), it turns out that the volume of all regions of the super-Universe with twice any chosen density is 10 to the power of 10 million times greater than the volume of the super- Universe with the chosen density. For any chosen density, most of the matter at that density is near the middle of an expanding bubble, with a concentration of more dense material round the edge of the bubble. But even though some of the higher density material is round the edges of low density bubbles, there is even more (vastly more!) higher density material in the middle of higher density bubbles, and so on forever. The discovery of this variation on the theme of fractal structure surprised the researchers so much that they confirmed it by four independent methods before venturing to announce it to their colleagues. Because the density distribution is non-uniform on the appropriate distance scales, it means that not only may we be living near the middle of a bubble universe, but that the density of the region of space we can see may be less than the critical density, compensated for by extra density beyond our field of view.

This is convenient, since those observations by the Hubble Space Telescope have suggested that cosmological models which require exactly the critical density of matter may be in trouble. But there is more. Those Hubble observations assume that the parameter which measures the rate at which the Universe is expanding, the Hubble Constant, really is a constant, the same everywhere in the observable Universe. If Linde’s team is right, however, the measured value of the “constant” may be different for galaxies at different distances from us, truly throwing the cat among the cosmological pigeons. We may seem to live in a low-density universe in which both the measured density and the value of the Hubble Constant will depend on which volume of the Universe these properties are measured over!

That would mean abandoning many cherished ideas about the Universe, and may be too much for many cosmologists to swallow. But there is a simpler solution to the density puzzle, one which involves tinkering only with the models of inflation, not with long-held and cherished cosmological beliefs. That may make it more acceptable to most cosmologists — and it’s so simple that it falls into the “why didn’t I think of that?” category of great ideas.

A double dose of inflation may be something to make the Government’s hair turn grey — but it could be just what cosmologists need to rescue their favourite theory of the origin of the Universe. By turning inflation on twice, they have found a way to have all the benefits of the inflationary scenario, while still leaving the Universe in an “open” state, so that it will expand forever.

In those simplest inflation models, remember, the big snag is that after inflation even the observable Universe is left like a mass of bubbles, each expanding in its own way. We see no sign of this structure, which has led to all the refinements of the basic model. Now, however, Martin Bucher and Neil Turok, of Princeton University, working with Alfred Goldhaber, of the State University of New York, have turned this difficulty to advantage.

They suggest that after the Universe had been homogenised by the original bout of inflation, a second burst of inflation could have occurred within one of the bubbles. As inflation begins (essentially at a point), the density is effectively “reset” to zero, and rises towards the critical density as inflation proceeds and energy from the inflation process is turned into mass. But because the Universe has already been homogenised, there is no need to require this bout of inflation to last until the density reaches the critical value. It can stop a little sooner, leaving an open bubble (what we see as our entire visible Universe) to carry on expanding at a more sedate rate. They actually use what looked like the fatal flaw in Guth’s model as the basis for their scenario. According to Bucher and his colleagues, an end product looking very much like the Universe we live in can arise naturally in this way, with no “fine tuning” of the inflationary parameters. All they have done is to use the very simplest possible version of inflation, going back to Alan Guth’s work, but to apply it twice. And you don’t have to stop there. Once any portion of expanding spacetime has been smoothed out by inflation, new inflationary bubbles arising inside that volume of spacetime will all be pre-smoothed and can end up with any amount of matter from zero to the critical density (but no more). This should be enough to make everybody happy. Indeed, the biggest problem now is that the vocabulary of cosmology doesn’t quite seem adequate to the task of describing all this activity.

The term Universe, with the capital “U”, is usually used for everything that we can ever have knowledge of, the entire span of space and time accessible to our instruments, now and in the future. This may seem like a fairly comprehensive definition, and in the past it has traditionally been regarded as synonymous with the entirety of everything that exists. But the development of ideas such as inflation suggests that there may be something else beyond the boundaries of the observable Universe — regions of space and time that are unobservable in principle, not just because light from them has not yet had time to reach us, or because our telescopes are not sensitive enough to detect their light.

This has led to some ambiguity in the use of the term “Universe”. Some people restrict it to the observable Universe, while others argue that it should be used to refer to all of space and time. If we use “Universe” as the name for our own expanding bubble of spacetime, everything that is in principle visible to our telescopes, then maybe the term “Cosmos” can be used to refer to the entirety of space and time, within which (if the inflationary scenario is correct) there may be an indefinitely large number of other expanding bubbles of spacetime, other universes with which we can never communicate. Cosmologists ought to be happy with the suggestion, since it makes their subject infinitely bigger and therefore infinitely more important!

Further reading: John Gribbin, Companion to the Cosmos, Weidenfeld & Nicolson, London, 1996.

°

 

 

*

oerknal 1  ,2014

oerknal 2014 , 2721288  pdf

oerknal2 ,2014

°

http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/wetenschap/1.1912923

Amerikaanse wetenschappers hebben voor het eerst golven gezien in het weefsel van het universum, wat het eerste indirecte bewijs zou vormen voor het feit dat het universum een gigantische en zeer snelle uitbreiding heeft meegemaakt, onmiddellijk na de big bang.

indirect Bewijs voor gigantische en snelle uitbreiding van heelal na big bang

ma 17/03/2014 – Luc De Roy
Amerikaanse wetenschappers zeggen dat ze voor het eerst golven gezien hebben in het weefsel van het universum, wat het eerste indirecte bewijs zou vormen voor het feit dat het universum een gigantische en zeer snelle uitbreiding heeft meegemaakt, onmiddellijk na de big bang. Als de bevindingen bevestigd worden, kunnen ze de ontdekkers wel eens een Nobelprijs opleveren.

Geleerden zoeken al jaren naar de golven, die zwaartekrachtsgolven genoemd worden, sinds Albert Einstein ze in 1916 voorspelde in zijn algemene relativiteitstheorie. Einstein dacht dat ze misschien niet te ontdekken waren, maar toch werd er met meer dan een dozijn telescopen naar gezocht.

Amerikaanse geleerden hebben nu aangekondigd dat ze sporen hebben gevonden van de oer-zwaartekrachtsgolven die onmiddellijk na de big bang door het universum trokken. Hun bevindingen staan in het vakblad Nature.

Wow

Het gaat om kleine golven in de weefsel van het universum die zich door de ruimte verspreid hebben, zoals golven in een oceaan, een biljoenste van een seconde na de big bang of oerknal, zo’n 14 miljard jaar geleden.

Belga

De botsing van twee sterrenstelsels veroorzaakt zwaartekrachtsgolven.

De ontdekking kan nieuw licht werpen op het allereerste begin van het heelal, toen het heelal een minieme fractie van een seconde oud was en kleiner dan het punt aan het einde van deze zin. Ze kan ook een steun betekenen voor de theorie van “inflatie”, die stelt dat het universum in dat allereerste begin zich sneller dan het licht uitbreidde. De theorie van de inflatie verklaart ook waarom het universum zo eenvormig is, maar sommige geleerden vinden de theorie ontoereikend. De bevindingen kunnen ons ook vertellen hoe groot de big bang dan wel was.

Bij de eerste reacties van geleerden die geen deel uitmaakten van het onderzoek, waren er enkele sceptische, maar ook verbaasde en bewonderende reacties. Dominique Aubert, een astronoom aan de universiteit van Straatsburg in Frankrijk tweette dat de gegevens die wijzen op zwaartekrachtsgolven “bijzonder sterk zijn, geweldig belangrijk nieuws, wow”.

Achtergrondstraling

Het proces van de inflatie zou zwaartekrachtsgolven moeten veroorzaakt hebben, die de ruimte zelf samendrukken en vervormen. Dat proces zou op zijn beurt een afdruk nalaten op het eerste licht in het universum, dat nu nog steeds verspreid is in de kosmos in de vorm van de kosmische achtergrondstraling. Geleerden zijn zich er al lang van bewust dat een nauwgezette studie van die kosmische achtergrondstraling bewijzen zou kunnen leveren voor de zwaartekrachtsgolven.

. © afp

Beelden van de Planck-telescoop uit 2010.  Een kaart van de achtergrondstraling.

Het is echter niet genoeg om zomaar een telescoop naar de hemel te richten om de bewijzen te vinden. Water in de atmosfeer blokkeert de microstraling waaruit de kosmische achtergrondstraling bestaat, en dus de beste plaats om ze te bestuderen, is de Zuidpool, waar de erg droge, heldere lucht een uniek venster biedt op de achtergrondstraling.

Op de Zuidpool staan dan ook verschillende instrumenten die gebouwd zijn door rivaliserende geleerden, en het is de BICEP2-telescoop (Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarization), een radiotelescoop, die nu de hoofdvogel heeft afgeschoten.

De telescoop heeft een kenmerkende “krul”, een rotatie, gevonden in de oude microgolven, een patroon dat een soort vingerafdruk is van de zwaartekrachtsgolven.

De geleerden zeggen dat hun gegevens, die ze dus vandaag gepubliceerd hebben, sterk genoeg zijn om een nauwkeurig onderzoek te doorstaan. Als dat inderdaad het geval blijkt, gaat het om een zeer belangrijke doorbraak.

Zwaartekrachtsgolven

Een zwaartekrachtsgolf of gravitatiegolf is in de algemene relativiteitstheorie, een fluctuatie in de kromming van de ruimtetijd. Ze beweegt zich van de bron af naar buiten als een golf. In 1916 stelde Albert Einstein op basis van zijn theorie van de algemene relativiteitstheorie het bestaan van zwaartekrachtsgolven voor.

Zwaartekrachtsgolven zouden energie als zwaartekrachtsstraling of gravitatiestraling vervoeren en zich voordoen door de beweging van een hemellichaam, doordat de ruimte, die gekromd is rond het hemellichaam, verandert door de beweging.

Verwacht wordt dat ze kunnen optreden bij grote explosies in het heelal, zoals een supernova, of wanneer twee zeer zware hemellichamen op korte afstand om elkaar heen draaien. Het gaat dan om dubbelsterren, bestaande uit witte dwergen, neutronensterren of zwarte gaten.

–> Meer informatie over het ontstaan van het heelal en het hoe en waarom van de nieuwe ontdekking kunt u ook terugvinden op de website van VRT-weerman Frank Deboosere.

indirect bewijs gevonden voor oerknaltheorie: met dank aan zwaartekrachtsgolven

 17 maart 2014     103

oerknal

Astrofysici hebben een enorme ontdekking gedaan. Voor het eerst hebben ze indirect bewijs gevonden voor kosmische inflatie, oftewel de theorie dat het heelal zich vrijwel direct na de oerknal exponentieel uitbreidde. In hun onderzoek presenteren ze  de eerste beelden van zwaartekrachtsgolven: de naweeën van die oerknal.

Zo’n 13,8 miljard jaar geleden vond de oerknal plaats. Vrijwel direct erna begon het universum zich exponentieel uit te breiden. Tenminste: dat was de theorie. Een nieuw – baanbrekend onderzoek – steunt  die theorie nu. Wetenschappers hebben namelijk voor het eerst waargenomen  indirect bewijs gevonden voor die exponentiële uitbreiding van het universum (ook wel kosmische inflatie genoemd). En daar blijft het niet bij. In hun data duiken ook  de eerste beelden van zwaartekrachtsgolven op.

Zwaartekrachtsgolven

Zwaartekrachtsgolven

De polarisatie van de kosmische achtergrondstraling. 

Afbeelding waarop de polarisatie (de trillingsrichting) van de kosmische achtergrondstraling te zien is. De zwarte streepjes geven de richting aan. Dit patroon is vrijwel zeker veroorzaakt door zwaartekrachtsgolven die tijdens de inflatie-periode van het universum ontstonden.

Afbeelding: © BICEP2

WAVES FROM THE BIG BANG

The detection of gravitational waves in the afterglow of the Big Bang — if confirmed — opens a new chapter in astronomy, cosmology and physics. The signature, seen by the BICEP2 radio telescope at the South Pole, packs at least three discoveries into one: It provides the most direct evidence for the existence of the waves predicted by Einstein; it is the proof of ‘cosmic inflation’ that physicists had been eagerly awaiting; and it opens a window into the unification of the fundamental forces of nature and into quantum gravity. In this special collection, Nature News has the most comprehensive and up-to-date coverage of the breakthrough and its aftermath.

NET ALS GOLVEN IN DE OCEAAN HEBBEN ZWAARTEKRACHTSGOLVEN EEN VOORKEUR VOOR EEN BEPAALDE RICHTING: LINKS OF RECHTS.

Opwindend nieuws
“Dit is echt opwindend,” vindt onderzoeker Chao-Lin Kuo. “We hebben voor het eerst zwaartekrachtsgolven – oftewel rimpels in de ruimtetijd – in beeld gebracht en een theorie over de totstandkoming van het gehele universum geverifieerd.” De onderzoekers deden hun ontdekking met de BICEP2-telescoop. Ze zetten de telescoop in om de kosmische achtergrondstraling – de gloed die de oerknal achterliet te bestuderen.

Zwaartekrachtsgolven ‘persen’ de ruime terwijl ze zich voortbewegen. Hierdoor ontstaat er een specifiek patroon in de kosmische achtergrondstraling. Dit patroon hebben wetenschappers nu daadwerkelijk gezien met de BICEP2-telescoop. Net als golven in de oceaan hebben zwaartekrachtsgolven een voorkeur voor een bepaalde richting, bijvoorbeeld links of rechts. De wetenschappers ontdekten een specifiek patroon, dat wijst op een snelle uitdijing. “Volgens alternatieve theorieën zouden we dit niet moeten zien”, vertelt de Russische fysicus Andrei Linde van de universiteit van Stanford.

Het begint met Einstein
Het bestaan van de zwaartekrachtsgolf wordt voorspeld door Einsteins zwaartekrachtstheorie. In deze theorie beschrijft Einstein de zwaartekracht als een vervorming van de ruimtetijd. Die vervorming ontstaat door materie. Om te begrijpen hoe dat zit, wordt vaak de metafoor van een laken gebruikt (let op: het is een tweedimensionale metafoor, die desalniettemin kan helpen begrijpen hoe materie ruimtetijd beïnvloedt). Stel: u houdt de punt van een laken vast en drie andere mensen houden de andere drie punten vast. U trekt het laken strak. Vervolgens legt iemand in het midden van het laken een bowlingbal. Wat gebeurt er? Er ontstaat een kromming in het laken die het grootst is nabij de bal. En het laken wordt in het gebied nabij de bal wat uitgerekt. Het komt min of meer overeen met wat er gebeurt met de ruimtetijd in de buurt van een grote hoeveelheid materie (bijvoorbeeld een planeet, zie hieronder). Tijd en ruimte worden nabij zo’n massa uitgerekt.

Afbeelding: Atamari (via Wikimedia Commons).

Afbeelding: Atamari (via Wikimedia Commons).

En dan de zwaartekrachtsgolf
Diezelfde theorie van Einstein voorspelt ook het bestaan van de zwaartekrachtsgolf. Deze golven worden door veel onderzoekers beschreven als ‘golfjes in ruimtetijd’. Zwaartekrachtsgolven ontstaan onder meer wanneer twee hele zware objecten (denk aan twee zwarte gaten of twee hele zware dubbelsterren) om elkaar heen cirkelen. De objecten verliezen door die zwaartekrachtsgolven energie en daardoor wordt de afstand tussen de twee objecten steeds kleiner. Uiteindelijk worden de twee objecten één.


Fysicus Andrei Linde – de ‘founding father’ van de inflatietheorie – krijgt te horen dat zijn theorie nu te bewijzen is!

Zwakker
Hoewel die zwaartekrachtsgolven dus in theorie al jaren bekend zijn en ook flinke invloed uitoefenen op het heelal, hebben we ze tot nu nog nooit waargenomen. Dat komt voornamelijk doordat die golven wanneer ze door de ruimte reizen in kracht afnemen. Vergelijk het met een boot die op zee vaart. Een luchtbed dicht bij de boot zal veel sterker op en neer deinen dan een luchtbed dat tientallen meters van de boot verwijderd is. Zo is het ook met zwaartekrachtsgolven: zodra ze bij de aarde arriveren, zijn ze zo verzwakt dat we ze eigenlijk niet meer kunnen waarnemen.

BEGIN?

Was de oerknal het begin van alles? Nee, waarschijnlijk niet. Er zijn theorieën dat erveel meer heelallen zijn, namelijk in het zogenoemde multiversum. Ook zijn er wetenschappers die geloven dat ons heelal continu opnieuw ontstaat.

Gevonden!
Maar nu blijkt dus dat wetenschappers inderdaad in staat zijn om zwaartekrachtsgolven waar te nemen, en wel met de gevoelige BICEP2-telescoop. En deze zwaartekrachtsgolven wijzen er dus op dat het heelal kort na het ontstaan exponentieel uitbreidde. En er zijn meer mogelijkheden. Dankzij zwaartekrachtsgolven kunnen we bijvoorbeeld zware dubbelstersystemen opsporen. Ook kunnen we dankzij zwaartekrachtsgolven meer inzicht krijgen in het ontstaan van superzware zwarte gaten (wellicht het resultaat van samengesmolten zwarte gaten). Eén ding is zeker: er staat ons nog veel moois te wachten.

°

Nieuw (indirect)  ‘overtuigend bewijs’ voor inflatie-theorie

17 maart 2014

Dat meldt de BBC maandag.

Volgens onderzoekers is er een signaal gevonden dat het gevolg is van de ultra snelle inflatie van het heelal, fracties van seconden na het ontstaan.

Het heeft de vorm van een rimpeling in het oudste licht dat waargenomen kan worden met radiotelescopen. Het is voor het eerst dat deze gravitatiegolven zijn waargenomen.

Hoewel de ontdekking nog verder wordt onderzocht met alternatieve experimenten, is er al sprake van een vondst die de wetenschappers mogelijk een Nobelprijs op kan leveren.

“Dit is spectaculair”, laat professor Marc Kamionkowski van de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore aan de BBC weten.

“Ik heb het onderzoek gezien en deze bewijzen zijn overtuigend. De wetenschappers die betrokken zijn bij het project horen bovendien bij de voorzichtigste en conservatiefste wetenschappers die ik ken.”

Telescoop

De doorbraak werd bekendgemaakt door een Amerikaans team, dat werkt aan het BICEP2-project. De onderzoekers gebruikten een telescoop op de zuidpool, waarmee een fractie van het heelal gedetailleerd in kaart werd gebracht.

Het doel was het vinden van een overblijfsel van de razendsnelle groei van de kosmos, die in de eerste biljoenste van een biljoenste van een biljoenste seconde van het ontstaan plaats moet hebben gevonden.

De theorie houdt in dat het kleine universum in dit tijdsbestek is gegroeid van iets onvoorstelbaar kleins tot ongeveer het formaat van een knikker. In de 13,8 miljard jaar die volgde is het universum continu verder gegroeid.

Oneffenheden

De theorie dat het universum zich telkens verder uitbreidt is voor het eerst voorgesteld door Alan Guth en Andrei Linde in de jaren tachtig, als antwoord op enkele tekortkomingen in de oerknal-theorie.

Zo vroeg men zich onder meer af hoe het komt dat het diepe heelal er alle richtingen op vrijwel hetzelfde uitziet. De bewering was dat alleen een razendsnelle inflatie oneffenheden heeft kunnen voorkomen..

De voorspelling was dat gravitatiegolven een spoor kunnen zijn van deze snelle inflatie, waarin sporen van het oudste licht in het universum moet zijn terug te vinden. De wetenschappers beweren nu dat dit spoor is waargenomen.

 

Door: NU.nl/Joost Nederpelt

Zwaartekrachtsgolven van de oerknal gesignaleerd

Sterk bewijs voor de inflatietheorie

Wetenschappers achter de BICEP2-detector op Antarctica zeggen dat ze zwaartekrachtsgolven van de oerknal hebben gesignaleerd. De vindingen zouden een sterk bewijs vormen voor de inflatietheorie die stelt dat het universum in de eerste fractie van een seconde na de oerknal met een enorme snelheid is uitgedijd.

door 

dinsdag 18 maart 2014

De gegevens zijn van januari 2010 tot december 2012 verzameld en laten een patroon zien in de trillingsrichting oftewel de polarisatie [1] van het licht dat we nu nog van de oerknal kunnen waarnemen. Dat licht wordt de kosmische achtergrondstraling genoemd en is te detecteren in alle richtingen waar astronomen hun telescopen op richten. Het is als het ware de nagloed van de oerknal.

De gemeten polarisatie van deze achtergrondstraling, ook wel de B-mode polarisatie genoemd, zou veroorzaakt zijn door zwaartekrachtsgolven die in de allereerste momenten van het universum ontstonden. Deze golven zijn door Albert Einstein voorspelde rimpelingen in de ruimtetijd [2].

Bewijs voor de inflatietheorie

De resultaten zijn een sterk bewijs voor de inflatietheorie die de Amerikaanse natuurkundige Alan Guth in 1981 presenteerde als aanvulling op de oerknaltheorie. Het belangrijkste bewijs voor de oerknal werd al in 1964 geleverd met de eerst detectie van de kosmische achtergrondstraling. Sindsdien is de oerknaltheorie algemeen geaccepteerd, alleen konden astronomen ermee niet het ontstaan van de grote structuren verklaren die de kosmische achtergrondstraling laat zien.

Kosmische_achtergrondstraling_planck

Een kaart van de kosmische achtergrondstraling gemeten door de Planck-satelliet. De kaart laat iets warmere gebieden (in rood) zien tussen gebieden waar de temperatuur lager is (blauw). Het wordt ook wel de babyfoto van het universum genoemd. ESA

De inflatietheorie biedt hiervoor een oplossing. Guth stelde dat het universum 10-36seconden na de oerknal begon aan een enorme uitdijingssprint. In een kleine fractie van die eerste seconde werd het universum opeens vele malen groter. Daarbij werden minuscule en toevallige variaties binnen de dichtheid van materie opgeblazen tot kosmische schalen. Na de korte inflatieperiode zou het universum blijven uitdijen, zij het langzamer.

Met de inflatietheorie konden veel observaties verklaard worden, maar nooit werd er echt bewijs voor gevonden.

Tot nu.

De gevonden polarisatie in de straling is volgens de astronomen het bewijs voor zwaartekrachtsgolven die tijdens de inflatieperiode ontstonden en als het ware hun afdruk hebben achtergelaten in de achtergrondstraling.

Bovendien is het gemeten signaal veel sterker dan eerder gedacht, waardoor een groot aantal inflatiemodellen weggestreept kunnen worden.

Bicep

Het gebouw op Antarctica waarin onder andere de BICEP2-detector is gevestigd. BICEP2/Dispatches from the Bottom of the World

Nobelprijsmateriaal

Veel wetenschappers reageren verheugd op de resultaten. De ontdekking wordt qua belang al vergeleken met de ontdekking van het Higgsboson in 2012 en ook de term Nobelprijs valt vaak.

Voordat het zover is zullen de resultaten eerst bevestigd moeten worden door teams van wetenschappers die met andere detectoren naar dezelfde signalen speuren. Maar dat lijkt slechts een kwestie van tijd.

De zoektocht naar zwaartekrachtsgolven in het huidige heelal gaat overigens gewoon door. Ze zouden ook veroorzaakt moeten worden door extreem zware objecten zoals zwarte gaten. Al jaren wordt er naar de hemel geluisterd, maar nog nooit werd er zo’n golf gevonden.

Big Bang Theory conceptual artwork

“Everything we see today – the galaxies, the stars, the planets – was imprinted at that moment”

Related Stories

Inflation

1.–>  Fred Hoyle ……named the “Big Bang” in an attempt to ridicule the already-existing theory  of Lemaître when he proposed his own,(then novel,)“Steady State” theory of cosmology.

2.- To be honest, there wasn’t really much of a scientific theory of cosmology until Hubble’s discovery of the redshift of (almost all) “external galaxies”, published in 1928.

3.- Hoyle (along with Bondi and Tom Gold started his work on the “Steady State” theory in about 1948.(see below Note  2c) 

NOTE 1  :

(Georges Lemaitre’s theoretical work and application of Hubble’s early results to his theories predate both ;
however since Hoyle accepted Lemaitre’s theoretical work on the metrics of space, but disagreed on the interpretation of the observations, then I think it’s best to leave this out of this issue dealing with the new findings .)

(Tsjok)

NOTE 2  : (a) Moreover:—->  the  inflation theory ( Allan Guth )  solved theoretical  problems  with the big bang  theory  and   the earliest model  of inflation theory dates from 1980  ….(Sir Fred Hoyle (born 1915 ) was  then  65 years old  )

—>(b) it took some years before  eleaborated and divers  models  of  the inflation theory (–> Linde )   —>  ( which is now seems to be   more of less  confirmed by the   new observational  data )  … The aging Hoyle (and  his  “intellectual  heir “ the panspermalist Wicramasinghe ) never  tried to explain consistentely (or even   interpret )  the  inflation theory  by their own   “steady state theory  —-> “Why should they  ever  have done  that  ?  = for them the  “Big bang” theory  was false ( see 1)

—>(c)  The steady state   was  further  detailed  by them   ;    The creation of new “space ” and matter was not the result of inflation  :  but the result of  a   continuous   de  novo creation of  matter and space  ; a proces that will go on infinitely

bron ;

http://whyevolutionistrue.wordpress.com/2014/03/22/cnn-piece-suggests-that-cosmic-inflation-finding-is-evidence-for-god/#comments

________________

UPDATE 

http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2014/April/Oerknalontdekking-nu-al-onder-vuur-.html

 

Oerknalontdekking nu al onder vuur?

Kosmische stofwolken zaaien twijfel

  • DOOR: BENNIE MOLS

16 april 2014

Een nieuwe publicatie betwijfelt het eerste experimentele bewijs van kosmische inflatie.

De ontdekking van een echo van de oerknal werd op 17 maart wereldnieuws. De Zuidpooltelescoop BICEP2  zou een signaal hebben gemeten dat verraadt dat het heelal net na de geboorte in een minuscule fractie van een seconde gigantisch snel is uitgedijd. Het heelal zou een factor 10^36 groter zijn geworden in een tijdsduur van 10^-32 seconde. Inflatie heet deze superuitdijing.

Inflatie werd voor het eerst voorspeld in 1980.

BICEP2   zou het eerste indirecte experimentele bewijs voor deze theorie hebben gevonden. Er ging meteen een schokgolf van opwinding door de natuur- en sterrenkunde. En als deze ontdekking klopt, dan ligt er zeker een Nobelprijs klaar voor de ontdekkers.

De waarneming van BICEP2 is gebaseerd op de meting van de polarisatie in de kosmische achtergrondstraling: een verdraaiing in de trillingsrichting van de elektromagnetische straling die als achtergrondstraling het gehele heelal vult. Minstens 80% van deze verdraaiing schreven de BICEP2-onderzoekers toe aan inflatie. Een kleine 20% kwam waarschijnlijk door het effect van kosmisch stof op de achtergrondstraling. Dit percentage is echter gebaseerd op modellen, niet op directe metingen.

Stofwolken
In een net gepubliceerd (maar nog niet gereviewd)wetenschappelijk artikel op de website arXiv.org trekken drie wetenschappers deze percentages in twijfels. ArXiv.org wordt door natuur- en sterrenkundigen veel gebruikt om artikelen snel te lanceren en op deze manier zo snel mogelijk kritisch beoordeeld te worden door collegawetenschappers.

Volgens de drie onderzoekers zou een veel groter deel, zo niet het hele effect, kunnen komen door kosmische stofwolken. Maar ook hun argument is gebaseerd op modellen en niet op keiharde metingen.

Onderzoekers van de BICEP2-telescoop hebben niet gereageerd op de nieuwe publicatie. Welk model het bij het rechte eind heeft, zal moeten blijken. In ieder geval is duidelijk dat er dringend behoefte is aan nieuwe, onafhankelijke metingen die de BICEP2-resultaten kunnen bevestigen dan wel falsificeren.(1)

Sterrenkundigen kijken nu al reikhalzend uit naar de nieuwste resultaten van de Europese PLANCK-satelliet, die in oktober worden verwacht. In principe zou PLANCK inflatie namelijk beter moeten kunnen meten dan BICEP2 (2) . Waar BICEP2 het signaal maar bij een golflengte mat, heeft PLANCK hetzelfde signaal bij meerdere golflengten gemeten. Die metingen worden nu geanalyseerd.

 

 

*

(1)   “Falsify” is niet te vertalen als  “falsificeren”( =van bijvoorbeeld een theorie)- in dit zinsverband, maar “ontkrachten”(=van meetgegevens ) .

(2)                                                                                                                                                                                                                                                                    a) Bicep2 “kijkt” op 150 GHz. Dat is een roodverschoven signaal. Wat is de oorspronkelijke frequentie toen de fotonen gegenereerd werden en welk fenomeen produceerde die fotonen?

b) Lofar werkt op 180MHz en 1,6GHz en kijkt ook naar de meest verre sterren–>  meer roodverschoven, verder weg(?).

c) Fotonen van de eerste ( vroegste ) sterren zijn erg zeldzaam.
Ik meen wel eens gelezen te hebben dat er maar 500 per seconde of zelfs per uur langs komen op een bepaald oppervlak.              Hoe bepaalt men daarvan een polarisatie  richting?

°

UPDATES  : 

 

19 May 2014 

http://news.sciencemag.org/physics/2014/05/doubts-shroud-big-bang-discovery

A reconstruction of the contaminated foreground map BICEP used (top) and the corrected map.

Raphael Flauger/Institute for Advanced Study

A reconstruction of the contaminated foreground map BICEP used (top) and the corrected map.

Perhaps it was too good to be true.

Two months ago, a team of cosmologists reported that it had spotted the first direct evidence that the newborn universe underwent a mind-boggling exponential growth spurt known as inflation. But last week a new analysis suggested the signal, a subtle pattern in the afterglow of the big bang, or cosmic microwave background (CMB), could be an artifact produced by dust within our own galaxy……

 

___________________________________________________________________

 

°

The Inflation Theory: Solving the Universe’s Problems of Flatness and Horizon

In trying to understand the universe, two major problems remained: the flatness problem and the horizon problem. To solve these, the big bang theory is modified by the inflation theory, which states that the universe expanded rapidly shortly after it came into existence ( was ” created ” )

Today, the principles at the heart of inflation theory have a profound impact on the way that string theory is viewed by many physicists.

The two problems can be stated simply as:

  • Horizon problem: The CMBR is essentially the same temperature in all directions.
  • Flatness problem: The universe appears to have a flat geometry.

The universe’s issues: Too far and too flat

The horizon problem (also sometimes called the homogeneity problem) is that no matter which direction you look in the universe, you see basically the same thing (see the following figure). The cosmic microwave background radiation (CMBR) temperatures throughout the universe are, to a very high level of measurement, almost exactly the same temperature in every direction. This really shouldn’t be the case, if you think about it more carefully.

image0.jpg

If you look in one direction in space, you’re actually looking back in time. The light that hits your eye (or telescope) travels at the speed of light, so it was emitted years ago. This means there’s a boundary of 14 billion (or so) light-years in all directions. (The boundary is actually farther because space itself is expanding, but you can ignore that for the purposes of this example.) If there is anything farther away than that, there is no way for it to have ever communicated with us.

So you look out with your powerful telescope and can see the CMBR from 14 billion light-years away (call this Point A).

If you now look 14 billion light-years in the opposite direction (call this Point B), you see exactly the same sort of CMBR in that direction. Normally, you’d take this to mean that all the CMBR in the universe has somehow diffused throughout the universe, like heating up an oven. Somehow, the thermal information is communicated between Points A and B.

But Points A and B are 28 billion light-years apart, which means, because no signal can go faster than the speed of light, theres no way they could have communicated with each other in the entire age of the universe. How did they become the same temperature if there’s no way for heat to transfer between them? This is the horizon problem.

The flatness problem has to do with the geometry of our universe, which appears (especially with recent WMAP evidence) to be a flat geometry, as pictured in the following figure. The matter density and expansion rate of the universe appear to be nearly perfectly balanced, even 14 billion years later when minor variations should have grown drastically. Because this hasn’t happened, physicists need an explanation for why the minor variations haven’t increased dramatically.

Did the variations not exist? Did they not grow into large-scale variations? Did something happen to smooth them out? The flatness problem seeks a reason why the universe has such a seemingly perfectly flat geometry.

Three types of universes <i>(l. to r.)</i>: Closed, open, and flat.
Three types of universes (l. to r.): Closed, open, and flat.

These three types of universes are simplified representations of the way space naturally curves in the universe:

  • Closed universe: There is enough matter in the universe that gravity will eventually overcome the expansion of space. The geometry of such a universe is a positive curvature. (This matched Einstein’s original model without a cosmological constant.)
  • Open universe: There isn’t enough matter to stop expansion, so the universe will continue to expand forever at the same rate. This space-time has a negative curvature (saddle-shaped).
  • Flat universe: The expansion of the universe and the density of matter perfectly balance out, so the universe’s expansion slows down over time but never quite stops completely. This space has no overall curvature.

Rapid expansion early on holds the solutions

In 1980, astrophysicist Alan Guth proposed the inflation theory to solve the horizon and flatness problems (although later refinements by Andrei Linde, Andreas Albrecht, Paul Steinhardt, and others were required to get it to work). In this model, the early universal expansion accelerated at a rate much faster than we see today.

It turns out that the inflationary theory solves both the flatness problem and horizon problem (at least to the satisfaction of most cosmologists and astrophysicists). The horizon problem is solved because the different regions we see used to be close enough to communicate, but during inflation, space expanded so rapidly that these close regions were spread out to cover all of the visible universe.

The flatness problem is resolved because the act of inflation actually flattens the universe. Picture an uninflated balloon, which can have all kinds of wrinkles and other abnormalities. As the balloon expands, though, the surface smoothes out. According to inflation theory, this happens to the fabric of the universe as well.

In addition to solving the horizon and flatness problems, inflation also provides the seeds for the structure that we see in our universe today. Tiny energy variations during inflation, due simply to quantum uncertainty, become the sources for matter to clump together, eventually becoming galaxies and clusters of galaxies.

One issue with the inflationary theory is that the exact mechanism that would cause — and then turn off — the inflationary period isn’t known. Many technical aspects of inflationary theory remain unanswered, though the models include a scalar field called an inflaton field and a corresponding theoretical particle called an inflaton.

Most cosmologists till today ,  believed that some form of inflation likely took place in the early universe.

http://www.dummies.com/how-to/content/the-inflation-theory-solving-the-universes-problem.html

________________________________________________________________________________________

govertschilling

1.
Oerknaltheorie (heelal was ooit heel heet en ‘compact’ en begon daarna uit te dijen) dateert uit 1920’s. bleef lange tijd speculatief.

2.
ontdekking van kosmische achtergrondstraling (1965) was 1e ‘bewijs’: is afgekoeld overblijfsel van energie uit beginfase van het heelal.

3.
om bepaalde problemen met klassieke oerknaltheorie op te lossen werd in 1980 inflatiehypothese voorgesteld (van ‘to inflate’ = opblazen).

4.
volgens inflatie was er in het begin (triljoenste van triljoenste seconde na t=0!) een extreem korte periode van exponentiële uitdijing.

5.
gewone (lineaire) uitdijing: heelal groeit als 1-2-3-4-5-6-7-8 etc. exponentiële uitdijing: heelal groeit als 1-2-4-8-16-32-64-128 etc.

6.
tijdens inflatietijdperk (extreem kort!) zou grootte van heelal ca 100x verDUBBELD zijn. na afloop nam de gewone uitdijing het over.

7.
inflatiehypothese sluit aan bij quantumtheorieën. oerknal-problemen leken opgelost. maar echt hard bewijs voor inflatie leek onmogelijk.

8.
reden: achtergrondstraling is oudste signaal in heelal dat astronomen kunnen bestuderen. 380.000 jr na t=0. inflatie was láng daarvoor.

9.
echter: als inflatie plaatsvond, moeten er zeer kort na t=0 zwaartekrachtsgolven zijn opgewekt in de ruimte, door hypersnelle expansie.

10.
zwk-golven (voorspeld door einstein in 1916) zijn trillingen in de lege ruimtetijd, vglb met trillende drilpudding, maar véél kleiner.

11.
bestaan van zwk-golven is nog nooit direct aangetoond (moeilijk te meten!); in 1974 werden er wel indirecte aanwijzingen voor gevonden.

12.
tgv inflatie-zwk-golven moet ruimte ook nog ‘getrild’ hebben toen achtergrondstraling werd uitgezonden (toen heelal 380.000 jr oud was).

13.
berekeningen: die ‘oer-golven’ laten spiraalvormige sporen na in patroon van polarisatie van achtergrondstraling. die zijn nu gevonden.

14.
polarisatie betekent dat licht in ene trillingsrichting iets helderder is dan in andere richting. vergt speciale 2-richtings-detectoren.

15.
achtergrondstraling is al erg moeilijk te meten. polarisatie ervan nóg moeilijker. spiraalvormige patronen NOG veel moeilijker. RESPECT!

16.
ca tien teams maakten er afgelopen jaren jacht op (oa met europese ruimtetelescoop planck). BICEP2-telescoop op zuidpool heeft nu beet.

17.
waarom op zuidpool? hoog/droog, dus geen last van absorptie in dampkring van bestudeerde oerknalstraling (op sub-millimeter golflengte).

18.
dus: spiraalpatronen in polarisatie > in allereerste levensfase van heelal waren er zwk-golven > er moet inflatie hebben plaatsgevonden.

19.
achtergrondstraling (380.000 jr na t=0) is ‘peuterfoto’ heelal; dit nieuwe resultaat is alsof je tijdens bevalling naast kraambed stond!

20.
wat is nu de grootste doorbraak? voor natuurkundigen: bevestiging zwaartekrachtsgolven. voor kosmologen: bevestiging inflatiehypothese.

21.
als BICEP2-ontdekking bevestigd wordt door andere teams (wsch snel!), levert deze ontdekking vrijwel zeker een nobelprijs op.
congrats!

°

(reacties )

–>      Wat men  heeft  gevonden zijn metingen die consistent zouden zijn met de idee van kosmische inflatie.

We kunnen  gewoon een hele hoop hypothesen over wat er net na de oerknal gebeurde , weggooien zodat we nu blijkbaar eindelijk Einsteins zwaartekracht met de kwantummechanica kunnen verzoenen.
Is inderdaad zeer spectaculair maar heeft verder  de ballen met de oerknal zelf te maken.

°  Het ware beter geweest moest men gesproken hebben  over de theorie van wat er juist  NA  het ontstaan van het heelal gebeurde toen het groter werd en de fysische wetten ruimte, tijd, materie, energie, zwaartekracht,… vorm kregen.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Inflatie_(kosmologie)

LINKS

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2672/Wetenschap-Gezondheid/article/detail/3616580/2014/03/17/Astronomen-presenteren-overtuigend-bewijs-voor-Oerknal-theorie.dhtml

http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2014/Maart/Echo-s-van-de-oerknal.html

Permalink voor ingesloten afbeelding

http://www.newyorker.com/online/blogs/elements/2014/03/a-scientific-breakthrough-lets-us-see-to-the-beginning-of-time.html

°

http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2014/Maart/Echo-s-van-de-oerknal.html

http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2006/oktober/Rimpelingen-in-het-heelal.html

ALLAN GUTH
http://phys.org/news/2014-03-alan-guth-insights-big.html

http://www.sterrenstof.info/hele-mooie-wetenschap-bewijs-voor-inflatie/#more-2161

°

Echo’s van de oerknal

Sterk bewijs dat oerknal begon met ‘inflatie’

  • DOOR: ARNOUT JASPERS
 

Een telescoop op de zuidpool heeft de zwaartekrachtsecho’s van de oerknal ontdekt. Een enorme verrassing, volgens astrofysicus Daan Meerburg

Zoom
© Bicep2-cooperation
De ‘weerkaart’ van de kosmische achtergrondstraling waaruit blijkt dat de oerknal zwaartekrachtsgolven produceerde.

BICEP
Waar ging het over?

Op Antarctica staat een gespecialiseerde telescoop, BICEP, die uiterst gevoelig is voor radiostraling uit het heelal op een frequentie van 150 gigahertz, ofwel een golflengte van ongeveer twee millimeter. Met die telescoop is de afgelopen jaren een klein deel van de hemel gescand. Uit die data is een spectaculaire primeur gedestilleerd: voor het eerst is een signaal gedetecteerd dat ontstaan moet zijn in de eerste fractie van een seconde na de oerknal.
Het gaat om zwaartekrachtsgolven, die ons iets vertellen over het tijdperk van ‘inflatie’, een fase waarin het heelal onvoorstelbaar snel uitdijde.

Inflatie
‘Het is een enorme verrassing dat ze dit hebben kunnen meten’,’ aldus astrofysicus Daan Meerburg, die op de universiteit van Princeton dit onderzoek op de voet volgt. Dit betekent volgens hem ook, dat de zwaartekrachtsgolven die de inflatie opwekte, uitzonderlijk sterk waren. Van de inflatie-theorie zijn in de loop der tijd allerlei varianten in omloop geraakt, vooral omdat er geen experimentele check mogelijk was. Die is er nu dus wel, en die maakt het onwaarschijnlijk dat dat de simpeler versies van de theorie correct zijn. Het wordt voor de theoretici dus ingewikkelder, maar ook interessanter.

Meerburg bekeek via internet de technische presentatie voorafgaand aan de persconferentie, en besprak met collega’s de twee wetenschappelijke artikelen die gelijktijdig verschenen. Volgens hem zijn de metingen ‘behoorlijk solide’. De zwaartekrachtsgolven zijn niet direct gemeten, maar via de sporen die ze hebben achtergelaten in de kosmische achtergrondstraling, het ‘nagloeien’ van het heelal sinds de tijd dat dit nog heel heet was.

Rimpelingen
Zwaartekrachtsgolven zijn door Einstein voorspeld, maar nog nooit direct waargenomen. Het zijn rimpelingen in de ruimte-tijd zelf die zich met de lichtsnelheid voortplanten en elk voorwerp – bijvoorbeeld de aarde – even vervormen als ze voorbij komen. ‘Inflatie’ is ruim dertig jaar geleden bedacht door Alan Guth om een paar fundamentele problemen met de gewone oerknaltheorie te ondervangen. Als inflatie zich werkelijk voorgedaan heeft, moet dit heftige zwaartekrachtsgolven hebben opgewekt. Deze primordiale zwaartekrachtsgolven reizen dan nog steeds door het heelal, maar ze zijn nu te zwak om direct waar te nemen. Ze moeten echter wel sporen hebben achtergelaten in de kosmische achtergrondstraling, want die ontstond slechts 380.000 jaar na de oerknal, toen het heelal veel kleiner was en de zwaartekrachtsgolven veel sterker.

Weerkaart
Deze sporen zijn de zogeheten B-modussen. De kosmische achtergrondstraling vult als het ware de complete hemelbol, en je kunt er een kaart van maken die lijkt op een weerkaart.

In elk punt op aarde heeft de wind een bepaalde snelheid en een richting; net zo heeft de achtergrondstraling op elk punt van de hemelbol een bepaalde intensiteit en polarisatie (‘trillingsrichting’). De intensiteit is de afgelopen jaren al met grote nauwkeurigheid gemeten, onder andere door de Planck-satelliet. Maar nu is voor het eerst, van een klein deel van de hemel, ook de polarisatie in kaart gebracht.

De B-modussen zijn dan vergelijkbaar met orkanen of depressies op die kaart, en die kunnen eigenlijk alleen maar veroorzaakt zijn door primordiale zwaartekrachtsgolven. 

‘Dit is 100% zeker een Nobelprijs,’ schat Meerburg in. Hij denkt echter dat de prijs naar de experimentatoren zal gaan voor het ontdekken van de primordiale zwaartekrachtsgolven, en niet naar Alan Guth, omdat nu nog allerlei varianten voor inflatie mogelijk zijn.

Ook Nature kwam ten tijde van de persconferentie al met het nieuws.

 

°

zie ook 

http://www.freethinker.nl/forum/viewtopic.php?f=19&t=13521&p=412816#p412816

°

http://profmattstrassler.com/2014/03/26/which-parts-of-the-big-bang-theory-are-reliable/

 

“De enige kracht die sterker is dan die uitdijende kracht (donkere energie) is de zwaartekracht. Daarom dijt de ruimte niet uit in bijv. ons zonnestelsel. Wanneer de zwaartekracht geen invloed heeft dan dijt de ruimte in zichzelf uit.”

 

°

Eerste sterrenstelsels ontstonden erg vroeg

Slechts 200 miljoen jaar na de oerknal ontstonden de eerste sterrenstelsels in het heelal. Dit is veel eerder dan astronomen eerder dachten.

“Volgens huidige theorieën kunnen sterrenstelsels niet zo vroeg geboren worden”, zegt wetenschapper Johan Richard.

Roodverschuiving
Het verre sterrenstelsel maakt deel uit van cluster Abell 383. Het sterrenstelsel heeft een roodverschuiving van 6,027, wat overeenkomt met een afstand van 12,75 miljard lichtjaar. Dit betekent dat wij het sterrenstelsel zien zoals het eruit zag toen het heelal 950 miljoen jaar oud was.

200 miljoen jaar
Het wordt nog spannender. Wetenschappers vonden in het sterrenstelsel meerdere sterren met een leeftijd van ongeveer 750 miljoen jaar. Dit betekent dat deze sterren 200 miljoen jaar na de oerknal werden gevormd.

James Webb-telescoop
“Het is zeer aannemelijk dat er veel meer sterrenstelsels in het jonge universum bevinden dan wij nu denken”, concludeert co-auteur Jean-Paul Kneib. Toekomstige telescopen, zoals de James Webb-telescoop, kunnen dit soort sterrenstelsels bestuderen. Helaas kwam vandaag het nieuws naar buiten dat de James Webb Telescope niet voor 2018 gelanceerd gaat wordenin verband met te hoge kosten.

°

HET  HEELHAL   10 MILJARD JAAR GELEDEN 

Massieve sterrenstelsels onthullen de expansiesnelheid van het jonge heelal

Wetenschappers van het Berkeley Lab zijn er in geslaagd om de expansiesnelheid in het jonge heelal te ontrafelen. Zij keken hiervoor naar quasars: massieve sterrenstelsels.

Twee onafhankelijke analyses zijn gebruikt om de expansiesnelheid van het heelal te bepalen, toen ons universum slechts drie miljard jaar oud was. Ter vergelijking: op dit moment is het heelal 13,7 miljard jaar oud. Ruim tien miljard jaar geleden bestond de aarde nog niet, en ook was de zon nog niet ontstaan.

De wetenschappers laten weten dat de expansiesnelheid drie miljard jaar na de oerknal 68 kilometer per seconde per miljoen lichtjaar was. Stel, een sterrenstelsel is één miljoen lichtjaar verwijderd van een ander sterrenstelsel, dan betekent dit dat deze sterrenstelsels met een snelheid van 68 kilometer per seconde van elkaar weg gaan. Nu – 13,7 miljard jaar na de oerknal – ligt de expansiesnelheidveel hoger, namelijk op 73 kilometer per seconde per megaparsec. Een megaparsec is ruwweg drie miljoen lichtjaar.

°

Hoe de Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS) te werk gaat. Licht van quasars wordt deels geabsorbeerd door intergalactisch gas. Wetenschappers weten waar deze gaswolken zich bevinden en hoe groot ze zijn. Hierdoor kunnen zij ontrafelen hoe snel sterrenstelsels in het jonge universum uit elkaar dreven.

Veel mogelijkheden
Dankzij het werk van de onderzoekers kan de Hubbleconstante nog beter bepaald worden. Daarnaast leren astronomen nu meer over donkere energie en wat de vorm van het heelal is. Mogelijk is het heelal veel platter dan wij denken!

Bronmateriaal:
BOSS Quasars Track the Expanding Universe – the Most Precise Measurement Yet” – Berkeley

ANDROMEDA

Het is een algemene regel dat sterrenstelsels in het heelal uit elkaar drijven. De onderlinge afstand wordt dus steeds groter. Er zijn echter altijd uitzonderingen. Een goed voorbeeld is het Andromedastelsel. Dit buurstelsel beweegt zich juist naar ons toe en zal in de toekomst botsen met het Melkwegstelsel

http://www.scientias.nl/melkweg-zeker-op-ramkoers-met-andromedanevel/64830

°

universum1

 

 

http://www.scientias.nl/wetenschappers-creeren-eerste-realistische-virtuele-universum/100824

http://www.zie.nl/video/wetenschap/Wetenschappers-tonen-simulatie-van-ontstaan-heelal/5p8zsyjffi5e

 

Universum had eigenlijk amper één seconde moeten bestaan

stukje universum

Nieuw onderzoek toont aan dat het universum vrijwel direct na het ontstaan weer zou moeten zijn ingestort. Onderzoekers trekken die conclusie nadat ze onderzoeken naar het Higgs-deeltje combineerden met recent bewijs voor de oerknal.

Ongeveer 13,8 miljard jaar geleden vond de oerknal plaats. Onderzoekers vermoeden dat het universum zich vrijwel direct daarna begon uit te breiden (dat wordt ook wel kosmische inflatie genoemd). In maart kondigden onderzoekers aan voor het eerst direct bewijs te hebben gevonden voor die exponentiële uitbreiding. De resultaten van het onderzoek – dat wereldnieuws was – zijn echter omstreden en worden lang niet door elke onderzoeker omarmd.

 

Afbeelding: Royal Astronomical Society.

Stabiliteit van het universum
In een nieuwe studie besloten Britse kosmologen te kijken wat deze omstreden onderzoeksresultaten betekenen voor de stabiliteit van het universum. Om dat te doen combineerden ze de resultaten met onderzoeksgegevens omtrent het in juli 2012 ontdekte Higgs-deeltje. Onderzoekers hebben inmiddels aangetoond dat ons universum zich in een vallei van het zogenoemde ‘Higgs-veld’ bevindt (zie hiernaast) en deze beschrijft de manier waarop andere deeltjes aan hun massa komen. Maar de vallei waarin ons universum zich bevindt, is niet de enige vallei. Er is er nog eentje. Deze is veel dieper, maar een grote energiebarrière voorkomt dat ons universum in deze vallei kukelt (zie ook de afbeelding hiernaast).

Schoppen
Het probleem met het onderzoek dat in maart met veel bombarie werd aangekondigd, is dat de resultaten erop wijzen dat het universum tijdens de periode van kosmische inflatie grote ‘schoppen’ kreeg, waardoor het binnen een fractie van een seconde in de tweede, diepere vallei van het Higgs-veld zou zijn beland. Als dat gebeurd zou zijn, zou het universum snel zijn ingestort. “Als dat gebeurt zou zijn, zouden we daar nu niet over discussiëren,” concludeert onderzoeker Robert Hogan.

Als het Higgs-deeltje bestaat en de waarnemingen die onderzoekers in maart van dit jaar deden, kloppen, zou het universum dus helemaal niet meer bestaan. Daarmee lijkt dit onderzoek de omstreden studie die in maart werd gepresenteerd onderuit te halen. Maar het is nog niet bewezen dat die resultaten niet kloppen, zo benadrukt Hogan. Zo kan niet worden uitgesloten dat de onderzoekers het in maart bij het juiste eind hadden en andere – onbekende – processen aan de gang zijn die voorkomen dat het universum instort.

 

Bronmateriaal:
Should the Higgs boson have caused our Universe to collapse?” – Ras.org.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Hubble (ESA / NASA).

_

 

UPDATES  : 

‘Echo’s van de oerknal’ zijn bij nader inzien mist.

In maart kwam een team onderzoekers van een telescoop op Antarctica (BICEP-2) met spectaculair nieuws: ze hadden directe echo’s van de oerknal waargenomen.

Al snel gingen stemmen op die zeiden dat die vermeende echo’s ook veroorzaakt konden zijn door ordinair stof in ons Melkwegstelsel. Die twijfel is nu vrijwel zekerheid: onderzoekers van de ruimtetelescoop Planck publiceren vandaag een artikel waarin ze het BICEP-resultaat naar de prullenbak verwijzen. Voor het BICEP-team is dit extra pijnlijk, omdat die voortijdig met Planck-data aan de haal waren gegaan om hun claim te kunnen doen.

de Planck telescoop

 

de planck telescoop 

 

Bewijs voor versnelde oerknal nu echt van tafel

22/09/14 – Bron: volkskrant.nl

http://www.hln.be/hln/nl/961/Wetenschap/article/detail/2058113/2014/09/22/Bewijs-voor-versnelde-oerknal-nu-echt-van-tafel.dhtml

 

De Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool. © reuters.

Het team van Amerikaanse astronomen dat dit voorjaar spectaculaire eerste waarnemingen vanaf de zuidpool van de versnellende oerknal presenteerde, heeft voor zijn beurt gesproken. Wat ze voor veelzeggende kreukels in de oerknal hielden, is niet te onderscheiden van stof in de Melkweg.

Die vernietigende conclusie komt uit een nieuwe analyse van de waarnemingen van de kosmische achtergrondruis die eerder werden gemaakt met de Planck-satelliet. Stof, zo blijkt, geeft hetzelfde soort verstoringen van die ruis als het effect dat het Bicep2-team voor zogeheten inflatie hield.Inflatie is de extreem versnelde uitzetting van het piepjonge heelal, vlak na de oerknal zelf, zo’n 15 miljard haar geleden. Dat effect verklaart waarom het heelal op grote schaal zo gelijkmatig is, maar is tot nog toe nooit direct waargenomen. Bicep2 claimde dat nu wel te kunnen.

Inflatie is zo heftig, dat ruimte en tijd zelf rimpelingen vertonen. Die zijn in theorie nog steeds te zien aan de manier waarop de achtergrondstraling verdraaid is, de zogeheten B-modepolarisatie.

Lees ook

Het Dark Sector Lab op de Zuidpool. © Steffen Richter, Harvard University.

“Bewijs voor kosmische inflatie”
Dit voorjaar meldde het team van de Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool dat het die verdraaiingen op een stukje hemel had gevonden. Dat zou het rechtstreekse bewijs voor kosmische inflatie zijn. Kosmologen vierden het nieuws met champagne.

Het spectaculaire resultaat werd kort daarna echter al in twijfel getrokken, omdat experts meenden dat de Amerikanen het signaal van stof in hun analyses waren vergeten. Daarna was het wachten op het team van Planck, dat nu concludeert dat de claims van Bicep2 onhoudbaar zijn. Het stofsignaal, stellen ze vast, is niet te verwaarlozen en zelfs even sterk als wat Bicep2 voor oerknalrimpels hield.

De Groningse kosmoloog Diederik Roest noemt de Planck-resultaten overtuigend.

“Dit wil niet helemaal zeggen dat Bicep2 niets van vlak na de oerknal ziet, maar wat er na aftrek van stof overblijft, is binnen de foutenmarges niet veel.”

De teams van Planck en Bicep2 zeggen nu samen nog beter te gaan uitzoeken wat er eventueel nog wel uit de waarnemingen is af te leiden over kosmische inflatie. Uit de Planck-metingen is bijvoorbeeld af te leiden welke gebieden aan de hemel weinig stof bevatten, zodat nieuwe metingen op die plaatsen misschien wel bewijzen voor inflatie kunnen leveren.

 

Baanbrekende oerknalontdekking vergaat mogelijk tot stof

 

Het was in maart wereldnieuws: wetenschappers hadden sporen van zwaartekrachtsgolven – de naweeën van de oerknal – ontdekt en dus direct bewijs gevonden voor de oerknaltheorie. Maar een nieuw onderzoek trekt de studie in twijfel: zijn de sporen wel afkomstig van zwaartekrachtsgolven?

Einstein voorspelde in zijn algemene relativiteitstheorie al dat ze moesten bestaan: zwaartekrachtsgolven. Maar onderzoekers hadden ze nog nooit waargenomen. Tot begin dit jaar.

“Dit is echt opwindend,” zo stelde onderzoeker Chao-Lin Kuo toen. “We hebben voor het eerst zwaartekrachtsgolven – oftewel rimpels in de ruimtetijd – in beeld gebracht en een theorie over de totstandkoming van het gehele universum geverifieerd.”

Persen
Wanneer zwaartekrachtsgolven zich voortbewegen dan ‘persen’ ze de ruimte. En daarbij ontstaat een specifiek patroon in de kosmische achtergrondstraling. En dat patroon – dat ervan getuigt dat zwaartekrachtsgolven een voorkeur voor een bepaalde richting hebben – dachten Chao-Lin Kuo en collega’s met behulp van de BICEP2-telescoop gespot te hebben.

Andere bron?
In hun studie sloten de onderzoekers uit dat het waargenomen signaal door iets anders veroorzaakt werd. Maar misschien hebben ze dat iets te snel gedaan, zo stellen wetenschappers nu. Ze analyseerden gegevens van de Planck-satelliet en richtten zich daarbij op een deel van het heelal dat ook Chao-Lin Kuo en collega’s bestudeerden.

“Volgens onze analyse valt het effect van contaminatie (andere bronnen die hetzelfde signaal kunnen hebben gegenereerd, red.) en dan met name gassen die in ons sterrenstelsel aanwezig zijn, niet uit te sluiten,” vertelt onderzoeker Carlo Baccigalupi.

Frequenties
Wanneer Planck de ogen op de hemel richt, dan observeert de satelliet het universum op een groot aantal frequenties (negen banden van 30 tot 857 GHz). BICEP2 bestudeert het universum op slechts één frequentie (150 GHz). Juist omdat de blik van Planck zoveel breder is, denken Baccigalupi en collega’s een goede reden te hebben om te vermoeden dat er wel eens sprake kan zijn van contaminatie en dat het waargenomen signaal helemaal niet veroorzaakt wordt door zwaartekrachtsgolven.

Maar dat kan nu nog niet met zekerheid gesteld worden, zo benadrukt Baccigalupi.

“We zijn een samenwerking met BICEP2 gestart. We vergelijken hun gegevens met de Planck-gegevens (op dezelfde frequentie: 150 GHz).” Uiteindelijk moet zo duidelijkheid ontstaan over wat we nu daadwerkelijk zien. “Het zou kunnen dat inderdaad sprake is van contaminatie, maar – we zijn optimistisch – we kunnen die contaminatie wellicht ook met zekerheid uitsluiten. Op die manier zou Planck een cruciale bijdrage kunnen leveren aan de ontdekking van bewijs voor zwaartekrachtsgolven afkomstig van de oerknal, in de kosmische achtergrondstraling.”

 

 °

Bronmateriaal:
Gravitational waves according to Planck” – SISSA.it
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door ESA.

 

°

 

EVOLUTIE BIJ BACTERIEEN

°    rubriek BACTERIA        bacterieën en immuumsysteem.docx (807 KB) BACTERIA BACTERIEËN.docx (2.5 MB)   http://nl.wikipedia.org/wiki/Cholera          zie rubriek evolutie ° Trefwoorden :

I Evolutie is een  “OPEN ENDED”  proces   <Als je het proces van DNA duplicatie helemaal foutloos krijgt stopt de evolutie. <Als je efficient bepaalde delen van je DNA meer laat muteren dan andere delen kun je je evolueerbaarheid tunen.?   °

Evolueren tot perfectie lijkt onmogelijk

 18 november 2013   18

e. coli

°

Stel dat we evolueren in een omgeving die nooit verandert. Dan moet er uiteindelijk toch een moment komen dat we perfect aangepast  zijn: dat evolutie ons niet langer beter kan maken? Dat hadden “we” gedacht.(1)

°

Nieuw onderzoek suggereert dat evolutie nooit stopt en dergelijke   perfectie onhaalbaar is.

°

Biologen weten dat evolutie een voortdurend proces is zolang de omgeving waarin organismen leven, verandert.Maar hoe zit dat als een omgeving niet verandert, maar lange tijd hetzelfde blijft? Dan zou het organisme op een gegeven moment stoppen met aanpassen, simpelweg omdat er niets meer aan te passen is.

°

Het organisme is geëvolueerd en geëvolueerd en is nu..  optimaal tegen de ” perfectie”  aan ( m.a.w. = mischien zelfs erg gespecialiseerd en dus erg kwetsbaar bij  snelle veranderend omstandigheden ) .

Het beschikt over alle mutaties die nodig zijn in de  stabiele omgeving(stabiel binnen bepaalde grenzen )  waarin het  extante organisme momenteel leeft en elke mutatie die nu nog volgt, zou het organisme verzwakken in plaats van versterken( in die gegeven “stabiele”  omgeving ) . Biologen spreken in zo’n situatie ook wel van een ‘fitness-piek’: het organisme is perfect aangepast aan zijn omgeving.

°

Bacteriën Maar een nieuw onderzoek toont nu aan dat het hoogstwaarschijnlijk niet zo werkt. Onderzoeker Michael Wiser trekt die conclusie nadat hij 25 jaar lang bacteriën (Escherichia coli) bestudeerde. Hij liet de bacteriën allemaal al die jaren in dezelfde omgeving groeien en elke 500 generaties vroor hij een aantal bacteriën in. Zo af en toe ontdooide hij die oude generaties weer en liet ze concurreren met nieuwere generaties om te achterhalen in hoeverre de nieuwe generaties vooruitgang geboekt hadden (=of  door evolutie “beter “waren geworden in de competitie strijd met een of andere   oude (ontvroren )generatie  ).

°

°

Geen einde Men zou misschien verwachten dat de bacteriën door de jaren heen afkoersen op perfectie (2) . En dat doen ze ook, alleen bereiken ze die nooit.

°

“Er lijkt geen einde in zicht te zijn,” stelt Lenski. Ondanks dat de bacteriën altijd in dezelfde omgeving leefden, bleven ze zich maar aanpassen. Zelfs na 25 jaar evolueerden ze nog.

°

“We dachten altijd dat de fitness (geschiktheid, red.) van bacteriën af zou vlakken, maar nu zien we dat de geschiktheid niet afvlakt, maar langzamer toeneemt.” Om uit te leggen wat dat betekent, gebruikt Lenski een metafoor. Evolueren is als wandelen.

°

Wanneer je wandelt, is het heel gemakkelijk om te gaan klimmen naar iets wat lijkt op een top en er vervolgens achter te komen dat de echte top zich ergens in de verte bevindt. Stel je nu eens voor dat je 25 jaar aan het klimmen bent en nog steeds niet eens in de buurt van de top komt.”

°

“Het laat zien dat evolutie (in alle geval bij bacterieen ) een proces is met een open einde….” stelt onderzoeker Michael Wiser.

°

Dit is mogelijk heel belangrijk voor onze aannames omtrent hoe organismen op klimaatverandering gaan reageren. We gaan ervan uit dat heel veel organismen zich op de piek of nabij de piek van hun geschiktheid bevinden en dit onderzoek laat zien dat dat mogelijk niet het geval is.”

 

°

Bronmateriaal: No peak in sight for evolving bacteria” – MSU.edu De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Mattosaurus (via Wikimedia Commons). ° zie ook :    STASIS en PE <–    (<klik) 

°
(claim) ……..Wanneer een soort  goed is aangepast aan zijn milieu, dan hebben verdere mutaties weinig nut en zal zijn evolutie vrijwel tot stilstand komen. 
°
Nieuwe  mutaties verhogen dus in dit geval de fitness van de afstamminglijn niet echt ….
Integendeel ; velen menen (met natuurlijk enkele creationisten op kop ) dat  afwijkingen van de  bereikte norm  ( de stasisnorm) terug teniet worden doen … evolutie zou dan  gaan werken als een conserverende kracht (een tegenkoppeling ) ..…die elke  ingrijpende (= niet -neutrale) grote (en zichtbare )  afwijking van het bereikte optimum afstraft  ….
°
_
Maar  “neutrale” mutaties’ (dwz geen schade  berokkenende  mutaties  in dit  gegeven langdurige  stabiele millieu  ) zullen natuurlijk wel nog steeds plaats grijpen  …  die zijn immers alleen  afkomstig van mutagene  agens(o.a. kosmische stralingen en UV )  en staan niet perse obligaat  onder selectie ….
°
(theoretische  overwegingen = )
 Uiteraard  kunnen dergelijke neutrale mutanten makkelijk  degenereren tot (ongevaarlijke ) JUNK , maar er kunnen ook mutaties opduiken in die neutrale voorraad   die het mogelijk maken(voor haar drager )  een andere niche ( nu of in de toekomst ) te beginnen koloniseren of ze kunnen overtollige (redundante )  dubbels  van gensequenties  gaan vormen van reeds aanwezige gensequenties  , waardoor o.a.  de “robuustheid ‘ misschien kan  toenemen in uitzonderlijke gevallen  …. 

°

_ —>  Interessant. In de praktijk is het blijkbaar onmogelijk om ooit een fitness van 1(100%)  te behalen. 0.999999 enz. wel, maar dichterbij dan dat is blijkbaar niet mogelijk  ?   ° NOTEN ° (l) ….   Nee hoor    —->  ” We “= de  redacteur ?  Stop daar toch eens mee  om   te beweren  dat   iedereen  die  “bedenksels “onderschrijft    …

°

_ (2)….Aannemen dat “perfectie” zelfs bestaat vind ik wetenschappelijk onverantwoord.

°

II
°
°
GROTERE  EVOLUTIESNELHEDEN  //   voordelen     & VARIANTEN AANBOD  
°

Ook evolueerbaarheid evolueert

Het vermogen van een organisme om zich snel op veranderende omstandigheden aan te passen, is op zichzelf een eigenschap waarop de evolutie selecteert.

°

 

Borellia

Borrelia burgdorferi – a small organism that causes big problems!

 

Borrelia burgdorferi proves this quote true; it may be a microscopic organism, but it definitely puts up a fight.   B. burgdorferi is a spiral shaped  gram-negative bacteria that possesses an uniqueness in its ability to penetrate the tissue of other organisms.  Its motile success is due to its extraordinary flagella. Its ability to survive in a variety of environments is correlated with its linear, rather than circular, chromosomes.  The bacterium is generally 20-30 µm in length and 0.2-0.5 µm in width. B. burgdorferi is transmitted into humans through ticks and is responsible for causing Lyme disease.  This bacteria depicts advanced modifications that contribute to enhancing its fitness. The magnitude of success that this microscopic organism has attained is truly remarkable. 

This dark field microscopic image of Borrelia burgdorferi exhibits the extreme spiral shape of the organism. 

Onderzoekers van de Universiteit van Pennsylvania in Philadelphia deze week  in PLoS Pathogens. Ze deden dat op basis van experimenten met de bacterie Borrelia burgdorferi, die de ziekte van Lyme (1) veroorzaakt.

°

Het was al bekend dat deze bacterie razendsnel evolueert, zelfs zo snel dat hij daardoor aan de immuunrespons van het menselijk lichaam kan ontsnappen.(2)

°

Er waren al wel aanwijzingen dat de snelheid van evolutie een eigenschap is die deze bacterie een selectievoordeel geven in de strijd om overleving, maar nu is dit voor het eerst rechtstreeks aangetoond.

°

Herkenning door het immuumsysteem  bacterieën en immuumsysteem.docx (807 KB) <– Doc archief  B.

°

burgdorferi weet zo snel te evolueren door gebruik te maken van kleine cassettes met genetisch materiaal. De cassettes wisselen stukjes DNA uit met het gen dat de informatie bevat voor het belangrijkste oppervlakte-eiwit van de bacterie.(2b) Dit eiwit vormt het herkenningspunt voor het immuunsysteem.

°

Valt het immuunsysteem een bepaald eiwit op het B. Burgdorferi  oppervlak aan, dan kan B. burgdorferi dat eiwit veranderen en zo ongrijpbaar maken. De onderzoekers brachten de cassettes in kaart van verschillende stammen van B. burgdorferi. Vervolgens brachten ze deze stammen in bij muizen en keken hoe ze het ervan af brachten.  

°

Assortiment  ……De bacteriën met het grootste assortiment aan cassettes bleken het best te overleven. Dat is goed te verklaren, schrijven de onderzoekers. Bacteriën met een groter assortiment kunnen sneller de juiste combinatie vinden die hen onzichtbaar maakt voor het immuunsysteem.

°

_Ook brengen ze meer verschillende nakomelingen voort, waardoor de kans groter is dat daar individuen tussen zitten met de juiste eigenschappen om te overleven.

°

Door: NU.nl/Jop de Vrieze Zie ook :  http://www.nature.com/news/lyme-bacteria-show-that-evolvability-is-evolvable-1.14176

 

°

°

Borrelia burgdorferi, the bacterium that causes Lyme disease, is skilled at evading the immune responses of its animal hosts. ”

°

….natural selection seemed to favour bacteria with more genetic variability within their cassettes, and hence a greater capacity to generate different versions of the antigen.” “Greater diversity among the cassettes in itself shouldn’t be a selective advantage considering they aren’t expressed and don’t do anything else,” says Brisson. “But we did find evidence of selection, so the question is what else could it be for besides evolvability?” Brisson also examined samples of B. burgdorferi frozen in the 1990s by his co-author, Brian Stevenson, a Lyme disease researcher at the University of Kentucky in Lexington.

°

Stevenson had collected the samples after experimentally infecting mice with once strain of the bacterium and re-isolating the organisms a year later to see how they evolved. When he and Brisson re-examined the samples, they found that changes to the genetic sequences of the silent cassettes were more common than changes in other parts of the genome.

°

(1)    —>  http://visual.ly/10-scary-facts-about-lyme-disease

http://www.lymenet.de/literatur/abstracts.htm

°

(2)—->   “Borrelia omzeilt dus de immuunrespons” Dit IS bewijs dat de huidige ELISA eersterangs test die test op immuunrespons NIET Deugt als diagnostiek. Duizenden mensen worden met een vals negatief en geinfecteerd naar HUIS gestuurd…..  Het wordt tijd dat chronisch lyme SERIEUS wordt genomen!    De ziekte van Lyme is niet niks.

°

(2b)Genetic Variation of the Borrelia burgdorferi Gene vlsE Involves Cassette-Specific, Segmental Gene Conversion       http://iai.asm.org/content/66/8/3698/F3.expansion.html

°

(3)—> De gegeven  conclusie van dit onderzoek is weinigzeggend. Het spreekt voor zich dat ‘evolueerbaarheid’ een positief effect heeft op de overleefbaarheid van een levensvorm. Een soort die snel kan aanpassen, heeft meer kans op overleven en daarmee meer kans om de genen voor dit aanpassingsvermogen door te geven.Het principe is in ieder geval niet nieuw. In 1989 werd het al  uitgebreid besproken . Dit onderzoek is alleen een mooie experimentele onderbouwing van het principe. __________________________________________________________________________________________

°

Komisch intermezzo met de creato’s  

°

Eencelligen * zouden  dus   oneindig keer sneller evolueren dan iets zoals mensen.”  

°

……Dat klopt als een bus. Dan zijn ze mega in het voordeel, ... (°)  ook dat klopt. maar  er is   geen enkele reden is waarom andere ‘”complexere ” meer celligen (eukaryote)soorten niet naast die eencelligen zouden kunnen bestaan(in symbiose met die eencelligen eukaryoten  en prokaryoten     bijvoorbeeld )

 

°

* eencellige is  trouwens  een verouderde  verzamelnaam van alle microscopische wezentjes   van toen nog geen onderscheid werd gemaakt tussen eencellige  eukaryoten en van alle  “kernloze ” prokaryote voor-celligen

°

Overigens ZIJN er ook beduidend meer eenvoudige levensvormen dan complexe. Je hele lichaam zit er zelfs boordevol  vol mee  = het bionoom en dat  helpt je bij het  overleven … je zitten zelfs aan je buitenkant  en ze vomen een parate  gen voorraad of respons mogelijkheden  die groter zijn dan het soort- eigen genoom van de mens . diversity human microbiome Bovendien zijn er(waarschijnlijk  ) nog  veel meer  virussen(waaronder dus bacteriofagen )     dan bacterieen  … die evolueren (waarschijnlijk )nog sneller ? °

 ….bacteriofaag.docx (1 MB) _ (°)

°

” maar   dat die bacterieen  mega in het voordeel zijn  in vergelijking met de mens   is niet zo ” zo voegt de  creationist   er graag   aan toe  …—>  maar dat is fout ;  Dat lijkt maar zo omdat die creationist geen microscoop heeft (en geen verstand van biologie)……. ( en omdat hij ervan uitgaat dat de kroon der schepping (oorspronkelijk ) noodzakelijk perfect moet zijn geschapen tussen alle geschapen wezens )

°

Bacterien zijn wel degelijk enorm in het voordeel. )—> Zelfs het menselijk lichaam bevat 10x meer bacterien dan menselijke cellen.(en dat is maar goed ook ) Aarde is bacterieplaneet  

°

aarde  bacterieplaneet _________________________________________________________________________________________

°

Discussie over het  IMMUUMSYSTEEM 

°

—> Knap  ook  van ons lichaam om uberhaupt nog te kunnen vechten tegen die gigantisch snel muterende micro-organismen. ° Daarom  ook   hebben wij een adaptief immuunsysteem, dat zich probeert aan te passen aan de ziekteverwekkers. Genotypisch ( = in de afstammingslijn van het individu ) zou veel te traag gaan.—-> Maar het immuun systeem werkt  ook  wel met genetische hypermutaties en recombinaties van het DNA van immuuncellen( eigenlijk goed  te vergelijken met  zelfaangemaakte  “concurerende  “een -cellige” en “protocellig-achtige ”   stammen met grote variatie op microscopisch niveau ) …..  ° Het  is  misschien  zelfs  een beetje  verwant aan  de vraag;   “is er sprake van mutaties of is er sprake van een andere read-out van een niet-muterend genoom?” ° —>  Er is sprake van mutaties. Je kan die cellen namelijk gewoon sequencen, en dan zie je dat hun DNA anders is dan dat van de andere  somatische  cellen in het lichaam

°

Het immuunsysteem is niet immuun voor mutaties … maar het maakt meestal   genetisch  toch niets specifieks  aan  tegen ziekteverwekker A ( tenzij  wel een breed  standaard gamma aan verschillende types  pathogeen  destroyers ) omdat A véél sneller kan veranderen dan het immuunsysteem.?

  °

Tenzij … A niet veel verandert en een heel sterke selectiedruk uitoefent(omdat  bijvoorbeeld het  voorhanden  hagelschot er geen vat op heeft en het te lang duurt om betere varianten ervan   te mobiliseren/aan te maken   )?

°

Het immuumsysteem  werkt wel  niet perfect (bijv. allergie) maar is  toch heel mooi.Het leert zelfs bij  gedurende onze levensloop  vooral wanneer geinfecteerden  de   invasies van pathogenen  en pathogeen verwanten  overleven   —> verworven immumiteit ….Je kan bijvoorbeeld té hygienisch of té steriel zijn gehouden tijdens je vormingsjaren

°

—>  Het immuunsysteem genereert de  genetische  diversiteit van haar “killer cellen” met behulp van GERICHTE (maar daarom nog niet doel-gerichte )  DNA mutaties in het genoom van voorlopers van immuuncellen.  _*Gerichte mutaties ?  

°    

http://www.nature.com/news/lyme-bacteria-show-that-evolvability-is-evolvable-1.14176

°

“It makes a lot of sense that organisms should be predisposed to dealing with future environments, but when you get down to thinking about how this might come about, it’s not so obvious,” says Paul Rainey, an evolutionary geneticist at the New Zealand Institute for Advanced Study in Auckland and the Max Planck Institute for Evolutionary Biology in Plön, Germany. “These guys show quite clearly that natural selection(  alone)  can lead to the evolution of types that have a greater capacity to respond to future environments.” http://en.wikipedia.org/wiki/Somatic_hypermutati … http://en.wikipedia.org/wiki/T-cell_receptor#Gen …

°

“Unlike germline mutation, SHM affects only individual immune cells, and the mutations are not transmitted to offspring.”

°

—-> ” Ook al veranderen er genen, het lijkt me dus   toch  beter om dit   fenotypische plasticiteit te  noemen ?”  . Neen ….het feit dat  deze mutaties   niet aan het nageslacht(van het menselijke individu dat dit immuumsysteem herbergt  ) wordt doorgegeven doet  niets af aan het feit dat het wel degelijk genetisch is. Daarnaast is het zelfs erfelijk in de zin dat alle afstammelingen van die immuuncel deze mutaties wél erven.  Mutaties in DNA  zijn per definitie veranderingen in het genotype , en vallen   daarom  dus niet onder fenotypische plasticiteit . ° “The genotype is the genetic makeup of a cell, an organism, or an individual”.                                                                          “scientists and physicians sometimes talk for example about the (geno)type of a particular cancer”. In fact a cancertumor ( =particularly  an infectious one in dogs  ) is sometimes seen as a different “species “that originated in ( for example ) tissu from another species  . …. Einde van de discussie ….   ________________________________________________________________________________.

Antibioticum  Streptomyces platensis

°
22 februari 2014. //doodt andere bacteriën door twee antibiotica uit te scheiden.
°
Wetenschappers hebben nu ontdekt hoe deze bacterie voorkomt dat hij zelf aan zijn eigen wapens overlijdt. Deze  bevinding publiceren Amerikaanse onderzoekers in het nieuwste nummer vanChemistry & Biology.
°
Antibiotica kennen we als medicijnen die we toepassen om schadelijke bacteriën te bestrijden. Het eerste antibioticum dat ooit werd uitgevonden, is afkomstig van een schimmel. Ook bacteriën gebruiken dergelijke  moleculen om elkaar te doden.
°
Een schimmel kan vrij eenvoudig een stof produceren die alleen voor bacteriën schadelijk is. Penicilline onderbreekt de aanmaak van de celwand en werkt dus de aanmaak van nieuwe cellen tegen, maar breekt de  bestaande celwanden niet af (1)en verstoort  de  aanmaakt van de celwanden van de  schimmels niet . Voor een bacterie is de uitdaging groter om een stof te produceren waar hij zelf niet onder lijdt.
°
DNA 
°
Daarom waren de Amerikaanse onderzoekers erg geïnteresseerd in de truc die de bodembacterie Streptomyces platensis toepast. Om daar achter te komen bestudeerden ze het DNA van dit micro-organisme en schakelden ze specifieke stukjes DNA bij deze en andere bacteriën uit om de functies te onderzoeken. De stoffen die deze bacterie uitscheidt, verstoren de aanmaak van vetzuren bij andere bacteriën, door enzymen te blokkeren die deze synthese uitvoeren. Zelf blijkt de bacterie de twee betreffende enzymen ingewisseld te hebben voor andere enzymen, die niet gevoelig zijn voor het antibioticum.
°
Het is voor het eerst dat wetenschappers een mechanismen van antibioticaresistentie achterhalen op basis van het DNA van een bacterie. De afgelopen jaren raken steeds meer bacteriën resistent tegen de antibiotica die nu worden gebruikt. Vandaar dat wetenschappers hard op zoek zijn naar alternatieven.
°
De stoffen die S. platensis uitscheidt, platensimycine en platencine, staan nog wel op het lijstje met genomineerden, maar worden in het lichaam snel afgebroken. De onderzoekers hopen vooral inzicht te scheppen in de ontwikkeling van resistentie tegen andere toekomstige antibiotica.
°
Door: NU.nl/Jop de Vrieze
°
Bron :
°
 http://www.cell.com/chemistry-biology/retrieve/pii/S1074552114000283
°

Antibioticaresistentie.<–  Ziekte  en bacterieen 

°

* Bacteriën zijn levende wezens, die een veel snellere levenscyclus hebben dan de mens en dus ook snel muteren vergeleken met de mens .

°

* Wanneer een bacterieen populatie  ( en zelfs  bacterieele  bionomen )  door opeenvolgende mutaties en natuurlijke selectie sterk verandert kunnen nogal frekwent de gebruikelijke bactericide geneesmiddelen ( meestal dus tegenwoordig antibiotica)hun bacteride werking (= het doden van de  ziekteverwerkende ( en aanverwante ) bacterie ) verliezen ….

°

* Die mutaties  die leiden tot resistentie(en  zoals alle natuurlijk voorkomende mutaties ) zijn niet bewust, noch doelgericht , maar vinden willekeurig plaats. Daarom dat er ook duizenden AR-genen zijn, het zijn telkens andere mutaties.(Het zal daarom  dus altijd een (wapen)wedloop blijven tussen de mens (met antibiotica) en de bacteriën.)

°

* Bacterien zijn gebonden aan bepaalde niches , net zoals vele andere levende (gespecialiseerde ) wezens. Maar vele wezens zijn echte opportunisten en kunnen in erg veel millieu’s en niches overleven ….Bovendien verloopt het aanpassingsvermogen bij microscopische wezens (zowel evolutionair als acclimatiserend ) waarschijnlijk sneller : wegens de snelle voortplantingssnelheden en  generatiewisselingen ….en de daaruit voortkomende zeer grote hoeveelheden afstammelingen

°

*Bovendien  zijn vele  omgevingen van/voor  het succes  van  een bepaalde bacterie mede bepaald door de aanwezigheid van andere bionten : in feite is er sprake van  een microbieel  evenwicht (in bijvoorbeeld het menselijke lichaam dat functioneerd als de omgeving van die wezens  ) …

°

“Ziekte” kan dan ook betekenen  = een verstoord evenwicht … en uiteraard bestaan er ook “besmettingsziekten “veroorzaakt door allerlei pathogenen  … een  aanpak met geneesmiddelen van ernstiger besmettingen  ( die het eigen  verworven  immuumsysteem  niet tijdig kan bolwerken  ) veroorzaakt dan ook bijwerkingen die ondermeer te maken hebben met  die  verstoorde  biochemische bionoom – evenwichten ….

°

Antibiotica-resistente bacteriën ontdekt in koeienmest

°

koe-groot°
Koeienmest bevat heel wat bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica. Als deze bacteriën of hun genen een weg vinden naar de mens, kan dit desastreuze gevolgen hebben.
°
Bacteriën kunnen resistentie tegen antibiotica ontwikkelen door specifieke mutaties in hun genen. Momenteel zijn er duizenden van deze antibiotica-resistentie (AR) genen bekend. De meerderheid van deze genen vinden we terug bij ongevaarlijke bacteriën, maar wanneer deze genen opduiken in bepaalde ziekteverwekkende bacteriën kan dit zorgwekkende gevolgen hebben voor de volksgezondheid.
°
Fabienne Wichmann (Universiteit van Yale) zocht met enkele collega’s naar deze AR-genen op een ongewone plaats: koeienmest. Er werden maar liefst 80 nieuwe AR-genen ontdekt, afkomstig van de bacteriën in de ingewanden van de koeien. De genen zorgden ervoor dat Escherichia coli bacteriën in het lab resistent werden tegen vier types antibiotica.
°
Ongeveer 75% van de nieuw ontdekte genen bleken ver verwant te zijn aan de reeds gekende AR-genen. Voorlopig zorgen deze AR-genen uit koeienmest niet voor problemen.
°
Maar coauteur Jo Handelsman geeft aan dat deze genen mogelijk hun weg naar het menselijke ecosysteem kunnen vinden: “Van de stal naar de tafel”.
°
Dit kan op twee manieren gebeuren: de bacteriën kunnen de mens rechtstreeks koloniseren of de AR-genen worden overgedragen naar bacteriën die reeds in het menselijke systeem aanwezig zijn. Het is niet ondenkbaar dat dit kan gebeuren, aangezien koeienmest gebruikt wordt om velden te bemesten. En als deze AR-genen hun weg vinden vanuit de koeienmest naar ziekteverwekkende bacteriën, zitten we pas echt in de shit!
°
(Jente Ottenburghs (1988) heeft sinds zijn Master Evolutie en Gedragsbiologie aan de Universiteit van Antwerpen een brede interesse voor evolutionaire biologie. Sinds mei 2012 werkt hij als PhD-student bij de Resource Ecology Group aan de Universiteit van Wageningen. Meer informatie over zijn onderzoek vindt u hier. En neem ook eens een kijkje op zijn blog waarop – hoe kan het ook anders – de evolutie eveneens centraal staat.)
°
Bronmateriaal: //
Wichmann F, Udikovic-Kolic N, Andrew S, Handelsman J. 2014. Diverse antibiotic resistance genes in dairy cow manure. mBio 5(2):e01017-13. doi:10.1128/mBio.01017-13.
°
http://mbio.asm.org/content/5/2/e01017-13.executive-summary
°
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Ian Britton (cc via Flickr.com).
°

Diverse Antibiotic Resistance Genes in Dairy Cow Manure// // // //

FIG 4 

(a) Phylogenetic tree inferred with maximum likelihood for the predicted amino acid sequences of four different beta-lactamases (bla) identified in metagenomic libraries constructed from the dairy cow microbiome and related sequences retrieved from GenBank. Numbers represent bootstrap values for 100 replications. Bootstrap values of >80 are shown. (b) Phylogenetic affiliations and genomic organization of chloramphenicol acetyltransferases (cat) identified in dairy cow manure small-insert libraries. The phylogenetic tree was inferred with maximum likelihood based on the predicted amino acid sequences of 29 chloramphenicol acetyltransferases and the most similar sequences retrieved from GenBank; one sequence was from the MG-RAST cow fecal metagenome data set 4444130.3 and is underlined (27). The aligned sequence was 148 amino acids. The genomic organization was assessed by a BLASTX search of the available flanking DNA. Dashed parts of arrows indicate regions for which only partial DNA sequences were available. Node tips with no arrows indicate that an insufficient amount of flanking DNA was present or that there were no significant BLASTX matches found. Percentage identity between cat sequences is indicated by a black/gray color gradation.

Diverse Antibiotic Resistance Genes in Dairy Cow Manure // // // //

°

Diverse Antibiotic Resistance Genes in Dairy Cow Manure

http://mbio.asm.org/content/5/2/e01017-13.figures-only

°
(1)
—>Bactericide middelen doden de bacterie. Zo verzwakt  penicilline de celwand van de bacterie , waarna de bacterie door zijn eigenosmotische druk ontploft.—> Bacteriostatische  antibiotica daarentegen doden de bacterieën niet, maar beletten wel dat ze zich vermenigvuldigen, zodat het lichaam de tijd krijgt ze op te ruimen”
______________________________________________________________________________________________
°
THE SPREAD OF  THE ENZYME THAT MAKES  ANY BUG ‘SUPER ‘ 
°
  • Nearly all  known bacteria multi(antiobiotica)-resistent  by  a new gene called NDM-1, or New Delhi metallo-beta-lactamose….

 °

Vulnerable: Young and elderly patients will be particularly susceptible to the ‘superbugs’, which have emerged recently and are immune to almost all antibiotics

°

* Rising levels of antibiotic resistance are a threat because there are few new drugs in the pipeline. Infection experts are alarmed about the spread of multi-drug resistance facilitated by the gene NDM-1 that can easily jump from one strain of bacteria to another. 

°

http://nl.wikipedia.org/wiki/Horizontale_genoverdracht

°

http://amrls.cvm.msu.edu/microbiology/molecular-basis-for-antimicrobial-resistance/acquired-resistance/acquisition-of-antimicrobial-resistance-via-horizontal-gene-transfer  

°

If it ends up in a bacterium which is already resistant to many other antibiotics then it could produce infections that are almost impossible to treat.

°

NDM-1-producing bacteria are resistant to many existing antibiotics including carbapenems – a class of drugs often reserved for emergency use and ‘last resort’ treatment

°

new superbug UK

 

 

 

 

http://www.dailymail.co.uk/health/article-1302035/Unbeatable-NDM-1-enzyme-make-bacterial-diseases-superbugs.html

°

E.coli is among a group of ‘gram-negative’ bugs, and the proportion of antibiotic-resistant cases of E.coli infection has trebled since the turn of the century.

°

There are about 20,000 E.coli bloodstream infections each year in England, Wales and Northern Ireland, of which more than one in ten is resistant to antibiotics.

°

There are just two antibiotics in the pipeline against this group of infections. This compares with several new medications for gram-positive infections like MRSA.

°

Figures suggest it costs between £500 million to £1 billion to bring new drugs to market.

°

GSK, one of a handful of giant pharmaceutial firms actively investing in antibiotic research, said: ‘New antibiotics that work in different ways to existing medicines are desperately needed to tackle the rising incidence of antibiotics resistance.’

 

°
medical tourism

http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/wetenschap/1.1954663

WHO waarschuwt voor “post-antibiotisch tijdperk”

wo 30/04/2014  Joppe Matyn
°
 Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
. “Resistente bacteriën zijn wereldwijd een bedreiging voor de volksgezondheid.We gaan een tijdperk tegemoet waarin mensen zullen sterven aan ziekten die al decennialang met succes bestreden kunnen worden”.

Apocalyptisch en niet echt rooskleurig. Zo kan je het nieuwe rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) misschien nog het best omschrijven. In het rapport waarschuwt de organisatie voor bacteriën die al jarenlang met succes bestreden konden worden, maar nu, door hun resistentie tegen antibiotica, opnieuw heel wat dodelijke slachtoffers zullen maken.

Het rapport is gebaseerd op een onderzoek in 114 landen. Daarbij werden zeven bacteriën onder de loep genomen die verantwoordelijk zijn voor de meest voorkomende ziekten, zoals longontstekingen, diarree en bloedinfecties. 

“De resultaten zijn verbazingwekkend”, klinkt het. “In heel wat landen werkten de twee belangrijkste soorten antibiotica niet meer bij meer dan de helft van de patiënten die behandeld werden”. Volgens één van de onderzoekers is “de wereld op weg naar een post-antibiotisch tijdperk, waarin mensen sterven aan ziekten die al decennialang met succes bestreden konden worden”.

Gevolgen van resistentie zullen verwoestend zijn”

Het duistere toekomstbeeld is volgens de onderzoekers het gevolg van het misbruik van de geneesmiddelen. “Bacteriën muteren voortdurend”, klinkt het. “Door te vaak te veel antibiotica te gebruiken worden de bacteriën uiteindelijk immuun voor de stoffen die ze eigenlijk moeten bestrijden”.

Volgens het rapport moeten er dan ook dringend maatregelen genomen worden om de manier waarop geneesmiddelen worden geproduceerd, voorgeschreven en gebruikt, te verbeteren. “Zo niet zullen de gevolgen voor de gezondheid van de hele wereldbvolking verwoestend zijn”, klinkt het.

Eén van de onderzoekers maakte zelfs een vergelijking met de problematiek van de klimaatopwarming. “Dit rapport moet een wake-up call zijn voor alle regeringen en de pharmaceutische industrie”.

°
CHEMISCHE   COMMUNICATIE

Bacterie blijkt net zo te communiceren als wij

bacterie

Wetenschappers hebben ontdekt dat een bacterie die in water en aarde leeft, net zo communiceert als wij. De ontdekking suggereert dat niet alleen mensen en andere primaten op deze manier communiceren en dat het grote brein van primaten niet kan verklaren waarom zij zo communiceren.

Wanneer wij mensen communiceren dan combineren we vaak twee signalen die gecombineerd iets anders betekenen (en bewerkstelligen) dan wanneer we die signalen apart gebruiken. Een mooi voorbeeld is een woord als ‘boothuis’. Wanneer we dat zeggen, denken we niet aan de twee losse componenten (boot en huis), maar aan een boothuis. Deze vorm van communicatie is tot op heden enkel aangetroffen bij mensen en enkele primaten. Maar een nieuw onderzoek brengt daar verandering in.

Onderzoekers van Durham Universitybestudeerden de bacterie Pseudomonas aeruginosa en ontdekten dat deze dezelfde techniek gebruikt om te communiceren. Natuurlijk gebruiken de bacteriën geen woorden, maar chemische boodschappen. De bacteriën laten elkaar zo weten welke eiwitten geproduceerd moeten worden om te kunnen overleven. De onderzoekers blokkeerden één signaal, vervolgens het andere. Ze tonen zo aan dat wanneer beide signalen afzonderlijk van elkaar gestuurd worden het effect anders is dan wanneer de twee signalen samen de deur uitgaan.

elkaar gestuurd worden het effect anders is dan wanneer de twee signalen samen de deur uitgaan.

“We voerden een experiment uit met bacteriële communicatie en ontdekten dat zij communiceren op een manier waarvan we eerder dachten dat alleen mensen – en misschien enkele andere primaten – deze gebruiken,” vertelt onderzoeker Thom Scott-Philips. “Dit heeft serieuze implicaties voor ons begrip van de oorsprong van menselijke communicatie en taal. Het toont met name aan dat we niet mogen aannemen dat het combineren van signalen iets is wat alleen primaten doen.”

Bronmateriaal: Microbes provide insights into evolution of human language” – Dur.ac.uk De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Janice Haney Carr / CDC (via Wikimedia Commons).

BIPEDALISME (updatings )

°AFSTAMMING  VAN DE  MENS  en de mensachtige   

http://nl.wikipedia.org/wiki/Bipedie

Bipedie

Een struisvogel beweegt zich bipedisch voort.

Bipedie of tweevoetigheid is de eigenschap zich te kunnen bewegen op de twee achterste ledematen. Een diersoort wordt als tweevoetig beschouwd indien ze zich voornamelijk op de achterste ledematen beweegt. Dieren die af en toe enkele seconden zich op dergelijke manier voortbewegen zijn niet tweevoetig.

De mens is de bekendste tweevoetige soort op aarde. Andere primaten met dezelfde voorouders als de mens, zoals de gorilla en de chimpansee, zijn eveneens in staat zich op de achterste ledematen te begeven.

Bipedie is niet altijd hetzelfde als rechtop lopen: de australopithecus bewoog zich al bipedisch voort, maar het is pas sinds de homo erectus dat de mens ook rechtop loopt, waarbij ‘rechtop’ wordt opgevat als ‘met het hoofd boven de nek’.

Tweevoetige diersoorten

http://en.wikipedia.org/wiki/Bipedalism

File:Muybridge runner.jpg

A Man Running – Eadweard Muybridge

 

 

Convergenties tot op het bot uitgekleed

© bionieuws

Wat hebben de bolosauriërs, kangoeroe, springhaas en mens met elkaar gemeen? Inderdaad: rechtoplopen of bipedalisme, een adaptatie met consequenties voor zuurstofopname, predatordetectie en het vrijkomen van de voorpoten.

In Convergent Evolution analyseert de Amerikaanse paleobioloog George McGhee zulke evolutionaire convergenties tot op het bot. Niet alleen convergenties tussen dieren- en plantensoorten, maar ook vergelijkbare oplossingen in ecosystemen, moleculen en zelfs gedrag.

Steeds bekijkt McGhee aan de hand van fylogenie hoe vaak zo’n vergelijkbare oplossing onafhankelijk is ontstaan. Voor ogen is dat bijvoorbeeld 49 keer, en dat gegeven heeft grote wetenschappelijke en filosofische implicaties: evolutie is voorspelbaar. Vandaar de ondertitel: een bewuste verbastering van Darwins beroemde volzin endless forms most beautiful.

Convergent Evolution – Limited Forms Most Beautiful
George R. McGhee
The MIT Press
ISBN 9780262016421

 

° 

bipedalisme.docx (1.5 MB) <–archief document 

Wat is eigenlijk het verschil tussen mens en mensaap?
Drie aspecten cruciaal:
– Bipedalisme: rechtop lopen, mens is efficiënte lange afstand loper, aap
is klimmer
– Kleine bovenhoektanden, geen diastema in onderkaak, kaken
bewegen vrij
– Hersenvolume: Chimpansee en Australopithecus ½ lt, Home Erectus
1 lt., H. Sapiens 1½ lt.

Eerst zijn het rechtop lopen en de gebitsveranderingen ontstaan, misschien door de overgang van een oerwoud naar een savanne milieu, een droger dieet en later de jacht. Daar kwamen geleidelijk bij een vlakker voorhoofd, minder zware wenkbrauwen, een meer voorwaartse positie van het ruggenmergsgat (foramen major), een opponeerbare duim en als laatste, een snelle vergroting van de hersens.

 

 

Step%20by%20Step-Bipedalism%20Evolution_1[1]   <— PDF

De eerste rechtoploper van het  geslacht “Homo “…?

In April-Mei 2000 deden Martin Pickford (archeoloog) en Brigitte Senut (morfoloog) opgravingen in de Tugen Hills (Kenia), wel vaker de bakermat van de mens genoemd. Kiptalam Cheboi (een van de Keniaanse wetenschappers die hielp bij de opgravingen) was de eerste die tanden vond die waarschijnlijk van menselijke oorsprong waren. De kiezen hadden kenmerken van de mens, want ze waren klein en hadden een dikke laag glazuur. Terwijl de snij- of voortanden meer eigenschappen vertoonden van de chimpansee. Zijn tanden waren van het platte, vermalende type. Dat betekent dat hij veel noten, zaden, vruchten en insecten at. Later vond Pickford een dijbeen op de site, en Senut vond ook nog een opperarmbeen. Al deze vondsten werden gedaan in vulkanische aardlagen die de ondergrond voor een meer vormden, de Lukeido-formatie. Deze laag lag tussen trachiet van 6.2 miljoen jaar oud en basalt van 5.65 miljoen jaar (periode van het laat-mioceen). Het “wezen” had nog altijd geen naam. Orrorin is een legende van de oorspronkelijke bewoner van het gebied. Dus werd het wezen Orrorin Tugenensis, een moeilijke naam. Dat vond de pers ook en noemde hem, omdat hij in 2000 gevonden was, de millenniumman.

Als je iemand neemt en je plaats daar zijn vader achter en achter die man zijn vader, en daarachter zijn vader etz… Dan komt de Homo Sapiens ongeveer 7 km ver in die rij (150.000 jaar oud). Nog verder hebben we de Homo Habilis, de mens die de eerste werktuigen maakte die staat 100 km ver in de rij (2.000.000 jaar oud). Als ‘eerste’ hadden in die rij hadden we tot voor kort het ‘dier’ met een naam waar je duizelig van wordt, de Australopithecus Afarensis, die staat ongeveer 200 km ver. Het is 3 à 4 miljoen jaar oud. Het bekendste skelet hiervan is Lucy.

De millenniumman had zijn nesten in bomen. Hij sliep er waarschijnlijk ook in. Hij was zo groot als een chimpansee, maar met langere benen. Als je er een zou zien lopen zou je er geen mens in herkennen. Het waren sociale dieren. Ze vormden dus een groep en die was meestal multi-male, multi-female. Ze kenden ook geen stenen voorwerpen (dat verscheen pas 2.500.000 jaar geleden. Het was een bosdier dat veel water nodig had om te overleven. Hij had sterke bovenarmen en vingerkootjes die gekromd waren è voor de grip op takken. En in deze periode was hij de prooi niet het roofdier. Maar er moest een dringender reden zijn om op 2 benen te gaan lopen. Marc Raibert, expert op het vlak van robotica zegt dat het maken van een robot met 2 benen makkelijker is dan een met 4 benen, de onderlinge coördinatie is minder ingewikkeld en er zijn minder onderdelen nodig. Voor een dier/mens ligt dat anders. Op 2 benen kon je je gemakkelijk voorbewegen dan op 4. Je bent ook wendbaarder en het belangrijkste: ‘het’ heeft zijn handen vrij. Alleen creëer je met bipedalisme (2-voetigheid) een groot probleem; het evenwicht. Het kon een aap zijn evenwicht leren houden. Ook hiervoor is een tamelijk voor de hand liggende verklaring. Het komt door een verandering in de natuur van Kenia in het laat-mioceen. Toen moest het dichte bos plaats maken voor grote, open savanne met heel veel roofdieren. Maar volgens Robin Crompton (een van de weinige onderzoekers naar het looppatroon van vroege mensen) is bipedalisme ontstaan in de bomen. Want daar zijn overal takken om je heen voor als het mocht misgaan. Maar ook apen vallen uit bomen. In de savanne MOESTEN ze op 2 benen lopen, in de bomen KONDEN ze dat doen.

Dat bipedalisme is heel belangrijk voor de Orrorin. Als hij dat deed zijn we 99% zeker dat hij tot het geslacht(GENUS HOMO )  van de mens behoort.

  • Het is typisch menselijk.
  • Dijbenen moeten licht gebogen worden voor de ondersteuning.
  • Er is een groef in de kop van het dijbeen door een spier die daar gespannen staat door op 2 benen te lopen.
  • Door ons gewicht buigt de kop ook licht naar beneden en wordt het net onder de kop dikker.
  • Kniegewricht wordt aangepast voor een stand van die benen die naar achter plooien. – jammer genoeg zijn er (nog) geen knieschijven of zo gevonden. –

Orrorin stond, liep en wandelde veel in zijn leven. Dat toont zich in de botten. Orrorin is dus hoogstwaarschijnlijk een voorouder van de  miljarden mensen vandaag. 

Hoe onze handen , handen geworden zijn tijdens   het ontwikkelen van het bipedalisme

Er zijn in de 20ste eeuw zoveel vondsten gedaan van fossiele hominiden, dat de evolutie van de mens nu op hoofdlijnen bekend is. We weten inmiddels welke opeenvolgende mensachtigen in de afgelopen vier miljoen jaar op aarde leefden en hoe hun ontwikkeling heeft geleid tot het ontstaan van de moderne mens Homo sapiens. Door vondsten van schedels, delen van skeletten, maar ook van gereedschappen die onze voorouders gebruikten, is bekend dat de evolutie van de mens in vier grote stappen (ontwikkelingsfasen) is verlopen. Door fossiele botten te vergelijken met het skelet van de moderne mens en met dat van de verschillende mensapen die nog op aarde leven, kunnen we iets zeggen over de eigenschappen van de verschillende mensachtigen. De vondsten zeggen ook iets over de handen van onze verre voorouders. Al zijn er van onze voorlopers nog geen complete handen gevonden, het is in grote lijnen toch duidelijk hoe de menselijke hand is geëvolueerd.

Evolutie van de hand: van 4 poten naar 2 poten en 2 armen.

Wij mensen lopen op twee benen. We hebben een zogenaamde bipedale wijze van voortbewegen. Dat is een van de meest fundamentele stappen in de ontwikkeling van de menselijke soort. We onderscheiden ons zo van alle andere zoogdieren (kangoeroes en springhazen vormen een uitzondering). Op onze achterste benen lopen, betekende dat onze handen vrijkwamen. Onze voorpoten hadden we niet meer nodig om ons op voort te bewegen. Omdat deze functie niet meer nodig was, kon de hand zich in de evolutie specialiseren in het hanteren van werktuigen.

Chimpansees, bonobos en gorillas bewegen zich quadrupedaal (op vier poten) voort. Ze kunnen slechts kleine stukjes rechtoplopen op een vrij stuntelige manier. Anders dan andere dieren die zich op vier benen voortbewegen, steunen de grondbewonende mensapen op hun knokkels (knuckle walking), inplaats van op de vingers of de palm van de hand. Dit zorgt ervoor dat ze hun lange vingers hebben kunnen behouden, die zijn namelijk niet praktisch om op te lopen, maar wel om mee te klimmen. De hand had van met name de chimpansee heeft drie functies; lopen op de grond, klimmen in bomen en dingen kunnen hanteren.

Zes miljoen jaar geleden waren onze verre voorouders nog aapachtig. Zij leefden in regenwouden en waren vergelijkbaar met mensapen zoals we die nu kennen. Ze hadden dus ook handen die voldeden aan de drie genoemde functies. Doordat de leefomgeving veranderde -het bos werd langzaam een open savanne- waren onze voorlopers langzaam genoodzaakt zich meer op de vlakte te gaan begeven. Zo ontwikkelde zich langzaam een andere manier van voortbewegen; een vroege vorm van het bipedale voortbewegen (meer hierover vind je onder het volgende kopje “Evolutie van rechtoplopen”). Hierdoor kwamen de handen vaker los van de grond en zo werd de functie van voortbewegen minder belangrijk. Verre rechtoplopende voorouders konden in de beginfase waarschijnlijk nog gemakkelijk in bomen vluchten voor gevaar, ze hadden nog lange armen waarmee klimmen goed mogelijk was. Op langer termijn waren er bij gevaar ook andere mogelijkheden. Met een tak slaan of zwaaien kon soms al genoeg zijn een roofdier weg te jagen. Je kon jezelf ook beschermen door bijvoorbeeld zelf een schuilplaats te bouwen.

De bouw en werking van de hand was een compromis tussen de verschillende functies. Doordat we rechtop gingen lopen, werden twee van de drie functies van de hand minder belangrijk; voortbewegen en klimmen. Hierdoor kreeg de functie die overbleef, het kunnen hanteren, de ruimte om verder te ontwikkelen. Beter gezegd: Veranderingen in de eigenschappen van de hand, die ten tijde van het klimmen en voort met de handen nog nadelig zouden zijn, werden nu behouden omdat ze praktisch bleken voor het hanteren. Het hebben van kortere vingers is bijvoorbeeld voor klimmen niet handig, maar wel praktisch voor hanteren.

Evolutie van het rechtoplopen

Rechtoplopen was dus een voorwaarde voor de hand om te kunnen evolueren. Als we daar van uitgaan, vragen we ons natuurlijk direct af hoe het kwam dat onze verre voorouders rechtop gingen lopen (bipedalisme).Om dit toe te kunnen lichten, is gebruik gemaakt van de werken paleontoloog Dr. John de Vos (1998,2004).

1 Verandering van leefomgeving

Er zijn veel verschillende theorieën over het ontstaan van het bipedale voortbewegen van onze voorouders. In veel van deze theorieën speelt verandering van leefomgeving een rol. Een mogelijke oorzaak van het veranderen van de leefomgeving is een klimaatverandering. (e.g. Dart, 1925; Robinson, 1963; Coppens, 1975; Howell, 1978; Brain, 1981; Vrba, 1985, 1988, 1995, 2000; Stanley, 1992; Potts, 1996) In de loop van het Mioceen (25 -5 miljoen jaar geleden) en Plioceen (5 2 miljoen jaar geleden) kwam het oostelijke deel van Afrika door bewegingen in de ondergrond (tektoniek) omhoog. Het klimaat werd koeler. Tropische bossen, leefgebied van onze aap-achtige voorouders,trokken zich steeds verder tergu naar de evenaar; in Oost-Afrika maakten ze plaats voor (boom)savannes, gebieden met veel gras en verspreid staande bomen. Zon leefgebied zou voor onze verre voorouders, die zich eerder altijd voortbewogen in de bomen, betekenen dat ze zich meer en meer op de grond moesten voortbewegen. Maar voortbewegen over de grond hoeft niet perce op twee poten. Mensapen bewegen zich over het algemeen ook quadrupedaal voort, ze lopen op vier poten. Wat bracht de mensaap waar de mens van afstamt er toe rechtop te gaan lopen?

2 Verandering van gedrag

Door verschillende paleontologen en paleoantropologen worden hiervoor uiteenlopende verklaringen gegeven. Er zijn veel theorieën die te maken hebben met het gedrag van onze verre voorouders.

Zo zouden ze langzamerhand rechtop zijn gaan lopen om dingen als gereedschap en voedsel te dragen (o.a. Hewes 1961, Kortlandt 1967 , Leakey,Lewin 1979). Verre voorouders zouden sociaal gedrag vertonen; voor elkaar voedsel zoeken en dit op een gemeenschappelijke plek (thuisbasis) met elkaar delen (food sharing) Het voedsel moest dan natuurlijk worden gedragen. Ook het maken en gebruik van gereedschap en het kunnen gooien van stenen wordt wel als argument gebruikt (o.a. Washburn 1950, 1960, 1967, Darwin 1871, Tobias 1967,1981, Washburn &Moore 1980). Zelfs het kunnen plukken van bessen uit hoge bosjes wordt genoemd als reden (o.a. Pilbeam 1980). Een andere oorzaak die wordt genoemd, is dat onze voorouders indruk zouden willen maken op elkaar en andere dieren: Door rechtop te lopen zie je er groter uit en zijn de geslachtsdelen beter zichtbaar. Volgens deze theorie is het rechtoplopen en het vrijkomen van de handen ontstaan door seksuele selectie. Een bijkomend effect van rechtoplopen is dat je een beter zicht hebt: de ogen zitten hoger zodat je beter over lang gras heen kunt kijken(o.a. Livingstone 1962). Ook zou rechtoplopen gunstig zijn voor het regelen van de temperatuur: minder huidoppeervlak staat zo bloot aan de zon (e.g. Wheeler 1984, 1985)

Dit is een lange lijst met verklaringen die eenvoudig nog langer te maken is (de Vos, 1998). De ene theorie is wat aannemelijker dan de andere, maar ze zijn allemaal speculatief en moeilijk te bewijzen. Aan bijvoorbeeld een stuk schedel kunnen we tenslotte niet zien hoe de eigenaar zich gedroeg. De meeste van deze theorieën zijn bovendien teleologisch, dat wil zeggen: ze redeneren naar een doel toe: het vrijmaken van de handen. Ze redeneren naar het rechtoplopen toe. Dit is in strijd met de wetenschappelijke opvatting dat evolutie geen voorgedefinieerde richting heeft en nooit naar een doel toewerkt. Evolutie is meer een proces van toevalligheden.

De theorieën hebben verder met elkaar gemeen dat ze grotendeels vanuit een antropocentrisch standpunt zijn beredeneerd. Dat wil zeggen dat het wordt bekeken vanuit de manier waarop wij mensen zouden reageren op een situatie. Eigenlijk kunnen we er niet van uitgaan dat de mensachtige, die toen leefde, ook zo reageerde. Ook hebben we het over een heel erg lange periode van ontwikkeling. Zo lang dat het voor ons mensen moeilijk te bevatten is dat ook erg kleine veranderingen over een dergelijke periode uiteindelijk grote gevolgen kunnen hebben.

Uiteindelijk zijn er veel aanpassingen van de anatomie nodig geweest om bipedalisme mogelijk te maken. Een verre voorouder die zich nog met vier poten voorbewoog, dacht niet op een ochtend toen hij wakker werd: Laat ik vandaag eens rechtop gaan lopen.

3 Energie-efficiëntie (Theorie van De Vos)

De evolutie van mensen wordt vaak anders uitgelegd dan de evolutie van dieren. De verklaring van de evolutie van dieren wordt vaak gedaan aan de hand van een zo optimaal mogelijk gebruik van energie.

Je kunt deze theorie ook toepassen op het ontstaan van onze manier van lopen. In een landschap waarin langzaam minder bomen kwamen, moest een aapachtige zich steeds meer over de grond voortbewegen. Van boom naar boom klimmen was er niet meer bij: hij moest over de grond om bij de volgende boom te komen. Daar was hij veilig voor roofdieren en hij kon er voedsel (vruchten) vinden. Op vier poten over de grond voortbewegen kost relatief veel energie. Energetisch gezien is rechtoplopen op twee benen veel efficiënter. Het kost minder energie. Er was dus een selectiedruk op dieren die zich goed op hun achterste benen konden voortbewegen. Chimpansees doen dat ook om korte stukjes te overbruggen. Er waren nog meer voordelen aan het rechtoplopen: je bent groter en je kunt je beter roofdieren afschrikken. Je kunt er ook soortgenoten mee aftroeven die bij dezelfde vruchtdragende boom willen komen. Loop je het meest rechtop, dan maak je de meeste indruk en heb je het voedsel voor jezelf. Dat kun je vervolgens met de vrouwtjes delen, en zo vergroot je je kans op paren en nakomelingen verwekken, die weer de loopeigenschappen van jou erven.

Voortbewegen op twee inplaats van vier ledematen kost al minder energie. Daarnaast kost ook stilstaan minder energie: je hoeft immers minder spieren aan te spannen. Deze energiewinst is een verklaring van de ontwikkeling van bipedaal voortbewegen. Deze theorie heeft als een van de weinige dus niet als doel, maar als gevolg dat de handen vrij kwamen. En hij is niet gebaseerd op gedrag, maar op zo efficient mogelijk omgaan met energie.

Zeven belangrijke aanpassingen voor het rechtoplopen

Rechtop lopen is niet zomaar iets. Om efficiënt rechtoplopen mogelijk te maken zijn in de bouw van een viervoeter fundamentele wijzigingen noodzakelijk. Deze zijn in de bouw van ons lichaam terug te vinden.

Een van de lastige dingen aan het voortbewegen op twee benen is dat je gewicht voortdurend boven een klein steunvlak moet worden gebalanceerd. Soms boven twee, maar vaak ook maar boven één voet. Dit vraagt een goede coördinatie en evenwicht. Daarnaast komen er heel andere krachten op de wervelkolom te staan. Ook het rechtop houden van ons grote hoofd vergt de nodige aanpassingen.

Hieronder staan de belangrijkste aanpassingen op een rijtje (in willekeurige volgorde).

1. Onze ogen staan meer voor in onze schedel. We hebben grotere hersenen en een beter evenwichtsorgaan. Lopen is eigenlijk met het lichaam naar voren vallen en net op tijd het andere been bijzetten om te voorkomen dat je valt. Dit vereist veel coördinatie tussen ogen, spieren, hersenen en evenwichtsorgaan.

2. Het achterhoofdsgat, de bevestiging aan de nekwervels, is meer recht onder de schedel komen te staan. Op die wijze is het gewicht van ons grote hoofd meer verdeeld en steunt het op de wervelkolom. Het dragen van het hoofd kost zo minder energie.

3. De mens heeft een ton-vormige borstkas in plaats van de vorm van een omgekeerde trechter, zoals bij apen. Bij apen is dit nog nodig om de armen langs het lichaam te bewegen tijdens het voortbewegen.

4. De wervelkolom heeft een andere, grotere curve in nek en onderrug. Deze S-vorm is erg belangrijk voor het verdelen van krachten tijdens het lopen op twee benen. De bochten vangen als het ware de klappen van het lopen op.

5. Wij hebben een aangepast, breder, maar minder lang bekken. Van bovenaf gezien meer een S-profiel. Dit heeft gevolgen voor het verloop van de spieren tussen bekken en bovenbeen, zodat de benen anders bewogen kunnen worden.

6. Mensen hebben langere benen dan armen, bij apen is dit andersom. Onze benen hebben ook een groter gewicht dan die van apen, hierdoor wordt ons zwaartepunt in het lichaam verlaagd, wat gunstig is voor het bewaren van het evenwicht tijdens het lopen.

7. Wij hebben een grotere “Carrying Angle”. Dat is de hoek die het bovenbeen(bot), de femur maakt ten opzichte van de knie en het heupgewricht. Onze knieën en dus onze onderbenen staan zo meer onder ons lichaam, zo kunnen we ons steunvlak (onze voeten) makkelijker onder ons gewicht plaatsen.

8. Mensen hebben een andere voet dan apen: Wij hebben een grote hiel, voor het vergroten van het steunvlak. Ook hebben wij niet meer de mogelijkheid om de grote teen te opponeren. De grote teen heeft een belangrijk plaats gekregen naast de andere tenen. De grote teen is belangrijk voor de krachtverdeling tijdens het afrollen van de voet.
Bron: Fleagle (1980)

Handigere hand, minder handige voet, alhoewel…

Het probleem met de theorieën is dat ze lastig te bewijzen zijn. Ze zijn misschien allemaal een beetje waar. Welke theorie we ook volgen, uiteindelijk kwam de hand vrij. Hierdoor kon de hand zich ontwikkelen tot een fijn gereedschap. Maar ook de voet, die eerder nog ook voor grijpen en klimmen werd gebruikt, kreeg een andere vorm. Deze werd langzamerhand meer een loop-gereedschap. Steeds minder handig om mee te klimmen, steeds handiger om op te lopen dus. In figuur is een apenvoet en een mensenvoet te zien. Er is duidelijk te zien dat bij ons mensen de grote teen helemaal naast de andere tenen is komen te staan, terwijl bij de aap de grote teen meer lijkt op een duim. De grote teen is bij het afrollen van de voet belangrijk geworden voor de krachtverdeling in de voet. In de laatste fase van het afrollen van de voet tijdens het lopen steunen we op de grote teen.

 apenvoet_mensenvoet

Sommige mensen worden soms door complicaties zonder armen geboren. Die mensen kunnen dan nog verrassend veel met hun voeten, maar het is geen optimaal gereedschap.

Wat maakt de hand van de mens tot de menshand?

De belangrijkste eigenschap van de mensenhand is dat hij de precisiegreep beheerst. Dat betekent dat het topje van de duim naar de andere vingers gebracht kan worden, waardoor we iets precies tussen de vingertopjes kunnen vastpakken, zelfs heel precies tussen twee vingers. Hiervoor moet de duim kunnen opponeren en de lengteverhouding tussen vingers en duim moet precies goed zijn.

Het vermogen om de duim opponeren (Dat is duim tegenover de vingers plaatsen en wordt onder andere mogelijk gemaakt door de vorm van het zogenaamde CMC1 gewricht. Zie ook Bouw en Werking.)

Hierdoor kan de mens heel precies dingen tussen zijn vingers beethouden, terwijl een aap alleen dingen tussen vingers en handpalm kan klemmen (krachtgreep).

Huidige mensapen kunnen vrijwel niet opponeren, hun CMC1 gewricht heeft een andere vorm en de verhoudingen van de vingers zijn heel anders dan bij de hand van de mens. Een chimpansee heeft in verhouding met zijn duim erg lange vingers. Hij kan dus geen precisiegreep maken en is dus niet in staat tot fijne manipulatie van voorwerpen. Ook zijn er verschillen tussen spieren van mensen en apen. Vooral de spieren van de duim zijn veel meer ontwikkeld bij de mens dan bij een aap. Dit moet ook wel, omdat we de duim heel precies moeten kunnen besturen.

Er zijn verschillende fossiele onderdelen van handen van onze mensachtige voorouders gevonden. Dit zijn mensachtigen die vanwege de vorm van de fossielen en vanwege verschillen in ouderdom in bepaalde groepen zijn ingedeeld.

Complete skeletten van mensachtigen zijn nog niet gevonden, maar gelukkig kunnen losse botjes veel vertellen over de bouw en de gebruiksmogelijkheden van de handen van onze voorouders.

We kunnen dan bijvoorbeeld letten op de vorm van het CMC1 gewricht en de lengteverhoudingen van de vingers. Spieren zijn natuurlijk niet bewaard gebleven, maar aanhechtingsvlakken op de botten kunnen soms wel iets zeggen over de spieren van de hand.

Hieronder worden de hoofdfasen van de evolutie van de mens(J. de Vos ,2004) kort besproken. We proberen aan de hand van wat er van de handen gevonden is iets te zeggen over de eigenschappen van die handen.

Prehistorisch gereedschappen vertellen ook veel over de de werking van de handen van de maker.

Fossiele resten van vroege mensachtigen, zijn vooral gevonden in Afrika en Azië. Het gaat al met al om meer dan twintig soorten. Ze laten zien dat de mens in de afgelopen vier miljoen jaar drie grote stappen of ontwikkelingsfasen heeft doorlopen: de Australopithecus-fase, de Homo erectus-fase en de Homo sapiens-fase.

Australopithecus-fase
{65_Australopithecus-fase?}

Wie? Wanneer?

Onder de Australopithecus fase, de fase van de eerste aapmens-achtigen die rechtop gingen lopen, rekenen we de volgende soorten: Australopithecus afarensis, , Australopithecus robustus, Australopithecus africanus, Paranthropus, Sahelanthropus, Kenyaanthropus, Australopithecus (homo) habilis/rudolfensis. Deze soorten leefden tussen 4 en 2 miljoen jaar geleden. (de Vos, 2004)

Uiterlijk

Deze aapmens-achtigen hadden lange armen en korte benen. De vondst van voetstappen in Laetoli (Tanzania) bewijst dat ze rechtop liepen. Ze worden dan ook wel gezien als rechtoplopende apen. (de Vos, 2004)

Vondsten van de hand?

Van verschillende soorten van deze fase zijn handbotjes gevonden, maar lang niet van alle soorten Maar er is geen complete hand gevonden. Hoe komt dat? Handen en voeten hebben veel kleine botjes. Als een dier of mensachtige ergens dood ligt en het is nog niet bedekt door bijvoorbeeld afzetting van een rivier, zullen deze kleine botjes eerder door aaseters worden meegenomen.

De hand in de Australopithecus-fase

Over de hele australopithecus fase kunnen we stellen dat de mensachtigen een vrij aapachtige hand had, waarmee geen precisiegreep mee kon worden uitgevoerd. Wel zien we steeds meer mensachtige eigenschappen in de aapachtige hand verschijnen. Ook zien we een ontwikkeling in het maken van gereedschap. Hoewel de mensachtigen tijdens de fase nog wel aapachtig waren, ontwikkelde zich het inzicht dat nodig is om gereedschap te maken.

De voeten hebben nog niet de grote teen zoals wij, maar nog een meer losstaande grote teen. De manier van lopen was al wel bipedaal, maar moet anders zijn geweest dan onze manier van voortbewegen.

Dit hele beeld past ook erg goed in de theorie dat er een tussenvorm moet zijn geweest. Een tussenvorm tussen het voortbewegen in de bomen met klim en klauter-handen en het uiteindelijke bipedaal voortbewegen met handige handen, zoals we nu zelf hebben.

GENUS HOMO 

  1. De totstandkoming van het bipedalisme resulteerde in het permanent vrijmaken van de hand en het toenemend gebruik en later ook de bewerking van tuigen

Homo erectus fase

 

Wie? Wanneer?

Onder de Homo erectus fase, de fase van de mensachtigen die gingen lopen zoals wij, rekenen we de volgende soorten: Homo erectus, Homo ergaster, Homo antecessor, Homo heidelbergensis.

Deze fase loopt tussen 2 miljoen en 300.000 jaar geleden. (Vos, 2004)

Uiterlijk

De soorten in deze groep, worden gezien als mensachtige figuren met menselijke verhoudingen en een menselijke manier van lopen, maar met een relatief klein brein. (Vos, 2004)

Vondsten van de hand?

Hoewel deze fase een kleine 2 miljoen jaar duurde, is er erg weinig gevonden van handen en voeten uit deze fase.

Wat weten we van de hand?

Van de anatomie van de hand van de Homo erectus weten we niet veel, omdat er heel weinig onderdelen van zijn gevonden. De meer op de mens lijkende bouw in vergelijking met soorten uit de Australopithecusfase, de ontwikkeling van de voet naar een echte mensenvoet, de ontwikkeling van het menselijk bipedaal lopen en de ontwikkeling van de symmetrische vuistbijl en andere fijnere gereedschappen doen vermoeden dat ook de hand in de tussentijd verder ontwikkeld was. Dat er meer grepen mee konden worden gemaakt, dat ze al een fijner gereedschap waren geworden. De mogelijkheid bestaat dat de hand nog niet zo handig was als de mensenhand zoals we die nu kennen. We weten niet of de soorten uit deze fase de precisiegreep konden maken.

Hopelijk worden er in de toekomst nog fossielen gevonden van de hand uit de homo erectus fase die ons meer antwoorden.

Neandertaler (Homo neanderthalensis)

De Homo neanderthalensis, wordt ook wel de Neandertaler genoemd. De neandertaler werd altijd gezien als het schoolvoorbeeld van de holenmens. Ruwe, grote, domme mensachtigen die in barre omstandigheden overleefden. Tijdens de laatste ijstijd levend en op den duur verdrongen door de nieuwe slimme soort: de Homo sapiens. Maar de laatste jaren vraagt men zich af hoe ruw en dom de Homo Neanderthalensis eigenlijk echt was. Daar verschillen de meningen over (Hecht, 2004).

Er is ook veel discussie geweest of de Homo neanderthalensis zich nu wel of niet heeft voortgeplant heeft met de Homo sapiens.(Jones, 2007) Aan die discussie lijkt door recent onderzoek naar DNA een eind te zijn gekomen. Na het vergelijken van delen van het DNA van de Neanderthaler en DNA van de mens is berekend dat de soorten al tussen 660,000 en 140,000 eerder van elkaar gesplitst waren. Ze zouden na die tijd geen DNA met elkaar hebben uitgewisseld (Green et alii, 2008). De Homo neandertalensis was dus echt een ander soort dan de Homo sapiens. Eerder werd de Homo Neanderthalensis nog wel gezien als een ondersoort van de mens en werd dus Homo sapiens neanderthalensis genoemd. Daarom werd hij bij de Homo sapiens fase gerekend. Dit blijkt dus niet te hoeven en nu wordt er ook wel gezegd dat de Homo neanderthalensis juist nog bij de Homo erectus fase hoort.

Wie?  Wanneer? De Homo Neanderthalensis leefde tussen de 100.000-10.000 jaar geleden in Europa.

Uiterlijk

De Homo neandertalensis had een groot hoofd met veel hersenen, meer dan de Homo sapiens (meer hersenen hoeft niet direct te betekenen dat hij slimmer was), boven de ogen hadden ze dikke wenkbrauwbogen. Ze hadden geen kin en waren klein en gedrongen gebouwd, als eskimos. Ze hadden meer krachtige armen dan mensen (Trinkaus & Chirchil, 1988) Vaak worden ze kaal afgebeeld, maar ze waren waarschijnlijk bedekt met haar (Liebermann, 1989). Helemaal aangepast aan het leven op de Mammoet steppe ten tijde van de laatste ijstijd.

Vondsten van de hand?

Er is iets waar we de Homo neanderthalensis dankbaar voor zijn. Ze begroeven degene die overleed. Tenminste, dat zeggen sommige paleontologen, anderen trekken dat weer in twijfel (Gargett, 1989 a, b)

Begraven of niet, een aantal doden moeten snel onder de grond terecht zijn gekomen. Dat is namelijk erg goed voor de fossilisering, zo hebben ze ons veel informatie nagelaten. In Ferrassie, Frankrijk is dus ook een vrijwel complete hand gevonden. Een hand van een Homo Neanderthalensis van zon 60.000 jaar oud.

In het werk van Villemeur (1994) wordt de hand van de Homo neanderthalensis vergeleken met de mensenhand. Uit dit werk blijkt dat de mensenhand en de hand van de Homo neanderthalensis anatomisch wel veel van elkaar weg hebben. Maar, het sleutelwoord bij de Homo neanderthalensis is kracht. De hand is robuuster en heeft grotere aanhechtingen voor grotere spieren. De krachtgreep van de Homo neanderthalensis moet heel krachtig zijn geweest (als je jarig was, gaf je hem liever geen hand). Ook de handwortelbeentjes hebben een andere. Daarbij komt dat de duim een grotere abductie en oppositie kon maken dan de menselijke hand; de hand kon goed open. De lengteverhoudingen van de Neanderthalensis hand lijken wel op die van de mens. Dit alles bijelkaar lijkt er op dat de Homo Neanderthalensis ook een precisiegreep kon. Door zijn grove gespierde bouw lijkt er wel op dat hij op een andere manier met zijn handen omging.

Wat weten we van de hand?

Hoewel de hand veel meer gespierd is en er op andere manieren met krachten in de hand werd omgegaan, lijkt de hand qua verhoudingen op die van de mens. Of de Homo Neanderthalensis ook een precisiegreep kon wordt over gediscussieerd. De soort kon er in ieder geval wel heel nauwkeurige stenen vuistbijlen mee maken. Fysiek was de Homo Neanderthalensis sterk, maar misschien moeten we het uiteindelijke falen van de soort wel zoeken in de combinatie: brein/handen. Misschien was de Homo Neanderthalensis minder goed in het zien van verbanden, het zoeken naar oplossingen, het omgaan met veranderingen. Minder goed dan de Homo Sapiens, de mens die zijn veerkracht wel heeft bewezen. We weten het niet.

Homo sapiens fase

Wie?

Wanneer? De  Homo sapiens Fase, de fase waar we gelukkig nog niet van weten tot wanneer hij loopt, begon zon 150.000 jaar geleden.

Vondsten van de hand?

De eerste aanwijzingen voor een nieuwe soort in het geslacht homo zijn gevonden in zuid-afrika en zijn zon 100000- 120000 jaar oud. (Stringer & Andrews, 1988; Deacon et alii 1986) De hersenen en de handen, de combinatie was er. Het inzicht en bewustzijn dat nodig was en het lichaam die de plannen uit kon voeren waren aanwezig. Langzaam bevolkte de Homo sapiens de wereld.

Gereedschap?

De eerste Homo sapiens hadden een nieuw soort steenbewerkingstechniek. Met deze techniek maakten ze lange, dunne messen van steen.(Tattersall,2000). Hier konden ze erg veel mee. Over de verdere ontwikkeling van de Homo sapiens valt ook iets te lezen in het artikel hand in de tijd.

Wat weten we van de hand?

De hand van de van de vroege mens is niet te onderscheiden van een atletische levend mens, in termen van gewrichtsvormen, verhoudingen van handbeentjes en armen en gespierdheid. (Trinkhaus, 1980)

Conclusie:

Hoewel er door de kleine hoeveelheid vondsten nog veel gaten zitten in wat we van de hand tijdens de evolutie weten, zijn we toch redelijk wat te weten gekomen van de ontwikkeling van de hand. We zien in grote lijnen waar de hand veranderd, maar we kunnen toch nog niet duidelijk zeggen wanneer bijvoorbeeld de precisiegreep precies zijn intrede deed. De eerste Homo sapiens kon het, maar wat konden de soorten in de Homo erectusfase? Werden zij alleen beperkt door de manier waarop zij dachten? Of hadden zij ook minder handige handen?

Uiteindelijk is de hele evolutie van de mens een ingewikkelde samensmelting van ontwikkelen van het voortbewegen, ontwikkeling van de anatomie, het ontwikkelen van de hersenen, invloeden van buitenaf, zoals voedsel en klimaat. Allemaal bepalend zijn voor wat we nu. Van wezens met aap-achtige handen tot individuen met handen die kunnen wat de handen kunnen.

– Ferry Kruiswijk, Bwegingstechnologie Haagse Hogeschool & Naturalis © 2009

http://www.museumkennis.nl/nnm.dossiers/museumkennis/i006260.html

Rotsen en kloven lieten de mens rechtop lopen

 27 mei 2013 24

SONY DSC

Waarom ging de mens rechtop lopen? Waren onze voorouders gedwongen rechtop te lopen doordat de bossen door klimaatverandering afnamen of had het een andere reden?

Volgens nieuw onderzoek dat in Antiquity staat, gebeurde het al eerder. De mensachtigen  jaagden  namelijk naar voedsel en hadden hierbij meer succes in steil, ruig landschap.  Ze  moesten  door bergen en dalen en werden  zo uiteindelijk  die behendige, sprintende mens die kan grijpen en springen tegelijk omdat hij op twee benen loopt.

Afrika
Archeologen aan de University of York namen verschillende evolutietheorieën op de proef die ons eerder vertelden hoe onze viervoetige voorouders rechtop gingen lopen. Ze stellen dat de oorsprong van de rechtopstaande mens in het ruige landschap van Oost- en Zuid-Afrika ligt dat door de plaatverschuivingen en vulkanen in het Plioceen gevormd was. Hetzelfde tijdperk waar de eerste mensachtigen (Hominini) verschenen, zo blijkt uit gevonden resten in dit gebied.

Hominini
Onze voorouders trokken mogelijk richting de rotspartijen en kloven omdat deze onderdak boden en er eveneens goed gejaagd kon worden. Om ergens te komen, moesten ze wel rechtop klauteren en zich rechtop door de kloven bewegen.

“Uit ons onderzoekt blijkt dat tweevoetigheid ontwikkeld kan zijn als reactie op het terrein, in plaats van als reactie op veranderingen van de begroeiing door het veranderde klimaat,” zegt Dr Isabelle Winder, één van de onderzoekers.

Het terrein was ruw en dit bood voor mensachtigen voordelen zoals veiligheid en voedsel, vertelt Winder.

“Het bleek ook een motivatie(  beter nog  ___> selectieve druk  ) te zijn om hun motorische vaardigheden te verbeteren door snel te klimmen, balanceren, klauteren en bewegen over die gebroken grond.

” Het moest snel gebeuren, anders konden onze voorouders door de grond heen zakken of er tussen vallen of blijven steken. En daarom was rechtop lopen vereist voor deze bewegingen. Op die manier hadden de mensachtigen tegelijk de handen en armen vrij om beter te kunnen klimmen of dingen zoals gereedschap beter te gebruiken.

Dat de voeten en het skelet zich verder ontwikkelden, kan komen doordat de mensachtigen later tripjes maakten verder weg in de omliggende vlaktes; op zoek naar nieuwe leef- en jaaggebieden.

“Het gevarieerde terrein heeft misschien ook bijgedragen aan de verbeterde cognitieve vaardigheden zoals navigatie en communicatie die goed waren voor de verdere evolutie van onze hersenen en sociale functies zoals samenwerken en teamwerk,”

zegt Winder.

Bronmateriaal:
The Ascent of Man: why our early ancestors took to two feet” – University of York.
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door e_monk (cc via Flickr.com).

Warmte dwong ons niet om rechtop te lopen

13 december 2011  2

Waarom gingen mensachtigen op twee benen lopen?

In ieder geval niet omdat het op vier te heet was, zo blijkt uit nieuw onderzoek.

Het  volgende kan dus in de papiermand (volgens deze nieuwe hypothese )  : 

Lang liepen onze voorouders op vier pootjes. Maar op een gegeven moment veranderde dat en gingen ze op twee benen verder. Over de oorzaak van die omschakeling wordt nog altijd druk gespeculeerd.

Warmte
Wetenschappers bedachten dat het misschien iets te maken had met de warmte. Onze voorouders zouden door rechtop te lopen, voorkomen hebben dat ze tijdens een lange wandeling oververhit raakten. Ze baseerden hun conclusies op onderzoeken waarin ze stilstaande voorouders bestudeerden.

 

Klopt niet
Maar klopten die conclusies wel?

Onderzoekers Graeme Ruxton en David Wilkinson beten zich in die vraag vast en besloten eens te kijken wat er gebeurde als zo’n voorouder die rechtop liep ook daadwerkelijk ging lopen.

En ze moeten concluderen dat hitte niet de reden kan zijn geweest dat onze voorouders rechtop gingen lopen.

Of onze voorouders zich nu op vier of twee ledematen voortbewogen: de kans dat ze oververhit raakten, bleek even groot. Rechtop lopen, zou dan ook niet het gevolg zijn van warmte. Onduidelijk blijft waarom  mensen zich dan op twee benen gingen voortbewegen.

Zweten
En ook het probleem van de hitte bleef: hoe konden mensen – als rechtop lopen niet hielp – het hoofd koel houden?

Uit het onderzoek blijkt dat het verlies van lichaamshaar en de mogelijkheid om te zweten hielp. Pas wanneer het lichaam qua zweetklieren en lichaamsbeharing op dat van de moderne mens begon te lijken, bleek het in staat om ook op het heetste moment van de dag in open veld actief te zijn.

Het volledige onderzoek is terug te vinden in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.

Bronmateriaal:
Avoidance of overheating and selection for both hair loss and bipedality in hominins” – PNAS.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Iris Young (cc via Flickr.com).

‘Mens is opgestaan om beter te kunnen vechten’

Geschreven op 23 mei 2011 door mvdb

Op twee benen slaan (vechtvoordeel bij overeind staan)

Waarom is de mens op twee benen gaan staan en lopen? Rechtovereind kunnen we de vijand een hardere rechtse verkopen, zo beweert een Amerikaanse wetenschapper.Onze voorouders besloten enkele miljoenen jaren geleden hun vier benen in te ruilen voor twee, om daarmee de andere twee ledematen vrij te houden voor andere zaken. Zaken zoals het verzamelen van voedsel en het hanteren van gereedschappen. Of, zoals een aantal wetenschappers heeft geopperd, om beter te kunnen vechten. Dit laatste besloot David Carrier (Universiteit van Utah) aan een test te onderwerpen. Heeft de tweebenige houding ofwel het bipedalisme ons echt voordeel opgeleverd op dat vlak?

Carrier vroeg vijftien getrainde boxers en martial-arts-beoefenaars (allemaal mannen) staande of op handen en knieën met hun vuist een blok raken waarin een sensor zat om de kracht van de stomp te meten. De proefpersonen moesten een zijwaartse, een opwaartse en een neerwaartse stomp uitvoeren. Bij elke stomp vanuit de staande positie bleek de kracht zeker 1,5 keer groter dan wanneer de mannen op handen en knieën hetzelfde deden.

Staand vechten levert dus een aanzienlijk voordeel op. Dat verklaart waarom mensapen als chimpansees en gorilla’s vaak op hun achterpoten gaan staan om hun tegenstanders te slaan bij het gevecht om territoria en de vrouwtjes. Dat zou ook weleens voor mensen kunnen gelden, in ieder geval vroeger.

Maar dat is niet het enige wat Carrier constateert op basis van zijn onderzoek. De neerwaartse stomp bleek krachtiger te zijn dan de opwaartse stomp en dat gold voor beide houdingen. De conclusie? Lange mannen hebben een voordeel ten opzichte van kortere tegenstanders bij een vuistgevecht. Dat zou goed kunnen verklaren waarom vrouwen lange mannen aantrekkelijker vinden en als gezonder, intelligenter en sociaal dominanter beoordelen. Niet omdat ze van gewelddadige mannen houden, maar omdat een lange man beter in staat zou moeten zijn om haar en de kinderen te beschermen tegen rivalen.

Hoe logisch het ook allemaal klinkt, toch zijn er tegengeluiden te horen over de vechthypothese. Zo vindt Herman Pontzer (Universiteit van Washington) de studie een goede test van het menselijke boksvermogen, maar beoordeelt hij het bewijs voor de evolutie van het bipedalisme als niet erg sterk. “Als chimpansees en sommige andere vierbenigen in staat zijn om op twee benen gaan staan om te vechten, waarom zouden wij dan zo’n radicale evolutie in onze anatomie moeten doorstaan, als dit niet eens nodig is?”, legt hij uit aan LiveScience. Carrier brengt daar tegenin dat het vechtvoordeel volgens hem maar één van de factoren is die de mens rechtop heeft doen lopen.

Bronnen: University of Utah, LiveScience, PLoS ONE

Beeld: David Carrier/University of Utah

WIST U DAT…

Empathie en psychopaat

EMOTIES HERSENDOSSIERS 3.docx (1 MB)<– archief doc 

EMPATHIE  

http://nl.wikipedia.org/wiki/Empathie

http://brainwaves.corante.com/archives/2004/02/22/empathy_is_a_hardwired_feeling.php

http://www.empathicbrain.com/

°spiegelneuronen  

http://nl.wikipedia.org/wiki/Spiegelneuron

http://www.kennislink.nl/publicaties/spiegelneuronen-socialer-dan-gedacht

http://www.kennislink.nl/publicaties/spiegelneuronen-socialer-dan-gedacht

http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2012/mei/Empathie–aangeleerd-of-aangeboren.html

http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2009/april/Spiegelneuronen-kunnen-meer.html

HET BASIS  VERMOGEN dat empathie mogelijk  maakt :  

1)  “Voelen wat een  ander  voelt “oftewel  = DEZELFDE  EMOTIONELE TOESTANDEN DELEN  

‘Kippen kunnen empathie voelen’

 9 maart 2011

 Kippen zijn in staat om zich in te leven in soortgenoten. Dat blijkt uit een nieuw experiment van Britse wetenschappers.

De hartslag en lichaamstemperatuur van een hen wordt hoger als haar kuikens worden blootgesteld aan een harde, kunstmatige windvlaag. Ook vertonen hennen over het algemeen meer stressvolle gedragingen nadat hun kuikens worden belaagd, zoals een verhoogde alertheid en en luider gekakel.

Dat schrijven onderzoekers van de Universiteit van Bristol in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the Royal Society B.

Kuikens pesten

“Ons onderzoek geeft een antwoord op de fundamentele vraag of vogels de capaciteit hebben om empathische reacties te vertonen”, verklaart hoofdonderzoekster Jo Edgar op nieuwssite Physorg.com.

De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door hennen uitgebreid te bestuderen terwijl ze de kuikens van de dieren pestten door lucht in hun richting te blazen. De kuikens raakten daardoor gestrest en die emotie werd door hun moeders overgenomen.

Emoties

“We hebben tijdens dit experiment ontdekt dat volwassen, vrouwelijke vogels tenminste een van de onderliggende eigenschapen bezitten voor empathie bezitten, oftewel het vermogen om de emotionele staat van anderen te delen”,

 

Inlevingsvermogen – Voelen wat een ander voelt

 http://www.psychologiemagazine.nl/web/Artikelpagina/Inlevingsvermogen-Voelen-wat-een-ander-voelt.htm
december 2005   door Pek a.
°
Als we zien hoe een ander met een hamer op zijn vinger slaat, wapperen we instinctief met onze eigen hand. Au! Dat doet pijn! Maar hoe ‘weet’ ons brein dat eigenlijk? En waarom zijn vrouwen meevoelender dan mannen? Alles over de biologische basis van empathie.
Voelen wat een ander voelt Voelen wat een ander voelt

Zalen vol groezelige wezentjes, vastgebonden in groezelige bedjes. Magere lijfjes, expressieloze gezichtjes. Begin 1990 maakten ze hun tv-­debuut, de bewoners van de Roemeense kindertehuizen. In het land van Ceausescu waren ze nutteloze objecten geweest. Eten hadden ze nog gekregen, aandacht was te veel gevraagd. Wie ziek werd, kon klappen verwachten.

Het waren beelden waarbij je wereldwijd de harten kon horen breken. Geld en goederen stroomden toe, en er waren genoeg westerlingen die wel een kind uit zo’n ‘afvalbak met sterfhuisconstructie’ wilden adopteren. Maar vijftien jaar later is het duidelijk dat het met een groot deel van die geadopteerde Roemeentjes niet goed gaat.

Ze hechten zich slecht, zijn druk en ongeconcentreerd, liegen en stelen of hebben last van woedeaanvallen. Een aanzienlijk deel van hen vertoont gedrag dat aan autisme doet denken: ze herhalen steeds dezelfde bewegingen, mijden oogcontact en houden geen rekening met hun omgeving.

Hoe zouden deze kinderen vandaag de dag reageren als de media onverhoopt een kinderhel ontdekten die vergelijkbaar was met hun weeshuizen? Niet, is waarschijnlijk het antwoord. Empathie – het vermogen zich in de belevingswereld van een ander te verplaatsen – is namelijk ook een eigenschap die ze nauwelijks ontwikkeld hebben, laat staan dat ze zoiets als sympathie – medeleven – kennen.

Instinctieve reactie
‘Niet goed ingespiegeld’, zou Joachim Bauer over deze kinderen kunnen zeggen. Bauer, internist en hoogleraar psycho-neuro-immunologie aan de universiteit van Freiburg, publiceerde onlangs Warum ich fühle, was du fühlst: het eerste voor een breed publiek geschreven boek over spiegelneuronen. De ontdekking van deze hersencellen is door sommigen wel dé wetenschappelijke ontdekking van afgelopen decennium genoemd (zie kader hieronder).

Het is dan ook niet niks: ons brein blijkt een apart systeem te hebben dat ons in staat stelt intuïtief te ‘voelen’ wat een ander voelt. Wanneer we zien hoe iemand met een hamer op zijn duim slaat, maken onze hersenen niet eerst de cognitieve hink-stap-sprong: ‘ik zie een klap op een nagel’ – ‘ik herinner me dat dat bij mij ooit gemeen zeer deed’ – ‘dat zal hem dus ook pijn doen’. Nee, bij het zien van de misslag van een ander worden in onze eigen hersenen meteen de zenuw­cellen actief die ook in actie zouden komen als we onszelf op de vingers mepten. Zodat we niet alleen direct beseffen dat een blijk van medeleven op zijn plaats is, maar de kans ook groot is dat we zelf instinctief reageren door met een van pijn vertrokken gezicht onze hand laten wapperen.

Voor sommige wetenschappers blijft het daarbij. Ze zien het spiegelneuronensysteem hoofdzakelijk als een short cut tussen iets wat anderen doen of overkomt en ons eigen handelen. Voor hen bepalen deze ‘resonerende zenuwcellen’ vooral ons talent om van medemensen te leren hoe iets (niet) moet. Het mechanisme zou ons in de eerste plaats in staat stellen adequaat op onze fysieke omgeving te reageren.

Anderen, onder wie Joachim Bauer, gaan veel verder. Bauer stelt dat spiegelneuronen de neuro­logische basis zijn van empathie, sympathie en ons vermogen van iemand te houden. ‘Wie anderen niet intuïtief durft te vertrouwen, hun indrukken niet spontaan in zichzelf kan navoelen, gevoelens niet spiegelen kan, die heeft het zwaar in de liefde,’ schrijft hij in Warum ich fühle, was du fühlst.

Maar, stelt hij, deze vermogens moeten wel ontwikkeld worden. Dat gebeurt via ‘inspiegeling’ door contact met andere mensen. Wie als kind niet ervaart dat medemensen – met name de ouders – op zijn gevoelens ingaan, zal op zijn beurt nauwelijks ‘emotionele resonans’ ontwikkelen. Een opvatting die bevestigd lijkt te worden door het voorbeeld van de Roemeense weesjes.

Resonerende hersencellen
Is empathie inderdaad een kwestie van vlijtig ouderlijk inspiegelen? De Frans-Duitse neurobioloog Christian Keysers, momenteel werkzaam bij het bcn-NeuroImaging Center in Groningen, houdt het voorlopig liever in het midden. Misschien, zegt hij, is een goed werkend spiegel­neuronensysteem genetisch bepaald; misschien ook is het een kwestie van op het juiste moment de juiste ervaringen opdoen. Waarschijnlijk is het een mix van die twee, maar bij zijn weten kan niemand nog zeggen wat het gewicht van elk van beide is.

Wat Keysers wél kan zeggen, is dat er aantoonbaar samenhang is tussen enerzijds goed werkende spiegelneuronen en anderzijds een hoge score op de empathieschaal. Dat komt in ieder geval naar voren uit de experimenten waarmee zijn onderzoeksgroep Neurobiology of Empathy momenteel bezig is. Proefpersonen worden daarin onder andere geconfronteerd met een film waarin iemand een blik vol walging vertoont. Bij alle deelnemers slaat daarbij de insulaire cortex aan alsof ze zelf iets weerzinwekkends waar­nemen. Maar: de mate waarin verschilt. Hoeveel walging hun eigen hersenactiviteit weerspiegelt, correspondeert met de hoogte van hun score op de empathietest die ze voor deelname hebben ingevuld. Die test is een verkorte versie van de test op pagina 23, met alleen de zes vragen die betrekking hebben op perspective taking (I).

‘Een heel algemeen testje, dat in feite niets te maken heeft met ons experiment,’ vertelt Keysers. ‘De proefpersonen moeten bijvoorbeeld aangeven in hoeverre ze zich tijdens een ruzie proberen te verplaatsen in de ander. Toch blijkt dat wie hier hoog scoort op inlevingsvermogen, ook een sterker reagerend spiegel­systeem heeft.’ Wat ook opvalt, vervolgt hij, is dat de hersenen van vrouwen gemiddeld sterker ‘resoneren’ dan die van mannen. En, dat was al langer bekend, dat vrouwen hoger uitkomen op de empathieschaal. Dat zou erop kunnen duiden dat geslachts­hormonen een rol spelen in ons spiegelsysteem. Maar daarmee, zegt Keysers, begeeft hij zich echt buiten zijn terrein. Bij zijn weten is er nog geen onderzoek naar gedaan.

Testosteron en autisme
Waarover wél al het nodige bekend is, is het verband tussen inlevingsvermogen en het mannelijk geslachtshormoon testosteron. Dat hebben we te danken aan Simon Baron-Cohen, hoog­leraar ontwikkelingspsychopathologie in Cambridge. Baron-Cohen is een vooraanstaand autisme-onderzoeker, maar het grote publiek kent hem vooral als de auteur van m/v het verschil (2003). In dit boek betoogt hij dat er wat betreft het menselijk brein een glijdende schaal is van empathisch ingesteld via systematisch ­ingesteld naar autistisch. Waarbij de meer empathische hersenen meestal aan een vrouw toebehoren, en de meer systematische tot autistische doorgaans in een mannenhoofd huizen.

Zijn theorie: het testosteronniveau waaraan we in de baarmoeder zijn blootgesteld, bepaalt hoe goed we later in staat zijn ons in een ander te verplaatsen. Onderzoek onder een aantal baby’s van wie de moeder tijdens de zwangerschap een vruchtwaterpunctie had laten doen, bevestigde dat. Hoe hoger het testosteronniveau in het vruchtwater, hoe hoger later de score van het kind in kwestie – vanzelfsprekend meestal een jongetje – op de drang dingen te onderzoeken, te slopen en weer in elkaar te zetten – oftewel: de drang tot systeembouw. De score op taalniveau, sociale vaardigheden en oogcontact daalde daarentegen naarmate het testosteronniveau hoger was. En juist die laatste elementen zijn gekoppeld aan empathie.

Wat de neiging oogcontact te zoeken met ­empathie te maken heeft? Ten eerste biedt de gezichtsuitdrukking rond de ogen veel informatie over iemands gemoedstoestand. Ten tweede is oogcontact dé manier om inlevingsvermogen aan te zwengelen. Wie een ander aankijkt, ontkomt namelijk zelden aan de neiging die ander ook te imiteren. Daar komt geen wilsbesluit bij kijken. Wel, zo suggereert recent onderzoek, het spiegelsysteem. Dat zou hier weer die snelle vertaling maken van andermans naar eigen ­gedrag. We zien iemand glimlachen en pop!, we glimlachen terug.

Facial feedback
En uit die imitatie volgt inleving. Dat bewijst sociaal-psycholoog Mariëlle Stel in de dissertatie waarop ze eind september promoveerde aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In een van haar onderzoeken gaf Stel een deel van de proefpersonen opdracht bewust de gezichtsuitdrukking van hun gesprekspartner te imiteren, en een ­ander deel om dat juist niet te doen. De uitkomst: mensen die hun gesprekspartner imiteren, nemen meer van diens gemoedstoestand over en kunnen zich daarin rationeel ook beter verplaatsen dan mensen die dat niet doen.

Stel verklaart deze onderzoeksuitkomsten uit het zogenaamde facial feedback-effect. Volgens deze theorie zenden de gezichtsspieren een seintje naar het emotiecentrum in de hersenen, waar de gezichtsuitdrukking in kwestie vervolgens wordt ‘terugvertaald’ naar de bijbehorende emotie. ‘Je spiegelneuronen zorgen ervoor dat je een glimlach makkelijk overneemt, en facial feedback maakt dat je de bijbehorende emotie gaat voelen,’ vat de onderzoekster samen.

Maar dat effect, ontdekte Stel, treedt ook op wanneer je opzettelijk imiteert, dus zonder tussenkomst van spiegelneuronen. Bewust of onbewust, wie andermans mimiek spiegelt, neemt altijd iets van diens gevoelens over. Zodat een niet-empathisch iemand al heel wat invoelender kan worden puur door anderen meer na te doen.

Wel ontdekte Stel dat het effect dat imitatie op je eigen emoties heeft, van persoon tot persoon verschilt. Vrouwen reageren er over het algemeen meer op dan mannen. ‘Vrouwen zijn doorgaans expressiever, ze gebruiken hun gezicht meer en daardoor is bij hen de link tussen ­gezichtsspieren en hersenen sterker,’ vermoedt Stel. ‘Een vrouw die imiteert, herkent andermans gevoelens dus sneller dan een man. Bij hem werkt die verbinding gewoon minder snel, zelfs als hij heftig imiteert.’

Waarmee we weer terug zijn bij de vraag of inlevingsvermogen een in de baarmoeder bepaald gegeven is. ‘Ik vermoed van wel,’ antwoordt Mariëlle Stel. Maar dat een gebrek aan inlevingsvermogen een last voor het leven is, ontkent ze. ‘Je kunt empathie trainen. Uit mijn onderzoek blijkt immers dat ook mensen die bewust imiteren, beter gaan begrijpen hoe die ander zich voelt. En je hoeft echt niet bang te zijn dat je gesprekspartner dat merkt. Ik ben in mijn onderzoeken nooit mensen tegengekomen die doorhadden dat de ander ze opzettelijk nadeed.’

Christian Keysers ziet eveneens aanleiding tot optimisme. ‘Als wij tegen proefpersonen zeggen dat ze een film heel precies moeten bekijken, zie je dat hun hersenen sterker geactiveerd worden,’ zegt hij. ‘Empathie valt dus wel degelijk bij te sturen.’ Overigens ook in tegenovergestelde richting: ‘Mensen van wie het spiegelsysteem heel sterk reageert op beelden, vertonen minder activatie als we ze laten wegkijken. Je kunt je eigen gevoeligheid dus wel enigszins reguleren.’

Inge Diepman, tv-interviewster: ‘Als je oogcontact houdt, zeggen mensen meer’
‘Meehuilen doet geen recht aan iemands verhaal. Daar moet je als interviewer verre van blijven. Maar je moet wel betrokken zijn, oprecht geïnteresseerd.

Anderen zeggen van mij dat ik dat ben. En dat ik “vraag met de ogen wat de mond niet zegt”. Ik kan goed luisteren. Ik bereid mijn interviews heel goed voor, weet wat ik ermee wil, maar daarna laat ik het los. Als je in je hoofd geen ruimte maakt voor wat de geïnterviewde zegt, ga je namelijk makkelijk voorbij aan de antwoorden die je krijgt. Ik kijk daarom tijdens de opnamen zelden op mijn papieren. Dat is trouwens ook omdat je veel mist als je mensen niet blijft aankijken.

Als je oogcontact houdt, zeggen ze meer doordat ze je interesse voelen. En soms zie ik dat een geïnterviewde geraakt is door een vraag, terwijl er dan toch een ontwijkend antwoord komt. Dat benoem ik dan. In een van de recente Zwarte schaap-uitzendingen kwam bijvoorbeeld Richard Klinkhamer aan bod, die schrijver die zijn echtgenote heeft omgebracht. Aan het begin van dat programma werd een foto van zijn vrouw getoond. Hij keek weg. Toen ik hem daarna naar Hannie en haar dood vroeg, wilde hij er niet over praten. “Ik zag u uw blik afwenden,” zei ik daarop. Toen kwam het toch tot iets van een antwoord.

Annette Heffels, psychotherapeute: ‘Je moet blijven checken of je goed zit’
Luisteren en je inleven in een ander is een basistechniek in mijn vak. Door te verwoorden wat mensen verbaal en non-verbaal communiceren, help je ze zich bewust te worden van wat er in ze omgaat. Net had ik bijvoorbeeld een cliënt die met een verbaasd gezicht zei dat het beter met hem ging. Dan zeg ik: “Je durft er nog niet op te vertrouwen dat je het goed doet.” Vervolgens kun je verder gaan over zijn twijfel. Zo help je iemand hardop na te denken over zichzelf.

Ik doe dit werk al zo lang dat ik redelijk kan inschatten wat er in iemand omgaat. Maar je moet het blijven checken door het hardop te verwoorden. Het gevaar dat je je eigen gedachten of ervaringen projecteert op een ander, ligt altijd op de loer. Overigens moet je je ook weer niet té goed inleven. Mensen gaan immers in therapie omdat ze steeds in hetzelfde kringetje draaien en juist op:endattr val andere gedachten moeten komen. Daar help je ze bij door vragen te stellen bij wat zij als de objectieve waarheid zien. “Weet je wel zeker dat dat zo is? En waarom zou dat zo verschrikkelijk zijn?”

Wanneer je een therapie start, voeg je je in eerste instantie naar de manier van doen van de cliënt. Dat gaat niet eens helemaal bewust. Met iemand die hoog opgeleid is, praat je anders dan met iemand die weinig opleiding heeft. Dat betekent niet dat je niet jezelf zou zijn; je spreekt andere kanten van jezelf aan, om dicht bij iemand te gaan staan en een werkrelatie aan te gaan.’

Spiegelneuronen: ‘Het DNA van de psychologie’
Een van de belangrijkste neurobiologische ontdekkingen van de laatste decennia is per toeval gedaan. Halverwege de jaren 1990 onderzochten neurowetenschappers Giacomo Rizzolatti en Vittorio Gallese welke hersencellen precies geactiveerd worden als een aapje zijn handjes gebruikt. Maar tot hun verbazing bleek dat de handelingsneuronen in de premotorische schors van de makaak niet alleen actief werden als het dier een pinda oppakte: ze lichtten ook op als hij een van de onderzoekers datzelfde zag doen!

De premotorische schors is het hersengebied dat betrokken is bij het voorbereiden van complexe bewegingen. Dat de actieaansturende zenuwcellen ook actief werden als de makaak iemand anders een handeling zag verrichten, was een sensatie. Er bleek immers uit dat het bewegingssysteem in het brein op een of andere manier bezig is andermans acties te ‘lezen’.

Het onderzoek naar deze “resonerende zenuwcellen” in 1996 mirror neurons (speigelneuronen) gedoopt – verplaatste zich al snel naar de menselijke hersenen. FMRI-scans en EEG’s toonden aan dat ook ons brein reageert op het zien van andermans handelingen. In 1999 plaatste fysioloog William Hutchison zelfs elektroden direct in het brein van een vrouw die een hersen operatie moest ondergaan. Nadat de onderzoekers hadden vastgesteld welke zenuwcellen oplichtten op de scan als ze haar met een lancet in een vingertopje prikten, lieten ze de vrouw toekijken terwijl de onderzoeker zichzelf in de vinger prikte. En jawel: precies dezelfde cellen werden actief.

Hiermee was onomstotelijk bewezen dat mensen ook spiegelneuronen hebben. En doordat het in dit geval ging om zenuwcellen in de gyrus cinguli, het deel van de hersenschors dat een rol speelt bij de totstandkoming van emoties, vermoedden de onderzoekers bovendien dat spiegelneuronen de ‘hardware’ vormen voor empathie en meegevoel. Het brein reageert immers in aanzet hetzelfde op andermans pijn als op eigen pijn.

Giacomo Rizzolatti kwam door vervolgonderzoek eveneens tot verreikende inzichten. Hij ontdekte dat bij mensen ook een ander hersengebiedje geactiveerd wordt wanneer een proefpersoon toekijkt hoe een ander iets doet: het zogenaamde spraakcentrum van Broca, dat een rol speelt bij communicatie. Zou het spiegelsysteem dus verband houden met sociale vaardigheden, en met het ‘lezen’ van andermans gedachten?’ Daarop voortbordurend zijn momenteel wereldwijd wetenschappers bezig met onderzoek naar spiegelneuronen in diverse breingebiedjes.

Zo wordt gekeken naar de rol die ze spelen bij taalverwerving en -verwerking, bij het instuderen van danspassen of pianostukken en bij het fenomeen dat mensen vaak onbewust elkaars lichaamstaal nabootsen. Elders wordt druk gezocht naar het verband tussen autisme en spiegelneuronen. Het idee is dat het spiegelmechanisme bij mensen met een autistische stoornis slecht zou werken, en dat dat verklaart waarom zij zich zo slecht in andermans gevoelens kunnen verplaatsen. Ook borderline, narcisme en andere persoonlijkheidsstoornissen zijn inmiddels al aan een slecht functionerend spiegelsysteem gelinkt.

Het onderzoek gaat kortom heel veel kanten op. Volgens sommigen zijn wetenschappers dan ook zo’n beetje een ‘theorie van alles’ op het spoor. In ieder geval aarzelt de Amerikaanse neuroloog Vilayanur Ramachandran niet de big bang van de menselijke ontwikkeling, zo’n vijftigduizend jaar geleden, aan de spiegelneuronen toe te schrijven; anders dan apen wisten mensen het talent tot navoelen, imiteren en vooral spreken dat deze cellen ons geven, volledig uit te buiten. ‘Ik voorspel dat spiegelneuronen voor de psychologie de betekenis zullen krijgen die DNA voor de biologie heeft,’ zei Ramachandran dan ook in een interview.

Erik van Muiswinkel, cabaretier en imitator: ‘Het helpt als ik goed gegrimeerd ben’
Dick Advocaat, die is me echt onder de huid gaan zitten. Doorgaans kom ik gewoon als mezelf de studio uit, er is te veel onrust in de studio om helemaal op te gaan in degene die je imiteert. Maar op een gegeven moment lagen de opnamen een tijdje stil terwijl ik daar zat als Dick Advocaat, en dan moet je wel improviseren om het publiek bezig te houden. Zo kom je er goed achter hoe iemand zich zou gedragen. Als Advocaat week ik zelfs wel eens af van mijn teksten, hoewel dat bij Kopspijkers niet de bedoeling was. Ik voelde gewoon dat hij iets zó zou zeggen.

Dat inleven in een ander begint bij mij met de stem. Voor iemand die ik goed kan nadoen, heb ik er ook een steekwoord bij. Bij Willem van Hanegem was dat bijvoorbeeld “flauwekul”. Dat is echt de essentie van die man: zo’n schouderophalend “het zal wel”. Als je dat niet weet te treffen, mist de imitatie ziel en doel. Het heeft overigens even geduurd voor ik Van Hanegem te pakken had. Maar op een gegeven moment ben ik gaan meepraten met een video en plotseling schoot ik in een groef. De mensen om me heen vielen getroffen stil, want daar zat ineens Van Hanegem.

Ik heb overigens wel gemerkt dat mijn stemimitaties beter worden wanneer ik als die ander gegrimeerd ben. In de spiegel zie je jezelf in die persoon veranderen, zo krijg je steun van je ogen en dat helpt mij enorm om me in te leven.

Mag het ietsje minder?
Inlevingsvermogen is een mooi ding: wie zich goed in andermans gevoelenskan verplaatsen, heeft meer vrienden en doorgaans een bevredigender liefdesleven. Ook in oppervlakkige sociale contacten werkt empathie als smeermiddel, ontdekte sociaal-psycholoog Mariëlle Stel. Als één van twee toevallige gesprekspartners de ander doelbewust imiteert, ervaren ze het contact allebei als prettiger.

Te veel empathie kan echter lastig zijn. Niemand wil een chirurg die trillend van emotie het mes hanteert. En wat te denken van een manager die het niet over het hart krijgt om een slecht functionerende medewerker te corrigeren, hoewel de hele afdeling daaronder lijdt?

Een gebrek aan inlevingsvermogen kan dus voordelen hebben. In M/V Het verschil somt autismedeskundige Simon Baron-Cohen er een aantal op. Zo verdraagt een minder empathisch persoon langdurige eenzaamheid beter. Bovendien is zo iemand beter in staat harde besluiten te nemen, omdat hij (meestal is het een man) zich minder bezighoudt met de vraag wat anderen daarvan zullen vinden. Te veel inlevingsvermogen kan je carrièrekansen dan ook belemmeren. ‘Mensen in hoge functies zijn minder empathisch,’ weet Stel. ‘Ze hebben meer dominante trekjes. Ze imiteren anderen ook minder, ze worden geïmiteerd. Let maar eens op: als de baas met een pen speelt of achterover gaat zitten, nemen de medewerkers dat over. Andere voordelen die Stel in een gebrekkige empathie ziet: Je krijgt minder snel een naar gevoel als je een ander niet kunt helpen. En je hebt meer tijd voor jezelf en je werk.

Tot slot zijn sociale horken van onschatbare waarde voor de wetenschap. Tenminste, volgens Baron-Cohen, die stelt dat een lager inlevingsvermogen per definitie gelijk opgaat met een beter vermogen systemen te doorzien en te ontwerpen. Van zowel Isaac Newton als Albert Einstein, natuurkundigen aan wiede wereld geniale inzichten te danken heeft, wordt wel gezegd dat hun sociale vaardigheden het niveau hadden dat bij een autistische stoornis hoort

 

Test: Hoe empathisch bent u?

Inlevingsvermogen bestaat uit verschillende eigenschappen, stelt de Amerikaanse sociaal-psycholoog Mark Davis. Kunt u zich bijvoorbeeld goed verplaatsen in een ander, voelt u sterk mee met andermans ellende en raakt u er snel door van streek?

PSEUDO-gedoe ?

Doe de test!

°Weinig empathie heeft ook zo zijn voordelen: het maakt bijvoorbeeld het werk van chirurgen een stuk makkelijker.

°Inlevingsvermogen kun je hebben op twee niveaus: goed kunnen lezen en begrijpen van gevoelens van anderen (onderzoekers noemen dat cognitieve empathie), en goed kunnen meevoelen en begaan zijn met een ander (affectieve empathie). Hoe scoort u op de twee componenten van empathie

( zie ook reacties )

°LINKS

http://phys.org/news164382270.html

Regions of the brain responsible for empathic accuracy

Image credit: Kevin Ochsner and Niall Bolger

Read more at: http://phys.org/news164382270.html#jCp

http://www.sciencedaily.com/releases/2012/10/121024175240.htm

http://psychcentral.com/news/2012/10/26/empathy-spot-located-in-the-brain/46694.html

The anterior insular cortex(AIC)

Empathy Spot Located in the Brain

insel_anatomie_from_wikipaedia2.jpg

Figure 1: Position of the insular cortex in the human brain shown in red (modified from http://en.wikipedia.org/wiki/Insular_cortex). The parts of the frontal, parietal and temporal lobe that usually cover the insula are removed. The green line indicates the position of the central sulcus of the insula, which separates the larger anterior insular cortex (AIC) from the smaller posterior insular cortex (PIC).

http://www.ieeg.uni-freiburg.de/research/neural-basis-of-emotional-processing?set_language=es

°

Coronal section of brain immediately in
front of pons. (Insula labeled at upper right.)

File:Gray731.png

File:Gray717.png

Coronal section of brain immediately in
front of pons. (Insula labeled at upper right.)

De bilaterale anterior insula, de anterior cingulate cortex en de inferieure frontale gyrus –  zijn  allemaal hersendelen die verband houden met empathie, zo bleek uit studies. 

Empathisch zijn, het detecteren en rekening houden met de gevoelens van anderen, wordt doorgaans als een goede eigenschap gezien. Maar je kunt ook te veel om je medemens geven, zodat je je eigen noden verwaarloost.

In het boek ‘Zero Degrees Of Empathy‘ legt professor Simon Baron-Cohen empathie uit en hoe dit gedrag van mensen beïnvloedt. Je kunt het empatisch vermogen van een persoon uitdrukken in een schaal van een tot zes, aldus de professor.“De meeste mensen zitten ergens in het midden, maar er zijn ook personen die aan een van de uitersten zitten. Degenen met nul zullen wreed voor anderen zijn, dit zijn vaak criminelen, zoals moordenaars of zedendelinquenten. Maar je hebt ook anderen die te empathisch zijn en te veel met de gevoelens van anderen rekening houden, waardoor ze zichzelf verwaarlozen.”

Mannen en vrouwen

Om te ontdekken waar iemand op zijn schaal zitten, ontwikkelde de professor een test naar het empathisch vermogen. Uit onderzoek blijkt dat dames over het algemeen empathischer zijn dan mannen. Uit een test blijkt dat in de groep van de score zes enkel vrouwen zaten.“Dit komt door de evolutie, het was lang voor vrouwen voordelig om empathisch te zijn. Zij namen de verzorgende rol op zich, als ze voor baby’s moesten zorgen die niet konden communiceren, moesten naar hun gezicht kijken en snel bepalen of ze hongerig of ziek waren, aangezien dit belangrijk was voor de overleving. In stammen was het essentieel om te tonen dat je empathisch was om ervoor te zorgen dat anderen je beschermden. Dit wordt ook uit een sociaal perspectief aangemoedigd. Als je een meisje een pop geeft, zal ze door haar instinct deze in haar armen wiegen, een jongen zal er eerder de arm af rukken. Onze maatschappij moedigt dit aan, empathie wordt bij vrouwen als een goede eigenschap gezien.”

Lijden

Maar kun je ook te empathisch zijn? Professor Baron-Cohen:
Wanneer je te veel mee leeft met anderen, ga je daar zelf onder lijden. Er zijn mensen die hun empathisch vermogen niet kunnen uitzetten en niet naar televisie kunnen kijken zonder te huilen. Maar deze ‘aandoening’ werd nog nooit wetenschappelijk bewezen. Bij sommigen kan dit wel problematisch worden. Je kunt dit namelijk niet constant volhouden, zeker wanneer je je eigen noden verwaarloost. Want dan ga je nooit je eigen ambities achterna gaan of nooit de strijd aan met anderen uit angst anderen te kwetsen of overstuur te maken.”
Lijstjes maken
Onderzoek toonde aan dat vrouwen die een pil namen die het niveau van testosteron opkrikt, tijdelijk minder empatisch zijn.
Maar dit is volgens de professor niet de beste oplossing.
Het is beter om via oefeningen je leven in evenwicht te brengen.
“Maak twee lijstjes van alles wat je geeft en alles wat je terugkrijgt. Als je te empathisch bent, zal de eerste lijst langer zijn. Maak dan een derde van wat je graag terug zou willen krijgen en vraag hier mensen naar. Zo moet je ervoor zorgen dat beide even lang zijn. Wat velen niet beseffen is dat door zoveel hooi op hun vork te nemen, ze anderen de kans ontzeggen om zich gewaardeerd te voelen. Mensen houden ervan te helpen, dus als je echt empathisch bent, moet je anderen laten helpen net zoveel als jij dat doet”……besluit Baron-Cohen. (ep)
http://www.epo.be/boekenportaal/boekinfo_boek.php?isbn=9789057123436
http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2012/februari/Wreed-zonder-empathie.html

Wreed zonder empathie

  • Door: Ria Hillewaert – Noorderlicht Recensie Team

Wordt je wreed als je geen empathie hebt? Dat hoeft helemaal niet. Het hangt van je verdere karakter af, net als van je omgeving, legt Simon Baron-Cohen uit in zijn nieuwe boek.

Een kampbewaker dwingt een man om de strop rond de hals van zijn vriend te leggen, dokters amputeren de handen van een vrouw en hechten ze verkeerd-om weer aan, rebellen slaan kinderen voor de ogen van hun moeders dood tegen de muur, een man verkracht zijn dochter bijna dagelijks terwijl hij haar meer dan 20 jaar in een kelder gevangen houdt. Bij zoveel horror staat ons verstand stil, we kunnen er niet bij.
Hoe is het mogelijk dat mensen andere mensen zo beestachtig kunnen behandelen?

Door zijn Joodse achtergrond maakte Simon Baron-Cohen reeds vroeg in zijn leven kennis met de gruwelijke gevolgen van de nietsontziende barbaarsheid waarmee mensen andere mensen kunnen behandelen.

De verklaring van filosofie en religie, het ‘kwaad’ zit in de mens, heeft hij altijd ontoereikend gevonden. Als je de menselijke wreedheid echt wilt begrijpen dan moet je inzien waarom mensen elkaar als objecten behandelen.

De mens als object
Gedurende dertig jaar deed Baron-Cohen onderzoek naar empathie. In Nul empathie presenteert hij een wetenschappelijke invalshoek voor het debat over de menselijke wreedheid.

Mensen zijn onverschillig voor het leed van anderen omdat hun natuurlijke gevoelens van medeleven met een lijdende medemens uitgeschakeld zijn. Wanneer iemand een ander mens als een object behandelt, komt dat niet door het ‘kwaad’ maar door afwezigheid van empathie.

Empathie is ons vermogen om ons in te leven in de gedachten of gevoelens van anderen. Dat vermogen is niet bij iedereen even groot. We bevinden ons allemaal op een empathiespectrum dat van hoog naar laag loopt. Deze verschillen kunnen teruggebracht worden tot de werking van een aantal gebieden in de hersenen, het empathiecircuit.

Het vermogen tot empathie is vrij stabiel maar kan veranderen naargelang de omstandigheden.

Als we opgeslorpt worden door ons werk zijn we meer bezig met onszelf dan met anderen. In een vlaag van woede of een dronken bui kunnen we iemand kwetsen. Dit zijn tijdelijke toestanden van empathie-erosie.

Er zijn echter mensen die altijd moeite hebben om zich in anderen in te leven. Voor hen is het zeer lastig, soms bijna onmogelijk om bevredigende relaties te onderhouden. Ze behandelen hun medemensen nagenoeg altijd als objecten en zijn bijna uitsluitend op zichzelf gericht. Deze mensen bevinden zich aan het laagste uiteinde van het empathiespectrum, ze hebben nul empathie.

Positief of negatief?
Voor sommigen van hen heeft dit tekort uitsluitend negatieve gevolgen. Hun leven is bezaaid met moeilijkheden en mislukkingen. De psychiatrie noemt hun probleem een persoonlijkheidsstoornis. Vanuit het empathieperspectief zijn zij nul-negatief.

Bij anderen is het gebrek aan empathie de tegenpool van een positieve eigenschap. Mensen met Asperger en klassiek autisme missen empathie, maar munten vaak uit in het systematiseren en het herkennen van patronen. Zij zijn nul-positief. 

Baron-Cohen exploreert uitgebreid hoe deze mensen in het leven staan en maakt ons attent op de problemen waarmee zij geconfronteerd worden. Hij stelt vast dat bij hen het empathiecircuit inderdaad anders functioneert dan bij de modale mens, en wel met een specifiek patroon bij iedere vorm van nul empathie.

De oorzaak ligt in een ingewikkelde wisselwerking van erfelijkheid met de omgeving, meer bepaald in de mogelijkheid om een veilige hechting te ontwikkelen.

Tenslotte zet Baron-Cohen zijn bevindingen op een rijtje. Aan de resultaten van zijn onderzoek koppelt hij een aantal interessante bespiegelingen over de menselijke wreedheid. We hoeven geen genoegen te nemen met machteloze verzuchtingen over het ‘kwaad’ in de mens. De wetenschap biedt een veel hoopvoller perspectief dan religie of filosofie.

Een aantal psychiatrische stoornissen, zoals borderline, psychopathie en anorexia nervosa, worden begrijpelijker en beter te behandelen als je ze bekijkt vanuit het standpunt van empathie.

De bril van empathie zou kunnen leiden tot meer menselijke en effectieve vormen van rechtspraak en straf. In de plaats van mensen te laten rotten in gevangenissen zouden we hen trainingsprogramma’s in empathie kunnen laten volgen. Er zijn immers aanwijzingen dat iemand ook op latere leeftijd nog empathie kan ontwikkelen.

Essentiële hulpbron
Net als mensen als Frans de Waal en Jeremy Rifkin is Baron-Cohen ervan overtuigd dat empathie een van de meest waardevolle hulpbronnen van onze wereld is.

Begrip voor de positie van de andere partij is de enige manier om voortslepende conflicten op te lossen.

‘Ondergedompeld in empathie wordt ieder probleem oplosbaar’, stelt hij. ‘Het is gratis en kan niemand onderdrukken.’

Titel: Nul empathie – Een theorie van de menselijke wreedheid
Auteur: Simon Baron-Cohen

Tegelijkertijd empathisch en rationeel zijn?

Wij kunnen het niet!

 02 november 2012 1

Wetenschappers hebben ontdekt dat het voor ons brein onmogelijk is om tegelijkertijd empathisch en rationeel te zijn. Het verklaart onder meer waarom zelfs de meest intelligente mensen soms zo gemakkelijk op te lichten zijn.

De onderzoekers trekken die conclusie nadat ze een experiment met 45 studenten uitvoerden. De studenten ondergingen een MRI-scan en terwijl ze gescand werden, kregen ze twintig geschreven en twintig gefilmde problemen te zien waarbij ze de problemen alleen konden oplossen door zich in te beelden hoe anderen zich zouden voelen (empathie).

Ook kregen ze twintig geschreven en gefilmpde problemen te zien die ze met behulp van de fysica (rationeel dus) moesten oplossen. Zodra de studenten het probleem hadden gelezen of gezien, kregen ze een gesloten vraag voorgelegd waarop ze binnen zeven seconden met ‘ja’ of ‘nee’ moesten reageren.

Resultaten
Uit het experiment bleek dat sociale problemen het sociale netwerk in het brein activeerden en tegelijkertijd het deel van het brein dat geassocieerd wordt met het analyseren en logisch beredeneren, onderdrukten. Het maakte daarbij niet uit of de vragen geschreven of gefilmd waren. Het experiment wijst erop dat het voor ons brein gewoon onmogelijk is om beide netwerken tegelijkertijd te activeren.

Autisme
De studie kan mogelijk verklaren waarom zelfs de meest analytische mensen zich zo gemakkelijk laten oplichten. Een oplichter activeert met een zielig verhaal het empathische deel van het brein, waardoor het analytische netwerk geen schijn van kans meer heeft. Het onderzoek kan ook implicaties hebben voor mensen met bijvoorbeeld autisme. Mensen met autisme zijn er meestal heel goed in om ruimtelijke problemen op te lossen (waarbij logisch gedacht moet worden), maar minder goed in sociale omstandigheden.

Maar ook andere aandoeningen, zoals ADHD, schizofrenie, angsten en depressies, kunnen door onderzoeken als deze in de toekomst wel eens beter behandeld worden. “Behandelingen moeten gericht zijn om een balans tussen de twee netwerken (het logische en sociale netwerk, red.),” vertelt onderzoeker Anthony Jack.

Balans
“Op dit moment richten de meeste behandelingen, maar ook het onderwijs zich op het versterken van het analytische netwerk.” En dat is een probleem. Want ook voor gezonde mensen is het belangrijk dat de twee netwerken in balans zijn. “Je redt het nooit zonder één van deze twee netwerken.” Als voorbeeld haalt Jack een algemeen directeur aan. “Je wilt dat een algemeen directeur zeer analytisch is, omdat hij daarmee het bedrijf efficiënt kan runnen en voorkomt dat je failliet gaat. Maar hij kan gemakkelijk zijn moreel kompas verliezen als hij te analytisch denkt.” Er zou dan ook geen voorkeur voor een bepaald netwerk moeten zijn. In plaats daarvan moeten mensen leren om efficiënt van het ene netwerk op het andere over te stappen en het juiste netwerk op het juiste moment te activeren.

De onderzoekers zetten hun studie voort. Zo willen ze bijvoorbeeld nog achterhalen of studenten wanneer ze mensen op een niet menselijke manier zien afgebeeld (bijvoorbeeld als dieren of objecten) wisselen van het sociale naar het analytische netwerk. Ook willen ze achterhalen welke invloed walging en sociale stereotypering heeft op welk deel van ons brein we activeren.

Bronmateriaal:
Empathy represses analytic thought, and vice versa” – Case.edu

Empathie: niet voor vreemden

Pijn van een vreemde doet minder zeer

1 juli 2009

 Sommige mensen voelen zich zelfs verbonden met een aragosta, maar empathie is vaak het grootst binnen de eigen sociale groep.

Het is nooit leuk om iemand anders pijn te zien lijden. Maar het maakt wel uit wie die ander is. De pijn van een vreemde roept minder empathie op dan het lijden van iemand uit je eigen sociale groep. Dat is zelfs in het brein te zien.

Bijna iedereen beschikt over empathie, het vermogen om je in te leven in de gevoelens van iemand anders. Maar kunnen we voor iedereen evenveel medeleven opbrengen? Waarschijnlijk niet. Het ligt voor de hand dat je je makkelijker inleeft in mensen die dicht bij je staan.

Computerwetenschapper Jaron Lanier heeft dat verhelderd aan de hand van zijn zogenoemde ‘circle of empathy’. In de cirkel bevinden zich de mensen wiens gevoelens belangrijk voor je zijn, en die een respectvolle en gelijke behandeling verdienen. De mensen die minder belangrijk zijn, blijven buiten de cirkel. Een onrechtvaardige behandeling van deze mensen zal je minder raken, dacht Lanier.

De cirkel van medegevoel was slechts een gedachten-experiment van Lanier.

Hij vroeg zich bijvoorbeeld af of mensen ooit in staat zouden zijn om een computer of robot binnen de cirkel te plaatsen (Probo de knuffelrobot misschien?). Ook veronderstelde hij dat linkse mensen de cirkel het liefst zo ruim mogelijk maken, terwijl rechtse mensen hem liever wat kleiner houden.

Pijn in het brein
Nieuw onderzoek laat nu zien dat de cirkel wel eens meer zou kunnen zijn dan een hersenspinsel. Chinese onderzoekers confronteerden studenten met de pijn van anderen, en kwamen er achter dat de studenten meer begaan waren met de pijn van mensen die tot hun eigen groep behoorden. Shihui Han van de universiteit van Bejing recruteerde daarvoor zeventien Chinese en zestien blanke studenten, schrijft hij in The Journal of Neuroscience.

Deze kregen filmpjes te zien van mensen – soms Chinezen, soms blanken – die in hun wang werden gestoken met een naald. Tegelijkertijd keken de onderzoekers naar het hersengebied dat actief wordt wanneer mensen iemand pijn zien lijden: het voorste deel van de cingulaire cortex (ACC).

Als de Chinese studenten de pijn van een Chinees zagen, was de ACC duidelijk actiever dan wanneer ze een blanke zagen lijden. Ook bij blanken was de activiteit in de ACC groter als ze iemand uit hun eigen groep zagen lijden. Er waren wel aanzienlijke individuele verschillen. Sommige studenten reageerden sterker dan anderen op het lijden van individuen uit zowel de eigen als de andere groep. Maar het lijden van iemand uit de eigen groep riep altijd een sterkere reactie op.

Het is voor het eerst dat dit verschil in reactie met behulp van een hersenscan is aangetoond. Het verschil in empathische reactie is dus meetbaar op een behoorlijk fundamenteel, fysiek niveau.

Ongemakkelijke vragen
De onderzoekers spreken in het persbericht politiek correct van verschillen tussen ‘sociale groepen’, maar het is de vraag of dat klopt. Chinesen en blanken kunnen immers heel goed tot dezelfde sociale groep behoren. Feitelijk hebben ze onderzoek gedaan naar verschillen tussen rassen, een onderwerp dat politiek gevoelig ligt. Shihui en consorten haasten zich daarom te zeggen dat ze in dit geval weliswaar ras als groep hebben gekozen, maar dat de uitkomsten zich ook bij andere sociale groepen kunnen voordoen.

Dat maakt het extra jammer dat de onderzoekers zich hebben beperkt tot twee rassen. Want zou een vuilnisman ook minder begaan zijn met de pijn van een manager? Of een christen met die van een moslim? Een vijftienjarige met die van een gepensioneerde?

Dat soort deels ongemakkelijke vragen roept het onderzoek op, constateert ook de Amerikaanse neurologe Martha Farah: “Dit is een fascinerend onderzoek naar een fenomeen dat belangrijke sociale gevolgen heeft voor alles van gezondheidszorg tot het geven van geld aan goede doelen”, zegt ze. “[Maar] welke persoonseigenschappen of levenservaringen kunnen dit verschil verklaren? Gaat het om de raciale identiteit, of om een meer algemeen verschil tussen het zelf en de ander?”

Dergelijke vragen kunnen alleen beantwoord worden door meer onderzoek. Maar het heeft er wel alle schijn van dat de cirkel van medegevoel meer is dan een gedachtenexperiment. Misschien maken we er allemaal wel bewust of onbewust gebruik van.

Bouwe van Straten

Shihui Han e.a., ‘Do you feel my pain? Racial group membership modulates empathic neural responses’, in: The Journal of Neuroscience, 1 juli 2009.

Jaron Lanier, ‘One half of a manifesto, in Wired, December 2000.

WIST U DAT…

ons brein ook niet in het nu kan leven?

vrouwen  gelukkig worden van empathische mannen

EMPATHIE is vooral  van  kracht  bij  het samenleven van   naaste verwanten en  de VRIENDEN ? (incrowd )  

‘ empathie’vooral dan met  vrienden en verwanten (incrowd )

is een sociaal netwerk bevorderend gegeven

Empathie  =  de mogelijkheid zich in iemand anders te verplaatsen, lijkt vast te liggen in het menselijk brein  :   maar vooral  wanneer  mensen zich nauw associëren ( of samenwerken )met anderen die dicht bij hen staan, zoals vrienden en familie . (1)

Dat schrijven onderzoekers onder leiding van James Coan van de University of Virginia uit de Verenigde Staten deze week in het tijdschrift Social Cognitive and Affective Neuroscience.

“These results suggest that one of the defining features of human social bonding may be increasing levels of overlap between neural representations of self and other.” [1]

Er wordt nergens gesproken over de “menselijke hersenen” en “gemaakt voor empathie en vriendschap”, slechts dat ons sociale brein hier een sterke hand in heeft.

[1] http://scan.oxfordjournals.org/content/8/6/670

 

 

 

“Ons  ik  is gedeeltelijk  afkomstig  van de  mensen waar we ons sterk mee verbonden voelen. Met andere woorden: onze eigen identiteit is  mede  gebaseerd op wie we kennen en bij wie we empathische gevoelens hebben.”

 

Om dit uit te vinden, plaatsten de onderzoekers 22 jong volwassenen in een fMRI-scanner om zo hun hersenactiviteit te meten.

Tijdens het experiment was hen  verteld  dat  er een kans  bestond dat ze ,  .of een vriend,  of een vreemde een elektrische schok zouden krijgen …

Heftige reactie

Als de proefpersoon zelf  een  heel  goede kans had   om een schok te krijgen werd, zoals verwacht, een bepâald  hersengedeelte actief. …..

-In het geval van  een aangekondigde  kans op een schok bij een vreemde, bleef een heftige reactie in datzelfde gebied   uit ….

-Als de schokdreiging echter bij een vriend boven het hoofd hing, werd de hersenactiviteit bij de deelnemer nagenoeg gelijk aan de activiteit die zijn hersenen vertoonden bij   eigen   bedreiging   .

“De bevindingen laten zien dat de hersenen een opmerkelijk vermogen hebben om  zich  met anderen te vereenzelvigen  en dat de vooral  mensen die dicht bij ons staan tot een deel van onszelf zijn geworden.( althans wat hun emotionele  toestand  betreft )

Dat is niet alleen een metafoor of poëzie, het is zeer reëel.

Letterlijk voelen we onszelf  bedreigd als een vriend bedreigd wordt  :  maar dat is niet  het geval als een ons vreemde mens  met dergelijke schok wordt bedreigd     ” zegt Coan

Mensen hebben vrienden en bondgenoten nodig waar ze zich ( gevoelsmatig ) aan kunnen verbinden  ….Hoe meer tijd mensen samen doorbrengen, hoe meer ze   ook op  elkaar gaan lijken.

Omdat ons  ‘ik’ ook lijkt te bestaan uit mensen die dichtbij staan,  LIJKT   dit de bron van empathie en deel van het evolutionaire proces waarbij het praktisch was om door middel van vriendschappen en vertrouwen beter te kunnen overleven.(2)

Door: NU.nl/Krijn Soeteman

 

(1)

  1. Voor onze vrienden doen we alles, maar een vreemde?….. Dat is eigenlijk geen “volwaardig  “mens  voor  zolang  die niet beter (relationeel )ge- en be-kend is ) .
  1. Keerzijde aan de medaille  :  De  ‘andere groep’, mensen die NIET  dicht bij  ons   staan,  worden  gauw  als inferieur of anderszins negatief afgeschilderd  ?   (–> 1)
  2. A ……)Als je zo rondkijkt wat mensen elkaar aandoen is er weinig van enige empathie of vriendschap te merken…… Het artikel concentreert zich duidelijk op wat in de sociologie bekend staat als de ingroup.   Daarnaast is er dus ook de outgroup, waar men minder empathie mee heeft (zacht uitgedrukt), dat is dus de keerzijde van de medaille.   Zie: http://en.wikipedia.org/wiki/Ingroups_and_outgro …
  3. Waarom dan  maken velen  zoveel kapot, zowel voor een ander als voor onszelf…? Waarom Laten velen  mensen die in zwaar weer komen (= niet eens vreemden, maar bekenden) keihard barsten?   :   Vereenzaming  ?  isolement ?  egocentrisme ?  hersenschade ?

°Dat komt  vooral    omdat Nu.nl er álweer een nonsensicaal   (deels  automatisch vertaald  )potje van de paper heeft gemaakt  . —>  Er wordt namelijk in  de  studie   nergens gesuggereerd dat de menselijke hersenen GEMAAKT  zijn VOOR   empathie of vriendschap.—-> dat is trouwens (bedenkelijke ) teleologie , en dat is eigenlijk niets anders dan botte  en ongedocumenteeerde ” conclusion jumping “van bedenkelijk allooi                                                                                                                                                                                                                                 Ja, het is misschien allemaal    onderdeel van ons sociaal wezen,(= sommigen zeggen = het sociale brein ) maar niet de vitale functie van onze hersenen  . 

1)—>Het is  zeker  mogelijk om andermans stemming/gevoel dusdanig te voelen dat  je  het voelt alsof het jezelf betreft.
Meestal gaat dit ‘vanzelf’, maar het kan ook kunstmatig opgewekt worden.

Bij familie of vrienden gaat dit gemakkelijker, maar bij vreemden kan het ook werken.

-Vaak is al dan niet aanwezig zijn van empathie niet het probleem ; maar het openlijk tonen van empathie . Empathisch gedrag wordt immers veelal als zwak beoordeeld / gezien…….
En dat is dus een overblijfsel uit ons verleden :     Immers  evolutie brengt niet alleen goede dingen voort….. in feite is evolutie volkomen onverschillig en ongericht : het is een automatisch algorythme een interactief proces

(2)

(evolutionaire psychologie )  Het SCHEEN  een voordeel te hebben op je eigen overlevingskans als je de overleving van een groep van je eigen soort steunde.                                                                                                                                                                                                                         Evolutie is echter  NOOIT  een doelgericht proces  dat  anticipeert wat in de toekomst  van een soort van pas zou kunnen komen

Door vriendschappen en vertrouwen met elkaar verbonden om te overleven. is  een voordeel gebleken onder bepaalde omstandigheden in het verleden …..

—->Uit een Engels / amerikaans schrijfsel nav het rapport /( Tomasello is GEEN medeauteur van het rapport )

“Tomasello and colleagues suggest in turn that these capacities for shared intentionality, joint attention and cooperative behaviors were critical stepping stones toward the evolution of altruistic behavior in humans.

Converging evidence suggests that altruism evolved in humans under conditions that promoted collaborative behavior…”

oftewel :

Empathie is functioneel omdat het ons in staat stelt om vertrouwen te stellen in anderen en dus in groepsverband samen te werken. Het is daarom een overlevingsmechanisme en past als zodanig binnen de evolutietheorie.

of volgens de woorden van de leider van het onderzoek zelf:
This likely is the source of empathy, and part of the evolutionary process “

 

Mens voelt bijna net zoveel empathie voor robot als voor mens

24 april 2013  11

Wanneer we zien hoe een robot geknuffeld of mishandeld worden dan reageert ons brein daar net zo op als wanneer we zien hoe een mens geknuffeld of mishandeld wordt. Het suggereert dat wij mensen oprecht met robots meeleven.

Onderzoekers lieten veertig proefpersonen video’s van een kleine robot in de vorm van een dinosaurus (1) zien. In de video’s was te zien hoe mensen op een liefdevolle of juist op een gewelddadige manier met de robot omgingen. Nadat de proefpersonen de video bekeken hadden, werd ze gevraagd naar hun emoties.

Ook werd gemeten in hoeverre de mensen opgewonden waren. Proefpersonen die er getuige van geweest waren dat de robot mishandeld werd, waren negatiever en opgewondener dan de mensen die zagen dat de robot liefdevol werd behandeld.

fMRI
In een tweede experiment kregen veertien proefpersonen video’s met daarin een mens, een robot of een levenloos object te zien. In de video’s werd de mens, robot of het levenloze object liefdevol of gewelddadig behandeld.

Terwijl de proefpersonen de video’s bekeken, werd hun hersenactiviteit met behulp van een fMRI vastgelegd. Uit het experiment blijkt dat zien hoe een mens of robot gewelddadig behandeld wordt, precies dezelfde hersenactiviteit oproept bij mensen. Blijkbaar roepen beide omstandigheden dezelfde emotionele reacties op. Wanneer proefpersonen zagen hoe een mens of robot mishandeld werd, riep dat in beide gevallen ook een emotionele reactie op. Wel wees de fMRI-scan erop dat proefpersonen ietsje sterker meeleefden met de mens dan met de robot.

Sociaal intelligent

Sociaal intelligente robots: een droom of werkelijkheid? Redacteur Marleen de Roode zocht het uit. Lees haar bevindingen hier!

Belangrijk
Het onderzoek is belangrijk. Er is namelijk nog maar heel weinig bekend over de wijze waarop mensen reageren op wat de onderzoekers ‘robotische emotie’ noemen. Ook weten we nog niet goed of mensen emotioneel op een robot of een situatie waarin een robot verzeild is geraakt, kunnen reageren. Dit onderzoek biedt op die gebieden iets meer duidelijkheid en kan wetenschappers helpen bij het ontwikkelen van robots die niet alleen handig, maar ook ‘spannend’ zijn.

Maatje
“Een doel van het huidige onderzoek naar robots is het ontwikkelen van een robot-maatje dat een langetermijnrelatie met een mens aan kan gaan,” vertelt onderzoeker Astrid Rosenthal-von der Pütten. Zo’n robot-maatje kan bijvoorbeeld oudere mensen assisteren bij dagelijkse bezigheden en ze in staat stellen om langer thuis te wonen. Ook kunnen robots mensen bij de les houden en aanmoedigen wanneer deze bijvoorbeeld moeten revalideren.

“Een veelvoorkomend probleem is dat een nieuwe technologie in het begin heel opwindend is, maar dat dit effect op een gegeven moment verdwijnt, zeker als de robot betrokken is bij saaie opdrachten die voortdurend herhaald worden. De ontwikkeling en implementatie van mensachtige vaardigheden in robots zoals theory of mind (het vermogen om zich een beeld te vormen van het perspectief van een ander, red.), emoties en empathie wordt gezien als een mogelijkheid om dit dilemma op te lossen.”

De wetenschappers doen hun volledige onderzoek later dit jaar uit de doeken tijdens de 63e Annual International Communication Association-conferentie.

°

(1) -Sommige  mensen spreken over hun geprogrammeerde huiscomputer als over een ”  bezield ” (antropomorf ? )  wezen met een eigen  persoonlijkheid ….Veeg en dweilrobots  roepen al  wat  minder empathie op … en (vaat)wasmachines al helemaal niet

Wat als robots  op mensen gaan lijken?

opmerkingen   :  ANIMISME 

-die robot  moet wel net als de mens,  een soort “animistische  ziel “bezitten  ?  … althans  dat   zou de voorstelbare uitleg kunnen zijn  door  een  willekeurige magische denker ” (en uiteraard zal de robot  ook , volgens de  gevorderde magische denker , net als mens  en dier  daarom  ook  doelgericht ageren  ?)

° Het is niet meer dan normaal voor een sociaal dier als de mens om empathie te vertonen voor ‘objecten’ uit zijn  leefwereld.

°Dat dit empathie voor robots is, is behalve dat het gesuggereert wordt ,niet duidelijk :  een mogelijkheid is dat de emotie niet door de robot maar door de “handeling van de robot ” komt, een moreel gevoel en oordeel  over hoe deze handelde.

In het artikel zijn 3 verschillende situaties met elkaar vergeleken, een mens met mens, robot en een voorwerp. Het zou interressant zijn als er ook gekeken was wanneer een robot een andere robot zou mishandelen.

Het uitgangspunt is om robots te creeren die als “companion” kunnen dienen,…….

dat mensen emotionele banden kunnen  hebben met niet mensen lijkt me niets nieuws.(veel mensen bewaren prullaria met “emotionele ” waarde )

Een groot deel van ons denken is emotioneel, hoe graag we ook denken dat het niet zo is.De emoties zijn  zelfs onze “drives ”

Hoe serieus dit onderzoek is te nemen en wat het nu precies zegt is niet echt duidenlijk voor mij.

Psychopaat: slachtoffer van zijn eigen brein?

Ongeveer 3% van de mannen en 1% van de vrouwen heeft psychopathische trekken. Deze percentages lijken niet afhankelijk te zijn van etniciteit of IQ, maar psychopathie komt wel meer voor onder mensen met een lage socio-economische status.

Een typische psychopaat

De meeste wetenschappers gaan ervan uit dat psychopathie een stoornis in iemands persoonlijkheid is. Het is een specifieke vorm van een zogenaamde antisociale persoonlijkheidsstoornis (ASP) dat zich al op vroege leeftijd kan manifesteren in een gebrek aan sociaal gedrag, bijvoorbeeld liegen, niet samen willen spelen met andere kinderen en agressie.

Een typische psychopaat voelt zich niet schuldig als hij – psychopathie komt drie keer zo vaak voor onder mannen dan vrouwen – anderen kwaad doet. In plaats daarvan geeft hij anderen de schuld of ontkent hij dat hij iets gedaan heeft. Hij is hardvochtig en toont alleen emotie als hij daarmee anderen kan manipuleren. Het gebeurt bijna nooit dat een psychopaat een oprechte emotie deelt met zijn omgeving, zo hij die al heeft en begrijpt.

Naast diverse neurologische en biologische factoren, spelen ook sociale omstandigheden een rol bij de ontwikkeling van psychopathie. Zo zijn psychopathische criminelen vaak opgegroeid in een gezin waar een van de ouders miste of de ouders veel geweld gebruikten tegen elkaar.

Zo’n 15 tot 30% van de criminelen in de gevangenis lijdt aan psychopathie. Lang niet elke crimineel is dus psychopaat, hoewel psychopaten wel 50% meer misdrijven plegen dan andere criminelen. Het is ook niet zo dat elke psychopaat een misdrijf pleegt. Sommige leiden een – relatief – normaal en productief leven. Maar over het algemeen vertoont een psychopaat een zeer ernstige en gewelddadige vorm van antisociaal gedrag, dat ook bijzonder moeilijk bij te sturen is. Het lijkt er zelfs op dat psychopathie eigenlijk onbehandelbaar is.

Psychopathische kinderen

Onderzoek naar psychopathie onder kinderen is moeilijk en stuit vaak op weerstand. De vraag wat er gedaan moet worden met een psychopathisch kind leidt tot vele ethische hoofdbrekens. Een goede behandeling die ook op de lange termijn effect heeft, is er niet. Opsluiten voor iets dat een kind nog niet heeft gedaan – en mogelijk ook nooit gaat doen – kan, met reden, niet in ons land. Maar zo’n kind vrij rond laten lopen en het risico voor lief nemen dat hij later iemand verwond of zelfs vermoord is eigenlijk ook geen optie. Om dit soort dilemma’s te vermijden is het in sommige staten van Amerika verboden om te onderzoeken of een kind lijdt aan psychopathie.

Dat is juridisch misschien wel een oplossing, maar de wetenschap schiet er niks mee op. Daarom is het voor de forensische psychologie goed dat landen als Engeland en Nederland zo’n verbod niet kennen: zo waren er bijvoorbeeld voor de Londense onderzoekers Jones en Viding geen juridische belemmeringen in hun onderzoek. Hun conclusie: ook kinderen kunnen al psychopathische trekken vertonen.

De MacDonald-driehoek

MacDonald omschreef als eerste drie soorten gedrag die een voorbode zijn van psychopathie.
1. Bedplassen op een leeftijd waarop je eigenlijk mag verwachten dat een kind daar overheen is gegroeid.
2. De neiging om dingen te vernielen, met name door brandstichting
3.Wreed gedrag tegen dieren. Dit gaat verder dan zout strooien op een slak of de poten uit een spin trekken. Psychopaten-in-de-dop vermoorden vaak grotere dieren als honden of katten.

Sommigen zien bedplassen, brandstichten en het ombrengen van huisdieren ook als waarschuwing dat een kind later een seriemoordenaar kan worden.

Het lijkt er bovendien op dat de mate van antisociaal gedrag onder deze kleine psychopaten genetisch bepaald is. De onderzoekers speculeren dat dit komt omdat hun amygdala niet goed werkt. Dit hersengebiedje speelt een belangrijke rol bij emotioneel en met name agressief gedrag. Bij volwassen psychopaten was al eerder aangetoond dat hun amygdala niet echt reageert op emotionele prikkels. Ook bij psychopathische kinderen blijkt nu dat ze ongevoelig zijn voor de ellende van anderen. Het onderzoek hiernaar staat echter nog in de kinderschoenen.

Verkeerd reageren op stress

Het idee dat psychopathie en biologie nauw samenhangen, komt ook naar voren in onderzoek onder jongeren. Dit is in het onderzoek naar psychopathie een belangrijke groep, want hoewel psychopathisch gedrag dus al in de kindertijd voorkomt, openbaart het zich meestal ten volle in de puberteit. De Amsterdamse onderzoeker Popma en zijn collega’s keken hoe jongeren reageerden op stress. Het is namelijk bekend dat iemand die nauwelijks op stress reageert, minder angst voelt en eerder crimineel gedrag vertoont.

Om erachter te komen hoe dat bij puberpsychopaten zat stelden de onderzoekers hen bloot aan stress en keken toen naar de hoeveelheid cortisol. Dit hormoon heb je nodig om stress te kunnen voelen. Het lichaam maakt cortisol aan als het daarvoor opdracht krijgt van een hersengebied genaamd de hypofyse. Dit proces noemen we wel de HPA-as. Popma en zijn collega’s ontdekten dat antisociaal gedrag niet direct samenhangt met een afwijkend cortisolniveau, maar wel met een verstoorde activiteit in die HPA-as. Psychopathische pubers reageren dus inderdaad anders op stress en voelen daardoor minder opwinding en angst.

De HPA-as

De ‘hypothalamus-pituitary-adrenal’ as is in ons lichaam verantwoordelijk voor de stressreactie. Het begint in de hypothalamus, een hersengebiedje ter grootte van een pinda dat dicht bij de hersenbasis ligt. Is er bijvoorbeeld sprake van gevaar, dan stuurt de hypothalamus via een soort ‘hotline’ een signaal naar de hypofyse.
De hypofyse is een schakelstation tussen je hersenactiviteit aan de ene kant, en de hormonale activiteiten aan de andere kant. In het geval van stress reageert de hypofyse onder andere door een signaalhormoon (corticotropine) naar de bijnieren te sturen.
De bijnieren maken dan het stresshormoon cortisol aan. Dit hormoon maakt je alerter, waardoor je beter in staat bent om op gevaar te reageren. Ook zet het je spijsvertering tijdelijk op een laag pitje, zodat je meer energie hebt om te vechten of vluchten. Om te voorkomen dat je in de stress blijft, remt de cortisol tegelijkertijd de activiteit van de hypothalamus en de hypofyse af, zodat er niet steeds weer nieuw stresshormoon wordt aangemaakt.

Het lijkt er op dat psychopathisch gedrag komt door een zekere ongevoeligheid voor stress en emoties. Dat de oorzaak – in ieder geval deels – biologisch is wil echter niet zeggen dat er psychopathie volledig onbehandelbaar is. Zo stemt een interventieprogramma voor jeugdige criminelen optimistisch omdat aan het eind hun cortisolniveaus normaliseerden en de agressie was afgenomen. Er is echter nog een lange weg te gaan voordat we zulke programma’s op grote schaal kunnen toepassen, en zelfs dan blijft het de vraag of psychopathie ooit echt goed te behandelen zal zijn.

Roofdier of impulsieve psychopaat?

Wat de zaak er ook niet makkelijker op maakt, is dat de ene psychopaat de andere niet is. Hoewel ze allemaal gemeen hebben dat ze erg agressief en gewelddadig zijn, maakt het bijvoorbeeld uit of een psychopaat verdedigend of aanvallend is ingesteld. Of, met andere woorden: reageert hij op een provocatie of gebruikt hij geweld als instrument om iets te bereiken?

De meeste psychopaten vallen in de laatste categorie, concluderen Walsh en collega’s. En juist dit type psychopaat brengt extra veel schade aan zijn slachtoffers toe doordat hij op het oog charmant maar ondertussen ook erg manipulatief is.

De Maastrichtse onderzoekers Cima, Tonnaer en Lobbestael maken ook onderscheid tussen deze twee soorten psychopaten. Enerzijds heb je de ‘predatory psychopaths’, die een roofzuchtig soort jachtgedrag laten zien.

Aan de andere kant zijn er de impulsieve psychopaten, die spontaan gewelddadig gedrag vertonen. Cima en haar collega’s vroegen zich af of deze twee typen psychopaten ook elk een ander moreel gevoel hadden.

Impulsieve psychopaten gedragen zich vooral verdedigend: ze reageren op provocatie.

Veruit de meeste psychopaten gebruiken agressie en geweld als instrument om iets te bereiken; ze gedragen zich als een soort roofdier en kennen geen onderscheid tussen goed en kwaad.

Dat bleek ook het geval.

Impulsieve psychopaten zijn emotioneler en gebruiken geweld vaak als reactie op iets of iemand. Hoewel dit zomaar kan gebeuren, hebben ze wel besef van goed en kwaad.

Bij de ‘roofdierpsychopaten’ ontbreekt dit besef verontrustend genoeg. Ze zijn hardvochtiger en tonen een groot gebrek aan emoties. Ook hebben ze geen schuldgevoel, waardoor ze helemaal niet van plan zijn hun gedrag bij te stellen. In plaats daarvan geven ze de schuld aan anderen, wiens gedrag ze al snel als vijandig beschouwen.

Kortom: de onderzoekers constateerden dat het deze roofdierpsychopaten aan elk moreel gevoel ontbrak.

Psychopathie: aangeboren of aangeleerd?

Cima en collega’s denken dat het verschil tussen een impulsieve – en roofdierpsychopaten zich misschien uitstrekt tot de hersenen: de aanvallende roofdierpsychopaten en de verdedigende impulsieve psychopaten disfunctioneren elk op een andere manier.

Bij psychopathie zijn verschillende hersengebieden betrokken, omdat het uiteindelijke gedrag gevormd wordt door complexe problemen met onder andere de besluitvorming, het verwerken van emoties en sociale cognities.

Dat psychopathie vooral een biologische oorzaak heeft, wil niet zeggen dat er niks aan te doen is.

Zo zijn er interventieprogramma’s die succesvol iemands cortisolniveau kunnen normaliseren, en dus juist ingrijpen op die biologie.

Ook bij psychopathische kinderen en pubers lijken afwijkingen in hun biologische – en hersenprocessen een doorslaggevende rol te spelen.

Dat deze al in de kindertijd aanwezig zijn, is een aanwijzing dat psychopathie aangeboren is.

Er kan echter tussen de geboorte en de kindertijd een hoop gebeuren, en uit onderzoek is ook gebleken dat bijvoorbeeld geweld tussen de ouders of opgroeien in een éénoudergezin risicofactoren zijn voor het ontwikkelen van psychopathie. Opvoeding speelt dus ook een rol als het gaat om het ontwikkelen van deze uiterst gevaarlijke en gewelddadige stoornis.

Maar of iemand nu als psychopaat geboren of getogen wordt, een effectieve behandeling is van het grootste belang. Want iemand zonder besef van goed en kwaad, bereid om te manipuleren en geweld te gebruiken tot zelfs de dood erop volgt, kun je niet zomaar aan zijn lot overlaten. Niet alleen omdat een psychopaat slachtoffer is van zijn eigen brein, maar ook omdat ieder van ons daarom zijn volgende slachtoffer kan zijn.

Zie ook:

donderdag 6 december 2007 door

Geen besef van goed en kwaad

Dat het roofdierpsychopaten aan elk moreel gevoel ontbreekt is trouwens een onbewust proces en geen keuze van de psychopaat zelf. Dat weten de onderzoekers doordat ze een zogenaamde IAT (Implicit Association Test) gebruikten. Een IAT meet meningen of overtuigingen waarvan je jezelf niet direct bewust bent, maar die vaak wél je gedrag en je keuzes beïnvloedt.

In het geval van de roofdierpsychopaten betekent dat dus dat ze wellicht helemaal niet weten dat ze een gebrekkig besef van goed en kwaad hebben.

Zie ook:

Brein psychopaat mist wat connecties  ?

23 november 2011   3

Nieuw onderzoek verklaart mogelijk het vaak vreemde gedrag van psychopaten: ze missen wat verbindingen in het brein.

Er is al heel veel onderzoek gedaan naar psychopaten. Hun bijzondere gedrag fascineert onderzoekers. Een beetje psychopaat is namelijk bijzonder egoïstisch, kent geen emotie en ook het woord schuldgevoel of geweten is hem (of haar) vreemd.

Verklaren
Maar hoe is dat gedrag te verklaren? Onderzoekers lichten een tipje van de sluier op in een nieuwe studie naar psychopaten. Ze maakten hersenscans van ‘gewone’ gevangen en gevangenen die te boek stonden als psychopaat, zo is binnenkort in het blad Journal of Neuroscience te lezen.

Verbinding
En er bleken diverse verschillen te zijn tussen de scans van psychopaten en gewone gevangenen. Zo bleken psychopaten aanzienlijk minder verbindingen te hebben tussen het deel van de hersenen dat geassocieerd wordt met het maken van keuzes en empathie en andere delen van het brein (waaronder de amygdala).

En dat kan een hoop verklaren. Neem de amygdala: dit deel van het brein is nauw betrokken bij emoties, waaronder gevoelens van angst. Samen met het deel dat ons helpt om keuzes te maken en met mensen mee te leven, regelt de amygdala onze emoties en ons sociale gedrag. Dat psychopaten verbindingen missen tussen deze twee delen verklaart mogelijk deels hun bijzondere (sociale) gedrag.

Bronmateriaal:
Inside the Brains of Psychopaths” – Livescience.com
Psychopaths’ Brains Show Differences in Structure and Function” – WISC.edu

Brein van psychopaat mist ‘bedrading’ die nodig is voor empathie

25 april 2013   4

psychopaat

Nieuw onderzoek verklaart waarom psychopaten zo hardvochtig en gevoelloos zijn. Hun brein mist de bedrading die ze nodig hebben om zich in andere mensen in te kunnen leven en vanuit dat inlevingsvermogen medelijden te hebben of voor andere mensen te zorgen.

De onderzoekers verzamelden tachtig gevangenen die tussen de achttien en vijftig jaar oud waren. Eerst ondergingen de proefpersonen een test waaruit bleek in hoeverre ze als psychopaten bestempeld konden worden. Daarna kregen de proefpersonen beelden te zien waarop mensen met opzet pijn werden gedaan. Zo was bijvoorbeeld te zien hoe iemand de deur van een auto opzettelijk dichtgooide, terwijl de hand van een ander ertussen zat. Ook kregen de proefpersonen korte filmpjes te zien waarin iemand door middel van zijn gezichtsuitdrukking liet zien dat hij pijn had. Terwijl de proefpersonen de filmpjes bekeken, werd hun hersenactiviteit gescand.

Resultaten
De meest psychopathische proefpersonen vertoonden in reactie op de beelden weinig activiteit in de ventromediale prefrontale cortex, de laterale orbitofrontale cortex (samen betrokken bij de controle en het verwerken van emoties), het periaqueductale grijs (een soort schakelcentrum met cellen die onder meer een rol spelen als het gaat om pijn en verdedigingsgedrag) en de amygdala (maakt empathie mede mogelijk). Ook vertoonden ze aanzienlijk meer activiteit in de insula. Dat laatste is best verrassend, aangezien dit deel van de hersenen zintuiglijke prikkels in een emotionele context plaatst.

Amygdala
De verminderde activiteit in die andere delen van de hersenen is een stuk voor de hand liggender en onderschrijft eerdere studies. Neem bijvoorbeeld de verminderde activiteit in de amygdala. We weten van dit deel van het brein dat het een grote rol speelt bij het monitoren van gedrag en het inschatten van de consequenties van gedrag, gevoelens van empathie mogelijk maakt en het welzijn van anderen op waarde schat.

“Een gebrek aan empathie is één van de kenmerkende eigenschappen van psychopathische individuen,” vertelt onderzoeker Jean Decety. “Het is voor het eerst dat neurale processen die verband houden met empathie direct bij psychopathische individuen bestudeerd zijn.”

Volgens Decety wijst het onderzoek erop dat psychopaten de ‘bedrading’ die mensen normaal gesproken in staat stelt om met anderen mee te leven, missen.

“De neurale reactie op andere mensen in nood zou een aversie bij de toeschouwer op moeten roepen die hem aanzet tot minder agressief gedrag of motiveert om de ander te helpen,” zo schrijven de onderzoekers in het blad JAMA Psychiatry.

“Het bestuderen van de neurale reactie van psychopaten die zien hoe anderen pijn wordt gedaan is een effectieve manier om de neurale processen die ten grondslag liggen aan de problemen die psychopaten met affectie en empathie hebben, bloot te leggen.”

Meer lezen over psychopaten

Met psychopaten worden we liever niet geassocieerd.
Maar dat is niet helemaal terecht, zo stelt Kevin Dutton in zijn boek ‘De lessen van de psychopaat‘.
Want van psychopaten kunnen wij ‘gewone’ mensen heel veel leren!
En dat lijkt inderdaad niet zo’n gek idee.
Psychopaten zijn zelfverzekerd, gefocust en charismatisch en vertonen heel wat overeenkomsten met de meest succesvolle mensen uit deze tijd.
art_v1n1raine_3Brain scan (PET) of a normal control (left), a murderer from a deprived home background (middle), and a murderer from a good home background (right).Prefrontal dysfunction is particularly characteristic of murderers from good home backgrounds. courtesy of Adrian Raineart_v1n1raine_2Brain scan (PET) of a normal control (left) and a murderer (right), illustrating the lack of activation in the prefrontal cortex in the murderer. The figures are a transverse (horizontal) slice through the brain, so you are looking down on the brain. The prefrontal region is at the top of the figure, and the occipital cortex (the back part of the brain controlling vision) is at the bottom.Warm colors (e.g., red and yellow) indicate areas of high brain activation; cold colors (e.g. blue and green) indicate low activation. courtesy of Adrian Raine

Psychopaat heeft wel inlevingsvermogen, maar het is niet zo

vanzelfsprekend dat hij het gebruikt

 25 juli 2013  
Bronmateriaal:
Brain Research Shows Psychopathic Criminals Do Not Lack Empathy, but Fail to Use It Automatically” – Oxford University Press (via Sciencedaily.com)

Recent onderzoek suggereert dat een psychopaat moeite heeft om zich in anderen in te leven. Een nieuw onderzoek onderschrijft dat, maar toont tegelijkertijd aan dat de psychopaat zich wel uitstekend in andere kan inleven als dat van hem gevraagd wordt. Blijkbaar heeft een psychopaat dus wel een goed inlevingsvermogen, maar gebruikt hij het niet zo automatisch als ‘gewone’ mensen doen.

Wetenschappers van het Social Brain Lab in Amsterdam verzamelden achttien psychopaten en een controlegroep. Vervolgens lieten ze de proefpersonen filmpjes zien waarin twee mensen elkaar aanraakten. In het ene filmpje raakten ze elkaars handen op een liefhebbende manier aan. In een ander filmpje deden ze elkaar pijn, of raakten ze elkaar op een afwijzende of neutrale manier aan. De proefpersonen kregen de opdracht om naar de filmpjes te kijken alsof ze naar hun favoriete film keken. Daarna lieten de onderzoekers de proefpersonen de filmpjes nogmaals zien. Alleen kregen de proefpersonen nu de opdracht om zich in één van de gefilmde personen in te leven.

Aanraking
Tijdens het derde deel van het experiment moesten de proefpersonen plaatsnemen in een scanner en hun eigen hand aanraken terwijl hun hersenactiviteit werd gemeten. De onderzoekers wilden zo achterhalen in welke mate de proefpersonen wanneer ze hun eigen hand aanraakten dezelfde hersendelen activeerden als wanneer ze zagen dat anderen elkaars handen aanraakten. Onze hersenen zijn namelijk uitgerust met een spiegelsysteem: wanneer we zien hoe andere mensen zich bewegen, iets aanraken of emotioneel worden, dan worden in onze hersenen de delen die verantwoordelijk zijn voor beweging, aanraking of emoties actief. De acties, aanrakingen of emoties van anderen worden dan dus eigenlijk onze eigen acties, aanrakingen of emoties. Uit eerder onderzoek is gebleken dat wanneer dit spiegelsysteem minder actief is, het voor mensen lastiger is om zich in andere in te leven. Omdat psychopaten moeite hebben om zich in andere in te leven – en daardoor minder moeite hebben om anderen pijn te doen – denken sommige onderzoekers dat hun spiegelsysteem niet goed werkt.

Verschillen
Maar zo simpel is het niet, zo blijkt uit de experimenten die de onderzoekers van het Social Brain Lab uitvoerden. Wanneer de psychopaten de opdracht kregen om de filmpjes te bekijken zoals ze ook hun favoriete film zouden kijken, werd hun spiegelsysteem inderdaad minder actief dan dat van de controlegroep. “Maar wanneer we ze expliciet vroegen om zich in andere in te leven, verdwenen de verschillen tussen de psychopaten en controlegroep vrijwel helemaal,” vertelt onderzoeker Valeria Gazzola.

Het onderzoek suggereert dat psychopaten inderdaad minder empathie voelen voor anderen, maar dat ze zich wel uitstekend in anderen kunnen inleven als dat van ze gevraagd wordt.(1)  En ergens is dat goed nieuws, zo stellen de onderzoekers. Wellicht is het mogelijk om therapieën te ontwikkelen om psychopaten te helpen hun inlevingsvermogen automatischer te gaan gebruiken(1). Hoe zo’n therapie precies vorm zou moeten krijgen, weten de onderzoekers nog niet

psychopaat
°
  • (1)  Ook manipulatie vereist inlevingsvermogen.     —> manipulatie  gaat  dus  niet automatisch maar is bewust   –> veel sociopathen    en   psychopaten zijn goede manipulators (= zelfbescherming ? ) Maar wanneer ze hun    (beperkt )inlevingsvermogen ” automatischer” leren  gebruiken wordt ook hun manipuleren                automatischer  en “minder ” bewust  … het is niet omdat een automobolist “automatische ” handeling    aanleerde en  uitvoert  dat hij daarom niet door een rood licht kan rijden  dat hij niet heeft gezien …

    °In de (vroegere )science fiction (“clockwork orange ) werd dat allemaal bereikt door  een rem in te bouwen  in de ” psyché ” van de  te behandellen persoon en wel door negatieve contiditionering  … maar conditioneringen doven uit als ze niet onderhouden worden  …. Een “knopje” omdraaien  in de hersenen  zelf is natuurlijk iets anders … maar er moet nog onderzocht worden(of minstens ingeschat )  welke(mogelijke)  neveneffekten dit omdraaien  en vastzetten van het knopje in de gewenste stand , kan hebben …. Duidelijk is dat nog niet  …..

°Wist je dat
… een  psychopaat aan zijn woordgebruik kunt herkennen

… psychopaten mogelijk als kind al te herkennen zijn?
Bronmateriaal:
‘Psychopaths’ have an impaired sense of smell” – Springer.com

Psychopaat heeft niet zo’n best reukvermogen

 21 september 2012  

…..De onderzoekers verzamelden 79 mensen zonder strafblad. Gekeken werd hoe goed hun reukzin was. Ook werd gekeken in hoeverre de proefpersonen eigenschappen van een psychopaat vertoonden.

De onderzoekers deden dat door bijvoorbeeld te kijken hoe sterk ze geneigd waren om criminele activiteiten uit te voeren, hoe onberekenbaar hun levensstijl was en hoe hardvochtig de proefpersonen waren. Ook testten de onderzoekers in hoeverre de proefpersonen zich in anderen in konden leven.

Herkennen van geuren
De proefpersonen die hoog scoorden tijdens tests die moesten bepalen in hoeverre ze psychopathische trekjes hadden, bleken minder goed te kunnen ruiken. Ze hadden moeite met het herkennen van geuren en konden geuren minder goed van elkaar onderscheiden, ook al waren ze zich er wel van bewust dat ze iets roken

Orbitofrontale cortex

  
Uit  onderzoek was al gebleken dat de Orbitofrontale cortex van mensen die psychopathische trekjes hebben minder goed functioneert. Deze orbitofrontale cortex is ook nauw betrokken bij het verwerken van geuren. Dat zou dan ook de oorzaak zijn dat psychopaten en mensen die sterke psychopatische trekjes hebben een minder goede reukzin hebben, zo concluderen de onderzoekers in het blad Chemosensory Perception.

In de toekomst kan dit onderzoek wel eens helpen om psychopaten te identificeren. Psychopaten kunnen een test waarin hun reukvermogen wordt vastgesteld namelijk niet zo gemakkelijk beduvelen.

Kids with brains that under-react to painful images” – University College London (via Eurekalert.org).

‘Moeilijk kind’ heeft reeds psychopaatachtig brein

Kinderen met gedragsproblemen zoals agressie en wreedheid tegenover leeftijdsgenoten, vertonen verminderde hersenactiviteit wanneer ze worden geconfronteerd met pijn van anderen.

Dat schrijven Britse psychologen in het nieuwste nummer van Current Biology.

Ze legden een groot aantal kinderen met de genoemde gedragsproblemen in de MRI-scanner en maten daar hun respons op 196 foto’s van leeftijdsgenootjes die duidelijk pijn hadden of juist niet. Hetzelfde deden ze met kinderen zonder dit soort gedragsproblemen.

De moeilijke kinderen bleken bij het zien van de pijnlijke plaatjes verminderde zuurstofrijk-bloedtoevoer-reacties  te vertonen  in een aantal gebieden waarvan bekend is dat ze met empathie voor pijn te maken hebben: de bilaterale anteriore insula, de anteriore cingulate cortex en de inferiore frontale gyrus.

Deze verminderde activatie hing samen met de mate van hardvochtigheid, dus hoe minder activatie, hoe minder empathisch de kinderen in hun dagelijks leven waren.

Bijsturen

Het is volgens de onderzoekers de uitdaging de kinderen met dit type gedragsproblemen dusdanig bij te sturen dat ze het niet tot psychopaat schoppen. Of dit bereikt kan worden door empathietraining of door andere eigenschappen aan te leren moet nog uitgezocht worden.

Overigens is het niet zo dat er zonder zo’n training geen hoop is voor dit soort moeilijke kinderen. Slechts een klein percentage van de ongevoelige kinderen wordt uiteindelijk een psychopaat en een zekere mate van ongevoeligheid kan ook goed van pas komen.

 

Door: NU.nl/Jop de Vrieze

  1. het wordt moeilijk om een grens te trekken wanneer er ‘te weinig’ activiteit is en het gevaar/risico  op  latere psychopathie te groot. Waarschijnlijk is een dergelijke maat op zich onvoldoende om een voorspelling m.b.t. het ontwikkelen van psychopathie te kunnen doen. ………………………………De resultaten van het onderzoek   zijn gebaseerd op een vergelijking met een controle-groep (die exact dezelfde testen krijgen), dus die groep vertoonde een “verhoogde activiteit” t.o.v. de groep met een hoge ‘conduct disorder’ score in een netwerk dat al eerder is vastgesteld te maken te hebben met het verwerken van dit soort (emotionele) informatie. ……………………………“MRI studies in healthy populations have identified a network of brain regions activated by both the experience and observation of pain. This network includes sensory regions such as somatosensory cortex, affective-motivational regions (linked to processing emotional responses to pain), such as anterior insula (AI) and anterior cingulate cortex (ACC), and cognitive-regulatory regions, such as inferior frontal gyrus (IFG) [7, 8, 10, 15, 16].”  ……………………………Kan dus zijn dat deze methode iets heel anders meet, maar dan moeten al voorgenoemde onderzoeken ook op de schop. Lijkt mij niet waarschijnlijk.
  2. Het is bekend dat mensen met bijvoorbeeld autisme moeite hebben met gezichtsherkenning en dan vooral uitdrukking van emoties. Ze kunnen in de ernstigste gevallen iemand soms niet eens herkennen en in het mildste geval hebben ze moeite met zien of iemand nu huilt van het lachen of van verdriet of pijn zelfs. Dus vind ik dit allesbehalve een sluitend onderzoek, aangezien meer kinderen dit kunnen  hebben
    1. Lijkt  mij ook onwaarschijnlijk dat de beproefde diagnose lijsten voor CD ook op de schop moeten, omdat ze misschien wel autisme meten (Gadow, K.D., and Sprafkin, J. (1998). Adolescent Symptom Inventory-4, Norms Manual (Stony Brook, NY, USA: Checkmate Plus). 
  3. buitenmatig agressieve Kinderen( maar wat is buitenmatig ? )  en  “moeilijke”   kinderen zijn juist degene die de ‘hakbijl’ later mogelijk gaan hanteren.
    1. Dit is allemaal al veel langer bekend en onderzocht door Arthur Janov. Er bestaan ook al therapieën om deze mensen “bij te sturen”.
      Deze “moeilijke” kinderen hebben gewoon geen goede opvoeding gehad
      www.primaltherapy.com
    2. Maar zijn   “aangepaste” en  “degelijk opgevoede ” volwassen geworden ” moeilijke kinderen”    niet  puur het product van de ( veelal aanwezige )  hoge intelligentie in combinatie met het (eveneens  aanwezige ) manipulatief vermogen die ervoor zorgen dat zo iemand zich weet te gedragen – maar goed ik weet niet of er iets beters haalbaar is eigenlijk. Je kan iemand ingewikkelde  kunstjes en allerlei omghangsvormen   leren maar toch komt in bepaalde situaties ( sex , dronken toestand, crisis-situaties   ) de ware natuurlijke ge-aardheid  boven( = la guerre et l’amour ne connait point de lois )  … Net zoals het reptielen-brein het overneemt als de hogere functies uitvallen  en de aangeleerde remmingen  (tijdelijk) wegvallen 
    3. …………………..Het ‘volk’ ziet kinderen “intuitief”  nog per definitie als onschuldige wezens die nog alle kanten op kunnen ( de opvoedbare en heropvoedbare “tabula rasa “mens van het dialectisch marxisme bijvoorbeeld  ) door de “nurture ”  terwijl een kind van 5 jaar oud met problematisch agressief gedrag vrijwel nooit de  “geniale dokter” wordt waar de ouders stiekem op hopen( en met de status die ze zelfs nooit konden  bereiken )  .Uiteraard is elke volwassene  het produkt en van zijn “opvoeding”(nurture ) en van zijn  ingebouwde  “natuur”(nature )…Onderzoeken als het hier gesignaleerde , zijn eigenlijk contra-intuitief  zoals veel wetenschap dat is ( en wat de intuitieve  mens, in dit geval , nogal eens  “schandalig ” vindt )  ….. 
    4. Er wordt  gelukkig  onderzoek gedaan naar dergelijke ” moeilijke kinderen “(die wel degelijk bestaan)  . Niet  om volwassen  psychopatische sadistische  daders ” slachtoffers ” te laten worden. Ook niet om originele kinderen die met de kop boven het maaiveld steken in het gareel te dwingen. °

°

forensische psychiatrie

Forensische  en  gerechts-psychiatrie 
°
Als iemands daad het (directe) gevolg is van een psychiatrische stoornis, kan deze daad niet toegerekend worden aan de persoon. Vaak beschouwt men de beoordeling van toerekeningsvatbaarheid als nauw verbonden met het begrip ‘vrije wil’.
De centrale vraag hierbij is dan of de persoon uit vrije wil handelde of dat een geestesstoornis zijn of haar wilsvrijheid verminderde of helemaal wegnam.De begrippen vrije wil en toerekeningsvatbaarheid zijn altijd al voer voor discussie geweest, ook onder filosofen. Vaak betrekt men in die discussies gegevens uit recent neurowetenschappelijk onderzoek. Maar hoe boeiend de eerste bevindingen over dit hersenonderzoek ook zijn, het blijft op dit moment voor een belangrijk deel nog experimenteel werk.
De psychiater neemt dus noodgedwongen zijn toevlucht tot klinisch onderzoek, aangevuld met psychodiagnostisch onderzoek en onderzoek van het gerechtelijk dossier.
Na de omschrijving van het ziektebeeld staat de psychiater voor een moeilijke keuze. Ofwel oordeelt hij dat de persoon toerekeningsvatbaar is, ofwel niet. De strikte juridische invulling van het begrip toerekeningsvatbaarheid (ja of nee) laat bij ons geen genuanceerd psychiatrisch oordeel toe.Niet alleen ons juridische systeem geeft soms aanleiding tot tegenstrijdige diagnoses. Ook de gebrekkige omkadering van gerechtspsychiaters speelt een rol. Er bestaat een acute nood aan opleiding en vorming in de forensische diagnostiek en aan duidelijke kwaliteitsnormen. Voor de complexere gevallen zou een klinische observatie heel waardevol zijn. Uiteraard zou dit voor de overheid een hogere kost met zich brengen. Misschien wringt daar net het schoentje. Vandaag krijgt een gerechtspsychiater 374,36 euro per expertise, ongeacht de werklast die de zaak meebrengt.Justitie geeft anderzijds de indruk niet gewonnen te zijn voor een ander systeem: zij verkiezen een zwart-witverslag waarmee ze verder kunnen. Sommige onderzoeksrechters hebben bovendien een voorkeur voor deskundigen die keiharde verslagen schrijven.Nederlandhttp://www.nationaalkompas.nl/zorg/geestelijke-gezondheidszorg/forensische-psychiatrie/wat-is-forensische-psychiatrie/
Bij onze noorderburen zou het er even anders aan toe gaan.; de  casus  zounneen grondiger klinische observatie ondergaan. In het Pieter Baan Centrum in Utrecht zou een meerkoppig team van verpleegkundigen, psychologen, juristen en psychiaters hem gedurende zeven weken observeren. Men zou ook grondig en uitvoerig met alle betrokkenen – ouders, familie, leraars – spreken. De uiteindelijk rapportage, uitgevoerd door gedragsdeskundigen, die hiervoor een specifieke opleiding genoten, zou intern uitgebreid geanalyseerd en becommentarieerd worden. Pas daarna zou men een unaniem rapport presenteren, in het geijkte format en met de verplichte risicotaxatie.De hieruit voortvloeiende toerekenbaarheid kan vervolgens genuanceerd beschreven worden: men heeft de keuze tussen vijf categorieën van toerekeningsvatbaarheid.
Conclusie: in Nederland is het niet het één óf het ander.
Dat de Nederlanders de mogelijkheid laten iemand verminderd toerekenbaar te verklaren, geeft hen ook de kans om een dader én een straf én een behandelingsmaatregel op te leggen.Wij pleiten ook voor een systeem met ‘glijdende schalen’, waarbij men kan kiezen tussen verschillende categorieën van toerekeningsvatbaarheid. Dit systeem is flexibeler en vermijdt dat psychiaters in zwart of wit vervallen, zoals nu al te veel het geval is.Een nieuwe interneringswet ligt al sinds 2007 klaar. Daarin voorziet men dat deskundigen opgeleid en erkend moeten worden door de minister van Volksgezondheid. De expertise zal ook moeten beantwoorden aan een aantal kwalitatieve criteria. Doel daarbij is tot een soort standaardmodel te komen dat expertise meer coherent maakt. Jammer genoeg werd de wet nog niet gevolgd door uitvoeringsbesluiten, zodat de nieuwigheden vooralsnog dode letter bleven. De wet wordt trouwens gedeeltelijk herschreven.
°
Verwante onderwerpen  :

Meedogenloze moordenaars komen ter wereld met een waar

‘killerbrein’

06 juli 2013   0

Breinscans van moordenaars vertonen vaak afwijkingen terwijl ons brein voor de geboorte grotendeels al ‘af’ is. Betekent dit dat iemand als koelbloedige killer ter wereld komt en hem een voorbestemd, bloeddorstige lot wacht?

Een seriemoordenaar die 64 bloederige moorden pleegt en geen spijt betuigt wanneer hij gepakt wordt; daar moet wel iets mis bij zijn in het hoofd. Zijn eerste moord gebeurde misschien impulsief en klungelig. Hij was wel in staat van zijn slordigheidfoutjes te leren en plande zijn daden steeds zorgvuldiger. Een kalme, geconcentreerde man in de ogen van zijn collega’s, een sociale charmeur in de ogen van de vrouwen. Ondertussen voelt hij zelf niets en moet hij op brute wijze mensen vermoorden om aan zijn ‘trekken’ te komen. Het leed wat hij zijn slachtoffers aandoet en het verdriet dat de nabestaanden op televisie uiten, doen hem niets. Hoe kan dat? Waarom kan iemand zulke gruweldaden op zijn geweten – als hij dat al heeft – hebben zonder dat hij spijt heeft? Waarom doet een moordenaar wat hij doet?

Adrian Raine, hoogleraar neurocriminologie deed tientallen jaren onderzoek naar de biologische en sociale achtergronden van agressief en crimineel gedrag en beantwoordt deze vragen in zijn boek ‘Het gewelddadige brein‘.

Het gewelddadige brein

Oerdrift
Allereerst is het belangrijk om te weten waar geweld vandaan komt.

Adrian Raine legt uit hoe wij mensen zelfzuchtige genenmachines zijn.

Ons evolutionaire doel is ons voortplanten. Vrouwen kunnen kinderen baren en mannen willen die kans tot voortplanting zich toe-eigenen. De man moet daarom een aantrekkelijke voortplantingspartner zijn.

Een gewelddadige man kan de vrouw beschermen en houdt met zijn imposante houding andere mannen op afstand waardoor hij waarschijnlijk langer leeft. Hij kan dan langer voor de kinderen zorgen. Wat wil een vrouw nog meer dan een man die er is voor haar en haar kinderen?

Middelen om van te leven. Tegenwoordig is geld dé hulpbron.

‘Vroeger’ was het voedsel, onderdak en status. Kreeg een man dit niet, gebruikte hij geweld om de middelen zich toe te eigenen. Een mens gaat stiekem heel ver om in leven te blijven en voor nakomelingen te zorgen. Dat mensen eerder dachten dat criminelen en moordenaars een primitief brein hadden, is dan ook niet zo’n hele gekke gedachte.

Waar iemands ‘roots’ liggen, heeft ook invloed op de genen die iemand bij zich draagt. De aanwezigheid van voedsel en de manier van opgroeien en dus overleven beïnvloedde hoe mensen  evolueerden.

In díe cultuur en in díe leefomgeving werkte het; bepaald gedrag werd beloond en genen werden hierdoor succesvol doorgegeven.

Nu is het afwijkend gedrag. Helaas voor de mensen met die eerder succesvolle genen. Het zijn nu gevaarlijke genen die afgestraft worden. De oerdrift om alles voor voortplanting over te hebben, zit hoe dan ook nog steeds bij ons allemaal diep begraven in onze genen.

Eigen kind doden

Dat mensen hun eigen kind doden is misschien nog wel de meest onbegrijpelijke moord die iemand kan plegen. Ook hiervoor zijn een aantal evolutionaire redenen aan te wijzen. Het kan zijn dat ouders door een tekort aan hulpbronnen niet voor het kind kunnen zorgen; ze moeten zelf ook overleven of ze investeren liever in een ouder kind dat ze al hebben.
Als blijkt dat het kind door ziekte de genen niet door kan geven, verdwijnt het nut van voortplanting.
Mannen zorgen niet graag voor andermans genen dus wanneer een moeder alleen met een kind achterblijft, kan het kind meer voortplantingssucces in de weg staan.
Als de moeder nog jong is – en het aantrekkelijkst voor voortplanting – loopt zij misschien beter genenmateriaal mis.
(bij veel dieren treed dan  Infanticide  op ; zodat de vrouwtjes  weer vlugger vruchtbaar worden  )
Zelfzuchtige genen dus.

Genen
Hoe kan het dat iemand door zijn genen aangezet wordt tot geweld? Genen die invloed hebben op antisociaal en agressief gedrag reguleren allemaal de neurotransmitters serotonine en dopamine. Deze stofjes kunnen ons ongeremd maken of ons doen verlangen naar een beloning. Neurotransmitters maken deel uit van de informatie die onze hersenen overdraagt. Als het niveau van serotonine en dopamine verandert, verandert onze waarneming en de emoties die we ervaren.

Genen kunnen dus leiden tot ‘verkeerde’ niveaus van neurotransmitters die op hun beurt kunnen zorgen voor agressieve gevoelens, gedachten en gedrag.

“Geweld is voor 50 procent genetisch,” vertelt Adrian Raine. In zijn boek geeft hij voorbeelden van eeneiige tweelingen die ondanks dat zij apart van elkaar opgroeiden toch ontzettend gewelddadig werden. Of zij nu in een droomgezin in een nette buurt opgroeiden of in een achterbuurt al snel hun eigen boontjes moesten doppen; zij leken wel voorbestemd gewelddadige misdadigers te worden. Toch bepaalt ook de omgeving, voor de andere 50 procent, of iemand gewelddadig wordt of niet.

“Sommige genetische invloeden zijn in combinatie met de omgeving en andersom,” legt Raine uit. “Iedere factor verklaart maar een klein percentage in de variatie. Er is niet één factor die beslist wie crimineel wordt en wie niet. Het is een combinatie van al die factoren. Iedere factor, drie procent hier, vijf procent daar, verhoogt de kans of iemand crimineel wordt.”

Emoties
Genen bepalen hoe iemand emoties ervaart. De emoties ontstaan in ons limbisch systeem. Als iemand teveel emotie heeft, kan het weleens uit de hand lopen. “Zo is de amygdala, die onderdeel uitmaakt van het limbisch systeem (rode gebied in onderstaande animatie), veel actiever bij mannen die hun echtgenoot mishandelen.

Die mannen kunnen overgevoelig reageren als ze geprovoceerd worden en op dat moment hun echtgenoot slaan.” Een extreme reactie die dus kan komen door een extreme reactie in het limbisch systeem. Of dit systeem vanaf de geboorte zo overgevoelig is, weten wetenschappers niet. “Ik denk wel dat criminaliteit deels een ontwikkelingsstoornis is; dat het brein niet normaal ontwikkelt tijdens de kindertijd en jonge volwassenheidsfase,” zegt Raine. Diepgewortelde ervaringen op jonge leeftijd kunnen naast genen invloed hebben op het limbisch systeem.

Limbic lobe animation

Emoties hebben we allemaal en we worden allemaal wel eens kwaad. Het verschil tussen ons als ‘normale’ mensen en moordenaars is dat iets ons ervan weerhoudt te moorden. De frontale cortex, het onderdeel waarmee we redeneren, zegt ons dat het verkeerd is.

“Moordenaars hebben niet een frontale cortex die hun agressieve emoties reguleert,” vertelt Raine. Ze reageren direct op hun emoties. Wat op dat moment in de buurt is, gebruiken ze tegen de persoon die ze iets aan willen doen. Als ze geen geweer hebben, kunnen ze dus kiezen voor een brute afslachting met een mes, vertelt hij.

Wat voelt een seriemoordenaar als hij iemand doodt?

Een kind van elf of twaalf jaar zag hoe een seriemoordenaar andere kinderen in een slaapzaal de keel doorsneed. Het meisje was wakker en keek de moordenaar in zijn ogen. Ze hield haar armen ter bescherming voor haar hals maar de moordenaar zei dat ze deze weg moest halen waarna hij het mes langs haar hals haalde. Het meisje overleefde de mislukte moord en kon navertellen wat ze zag toen ze de moordenaar in zijn ogen keek: “Hij was helemaal leeg. Hij had totaal geen expressie. Ik keek in zijn ogen en er gebeurde niets.”

Geweten
Als een moordenaar wél een normaalwerkende prefrontale cortex heeft en dus wel kan redeneren dat iets niet goed is, kan een slecht werkende amygdala een normale redenatie alsnog in de weg staan.

Een moordenaar kan alsnog gewetenloos reageren, geen medelijden hebben voor zijn slachtoffers, en achteraf geen berouw hebben voor zijn daad.

Sommige moordenaars hebben een geweten en voelen zich erg schuldig over wat ze gedaan hebben.

Psychopathische moordenaars voelen geen schuld en spijt en dat kan twee redenen hebben.

“Allereerst werkt het hersendeel waardoor je kunt reflecteren op jezelf, de polar prefrontale cortex, niet goed bij psychopaten,” vertelt de hersenonderzoeker. Dit plekje dat u ook aanwijst als u zegt dat iemand niet goed snik is, is het stukje brein waardoor u normaal gesproken nadenkt over uzelf en of u de dingen doet zoals ‘het hoort’.

“Doordat dit stukje niet werkt bij psychopaten, hebben zij een gebrek aan inzicht. En daarom, als ze iets fout doen, ligt dit niet aan hen. Het is de verantwoordelijkheid, de schuld, van anderen.”

“Ze moeten mensen vermoorden om die emotionele piek, waar ze zo naar verlangen, te ervaren.”

Lage hartslag

Het blijkt dat gevangenen waaronder koelbloedige moordenaars een lagere hartslag hebben. “Een lage hartslag wordt gezien als een risicofactor van antisociaal gedrag. Je niveau van opwinding/prikkeling is lager dan normaal. Hierdoor zoek je stimulatie om het niveau op te krikken naar normaal.” Delinquenten zitten normaal gesproken onder dat normale niveau en zoeken stimulatie (risicogedrag) om op niveau te komen. “Een lage hartslag weerspiegelt een gebrek aan angst. Als je dat hebt ben je eerder geneigd om regels van de maatschappij te overtreden. Je maakt je geen zorgen over de consequenties, je maakt je geen zorgen over de straf. Je hebt niet dat niveau van vervroegde angst,” zegt Raine. De mensen die een lage hartslag hebben, zijn zich zelf niet bewust dat ze hierdoor stimulatie zoeken of gebrek aan angst hebben. “Ze zijn altijd zo geweest, voor hen is dat normaal,” zegt de hersenonderzoeker. Het is niet zo dat moordenaars met een lage hartslag nóóit stress ervaren. “Als ze bloot worden gesteld aan een levensbedreigende situatie, ervaren ze stress. Maar in eenzelfde situatie ervaart een psychopaat niet zo veel stress als een gemiddeld mens.”

Moraliteit
Een andere reden dat een psychopaat geen schuld voelt, is dat hij letterlijk onbevreesd is. Hij doet wat hij doet en is niet bang voor de eventuele gevolgen of straf. Het blijkt dat de amygdala – het deel dat verantwoordelijk is voor moraliteit, geweten, spijt en schuldgevoel – fysiek achttien procent kleiner is bij psychopaten. Bovendien werkt deze kleinere amygdala niet optimaal. “Wanneer mensen morele beslissingen nemen, is de amygdala flink actief,” vertelt Raine. “Wanneer je denkt aan een regel overtreden, voel je je ongemakkelijk. Dat is je amygdala die geactiveerd is. Maar bij psychopaten die we in een breinscanner leggen en vragen een morele beslissing te nemen, reageert de amygdala niet zoals normaal. Ze voelen niet echt iets zoals angst of opwinding op het moment dat zij iemand vermoorden en het slachtoffer ze met smekende ogen aankijkt. “Psychopaten ervaren emoties niet zoals wij dat doen,” vertelt Raine. “Ze hebben afgestompte emoties door die niet goed functionerende amygdala.” Misschien plegen psychopaten daarom wel van die wandaden; om in contact te kunnen komen met het voelen van enige emotie. Ze moeten meer extreme dingen doen om iets te kunnen voelen. “Sommige moordenaars hebben de behoefte om stimulansen te zoeken in hun leven die ze anders niet zouden hebben. Ze lijden aan een chronisch psychologische onderstimulatie en hun sensatiezoekend gedrag is een manier om hun niveaus van prikkeling ‘normaal’ te maken. Sommigen onder ons worden geprikkeld als ze tijd doorbrengen met vrienden, naar een feestje gaan, iets spannends doen. Anderen moeten mensen vermoorden om die emotionele piek, waar ze zo naar verlangen, te ervaren.”

Waarom schrikt een jarenlange straf in zo'n klein kamertje niet af? Foto: Shearer Family.

Waarom schrikt een jarenlange straf in zo’n klein kamertje niet af? Foto: Shearer Family.

Straf
Een moordenaar met een normaalwerkende prefrontale cortex kan overigens wel van zijn fouten leren. Niet de échte fouten die hij maakt – het vermoorden van mensen – maar de fouten die hij maakt tijdens het moorden. Deze koelbloedige moordenaar met een slecht werkende amygdala leert steeds beter hoe hij mensen kan doden, hoe hij zijn sporen wist en hoe hij mensen kan manipuleren. Het is als het ware een psychopaat met leervermogen. Leren dat moorden en andere gewelddadigheden of misdaden bestraft worden, doen psychopaten echter niet. De amygdala zorgt normaal voor angstconditionering; dat iemand gelijk een onprettig gevoel ervaart wanneer hij weet dat hij iets niet mág doen en zich ‘herinnert’ welke straf hieraan vast zit. Kinderen waarbij angstconditionering op driejarige leeftijd niet leek te werken, bleken op 23-jarige leeftijd al meer veroordeeld te zijn. Wat psychopaten, misdadigers en moordenaars doen geeft ze een beloning. Psychopaten lijken wel verslaafd aan beloning; of dit nu geld is, seks of even voelen dat ze leven wanneer ze dit leven uit een ander zien wegtrekken. “We denken dat psychopaten meer op zoek naar zijn beloningen doordat hun striatum – een hersendeel dat veel betrokken is bij beloningen en reageert op beloningen – fysiek groter is bij hen. Tegelijkertijd is de amygdala, die angst produceert, kleiner. Gevoeliger voor beloning, minder gevoelig voor straf dus.” Dat kan verklaren waarom iemand een winkel overvalt en zich niet druk maakt over de negatieve consequenties (de straf); hij denkt alleen aan de beloning en hoe hij deze kan krijgen.

Liegen
Om hun beloningen binnen te slepen, moeten de psychopaten wel wat moeite doen. “Dat is wat mij zo fascineert: dat psychopaten erg goed zijn in manipuleren, liegen en bedriegen van mensen,” zegt de hoogleraar neurocriminologie. Hoe kan het dat een moordenaar – hoe gek hij ook is – zo goed mensen weet te manipuleren? Hoe kan iemand liegen zonder een spiertje te vertrekken? Vaak hebben psychopathische moordenaars een groter en langer corpus callosum – het verbindingsdeel tussen de linker– en rechter hersenhelft. “Ze hebben niet één, maar twee hemisferen die verantwoordelijk zijn voor hun praatjes,” zegt Raine. Hieraan hebben psychopaten mogelijk hun vlotte babbel te danken. Liegen is echter moeilijk. “Je moet weten wat de ander weet en wat die niet weet. Wat zal hij geloven, wat niet? Je moet kalm overkomen, je motoriek in bedwang houden en niet zitten friemelen van de zenuwen. Je moet de ander recht in zijn ogen kunnen kijken: je wilt hem overtuigen,” legt Raine uit. Om dat te kunnen doen, moet u een erg goede frontale cortex hebben. Dit deel wordt dan ook erg actief op het moment dat u liegt. “Hoe meer verbinding er tussen dat deel van het brein en de overige breindelen is, hoe beter je in staat zult zijn om je emoties en motorische bewegingen te controleren.” Wat Raine en zijn collega’s bij pathologische psychopaten zagen, was dat zij meer witte massa in de frontale cortex hebben. En witte massa is de telefoonbedrading die de frontale cortex, die zo belangrijk is bij liegen, verbindt met andere breindelen. Ook hebben psychopaten vaak een asymmetrische hippocampus. Dit deel is belangrijk voor het ruimtelijk geheugen en ruimtelijk inzicht. Wellicht halen moordenaars die een alibi moeten bedenken daar ook hun voordeel uit. Een asymmetrische hippocampus heeft ook verband met meer agressie. Een onderzoek met ratten toonde aan dat de ratten die op jonge leeftijd veel verhuisden – waardoor de hippocampus (ruimtelijk geheugen) mogelijk asymmetrisch wordt – op latere leeftijd agressiever waren. “Het kan zijn dat de sociale omgeving voor de asymmetrie in de hippocampus zorgt. De sociale omgeving kan het brein veranderen. Een psychopathische manier van leven – veel rondwaren – kan resulteren in de asymmetrie,” vertelt Raine. Uiteindelijk kan iemand agressiever worden en wellicht ook beter liegen.

“Je kunt geen hersenscan doen en zeggen of iemand normaal, een verkrachter, een psychopaat of seriemoordenaar is.”

Hét moordbrein

Het ultieme moordbrein waarmee iemand geboren kan worden is kort door Raine samengevat een hersenpan met drie abnormaliteiten: “Een groter striatum gedreven door beloning, een kleinere amygdala of een niet goed werkende amygdala niet reagerend op straf en gebrekkige frontale kwab functionering waardoor iemand niet reageert op emoties en impulsen.”
Succesvolle psychopaten zijn de psychopaten die niet gepakt worden. Zij hebben wel een goed functionerende frontale kwab, een goede stressrespons en goede executieve functies (plannen, vooruitdenken, responsstrategie aanpassen). Ondanks dat ze weten wat ze doen, kunnen ze zich niet inleven en inbeelden hoe het moet voelen om in de situatie van de ander te zijn, vertelt Raine.

Omgeving
Raine benadrukt telkens in zijn boek dat omgeving óók bepaalt of iemand crimineel wordt of niet. Dit geldt dus ook voor moordenaars. Geweld kan in u zitten en wanneer uw omgeving niet mee zit kan dit doorslaggevend zijn. Zo blijken moordenaars vaker dan normaal op erg jonge leeftijd hun moeder verloren te hebben. Maar ook ervaringen, voeding en lichaamsbeweging zijn omgevingsfactoren. De omgeving heeft hoe dan ook invloed op het brein en afwijkende hersenen geven aan dat het gedrag van iemand ook afwijkend kan zijn. Toch kan iemand met dezelfde genen of breinabnormaliteiten heel anders in het leven terecht komen. “Hersenen in beeld brengen is geen diagnostiek,” zegt Raine. “Je kunt geen hersenscan doen en zeggen of iemand normaal, een verkrachter, een psychopaat of seriemoordenaar is. Er zijn geen één op één verbanden te leggen.” De hersenscan van Raine zelf bleek bijvoorbeeld vergelijkbaar te zijn met die van een seriemoordenaar. Maar ondanks hun vergelijkbare achtergrond heeft Raine niet besloten 64 mensen te vermoorden en pas te stoppen wanneer hij bij nummer 64 gepakt werd. Hij had het wel gekund met zijn uitstekende prefrontale cortex, maar hij deed het niet. Raine biecht op dat hij er wél eens aan gedacht heeft iemand te vermoorden. Hij was 27 jaar – volwassen dus – en wilde de examinator van zijn promotieonderzoek vermoorden, omdat deze totaal niets zag in zijn onderzoek en hem kritiek na kritiek gaf. “Ik werd gedeprimeerd, stopte met schrijven terwijl mijn onderzoek af was. Ik dacht dat ik al mijn tijd verspild had en nooit wetenschapper zou worden. Ik wilde hem vermoorden.” Ondanks al zijn wrok deed hij het niet. “Hij woonde ver van mij af in het zuiden van Engeland, ik woonde in het noorden. Maar ik denk dat ik dácht dat ik hem wilde vermoorden, maar wel wist dat moorden niet goed is. Ik had een moraal geweten en wist dat het fout zou zijn. Mijn amygdala functioneert dus normaal.” Waarom de één besluit mensen te vermoorden en de ander niet, is onduidelijk en waarschijnlijk een combinatie van factoren. “Er zijn geen systematische studies die een grote groep seriemoordenaars en hun brein, genen, biologie en sociale achtergrond bestuderen en vergelijken met mensen die geen seriemoordenaar geworden zijn,” legt Raine uit. “We weten wel dat ze vaak man zijn en een bepaalde leeftijd hebben, maar ze kunnen totaal verschillende achtergronden hebben.” Hersenscans kunnen wel aanwijzingen geven – of iemand zich bijvoorbeeld voornamelijk door zijn emotionele, primitieve oerdrift laat leiden zonder na te denken.

Fouten

Van straf deinzen psychopaten niet bepaald terug. Met een kleinere amygdala en slechte angstconditionering laten zij niets tussen hen en hun beloningen in komen. Maar verklaart dit waarom criminelen steeds weer opnieuw fouten maken? Een psychopatische seriemoordenaar leert steeds beter zijn sporen te wissen en hoe hij aan zijn trekken kan komen zonder dat mensen kunnen achterhalen dat hij het was. Draaideurcriminelen lijken minder slim te zijn. Ondanks al hun oefening belanden zij keer op keer weer in de bak; ook als zij steeds dezelfde misdaden begaan. Waarom leren zij het nou nóóit? “Als je feedback krijgt op wat je fout hebt gedaan, kun je van je fouten leren. Maar als je frontale deel van het brein – die dat soort dingen leert – niet goed werkt, kun je dit niet.”

Gerechtigheid
Met zwaardere celstraffen, hogere boetes of kleinere, sobere cellen, houden we die criminelen waarschijnlijk ook niet uit de bak. Maar is straf überhaupt wel eerlijk als blijkt dat iemand geboren wordt met een crimineel, moordlustig brein? “De oorzaken van het gedrag beginnen vroeg in het leven, vaak buiten de macht van de mensen zelf om. Probeer daarom iets te doen aan de factoren die ze aanzetten tot crimineel gedrag: de sociaalpsychologische maar ook de genetisch biologische oorzaken.” Zo kan het brein verbeterd worden door de omgeving te verbeteren met betere voeding en meer lichaamsbeweging. Driejarige kinderen uit alle lagen van de samenleving deden twee jaar mee aan het opgestelde verrijkingsprogramma. Een controlegroep kreeg geen enkele verrijking en had dus normale ervaringen. “Toen ze elf jaar waren, ontdekten we dat het brein van de kinderen die de verrijking hadden gehad, één jaar voorliep.” Het brein was meer geprikkeld, meer alert en meer ontwikkeld. Op 23-jarige leeftijd bleken deze kinderen 34 procent minder vaak crimineel veroordeeld te zijn. “We kunnen dingen doen op jonge leeftijd om de werking van het brein te verbeteren en om later op volwassen leeftijd crimineel gedrag te verminderen. Dus biologie is niet het lot.” Nog eerder beginnen met ‘therapie’ zou nog beter zijn zegt Raine. “Het is dus nooit te vroeg om criminele omgevingen te stoppen, maar het is ook nooit te laat.” Als iemand al de fout in is gegaan door zijn breinabnormaliteiten is er namelijk ook hoop: Zo kan visolie en omega-3 minder agressief maken. “Jonge gevangenen kregen visolie en een controlegroep in dezelfde gevangenis kreeg placebocapsules. Na vijf maanden begingen de visolie-gevangenen 35 procent minder ernstige overtredingen.” Visolie is geen oplossing, maar kan wel een vermindering van problemen geven. Omega-3 maakte kinderen minder antisociaal en agressief. Raine vertelt dat omega-3, een lange aminozuur, cruciaal is voor breinstructuur en breinwerking: het verbetert de cellen en hun werking in het brein. Misschien is dat de reden dat omega-3 werkt. “Als het klopt, kunnen we het gedrag verbeteren door het brein te verbeteren,” zegt Raine. “Omega-3 is geen wondercapsule, maar het is een voorbeeld van hoe we biologie op een humane, acceptabele manier kunnen veranderen.” Een manier waarop slechte hersenen van moordlustige mensen dus enigszins aangepast kunnen worden, zonder straf.

Maar waar ligt dan de grens van ‘excuses’ voor gewelddadig gedrag?

Raine vindt dat we met zogenaamde foutjes in de hersenen rekening moeten houden.

We moeten erkennen dat het één van de redenen kan zijn waarom iemand iets doet. De strafgraad moet passen bij de graad van in hoeverre iets buiten de macht van een individu ligt.”

°

Vijf dingen die je moet weten over psychopaten

 

Als je aan een psychopaat denkt, denk je misschien aan Hannibal Lector. Of andere akelige figuren. Wetenschappers denken aan iets anders: een fascinerend ‘verschijnsel’ dat ze nog altijd niet hebben kunnen doorgronden.

Voor ons ‘gewone mensen’ is de term ‘psychopaat’ vrij eenduidig. Dat zijn mensen die je niet in het donker wil tegenkomen. Maar er is meer wat je over psychopaten zou moeten weten.

1. De psychopaat heeft een vlak gevoelsleven
Als je struikelt en een enorm pijnlijk been hebt, kan een röntgenfoto uitwijzen of je dat been gebroken hebt. De diagnose ‘psychopaat’ is niet zo gemakkelijk te stellen. Sterker nog: de vraag of psychopaten bestaan, is controversieel. Wel zijn de meeste psychiaters het erover eens dat een gebrek aan interpersoonlijke empathie kenmerkend is voor de mensen die psychopaat genoemd worden. Het gevoelsleven van mensen die wij psychopaten noemen, is vlak: ze haten niet, maar hebben ook niet lief.

MEER LEZEN

Meer weten over psychopaten? Bijt je eens vast in het boek ‘De psychopaat in mij’ van neurowetenschapper James Fallon. Tijdens één van zijn onderzoeken naar Alzheimer analyseert hij hersenscans van een controlegroep en ontdekt hij dat één van die scans veel overeenkomsten vertoont met hersenscans van seriemoordenaars die als psychopaten werden bestempeld. Later ontdekt hij dat hij naar een scan van zijn eigen brein zat te kijken. Het roept heel wat vragen op: hoe kon hij, gelukkig getrouwd en vader van drie kinderen een psychopaat zijn? En was hij in staat om net zulke gruwelijke dingen te doen als de moordende psychopaten die hij onderzocht had? En hoe kon hij ondanks zijn psychopathische trekjes zo succesvol zijn geworden? In het boek ‘De psychopaat in mij‘ zoekt hij naar antwoorden op die boeiende vragen.

2. Het brein van de psychopaat is anders
De basis van dat vlakke gevoelsleven vinden we terug in het brein. Tijdens experimenten lieten onderzoekers psychopaten beelden zien van mensen met pijn. Terwijl de psychopaten naar de beelden keken, werden hun hersenen gescand. Uit het onderzoek bleek dat er – in vergelijking met de controlegroep – weinig activiteit was in de prefrontale cortex, de laterale orbitofrontale cortex, het periaqueductale grijs en de amygdala. Die eerstgenoemde twee delen van het brein zijn betrokken bij de controle en het verwerken van emoties. Het periaqueductale grijs is een soort schakelcentrum met cellen die onder meer een rol gaan spelen als je je moet verdedigen. De amygdala maakt empathie mede mogelijk. De onderzoekers concludeerden op basis van deze hersenscans dat psychopaten de bedrading missen die nodig is om met anderen mee te leven. Nader onderzoek toonde aan dat het lage (ventrale) deel van de prefrontale kwab bij psychopaten heel gebrekkig werkt. Dit deel is verantwoordelijk voor wat onderzoekers ‘warme cognitie’ noemen. Opvallend genoeg werkt het dorsale deel van diezelfde kwab bij psychopaten juist normaal of zelfs bovengemiddeld. Dit deel van het brein is verantwoordelijk voor ‘koude cognitie’ en planning. Het kan allemaal verklaren waarom psychopaten zo koudbloedig en wreed kunnen zijn: ze hebben moeite om zich in anderen in te leven.

Dat ze zich tegelijkertijd voor kunnen doen als heel charmante, vriendelijke mensen hebben ze te danken aan hun normaal of bovengemiddeld ontwikkelde ventrale prefrontale cortex.

3. Psychopaten praten anders
Recent onderzoek suggereert dat je een psychopaat kunt herkennen aan zijn woordgebruik. Onderzoekers verzamelden een aantal moordenaars. Sommigen werden bestempeld als psychopaten. Anderen hadden weliswaar iemand gedood, maar vertoonden geen psychopathische trekjes. Alle moordenaars kregen de opdracht om te vertellen over de moord die ze gepleegd hadden. De onderzoekers analyseerden na afloop de verhalen van de moordenaars en psychopaten en ontdekten dat psychopaten anders over de moord spraken.

Ze gebruikten opvallend vaker woorden die een rationeel verband aangaven (bijvoorbeeld omdat, aangezien).

Ook waren ze sterker gericht op materiële behoeften (eten, drinken, geld) en gebruikten ze opvallend weinig woorden die refereren aan sociale behoeften (familie, religie). Ook bleken psychopaten vaker in de verleden tijd te spreken, wat erop wijst dat hetgeen ze gedaan hebben hen niet raakt, maar ze er in plaats daarvan op een afstandelijke manier naar kijken. Ook bleken psychopaten vaker ‘uh’ en ‘um’ te zeggen.

Waarschijnlijk omdat ze heel berekenend zijn in hun antwoorden en dus meer tijd nodig hebben om zo’n antwoord te formuleren.

SPECTRUM
Niet elke psychopaat heeft evenveel psychopathische trekjes. Er is sprake van een spectrum. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de Hare Checklist waarmee je kunt achterhalen in hoeverre je zelf over psychopathische trekjes beschikt. De lijst bestaat uit twintig kenmerken en je moet aangeven in hoeverre je jezelf (op een schaal van 0 tot en met 2) in die kenmerken herkent.
Voorbeelden van kenmerken op de lijst zijn: onverantwoord gedrag, pathologisch liegen, willekeurig seksueel gedrag, sluw en manipulatief, crimineel veelzijdig en huwelijken/samenleven van korte duur.
“Mensen die op de schaal van de Hare Checklist 25 of 30 halen zijn gevaarlijk,” stelt neurowetenschapper James Fallon. “Maar we hebben mensen nodig die 20 scoren, mensen met de brutaliteit, vurigheid en uitzinnigheid die de mensheid veerkrachtig en flexibel houdt – en in leven.”

4. Niet elke psychopaat is een moordenaar
Zoals we eerder al concludeerden, is de ‘diagnose’ psychopaat vrij lastig te stellen. Beter kun je stellen dat iemand psychopathische trekjes heeft. Maar mensen met psychopathische trekjes hebben niet allemaal evenveel van die trekjes (zie kader). Het verschilt van persoon tot persoon. Vandaar dat ook niet iedereen met psychopathische trekjes gedrag vertoont dat wij met een psychopaat associëren. Er zijn zat mensen met enkele psychopathische trekjes die zich juist dankzij die psychopathische trekjes uitstekend kunnen handhaven in de samenleving. Sterker nog: er zijn zat mensen met enkele psychopathische trekjes die dankzij deze trekjes uitgegroeid zijn tot succesvolle mensen.

“Het lijdt geen enkele twijfel dat het percentage psychopathische hoge scoorders in de zakenwereld hoger is dan in de bevolking als geheel. Je kunt ze vinden in elke organisatie waar positie en status je macht en controle over anderen geven, en de kans op materieel gewin,”

vertelt onderzoeker Bob Hare in het fascinerende boek De lessen van een psychopaat. Juist in een tijd zoals deze – met veel onzekerheid binnen het bedrijfsleven – gedijen mensen met psychopathische trekjes prima.

“De psychopaat kan moeiteloos omgaan met de gevolgen van snelle veranderingen. Hij of zij gedijt er zelfs bij. Een chaos in de organisatie biedt zowel de noodzakelijke prikkel voor de psychopathische hang naar opwinding, als een geschikte dekmantel voor psychopathische manipulatie en corrupt gedrag.”

Het feit dat psychopathische trekjes individuen, maar ook groepen – een krachtige leider die net snel van zijn stuk te brengen is: daar heb je wat aan – goed doet, kan waarschijnlijk verklaren waarom psychopaten nog altijd bestaan en psychopathische trekjes nog niet zijn uitgestorven.

5. Wat te doen als je een echte psychopaat ontmoet?
Dit is misschien wel de belangrijkste vraag. De beantwoording ervan laat ik over aan James Fallon, neurowetenschapper en naar eigen zeggen zelf uitgerust met meerdere psychopathische trekjes.

“Stel je op geen enkele manier kwetsbaar op. Ga bij een kort treffen geen echt contact aan. Glimlach en loop weg. Op elk feestje met honderd mensen loopt waarschijnlijk een psychopaat rond, en die is op zoek naar zwakheden. Let bij langdurige interacties zorgvuldig op de ander en houd elk merkwaardig gedrag in de gaten. Psychopaten bewegen zich door een kantoor of vriendenkring en zijn daarbij voortdurend op zoek naar allianties. Misschien weten ze dat jij niet kwetsbaar bent, maar gebruiken ze bepaalde informatie over jou om overwicht op anderen te krijgen. Het is een schaakspel. Ze bespelen een hele groep, zoekend naar een of twee kwetsbare mensen die ze kunnen gebruiken om te bemachtigen wat ze willen hebben, of het nu seks, geld of macht is. Dus observeren ze hoe hun doelwit met anderen omgaat en bedenken ze hoe ze moeten afrekenen met een argwanende zus of manager. Ze leggen contact met deze mensen en maken ze onschadelijk door zich aardig voor te doen. Veel mensen zijn minder of meer indirect wel enigermate te gebruiken. Hoe bescherm je je daartegen? Door mensen te waarschuwen dat deze kerel je misschien wel probeert te belazeren. Wees voorzichtig. Als je te veel stampij maakt, zou hij het je wel eens betaald kunnen zetten. En je weet niet wat hij dan zal doen.”

°

Bombardier kever en creationisten

ANTI-CREATO    ;   
GENERAL 

00

Hoe kan de bombardeerkever zijn geëvolueerd?

http://www.daaromevolutie.net/default.asp?action=show&what=art&ID=74&topic=&segm=2

De bombardeerkever, een soort zespotige mini-tank, wordt door de creationisten een wonder van de natuur genoemd. Creationisten claimen dat de bombardeerkever zijn gesofisticeerde defensiesysteem nooit kon verkregen hebben door evolutie. Een kever die zichzelf opblaast zou niet in staat zijn om zijn afvuursysteem te ontwikkelen, en een kever die zijn vijand permanent op vuurafstand moet houden zou niet overleven tijdens de ontwikkeling van zijn beweegbare geschutskanalen. Er lijkt geen mogelijkheid voor een trage, graduele ontwikkeling van het hele systeem, menen de creationisten.

 Wat betreft de bombardeerkever circuleren er een aantal onjuistheden rond in de creationistische gemeenschap hierover. In de eerste plaats vindt er helemaal geen explosie plaats, maar gewoon een relatief snelle reactie waarbij temperaturen van rond het kookpunt worden geproduceerd. In de tweede plaats vindt de vermeende explosie niet pas buiten het lichaam plaats, maar de kokende reactie is nu juist de oorzaak ervan dat de substantie met grote kracht uit het achterlijf gespoten wordt.

De chemicaliën in kwestie, quinonen en hydroquinonen, zijn doodgewoon voor insecten en worden in de eerste plaats gebruikt voor het donker maken van het exoskelet en in sommige gevallen als afgescheiden smerig-smakende substantie. Het laatste is dan een ingang voor de geleidelijke ontwikkeling van een systeem waarbij de welbekende indrukwekkende reactie plaatsvindt.

Er bestaan echter ook weer primitievere bombardeerkevers, waarbij de reacties minder explosief zijn. Er wordt dan slechts een schuimige uitscheiding geproduceerd en dus geen afvuringen. Als dit stapje terug al kan worden genomen, waarom geen verdere stappen terug?

Een ander probleem voor (in elk geval jonge aarde-) creationisten is dat zij uitgaan van een schepping zonder oorspronkelijke roofdieren. Als er van oorsprong geen roofdieren bestonden waarom werd deze kever dan uitgerust met een ingewikkeld verdedigingssysteem? Dan zou dat pas ontwikkeld moeten zijn na de zondeval waarbij er roofdieren ontstonden, maar die mogelijkheid ontkennen creationisten nu juist!

In het volgende filmpje kan zien hoe de evolutie van de bombardeerkevers mogelijk is: Evolution of the Bombardier Beetle

Het meest sprekende voorbeeld van chemische oorlogvoering vormen de bombardeerkevers

Hun explosieve natuur danken deze wereldwijd verbreide insekten (ook in Nederland komen twee soorten voor) aan twee kliertjes in de punt van hun achterlijf.

Veel kevers hebben zulke anale kliertjes,
maar alleen bij bombardeerkevers herbergen ze mini-raketmotortjes.

De kliertjes, zijn ieder verdeeld in twee kamertjes: het ene gevuld met waterstofperoxyde en fenol, het andere met twee enzymen, catalase en peroxydase.

Wanneer een bombardeerkever wordt lastiggevallen, opent hij een klepje tussen beide kamertjes.

Waterstofperoxyde en fenol stromen het andere kamertje binnen en komen daar in contact met de enzymen. De catalase maakt zuurstof vrij uit het waterstofperoxyde, waarmee het fenol wordt geoxydeerd tot quinone, een bijtende stof.

Bij deze exotherme reacties komt zoveel energie vrij dat het mengsel tot het kookpunt wordt verhit. Op dat moment richt de kever zijn achterlijf–en schiet.

De hete, bijtende corrosieve nevel is meestal voldoende om een belager af te schrikken. Bovendien gaat het nog gepaard met een duidelijk hoorbaar knalletje.

Er bestaan filmopnamen van een pad die een bombardeerkever al in zijn bek heeft als het dier begint te ploffen. De pad laat zijn prooi met zichtbaar afgrijzen alsnog vallen. Een flinke prestatie voor een kevertje van nog geen centimeter lang.

Als de kever bedreigt wordt mengt de inhoud van beide kamers in het abdomen zich. De enzymen katalyseren nu de ontleding van hydroquinone en van waterstofperoxide.

Beiden zijn exotherme reacties

Genus Brachinus – Bombardier Beetle

Brachinus Desert Bombadier Beetle - Brachinus F. Carabidae ? - Brachinus Bombardier beetle - Brachinus Brachinus alternans Which Black & orange Beetle - Brachinus Which Black & orange Beetle - Brachinus Bombardier Beetle - Brachinus

Classification

Kingdom Animalia (Animals)

Phylum Arthropoda (Arthropods)

Class Insecta (Insects)

Order Coleoptera (Beetles)

Suborder Adephaga (Ground and Water Beetles)

Family Carabidae (Ground Beetles)

Subfamily Brachininae

Tribe Brachinini

Genus Brachinus (Bombardier Beetle)
Genus has forty to fifty North American species–see print references cited below.
5-13 mm
Found under loose bark, rocks, boards, etc. Also found on ground in open at night. Usually associated with floodplains, edges of temporary ponds.
Typically spring, early summer and fall? March-July, September-October (B. alternans, South Carolina).
Life Cycle
Eggs laid singly in mud cells made on plants, rocks. Larvae are external parasites of dytiscid beetles such as Hydrophilus. Larvae also scavenge body of host after its death. A few species parasitize whirligig beetles, Gyrinidae.
Larvae have reduced legs, typical of parasitic forms. Pupation occurs inside the body of the host.
Adults have impressive chemical defenses, ejecting toxic, foul-smelling gases from their abdomen with a loud popping sound.
The” explosive ” brew is composed of hydrogen peroxide, hydroquinone, and catalytic enzymes.
See Also
References
Sikes, pp. 76-77, lists 12 species for Rhode Island (2)
Dillon, pp. 107-108, plate XI, describes and illustrates two species (3).
Papp, p. 51, fig. 141–B. americanus (4)
Arnett and Jacques, p. 98, fig. 254 (5)
White, p. 94, fig. 31 (6)
Milne, p. 537, fig. 166 (7)
Internet References
National Center for Science Education–discussion of mechanism of chemical defenses
Clemson University–discussion of chemical defenses under account for Galerita
Works Cited
1. Ground Beetles and Wrinkled Bark Beetles of South Carolina
By Janet Ciegler
2. The Beetle Fauna of Rhode Island, an Annotated Checklist
By Derek Sikes
3. A Manual of Common Beetles of Eastern North America
By Dillon, Elizabeth S., and Dillon, Lawrence
4. Introduction to North American Beetles
By Charles S. Papp
5. How to Know the Beetles
By Ross H. Arnett, N. M. Downie, H. E. Jaques
6. Peterson Field Guides: Beetles
By Richard E. White
7. National Audubon Society Field Guide to Insects and Spiders
By Lorus and Margery Milne
Contributed by tom murray on 8 May, 2005 –
Additional contributions by cotinis Last updated 17 June, 2006 –
(Image from The Tree of Life. Copyright © 1997
by David R. Maddison Used by permission)

Intelligentie (dieren )

 

 °
Een evolutionaire keuze ? 
Hoe groter de ballen, hoe kleiner de hersennen 
“….The correlation is likely an evolutionary tradeoff between having to maintain a large brain and producing lots of sperm…”   (Scott Pitnick, Syracuse University )
°
Attachment: Pitnicketal06.pdf
°
Researcher with bat

Kevin Rivoli  /  AP

°
A team led by Syracuse University biologist Scott Pitnick, pictured here, found that in bat species where the females are promiscuous, the males boasting the largest testicles also had the smallest brains.
door Tina De Gendt 2005 de Morgen
Energie die nodig is om grote teelballen of groot stel hersenen te doen werken heeft ervoor gezorgd dat mannelijke vleermuizen moesten kiezen  voor een van beide opties 
Mannetjes met de grootste teelballen hebben het minste hersennen  blijkt uit een studie bij vleermuizen. Het zou de eerste aanwijzing kunnen zijn voor de evolutionaire hypothese  dat mannelijke dieren sommige  hersenvermogens   inruilen voor seks.
De grote hoeveelheid energie die nodig is om een stel welgeschapen teelballen te onderhouden en die nodig is om een groot stel hersenen te laten werken betekent volgens de onderzoekers dat mannelijke vleermuizen op een bepaald moment hebben moeten kiezen tussen de twee.
Bij diersoorten met promiscue vrouwtjes, zoals de mens en de vleermuis, moet de man haar weten verleiden met zijn hoeveelheid sperma, waardoor de teelballen  soms  evolutionair ontwikkelen ten nadele van de mannelijke  hersenen.
Sommige vleermuizen pakken uit met geslachtsdelen die maar liefst 8,4 procent van hun hele lichaamsgewicht uitmaken.
” ….The finding is consistent with research conducted on primates. Promiscuous primates like chimpanzees, where any individual male’s sperm will have to compete with the sperm of a number of other males, have large testis to produce bigger amounts of sperm whereas less promiscuous species, like gorillas and orangutans, produce less sperm and have smaller testis-, and penis-, size since females are unlikely to mate with more than one male during a breeding season. For humans — considered moderately promiscuous for a higher primate — the testis to body weight ratio falls between that of chimps and gorillas…..”  (Scott Pitnick, Syracuse University )
Bij de mens zijn de  geslachtsdelen  slechts 0,75 procent van het lichaamsgewicht
Het onderzoeksteam van Scott Pitnick van de Universiteit van Syracuse in New York  (  en ook   :  Kate Jones / Zoological Society of London , Gerald Wilkinson / University of Maryland )vergeleek de grootte van het brein met dat van de teelballen van  334 soorten vleermuizen.
In welke mate  breinweefsel  werd ingeruild voor meer geslachtsomvang bleek in hoofdzaak afhankelijk van de promiscuïteit die  de vrouwtjes vertoonden.
( bij soorten met erg  veel  wisselende seksuele kontakten bij de wijfjes  ,  investeerden
de mannetjes  5 x meer in de ontwikkeling  van hun  testicles en 27 %  minder  in hun hersennen ) in brains
De invloed van het gedrag van vrouwen op de grootte van de geslachtsdelen is ook al bij andere diersoorten opgemerkt.
Vrouwelijke chimpansees bijvoorbeeld staan erom bekend meerdere partners te verslijten, waardoor de aap met de grootste penis ( en teelballen) het reproductieve voordeel  heeft. Vrouwelijke gorilla’s daarentegen verzamelen zich gewoonlijk rond een sterke mannelijke aap die de exclusiviteit over hen heeft. De menselijke teelballen liggen ergens tussen die twee extremen.
De onderzoekers besluiten dat het paringsgedrag van de vrouwen de meest bepalende factor is voor de grootte van de hersenen van de man. (1)
“Promiscuïteit bij mannetjes blijkt echter geen enkele evolutionaire rol te spelen”, aldus professor Pitnick.
Publicatiedatum : 08-12-2005
(1)
….en ook van het hersenverschil tussen vrouwen en mannen ?(= sexueel dimorfisme )   Maar  ook de vrouwelijke hersenen kunnen al een deel van hun hersenweefsel verloren zijn  tijdens de evolutionaire ontwikkeling van de soort  ( bijvoorbeeld  door beter te investeren  in de ontwikkeling van het placenta )
Uiteraard kan je niet onbeperkt hersenweefsel verliezen  … tenzij bij sommige diepzeevissen  ,waar het mannetje  een soort klein parasitair aanhangels  wordt van het wijfje …net zoals  larven van vastzittende zeedieren hun hersenen verliezen wanneer ze een geschikte  standplaats vinden …. 
…..Uiteraard  hebben verschillende kranten ook  al gewag gemaakt van het inruilen van het  mannelijk  “verstand” voor grotere teelballen ( of penissen ) maar  de vraag  naar  hoe  (menselijk) “verstandig “vleermuizen zijn is natuurlijk   volkomen  onzin   
°
Big eared townsend bat (Corynorhinus townsendii). Photo from the Nevada Bureau of Land Management.
°
Biggest balls, bat category The testes of African yellow-winged bat make up 0.11% of its body weight, while the Rafinesque’s big-earred bat is endowed with balls that represent 8.4% of its body weight. For a 180-pound (82 kg) man, this would be equivalent to 15 pounds (7 kg).
Rafinesque’s big-earred bat
page94_1

African yellow-winged bat (Lavia frons)

 

°
(Tjeerdo )
°
“…..Intelligentie is niet anders dan veren, tentakels of bloembladen. (1) Het kost ons energie wat ook gebruikt kan worden om warmte, extra spieren of onze afweer tegen ziektekiemen te optimaliseren.  Gezien de kosten die wij moeten maken om intelligentie in stand te  houden of te ontwikkelen, moet het ons ook iets opleveren.”
°
Welk voordeel levert intelligentie dan wel op.
Het trotseren van elementen,  het vinden van autosleutels, voedsel zoeken. ?
 °
Echter niet altijd is intelligentie een voordeel.  Het heeft ook te maken met de omstandigheden waarin wij verkeren.
Hier gaat Zimmer in zijn stukje  echter verder  niet op in.
Ikzelf  denk dat er gebeurtenissen zijn waarin de ratio niet op zijn plek is.
Instincten kunnen geprefereerd worden buiten de ratio.
Dit is discussiabel.
Kan intelligentie aangeleerd worden?
Er wordt onder meer  een experiment beschreven met fruitvliegjes.
Twee soorten fruit.
1 met chemische toevoegingen en de ander zonder.
De onwelriekende substantie wordt door enkele fruitvliegjes vermeden.  Dit heeft gevolgen voor het nageslacht.
De eitjes komen beter tot hun recht in de niet- chemisch bewerkte fruit-voedingsbodem.
Dus meer nakomelingen die zich storten op het natuurlijke fruit zonder toevoegingen.
Deze testomstandingheden worden regelmatig veranderd.
Andere (kwalijke) smaken etc.
Het blijkt dat de fruitvliegjes heel snel leren dat bepaalde omstandigheden niet bevorderlijk zijn.
Dit wordt doorgegeven aan volgende generaties.
 °
Spannende omgeving maakt domme muizen slimmer

http://www.kennislink.nl/publicaties/spannende-omgeving-maakt-domme-muizen-slimmer

°

Kernwoorden             

      

 

° Er zijn erfelijke afwijkingen die het leervermogen aantasten. Maar vaak kan een stimulerende omgeving de leerprestaties weer opvijzelen. Althans: bij muizen. Leidse en Amerikaanse onderzoekers komen onafhankelijk van elkaar tot gelijkluidende resultaten. Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) 24 maart 2000 Intelligentie is erfelijk bepaald. Leerprestaties worden beter in een stimulerende omgeving. Beide beweringen zijn waar, en we weten dat je niet kunt aanwijzen welk deel van iemands intelligentie is aangeboren en welk deel te danken is aan de omgeving.Tussen aanleg en milieu bestaat namelijk een complexe wisselwerking. Recent onderzoek van Amerikaanse onderzoekers van Princeton University (Rampon, Tang, Goodhouse, Shimizu, Kyin en Tsien) werpt nieuw licht op die wisselwerking. De onderzoekers publiceerden deze maand (maart 2000) in het tijdschrift Nature neuroscience. De auteurs hadden muizen met een aangeboren defect; in hersencellen in een bepaald hersengebied (de hippocampus) was een van de ontvangers uitgeschakeld die gevoelig zijn voor stimulerende signalen van andere hersencellen, de zogenoemde NMDA-receptor. Daardoor hadden die muizen moeite met leer- en geheugenprocessen. Ze konden onder andere geen geuren herkennen en onthouden. Als muizen een nieuw type voedsel voor hun neus krijgen, gaat één van hen er voorzichtig iets van eten. De andere dieren ruiken aan de voorproever en als die gezond blijft, dan eten ze datzelfde voedsel bij een volgende gelegenheid ook. De Amerikanen gaven verkenner-muizen ofwel voedsel met een kaneelluchtje ofwel voedsel met de geur van cacao. Soortgenoten mochten daarna aan een van de verkenners snuffelen en kregen later de keus tussen een bakje eten dat naar kaneel rook en eten dat naar cacao rook. Genetisch normale muizen kozen overwegend het voedsel met de geur die ze tevoren bij de verkenner hadden geroken, maar de genetisch defecte muizen vertoonden die voorkeur niet. Zij hadden het luchtje niet kunnen onthouden. Ook andere leertaken gingen hen slechter af. Echter: die aangeboren geheugenstoornis bleek te kunnen worden hersteld. De onderzoekers deden de proeven nog eens, maar nu met muizen die zich twee maanden lang drie uur per dag hadden mogen uitleven in een soort speeltuin met allerlei tredmolentjes en huisjes. En nu waren genetisch aangedane dieren even bedreven in het herkennen van geuren als hun soortgenoten. Een verrijkte omgeving, met andere woorden, kan bij muizen aangeboren leerproblemen opheffen. ° Onderzoek in Leiden In Leiden vonden prof. dr. E. R. de Kloet, dr. Melly Oitzl en drs. Jeanette Grootendorst dat ook. In het Sylvius Laboratorium, afdeling medische farmacologie van het Leiden Amsterdam Institute of Drug Research, doen ze hetzelfde type werk. Ook zij hebben een muizenstam met een genetische afwijking. Bij hun muizen ontbreekt in de hersenen het eiwit apoE dat van belang is voor de vetstofwisseling, maar dat ook van invloed bleek te zijn op leren, onthouden en herinneren. Oitzl: “Als het apoE bij mensen in de hersenen een defect heeft, is er een verhoogde kans op de ziekte van Alzheimer.” Gezonde muizen en apoE-mutanten werden losgelaten in een grote bak met water met daarin een iets verzonken platform waarop ze konden staan. Dat moesten ze leren vinden. “We hadden ze eerst in ondiep water aan de bak laten wennen,” vertelt Oitzl.  “Elk dier testten we vervolgens een aantal keren, waarbij het steeds een minuut in het water werd gelaten, elke keer op een andere plek. Het platform had een vaste plaats.” De gezonde dieren konden zich goed oriënteren. Ze onthielden waar het platform was en de meeste zwommen er na een paar testen rechtstreeks naartoe. De apoE-mutanten leerden nauwelijks en bleven elke keer kriskras rondzwemmen tot ze het platform bij toeval bereikten. “Toen wilden we weten hoe omgevingsfactoren op het leervermogen inwerken,” zegt Oitzl. “In ons geval ging het om stress. We zetten gedurende twee weken dagelijks een rat in een hok op de muizenkooi, zodat de muizen de rat konden ruiken. Dat vinden ze naar; in de natuur vermijden ze de nabijheid van ratten. In de derde week testten we ze op hun leervermogen in het waterbad.” De stress be챦nvloedde de prestaties. Zoals de onderzoekers verwachtten, deden de genetisch normale dieren het nu slechter. Ze hadden blijkbaar wel onthouden dat er een platform langs de rand was, maar wisten niet meer waar en gingen in cirkels rondzwemmen. “Tot onze verbazing echter leerden de apoE-mutanten nu veel beter dan toen er geen stress was,” zegt Oitzl. “Veel dieren zwommen na een paar keer rechtstreeks naar het platform toe, en gemiddeld deden ze het even goed als de gezonde dieren in de stresssituatie.” ° Voorgeschiedenis kennen  De les die de Leidse farmacologen kunnen trekken, is dat het bij onderzoek aan leergedrag uitermate belangrijk is de voorgeschiedenis van de proefdieren goed te kennen. Het is aannemelijk dat ook bij mensen het effect van een genetisch mankement op het leervermogen opgevangen kan worden door een stimulerende omgeving. Of dat veel praktische waarde heeft is nog maar de vraag. De muizen in het lab leven in een arme omgeving: ze zitten in een hok met enkel eten, drinken en soortgenoten en elke verandering is een belangrijke verrijking. Mensen leven echter meestal in een omgeving die hopelijk stimulerend genoeg is om het leervermogen op peil te brengen. Bezoek de website van het LUMC Zie ook: Koeien moeten meer pret maken in de stal   , Nationaal Centrum Alternatieven voor dierproeven (NCA) ,Het kan ook zonder proefdieren , Biotechnologie en ethiek , Dieren op ons bord , Nederlandse Vereniging voor Gedragsbiologie (NVG) ° De waarde van proefdieren en labopstellingen   als modellen  :

          Een muizenkooi met 24-uursbewaking moet gedragsbiologische onderzoeken weer vergelijkbaar maken. Rinze Benedictus          Bionieuws,         23 april 2004 Een muizenkooi met 24-uursbewaking moet gedragsbiologische onderzoeken weer vergelijkbaar maken. Het rommelt al een paar jaar in neurobiologisch onderzoeksland. In 1999 schreven Crabbe en collega’s in Science in eufemistisch wetenschappelijk jargon: …For some tests, the magnitude of genetic differences depended upon the specific testing lab. Thus, experiments characterizing mutants may yield results that are idiosyncratic to a particular laboratory…. Kort gezegdmutante muizen gedragen zich in elk laboratorium anders. Crabbe legde daarmee de vinger op de zere plek van neurobiologisch onderzoek naar de genetische basis van gedrag. Hij vergeleek drie verschillende laboratoria die met dezelfde muizenstammen dezelfde experimenten hadden gedaan. Afhankelijk van het lab, bleek een muis ander gedrag te vertonen. Terwijl de muizen genetisch identiek waren en de tests gestandaardiseerd heetten te zijn.

 Witte muisjes in een kooi Bron: Canadian Council on Animal Care, http://www.ccac.ca/ ‘Er zijn meer van dit soort berichten. Dat wil zeggen, off the record, in de wandelgangen bij congressen, hoor je mensen veel klagen over slecht vergelijkbare resultaten. Dat is hét grote probleem bij het in kaart brengen van het gedrag van genetisch gemodificeerde dieren. Binnen één observator heb je al verschillen, hoe moet het dan wel niet zijn tussen verschillende labs in verschillende landen! Bovendien interpreteren waarnemers altijd. Twee muizen zitten bij elkaar. Eén loopt naar de rand van de bak. Hij loopt weg, zeggen we dan. Maar hij kan ook ergens naar toe lopen. Het klinkt flauw, maar het maakt uit.’ Aan het woord is prof. dr. Berry Spruijt, gedragsonderzoeker aan de Utrechtse faculteit Diergeneeskunde. Om de methodologische problemen waar gedragsonderzoek mee kampt, op te lossen, werkt hij aan de automatisering ervan. ‘We proberen van ethologie een zo exact mogelijk vakgebied te maken, we proberen gedrag zo objectief mogelijk te meten.’ Uitlokken Zijn paradepaardje is een ‘verrijkte thuiskooi’. Met deze kooi van ongeveer veertig maal veertig centimeter is het via een camera mogelijk een muis 24 uur per dag te volgen. De essentie is een dier te observeren in een omgeving die verrijkt is met een aantal voor de muis belangrijke elementen. Op die manier hoeft hij niet van zijn leefkooi naar bijvoorbeeld een zwembad gesleept te worden voor een geheugenexperiment. Om in de thuiskooi te kunnen experimenteren, is het wel nodig dat prikkels gedrag uitlokken: de muis moet wat te doen hebben. Daarom kent de kooi een nest, donkere (veilige) en lichte (onveilige) stukken, stimuli waar het dier van schrikt (geluid of licht), beloningen (aantrekkelijk voedsel) en neutrale prikkels om beloningen aan te kondigen (voor leeronderzoek). Combineer deze omgeving met slimme software en je hebt een waardevol, vierentwintiguurs observatiesysteem in handen. De software legt de bewegingen van de muis continu vast en categoriseert de gedragingen. De computer ziet hoe vaak, hoe snel, hoe lang en waar de muis loopt. De software herkent ook dat een dier op z’n achterpoten staat. Door individuele muizen te markeren, kan het programma ook sociale interacties kwantificeren. Spruijt: ‘De losse ingrediënten van dit systeem zijn misschien niet zo bijzonder, maar de combinatie is uniek. Er zijn een paar andere initiatieven op dit gebied, maar wij zijn het meest georiënteerd op de flexibiliteit van de software.’ Spruijt experimenteert al sinds zijn promotie in 1985 met het digitaal vastleggen van gedrag. Dit streven nam een grote vlucht toen hij in contact kwam met Lucas Noldus, oprichter van Noldus Information Technology in Wageningen. Diens bedrijf is wereldwijd inmiddels een van de bekendste leveranciers van software en instrumenten om gedrag van mens en dier in kaart te brengen. Het idee voor de nieuwste kooi, die PhenoTyper gaat heten, komt voort uit de eis van het ministerie van LNV en VWS, dat onderzoekers van genetisch gemodificeerde proefdieren een welzijnsdagboek bij moeten houden. Via de kooi probeert Spruijt dat geautomatiseerd te doen. Maar de ontwikkeling kreeg een enorme impuls door het project Neuro-BSIK Mouse Phenomics. Met een subsidie van 13 miljoen euro gaan neurobiologen uit Utrecht, Amsterdam en Rotterdam op zoek naar nieuwe relaties tussen genen en gedrag. Grote aantallen willekeurige muismutanten worden daartoe in de nog te valideren PhenoTyper gehuisvest. Na een week screenen, brengt de software gedragsafwijkingen bij bepaalde mutanten aan het licht. Deze muizen worden vervolgens aan nader onderzoek onderworpen. Op deze manier hopen de neurowetenschappers diermodellen voor bijvoorbeeld angst, depressie of hyperactiviteit op het spoor te komen. Maar is het wel mogelijk muismodellen voor menselijke geestesziekten te maken? Spruijt: ‘Bij een muis zul je wellicht niet dezelfde diepe somberheid aantreffen die depressie bij mensen kenmerkt. Maar ook bij een muis kunnen verwante gedragingen gestoord zijn. Bijvoorbeeld een verlies aan belangstelling voor de omgeving of het gebrek aan vermogen om plezier te beleven, anhedonie, kun je wel degelijk zien bij een muis.’ Zover is het nog niet, de PhenoTyper moet eerst gevalideerd worden. Met de eerste zestien prototypes is dat werk begonnen. Muizen met bekende genetische defecten moeten in de PhenoTyper dezelfde gedragsafwijkingen vertonen die ze ook in de standaardtests laten zien. In onder meer de ‘open veld’-proef, om de mate van angstigheid te bepalen, lukt dat al goed. Het valideren van allerlei andere gedragingen zal nog enkele jaren duren. Valideren is noodzakelijk om de resultaten die uit de PhenoTyper rollen, aan te laten sluiten bij bestaande gegevens. ‘Maar’, zegt Spruijt, ‘wij gaan verder in het definiëren en analyseren van gedrag. We hebben bijvoorbeeld sociale aandacht op grond van alleen de snelheid en de richting van de beweging van twee dieren ten opzichte van elkaar gedefinieerd. Dat komt overeen met wat een menselijke observator ‘naderen’ en ‘weglopen’ noemt, maar in onze definitie speelt de vermeende intentie geen rol. Het is wetenschappelijke winst dat het ethogram zo expliciet gedefinieerd wordt.’ °

(1) Intelligentie  
is ( voor ethologen ) niets anders dan een   aangeboren capaciteit  eigen aan het zenuwstelsel ( en in meerdere of mindere mate aanwezig in de basisuitrusting van verschillende soorten )
NATUURLIJK KAN HET WORDEN ONTWIKKELD DOOR LEERPROCESSEN EN  IN HET DAGELIJKS   GEBRUIK ( oefening )
Net zoals dat met spieren en andere apparatuur en haar toepassingen het geval is
en ook
Net zoals een auto  zowel goed moet  worden ingereden als konstant worden
onderhouden ., indien  nodig  opgelapt / gerepareerd en zelf  geherprogrammeerd …..Use it or loose it  
Intelligentie word veelal  gebruikt als  aanduiding van een   aantal waarneembare( symptomatische )  eigenschappen aan een of andere vorm van “slim” handelen ( dat wil zeggen  ; het vinden van   goede oplossingen voor situationele problemen en het  optimaal gebruik maken van opportuniteiten ,  die  allen samen de  ” fitness ” bevorderen  van zowel , een individu een groep als uiteindelijk de soort en dat  d.m.v.( soms  uitgestelde  en/of corrigerende) handelingen die worden  gestuurd door een  processor  van  gecodeerde  gegevens in het zenuwstelsel )
Vooruit denken , plannen of  doelgericht denken behoort daar ook bij …
Iedereen die roofdieren ( bijvoorbeeld  een roedel afrikaanse  hyenahonden )  prooien in de val heeft zien bejagen , weet dat …
(Bovendien “zorgen “die honden zelfs voor hun gekwetse  soortgenoten ….
maar in hoeverre dit  altruisme  bedacht , een  “vrijwillige”  beslissing ,dwingend “instinkt ” of “empathie”is weten we niet )
°
Bevers die dammen bouwen en eekhoorns die een wintervoorraad aanleggen
handelen  misschien wel   volgens  overgeerfde  ingebouwde algemene  programma’s , maar de uitvoering ervan moet telkens weer worden aangepast aan de situatie ; eekhoorns die niet weten waar ze hun voorraden hebben verstopt , hebben er niets aan … intengedeel het is zelfs een verspilling aan energie …
°
Interessant in het artikel van Zimmer , is de nadruk die hij legt op het belang van de energie -ekonomie … ook Geeraat Vermeij  heeft het belang daarvan al nadrukkekijk srpake gebracht
°
Denken? Wat wij( menselijk ) denken noemen is (waarschijnlijk ) naturalistisch   te verklaren  :  alleen weten we nog niet  hoe onze hersens precies werken.  ( we zijn echter goed op weg ; verschillende nieuwe  technieken maken erg snelle ontwikkelingen van  de hersenwetenschap  met de dag duidelijker ) Wij zijn niets meer dan een ingewikkelde machine waarvan alles ( ooit ) na te bouwen is —> van gevoel tot zelfbewustzijnHet is alleen een kwestie van tijd voor we zulke complexe machines kunnen bouwen.
°
ABSTRACT DENKEN ? zeg je  …..

Hersencel muis voor begrip ‘nest’

maart 2008. Er bestaan zenuwcellen in het brein van muizen die heel precies reageren op het abstracte begrip ‘nest’.

Vorm, kleur, materiaal, locatie, geur – het maakt allemaal niks uit. Als de muis iets ziet dat als nest te gebruiken is, worden deze zenuwcellen actief. Als over een overigens prima nest een glasplaat wordt gelegd zodat het niet langer functioneel is als nest, reageren de zenuwcellen prompt niet meer. Dit blijkt uit Chinees-Amerikaans onderzoek dat gisteren is gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences. Al eerder was bij proefdieren gegezien dat individuele hersencellen actief kunnen zijn bij heel specifieke prikkels, maar daarbij ging het altijd om concrete zaken. Nu zijn voor het eerst cellen gevonden die echt een abstract begrip lijken te belichamen. De neurobiologen, onder leiding van Joe Tsien en Longnian Lin, beiden verbonden aan Boston University en de East China Normal University in Shanghai, vonden drie soorten ‘nest-cellen’ in de hippocampus van de muizen, een hersendeel betrokken bij de vorming van herinneringen. Het eerste type cel begint te vuren (oftewel elektrische stroompjes te produceren) als de muis een nest nadert, los van positie of naderingshoek. Het tweede type ‘nestcel’ vuurt als de muis zijn kop in het nest heeft en houdt daar pas mee op als de muis het nest weer verlaten heeft. Het derde type is het omgekeerde van type twee: deze cel doet juist niets als de muis in het nest zit. Van ieder type zijn twee of drie cellen gevonden. De neurobiologen hebben van alles geprobeerd om te kijken of deze cellen echt reageren op een abstract conceptAls de muizen sliepen of verdoofd waren (en hun ogen open waren) reageerden de cellen niet. Nesten op verschillende plaatsen, nieuwe of gebruikte, omgekeerde, nesten van metaal, plastic, porcelein, katoen, vierkanten, ronde, driehoekige. Alles waarin de muis veilig kon gaan liggen, werd beschouwd als nest. Een filmpje van het muizenexperiment is te zien op nrc.nl/redactie/wetenschap/muizen.avi
* Vroeger geloofden de zooologen  die het gedrag bestudeeerden  dat het gehele leven van een dier werd geregeld door “instincten ” : een verzameling aangeboren instructies ( of programma’s )of zelf  “hardwired”  regel en  cybernetische  apparatuur ( zie hierboven )  met terugkoppelingen die van generatie op generatie word doorgegeven als soorteigen  erfelijke eigenschap met modifikaties ,  in de afstammingslijnen  .
Volgens hen toonden dieren geen echte tekenen van “intelligentie”  (een vermogen tot redeneren / denken : Voorstanders van dit   vroeg 19 de eeuwse “instinct ” waren bijvoorbeeld de school van de franse entomologen  die  Fabre  als leermeester erkenden  ):
*De capaciteit ( redeneervermogen :denkvermogen )  hiertoe deed nu juist de mens van het dier verschillen.(en word nog regelmatig opgevoerd door diverse geloven  als een ” kenmerk of werking van de ziel ” )
Niemand beweert dat wij en dieren niet een hoop doen zonder er bij na te denken. Er zijn talloze cycli( slaap / waak rythme )  , systemen ( bijvoorbeeld  hormonen en zenuwpulsen / reflexen )in je lichaam die je besturen zonder dat je het beseft
 °
Natuurlijk kunnen dieren denken…  —>  Op http://members.lycos.nl/ronaldk/bewustz.html staat wel het een en ander over dit onderwerp.
Alleen ze denken  op een heel andere manier dan waarop mensen denken, en bovendien kunnen ook niet alle soorten dieren denken. Ook is er een verschil in niveau waarop verschillende diersoorten kunnen denken.
Maar overigens, bij een reptiel of een vis bestaat het gedrag  ( meestal ) puur uit instinctieve handelingen in reactie op prikkelingen uit de omgeving. ….Althans zo is lang geloofd  …. Deze dieren “denken”  dus niet. ( althans  dat was de overtuiging enkele jaren geleden ; ondertussen is de intelligentie van bijvoorbeeld  de witte mensenhaai en de tijgerhaai  buiten kijf )
Ga er maar vanuit dat dieren met een cortex (zoogdieren, vogels) de dieren zijn die zeker kunnen denken, hoewel dit denken zoals gezegd op een totaal ander niveau gezien moet worden als het denken van mensen. En dat lang niet allen meteen “genieen ” zijn …
Dieren beschikken namelijk  niet ( allemaal )  over een taalvermogen,  maar allen bezitten  een communicatievermogen.
Geïntereseerden moeten anders zeker even kijken op www.bewustzijn.net.
°
Leren 
Het leven van elk dier, van het meest eenvoudigste tot ingewikkelste schepsels, wordt door twee factoren beïnvloed: het aangeboren gedrag dat het deelt   met andere leden van dezelfde soort, en zijn vermogen door ervaring te leren.
°
Slimme hans
kluger-hans
  kluger20Hans
De gepensioneerde schoolmeester Van Osten kocht in 1900 een paard, een Arabische hengst uit Rusland. “kluger Hans “ Van Osten was ervan overtuigd dat dieren een intelligentie bezaten die gelijk was aan die van de mens en had er een groot deel van zijn vrije tijd aan besteed dat te bewijzen. Hij leerde het paard de getallen van één tot negen eerst met behulp van een rij kegels. Daarna verving hij de kegels door getallen op een schoolbord. Er werd een som op het bord geschreven, waarna het paard met zijn hoef het antwoord op de grond klopte. In korte tijd was het dier in staat tamelijk ingewikkelde berekeningen te maken.
Wetenschappelijke waarnemers stonden perplex en konden geen spoor van bedrog ontdekken. Na enige tests door een vooraanstaand wiskundige werd verklaard dat het paard het wiskundige vermogen bezat van een scholier van een jaar of 14.
Het paard en zijn eigenaar genoten overal groot aanzien, maar de wetenschappelijke wereld bleef sceptisch en een groep bekende professoren werd gevraagd het paard vijf weken lang aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Bij elke test gaf het paard het juiste antwoord op de sommen.Een van de geleerden, Oskar Pfungst, een psycholoog uit Berlijn, kreeg een inval. Zou het paard ook de juiste antwoorden geven als hij alleen de getallen kon zien? Terwijl een van de leden van het team de getallen opschreef en direct de ruimte verliet, nam verder iedereen, met inbegrip van Van Osten, achter het schoolbord plaats. Alleen het paard kon zien welke som op het bord was geschreven en wist geen enkel juist antwoord te geven.
Het paard had, veronderstelde Pfungst, gelet op vingerwijzigingen van zijn trainer of andere mensen in de ruimte. Het was in staat geringe bewegingen op te merken, zoals een miniem hoofdknikje, en de spanning te registreren die iedereen in de ruimte onderging als hij bij het correcte antwoord kwam.
Later ontdekten geleerden dat paarden (en honden) de hartslag kunnen waarnemen van iemand die in de buurt staat. Zodra het paard het antwoord dicht naderde, gaf een verhoging van de hartslag van de aanwezigen aan wanneer hij moest stoppen met kloppen.
Het verhaal laat zien hoe moeilijk het is dieren te testen om het bewijs van hun intelligentie te leveren.
°
Het testen van dierlijke intelligentie ;
Conditioneringsproef
Bij  conditioneringroeven  probeert men  aan te tonen dat een dier kan begrijpen dat de ene gebeurtenis de andere in tijd opvolgt, bijvoorbeeld dat een hond steeds voedsel kreeg als er een bel rinkelde.
Deze tests lieten zien dat ‘hogere’ dieren – vissen, amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren – (=gewervelden ) in staat zijn de opdrachten met succes uit te voeren, maar geven nauwelijks antwoord op de vraag of het ene dier intelligenter is dan het andere.
Goudvissen en haaien,  bijvoorbeeld, deden het even goed als ratten, honden en chimpansees.
Het hebben / verwerven  van een geconditioneerde  reflex  is niet hetzelfde als iets leren wat daarna intelligent wordt  gebruikt .( in het geval van  “kluger hans ” is dat heel moeilijk  te onderscheiden ) 
Iemand merkte op

Quote ” …. Vroeger hadden wij een kater en een pup. Volwassen katten vinden pups niet altijd leuk want een kat wil ook wel eens rustig slapen. De pup durfde wel de trap op maar niet naar beneden. De kater had dit opgemerkt en lokte de pup meerdere malen al mauwend en idioot doende de trappen op om daarna zelf snel naar beneden te rennen en lekker rustig in de stoel te gaan liggen. De pup al piepend en jankend bovenlatend. Als de kat alleen op een pavlof achtige manier zou kunnen leren zou het alleen maar wegkruipen bij het zien/horen van de pup. Een pup naar boven lokken heeft niets met reflex of instinct te maken …”

Een grote vraag binnen de leerpsychologie. alles hangt ervan af wat je onder denken verstaat. als dat associatief leren is, dan kunnen dieren zeer zeker denken. als je het daarentegen overdeductief redeneren hebt, dan blijken dieren achter te blijven
MAAR recent onderzoek toont ook deductieve aspecten bij sommige dieren ( bv. DeHouwer met zijn ratten-onderzoek )
°
RAT  De rat kan misschien een aanwijzing geven waarom sommige dieren intelligenter lijken dan andere. Net als de mens is de rat een generalist en een opportunist. Om in de riolen van de grote stad of op akkers in leven te blijven, moet hij het hoofd kunnen bieden aan elke gebeurtenis die de natuur voor hem in petto heeft. Hij heeft, bijvoorbeeld, een nauwe relatie met de mens opgebouwd: hij past zich snel aan allerlei menselijk voedsel aan, heeft geleerd oogsten en opslagplaatsen te plunderen, en voorkomt handig dat hij gepakt wordt.
°
Veel andere dieren, van de koala’s in Australië , tot de grondbewonende kakapo in Nieuw-Zeeland, zijn veel gerichter in hun gedrag en echte specialisten.
Ze leven in een bepaald milieu dat weinig verandert, eten altijd hetzelfde voedsel en verblijven op dezelfde plaatsen. Ze hebben weinig behoefte om zich aan veranderende omstandigheden aan te passen en tonen als gevolg daarvan zeer weinig uiterlijke tekenen van wat intelligent gedrag genoemd zou kunnen worden. Dit wil niet zeggen dat ze niet intelligent zijn: tijdens hun dagelijks leven is hier echter weinig van te merken.
°
onderscheidingstest Sommige tests, de zogenoemde ‘onderscheidingstests’, onthullen meer over de intelligentie van dieren. Bij een eenvoudige proefneming wordt dieren een reeks van overeenkomstige problemen voorgelegd, waarbij ze de overeenstemming moeten herkennen. Lukt dit, dan krijgen ze een beloning. De proef is vrij eenvoudig. Een lekker hapje word onder een van twee voorwerpen verborgen, bijvoorbeeld altijd onder het linker voorwerp  . Het dier moet geleerd worden altijd onder het linker voorwerp  te kijken om de beloning te krijgen. Heeft het dit door, dan komt de volgende test.
Het voedsel wordt onder uiteenlopende voorwerpen geplaatst, maar altijd onder het linker. De tijd die het kost voordat het dier onder het meest linkse voorwerp kijkt, is een maatstaaf voor zijn intelligentie. Ook hierbij moeten onderzoekers voorzichtig zijn met de interpretatie van de resultaten. Apen zijn uiteraard beter in het optillen van voorwerpen dan bijvoorbeeld ratten. Ook hebben ze een beter gezichtsvermogen. Apen leren sneller visuele opdrachten uit te voeren, maar ratten presteren beter bij reuktests, omdat hun reukvermogen beter  is
°

Hoe groter het brein, hoe meer zelfcontrole(= hoe vlugger aangeleerd gedrag kan worden omzeild = grotere beslissingsvrijheid en intelligentie )

eekhoorn

Nieuw onderzoek toont aan dat er een verband is tussen de grootte van een brein en de mate waarin een organisme zelfcontrole heeft. Organismen met het grootste hersenvolume zijn het best in staat om zichzelf te bedwingen.

Die conclusie trekken onderzoekers nadat ze experimenten uitvoerden met onder meer bonobo’s, chimpansees, Aziatische olifanten, vlaamse gaaien en zebravinken. In een eerste experiment verstopten de onderzoekers voedsel in een ondoorzichtige cilinder en leerden de dieren dat ze het voedsel daar konden vinden. Zodra de dieren dat doorhadden, veranderden de onderzoekers de opstelling. Nu legden ze het voedsel in een transparante cilinder. Vervolgens keken ze wat de dieren zouden doen. Zouden ze weer naar de ondoorzichtige cilinder lopen zoals ze geleerd was? Of zouden ze meer zelfcontrole vertonen en het voedsel direct uit de doorzichtige cilinder halen? Primaten met een groot brein – zoals bijvoorbeeld gorilla’s – presteerden uitstekend. Zij onderdrukten de drang om naar de ondoorzichtige cilinder te wandelen en gingen direct voor de doorzichtige cilinder. Organismen met een klein brein presteerden aanzienlijk slechter.

Een tweede experiment onderschrijft die resultaten. De onderzoekers zetten drie kopjes op tafel. Vervolgens stopten ze – terwijl onder meer eekhoorns toekeken – een snoepje onder één van de kopjes. Meestal was dat kopje A. Als de dieren drie keer op rij het juiste kopje aanwezen, gingen ze door naar de volgende ronde. Nu stopten de onderzoekers terwijl de dieren toekeken het snoepje onder kopje C. “De vraag was: zouden zij kopje A benaderen, omdat ze geleerd hadden dat daar het voedsel te vinden is of zouden zij wat ze geleerd hadden, updaten en hun voedsel op de nieuwe locatie halen?” vertelt onderzoeker Mikel Delgado. “Eekhoorns en woestijnratten waren geneigd om naar de plek te gaan waar ze geleerd hadden dat voedsel te vinden was.” Het laat zien dat ze er niet in slagen om de aangeleerde impuls te onderdrukken. “Het kan zijn dat de mate van succes in het leven van een eekhoorn net zo bepaald wordt als in het leven van mensen,” voegt onderzoeker Lucia Jacobs toe. “Namelijk door de mate waarin hij in staat is om even stil te staan en na te denken alvorens hij een beloning pakt.”

De resultaten van het onderzoek laten zien dat de dieren met het grootste hersenvolume – en dus niet het relatief gezien grootste hersenvolume – beter in staat zijn om zichzelf te remmen. Het geeft ons een nieuw inzicht in de intelligentie van dieren. Doorgaans wordt namelijk aangenomen dat de relatieve grootte van een brein een betere maatstaf is voor intelligentie dan de absolute grootte van een brein. Maar dit onderzoek trekt die aanname in twijfel. Mogelijk zegt de absolute grootte van het brein meer over de intelligentie. Hoe dat komt? Daarover kunnen de onderzoekers enkel speculeren. “Een mogelijkheid is dat wanneer de hersenen groter worden, het aantal zenuwcellen toeneemt en het brein in modules wordt opgedeeld, waardoor de evolutie van nieuwe cognitieve netwerken gefaciliteerd wordt.”

Bronmateriaal:
Brain size matters when it comes to animal self-control” – Berkeley.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Acuzio (via Freeimages.com).

 –>uw zelfcontrole verbeteren (= een boost geven ) :

De mens is niks bijzonders   I

(1) Natuurlijk zijn er verschillen  tussen willekeurig welke intelligente diersoort en de mensheid,  maar die zijn gradueel, niet principieel.
Als we iets te laat waren geweest, dan waren wij nu de bedreigde diersoort en zat de chimpansee te bedenken wat te doen tegen global warming   16-09-2008  door meneer_opinie
°

Slimme kraai vist naar eten

26 mei 2009

http://www.teleac.nl/radio/index.jsp?site=site_radio&category=1683736&nr=1683209&item=2434743 Niet alleen apen en mensen maken en gebruiken gereedschap, ook sommige kraaiensoorten doen het. De roek, een grote kraaiachtige zangvogel, maakt met gemak gereedschap om complexe dilemma’s op te lossen. Daar kwamen Engelse onderzoekers achter door roeken moeilijk toegankelijk eten aan te bieden. Een voorbeeld: onderaan een lange dunne plastic buis legden ze een emmertje met een lekkere hap voor de vogel. Een onmogelijke plek om zomaar met de snavel bij te komen. Naast deze opstelling legden ze een metalen draad. De roek hoefde niet lang na te denken. Binnen enkele seconde en zonder aarzeling pakte hij de metalen draad, boog er een haakje in en viste zo het emmertje uit de plastic buis. Allemaal bij de eerste test en zonder te oefenen.

(klik op de foto’s )
    
      
feathered apes
  

Dit type gedrag was tot nu toe alleen beschreven bij bepaalde mensapen, en bij één andere kraaiachtige: de wipsnavelkraai. En onder die wipsnavelkraaien was er maar een individu die ook zo emmertjes kon vissen, Betty. Dit opmerkelijke gedrag maakte Betty in een klap wereldberoemd. Eigenlijk is het helemaal niet zo gek dat Betty dit kon. In het wild moeten de wipsnavelkraaien namelijk ook gebruik maken van gereedschap om te kunnen overleven. Met kleine takjes en twijgjes peuteren ze in kieren en spleten op zoek naar iets lekkers. Dit gedrag is zo geëvolueerd. Je bent er als wipsnavelkraai snel geweest wanneer je niet op deze manier aan voedsel kan komen. Maar bij de roek is dit anders. Die maakt in het wild helemaal geen gebruik van gereedschap. Het feit dat ze in gevangenschap zo makkelijk problemen oplossen met gebruik van gereedschap, zegt volgens de onderzoekers iets over de intelligentie van de vogels: die doet niet onder aan die van mensapen zoals de chimpansee. Bron: EurekAlert, Proceedings of the National Academy of Sciences http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/8059688.stm  <—met video’s http://www.sciencedaily.com/videos/661227.htm     2014 Jelbert SA, Taylor AH, Cheke LG, Clayton NS, and Gray RD. 2014. Using the Aesop’s Fable Paradigm to Investigate Causal Understanding of Water Displacement by New Caledonian Crows. PLoS ONE 9(3): e92895. doi:10.1371/journal.pone.0092895 http://whyevolutionistrue.wordpress.com/2014/03/31/eureka-canny-crows-figure-out-water-displacement-to-get-noms/

°
Een eeuw of twee geleden wisten we het wel: de mensheid was iets zeer bijzonders. Zij heeft veel hersenen, cultuur, taal, maakt en gebruikt van gereedschap en is in het bezit van bewustzijn. Het kon niet anders of de mens was iets heel bijzonders en absoluut op geen enkele wijze familie van mens- of andere apen, laat staan dat er wat voor banden dan ook konden zijn met vogels of olifanten.
Helaas is dit beeld de laatste tijd nogal afgebrokkeld. Chimpansees blijken takken en stenen te gebruiken om termieten te vangen of noten te kraken. Dus gereedschap gebruiken bleek al niet zo bijzonder.
Maar de doodsklap kwam uit een andere hoek.  :
Genialiteit komt niet alleen maar voor bij apen en mensen  -ook kraaien weten soms wel raad met onbereikbaar voer in een doorzichtige buis:
°
De Caledonische kraai, een vogel nota bene, bleek niet alleen ijzerdraadjes te kunnen gebruiken, maar boog ze ook nog eens in de juiste vorm vóór gebruik. Daar sta je dan met je vuistbijl en je laptop. Onze instrumentenmakerij is geen eigenschap die ons principieel onderscheid van dieren, er is hooguit een gradueel verschil.
David Attenborough :wild caledonian crow
°
Kraaien zijn even slim als mensapen

Crows as Clever as Great Apes, Study Says

James Owen in London for National Geographic News
December 9, 2004
A crow and an orangutan
Photographs by George F. Mobley (top) and
Bates Littlehales, copyright National Geographic Society
°
Kraaien ( corvida familie ) hebben misschien meer gemeen met orang -oetangs en andere mensapen dan ooit werd gedacht …
Een studie suggereert dat beide dierengroepen dezelfde mentale werktuigen ___
zooals verbeelding en anticiperend vermogen ___gebruiken om problemen op te lossen …
°
Vogels, en kraaien in het bijzonder, zijn een stuk slimmer dan wij vaak denken. Uit onderzoek van Nicola Clayton (Universiteit Cambridge) blijkt dat ze rekening houden met de toekomst, een enorm geheugen hebben en in feite net zo slim zijn als chimpansees. En dat met zulke kleine hersentjes.
°
Apen
ANP op 05 januari ’10,
Chimpansees in Burgers Zoo in Arnhem (ANP)
– Apen zijn wèl intelligent, maar lang niet zo slim als sommige mensen denken. Hun sociale gedrag wordt flink overschat, terwijl een computermodel aantoont dat er nauwelijks een rationele gedachtegang ten grondslag ligt aan de handelwijze van apen.
°
GROOMING 
°
Dat stelt theoretisch biologe Charlotte Hemelrijk van de Rijksuniversiteit Groningen.
Hemelrijk onderzocht het vlooigedrag van apen, wat door andere wetenschappers vaak wordt opgevat als een bewijs dat apen net als mensen kunnen ‘denken’ in termen van winst, verlies en sociale patronen.Apen zouden daarvoor hun intelligentie gebruiken en heel berekenend zijn.
Volgens Hemelrijk vlooien apen echter vanzelf de dichtstbijzijnde soortgenoot, als ze bang zijn om in een gevecht te verliezen.
Het gaat nauwelijks om bewust gedrag en van bedachte ruilhandel of verzoening hoeft al helemaal geen sprake te zijn, aldus de biologe.
‘Apen vlooien elkaar omdat ze nu eenmaal andere apen willen vlooien’, aldus Hemelrijk.
Het door haar onderzoeksgroep ontwikkelde computermodel is ook geschikt om inzicht te krijgen in het groepsgedrag van andere dieren, bijvoorbeeld het zwermen van spreeuwen, aldus de Groningse universiteit.(1)
(1)
en dat geldt evenzeer voor het groepsgedrag van mensen….
Sociaal gedrag is  o.a.  mores  en  dat is  minstens  gedeeltelijk  ingebouwd in het ( in dit geval mensachtige )  universele  mentale  vermogen  .
Het heeft evengoed met EiQ( emotionele  intelligentie)als met IQ als met EQ (encefalisatie)  te maken
Verdedr heeft het alles te maken met empathie  en imitatie (–>spiegelneuronen )
°
Vooruiziend ( anticiperend )denken  /plannen 

Kunnen dieren plannen maken voor de toekomst?

°

“Planning for the future is uniquely human”: alleen mensen kunnen plannen maken voor de toekomst.

°
Dit is eigenlijk een volkswijsheid.
Iedereen weet het.
Maar deze wijsheid werd ook herhaald door psychologen (Wolfgang Köhler) en antropologen.
Maar volgens psycoloog Josep Call (directeur Wolfgang Köhler Primate Research Center) kunnen bonobos and orang-oetangs wel degelijk plannen voor de toekomst.
Het wordt pas echte planning als het om plannen voor de toekomst gaat.
Een recent experiment met bonobos en orang-oetangs liet de individuen kiezen uit verschillende tools om een tros druiven te pakken te krijgen.
Behalve het juiste gereedschap (een stok) lagen er ook controle gereedschappen (bord, kop) die wel iets met voedsel maar niet met de huidige proefopzet te maken hadden.
Nadat ze het probleem opgelost hadden, werden ze in vervolgexperimenten in de kooi binnengelaten terwijl het druiven-apparaat zichtbaar maar niet toegankelijk was.
De bedoeling was het juiste gereedschap te kiezen zonder dat ze het direct konden gebruiken.
Pas na 1 uur tot 14 uur (nachtverblijf) werden ze weer toegelaten tot de testruimte met toegankelijk druivenappararaat, maar zonder gereedschap.
De apen slaagden daarin (niet met 100% succes percentage).
Soms raakten ze de stok kwijt in het nachtverblijf.
In een verbeterd experiment waren de gereedschappen en proefopstelling niet gelijkertijd zichtbaar.
Ook dat lukte.
Ook werd de proef herhaald met ongetrainde apen die de proefopstelling nog nooit eerder hadden gezien. Twee van de vier namen de kozen de juiste tool en namen die de volgende dag mee. Om uit te sluiten dat ze honger of dorst hadden, werd het experiment herhaald met als beloning vruchtensap, terwijl ze in hun dagverblijf continue de beschikking hadden over drinkwater zodat ze geen dorst hadden. Dat lukte ook.
Een andere verbetering is dat ze het druiven apparaat konden zien zonder gereedschap. Op deze manier wordt steeds beter getest of apen echt kunnen plannen voor de toekomst. Call heeft hierover gepubliceerd (“Apes Save Tools for Future Use”) in Science 19 May 2006.
Call concludeert dat de aanzet voor plannen voor de toekomst al 14 miljoen jaar geleden is ontstaan bij de voorouders van de huidige mensapen.
°

Boze aap plant aanval op zoobezoekers uren vooraf 10/03/09 De chimpansee verzamelt de stenen terwijl hij kalm is. Een gracht scheidt Santino van zijn publiek. Enkele stenen die de woeste Santino naar de bezoekers gooide. De voorraad ligt al klaar: nu de bezoekers nog °

In de Zweedse Furuvik-zoo hebben wetenschappers opmerkelijk gedrag vastgesteld bij chimpansee Santino. Het 31-jarige alfamannetje verzamelde ’s ochtends vroeg een voorraad munitie om uren later bezoekers mee te bekogelen, meldt Current Biology. Rustig Opmerkelijk genoeg zoekt Santino stenen en andere objecten bij elkaar voor de zoo opent, in een kalme gemoedstoestand. Hij gooit de stenen pas uren later naar bezoekers, terwijl hij dominant gedrag vertoont en woest was. Mentale simulaties De Zweede onderzoeker Mathias Osvath, die de aap bestudeerde en sprak met personeel dat Santino al tien jaar verzorgt, noemt de resultaten opmerkelijk. “Het toont aan dat onze collega-primaten de toekomst bekijken op een heel complexe manier. Het impliceert dat ze een sterk ontwikkeld bewustzijn hebben, en mentale simulaties maken van mogelijke gebeurtenissen.” (sam)

°

Santino, de Zweedse Bokito

Ook chimps kunnen met voorbedachte rade rotstreken uithalen. Santino moet even binnenblijven, want hij gooit stenen naar de bezoekers van de dierentuin. Niet per ongeluk, maar met voorbedachte rade. En dat is bijzonder, want plannen en vooruitdenken zijn typisch menselijke eigenschappen. Dat verwacht je niet zo snel van een aap. Onderzoekers van de universiteit van Lund ontdekten dat de chimp ’s ochtends in alle vroegte stenen verzamelt, en die keurig op stapeltjes klaarlegt. Later op de dag, als er lekker veel bezoekers bij het chimpansee-eiland staan, gooit Santino zijn hele voorraad naar het publiek. Keileuk voor de onderzoekers, zo’n slimme aap die weloverwogen stenen verzamelt en naar het publiek gooit, maar voor de bezoekers minder gezellig. De Furuvik-dierentuin heeft dan ook besloten om de dertigjarige aap te castreren. Hopelijk houdt dat het machogedrag van de aap een beetje in toom. Het is niet de eerste maal dat chimps dit gedrag vertonen  Het is echter wel de eerste  maal  dat er van een  aantoonbare  planning vooraf sprake is

°
In Kolkata was een chimpansee het zo beu dat hij constant bekogeld werd met stenen door bezoekers van de dierentuin, dat hij wraak heeft genomen. De aap besloot om de bezoekers van de dierentuin zelf maar eens te bekogelen met stenen. Het dier verwondde hierbij een moeder en haar 6-jarig dochtertje. Het was niet de eerste keer dat de chimpansee voor opschudding zorgde in de dierentuin. Vorig jaar brak de aap het slot van zijn kooi open en ging hij ervandoor met een vrouwelijk aapje. (adv)
°
zie ook 
°
16/12/08
De mens is niet de enige die kan plannen voor de toekomst. en verrassend genoeg kunnen ook sommige vogels dat

Gaaien kunnen heel goed vooruitdenken

 22 febr.207
 Gaaien kunnen uitstekend plannen. Dat blijkt uit een Brits experiment met westelijke struikgaaien (Aphelocoma californica).
WesternScrub-Jay2003-09-18-001  Western scrub jay

De vogels wisten precies wat ze moesten doen om de volgende ochtend hun ontbijt niet te missen. Ze verstopten drie keer zoveel pijnboompitten in de kooi waar ze geen ochtendmaaltijd verwachtten. De resultaten verschijnen vandaag in het Britse wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Het elegante van het Britse experiment is dat de vogels moesten anticiperen op een gevoel: de honger van de volgende morgen die zij de avond tevoren nog niet hadden. De vogels werden in paartjes gehouden in kooien die in drie compartimenten onderverdeeld konden worden. In het middelste compartiment stond een voerbak, in het linker- en rechtercompartiment een bakje om ijsblokjes te maken. Elk vakje daarvan was gevuld met maïsschroot en diende als verstopplaats voor voedsel. In de trainingsfase leerden de vogels dat zij overdag overal konden komen, maar dat zij ’s ochtends twee uur opgesloten zaten in het linker- of rechtercompartiment. In het ene kregen zij ontbijt, in het andere niet. Overdag en ’s avonds kregen de dieren gemalen pijnboompitten, die je niet kunt verstoppen, maar meteen moet opeten. De getrainde vogels kregen ‘s avonds hele pijnboompitten opgediend. Ze aten ervan, maar begonnen ook een groot deel ervan te verstoppen in de ijsblokbakjes. Ze verstopten drie keer zoveel pitten in het compartiment waarvan zij uit ervaring wisten dat zij er zonder ‘ s ochtends honger moesten lijden. Zo bewijst de gaai opnieuw iets te kunnen wat voor uniek menselijk werd gehouden: vooruitzien. Eerder sneuvelde de exclusiviteit van gereedschapsgebruik, taal en logisch redeneren. °
Gebruik van werktuigen 
°
°
bearded monkey capucin 130227183502-large
°
Onze cultuur dan? Geen enkele diersoort die het equivalent van de Beatles of de breakdance heeft, toch? Helaas, de laatste jaren is duidelijk geworden dat bepaalde vormen van dans en handenschudden bij chimpansees in en uit de mode gaan. En bij bultruggen (walvissen) bleken nieuwe liedjes zich als een olievlek over de populatie te verspreiden. Dus ook wat cultuur betreft, is het verschil tussen mensen en dieren eerder gradueel dan principieel.Zelfbewustzijn dan? Jarenlang toch gezien als exclusief voor de mens, want persoonlijkheid, en zelfbewustzijn, dat zit in je neocortex. Dus hooguit apen en zoogdieren konden dat hebben, want de rest van het dierenrijk was niet met zo’n neocortex gezegend. Nou, van olifanten werd vorig jaar al aangetoond dat ze in ieder geval zichzelf herkennen in een spiegel en van eksters werd dat ook al aangetoond. Van chimpansees is ook al bekend dat ze zich in de situatie van een andere chimpansee kunnen inleven,(empathie )  een eigenschap die bij mensen meestal in de late peutertijd de kop opsteekt. Dus ook hier is er weer een gradueel verschil, geen principieel verschil.
°

Duiven herkennen zichzelf op televisie

Stadsduif overtreft peuter in mentale prestatie

24 juni 2008

Duiven kunnen livebeelden van zichzelf onderscheiden van oudere opnamen. Of duiven ook zelfbewust zijn, is een andere vraag.

 Hester van Santen

°

Het zijn typische reacties op de tribunes bij het EK voetbal. Je ziet de supporters kniezen, totdat ze in de gaten krijgen dat ze in beeld zijn op het grote scherm in het stadion. Ze leven op, stoten elkaar aan, lachen naar zichzelf.

Een doodgewone stadsduif kan iets dergelijks, zo beschrijven Japanse gedragsonderzoekers in het nieuwste nummer van Animal Cognition. De duiven merken het op wanneer ze live op tv zijn. Ze zien het verschil met oude opnamen van zichzelf, zelfs als de beelden met een paar seconden vertraging worden vertoond. Dat is een merkwaardige prestatie. Menselijke peuters van drie herkennen zichzelf n챠et, als een filmpje van hen twee tellen achterloopt. Koji Toda en Shigeru Watanabe namen vijf duiven onder hun hoede, van de hand gedaan door een duivensportvereniging in Tokio. Ze bouwden in hun kooien een dvd-installatie met een scherm ter grootte van een ansichtkaart. Vervolgens vertoonden ze twee soorten korte filmpjes aan de duiven: de duif hier en nu in zijn kooi, of een opname van een paar dagen geleden. Alleen hier en nu Het was al opvallend dat alle vijf de dieren konden worden afgericht om met hun snavel op een knop te drukken als ze directe beelden van zichzelf zagen, en om van de knop af te blijven als er oudere beelden werden vertoond. Maar de duiven gingen nog verder: als de livefilmpjes uit de vorige serie later nogmaals werden voorgeschoteld, reageerden de duiven niet meer. Weer pikten de duiven alleen als ze de video zagen van het hier en nu. Ook tot 7 seconden vertraagde livebeelden wisten de duiven van ‘oud’ te onderscheiden – een teken dat ze zich ook nog het een en ander herinneren. De test lijkt wel wat op een klassieke proef met een spiegel, waarover psycholoog Gordon Gallup in 1970 als eerste publiceerde. Hij gaf vier chimpansees een spiegel. Een paar dagen later verdoofde hij ze, en smeerde bij elk rode verf op een oor en een wenkbrauw. Prompt begonnen de apen zichzelf in de spiegel te inspecteren en aan hun vlekken te voelen. De spiegeltest is erg invloedrijk. Dieren die in hun spiegelbeeld zichzelf herkennen, en niet denken dat ze een soortgenoot tegenover zich hebben, wordt zelfbewustzijn toegedicht. Wat de duiven doen, is niet hetzelfde. Uit niks bleek dat de vogels zichzelf ook echt bekeken op de video, zoals de voetbalsupporters. De vogels weten wel, interpreteren Toda en Watanabe, dat wat zij op dat moment doen, overeenkomt met wat ze op het scherm zien. Maar de onderzoekers van de Keio Universiteit in Tokio vinden n챠et dat hun proef laat zien dat duiven ook een beetje zelfbewust zijn. Integendeel: ze werpen op dat de spiegeltest misschien ook geen zelfbewustzijn meet. „[Dieren] hebben mogelijk geen complexe cognitieve functies of sociale vaardigheden nodig om zichzelf van anderen te onderscheiden.” Critici Daarmee scharen ze zich in een traditie van critici van de spiegeltest. Al eerder, in 1981, speelden duiven daarin een hoofdrol. Science publiceerde toen een onderzoek van Robert Epstein uit de Harvard-groep van de bekende behaviorist B.F. Skinner. De duiven, zo bleek, konden leren om vlekjes op hun borst aan te raken, die alleen via een spiegel te zien waren. De duiven waren eerder voorzien van direct zichtbare vlekjes. Toen ze eenmaal wisten hoe die er in spiegelbeeld uitzagen, konden ze ook de plek van de onzichtbare vlek afleiden, redeneerden de gedragsonderzoekers. De duiven in het nieuwe onderzoek redeneerden op dezelfde manier, zeggen de Japanners. En dat beamen anderen. Ook cognitieonderzoeker Daniel Povinelli uit Louisiana betoogt dat de reactie van chimpansees niet duidt op zelfbewustzijn (een psychologisch inzicht dus), maar eerder op een bewustzijn van het eigen gedrag. ‘De aap concludeert niet „Dat ben ik!” maar: „Dat is hetzelfde als ik!”’, schreef hij eens in Scientific American. Dan nog blijft de vondst van de Japanners raadselachtig. Misschien kunnen duiven, waaraan doorgaans geen diepe gedachten worden toegedicht, inderdaad simpelweg afleiden dat hun gedrag hetzelfde is als wat ze op de band zien. Maar dan blijft het een mysterie waarom alleen de meest intelligent geachte, sociale dieren, slagen in de spiegeltest – voetbalsupporters niet uitgezonderd. °

Mensapen, dolfijnen en olifanten herkennen zichzelf

Voor zover bekend herkennen alleen mensapen, tuimelaars (dolfijnen) en olifanten zichzelf in hun spiegelbeeld – en zelfs lang niet altijd. Hierbij zou de herkenning stoelen op zelfbewustzijn, niet alleen op herkenning van het eigen gedrag, zoals de Japanse duivenonderzoekers Toda en Watanabe opperen. Dolfijnen roepen elkaar zelfs bij hun naam, zo toonden biologen in Schotland in 2006 aan. Iedere  Tuimelaar(Tursiops truncatus) heeft zijn eigen kenmerkende fluitje. Groepsgenoten herkennen dat en gebruiken het om de ander te roepen. Negen van de veertien testdolfijnen reageerden sterker op de fluitjes van een familielid dan op die van een vreemde. Ze draaiden hun kop vaker richting de luidspreker als zij een bekend geluid hoorden. Daarmee is de dolfijn het eerste dier naast de mens dat ‘namen’ gebruikt voor de aanduiding van soortgenoten, zo concludeerden de onderzoekers. Door geluiden met de computer na te bootsen konden ze laten zien dat de dieren elkaar niet herkennen aan het stemgeluid,( =de stem-kleur )  maar aan de specifieke variaties in toonhoogte, duur en volume.

Image26

 

  • How Smart Are Dolphins?
    How Smart Are Dolphins? These brainy marine mammals can “read,” plan ahead, and communicate in astounding ways.
°
Ekster herkent zichzelf in spiegel 19 augustus 2008
– Ekster(1) hebben hersenen met een omvang van een doperwt maar ze zijn buitengewoon intelligent.(2) Ze herkennen zichzelf in een spiegel. (3)
Dat is volgens wetenschappers een gave die is voorbehouden aan de pienterste wezens. Tot voor kort waren dat enkel de mens en de zoogdieren aap, olifant en dolfijn.
( en  sindsdien zijn daar  ook duiven  bijgekomen   )
Duitse onderzoekers van de Goethe Universiteit in Frankfurt en de Ruhr Universiteit in Bochum hebben nu echter aangetoond dat ook de ekster (Pica pica) in staat is zichzelf in de spiegel te herkennen, melden zij deze week in het online tijdschrift PLoS Biology.
Het is het eerste niet-zoogdier waarbij deze specifieke vorm van cognitieve intelligentie( zelfbewustzijn ?)is vastgesteld, aldus onderzoeker Helmut Prior van de Goethe Universiteit.
Tot nu toe werd aangenomen dat voor het vermogen tot zelfherkenning een neocortex is vereist.
Alleen zoogdieren beschikken daarover, een vogelbrein zit anders in elkaar. Blijkbaar kunnen hogere cognitieve functies zich dus ook langs andere evolutionaire lijnen ontwikkelen.
Bewijs voor de stelling kwam van onder anderen Gertie en Goldie, twee eksters die gekleurde stippen op hun keeltje kregen en een spiegel in hun kooi.
De vogels begrepen dat de vogel met stippen in de spiegel geen ander dier was maar een weerspiegeling van zichzelf. Ze probeerden met behulp van de spiegel en hun snavel de stippen van hun keel te verwijderen.
(1) De ekster is een kraaiachtige, Filmpje van David Attenborough   over  inventieve  japanse  kraaienhttp://www.youtube.com/watch?v=BGPGknpq3e0
Die beesten zijn inderdaad intelligenter dan menigeen denkt.
(2)Ze hebben ook sterke emoties . Heb ooit een ekster bij zijn net doodgereden partner zien staan. Ik heb werkelijk nog nooit zo’n afgrijselijk geklaag gekrijs gehoord. Sommige dieren waaronder de eksters hebben terdege emoties en zelfs verdriet
zie  ook –> Boerenzwaluw
(3) Ik vraag me af of herkenning in een spiegel wel zo’n uitermate goede weergave is voor “intelligentie. “? Misschien herkent een hond zichzelf ook wel , maar die is gewoon niet zo dom om daar zoveel waarde aan te hechten en vindt het doodgewoon.
Het gaat niet alleen maar  om intelligentie ( honden zijn  wel degelijk  intelligent )maar om  een  bepaalde vorm van   zintuigelijke ( in dit geval ” visuele ” )zelfherkenning Honden  herkennen  andere soortgenoten in de eerste  plaatst  door hun goed ontwikkelde reuk Wanneer de hond zijn spiegelbeeld “ziet”  , ruikt hij wel niets anders honds  dan  zichzelf …De reuk wint het Bij primaten (en beslist  bij vogels  ) is het in de eerste plaats het gezichtsvermogen dat telt –> vogels  zijn in de eerste  plaats oogdieren  
270px-   
eksterbaby
zo pas uit het nest
°
Intelligentie is niet genoeg 
Zichzelf in de spiegel herkennen, is volgens onderzoekers : een „cruciale stap voor de ontwikkeling van zelfbewustzijn” .
De spiegeltest laat zien dat een dier zijn spiegelbeeld niet interpreteert als een soortgenoot, maar als zichzelf. Het is de belangrijkste test in de gedragsbiologie om zelfbewustzijn bij dieren aan te tonen.
In het huidige experiment, kregen eksters een gekleurde sticker opgeplakt. Die zat onder de snavel, en konden zij dus alleen in de spiegel zien.
Drie eksters, voorzien van een rode of gele stip, bekeken zich in de spiegel en klauwden of pikten naar de sticker.
Twee van de drie haalden de sticker zelfs keer op keer weg, en besteedden er daarna geen aandacht meer aan.
Twee andere eksters slaagden niet voor de test. Zij zagen hun spiegelbeeld enkel als een soortgenoot, die ze aanvielen of juist het hof maakten.
Er bestaan dus  duidelijke   individuele   verschillen en talenten 
Het  zelfbewustzijn van eksters  schijnt  nogal ” variabel ” te zijn  
Dat is niets  speciaals :
ook bij mensen  zijn er verschillen in trappen van idiotie en  intelligentie 
en in sociale  vaardigheid  ( EQ  en IQ  )  ….
Primatologen betoogden al eerder dat het vermogen tot zelfbeschouwing dat de spiegeltest meet…. De noodzakelijke  basis vormt voor ingewikkelde sociale verhoudingen. Dat zou verklaren waarom  alleen  maar   intelligente/sociale dieren   voor de spiegeltest slagen
Ekster met gelesticker  (Credit: Courtesy Prior H, Schwarz A,  PLoS Biology,)

Prior et al. Mirror-Induced Behavior in the Magpie (Pica pica): Evidence of Self-RecognitionPLoS Biology, 2008; 6 (8): e202 DOI: 10.1371/journal.pbio.0060202

°
Kris Verburgh :
Een eenvoudig experiment heeft aangetoond dat ook eksters een zelfbewustzijn hebben. Onderzoekers brachten een felgekleurde vlek aan onderaan de bek van eksters (terwijl ze verdoofd waren) en namen dan waar hoe de eksters voor een spiegel de vlek probeerden aan te raken met hun poot.Dit is een belangrijke vondst, omdat zelfbewustzijn tot nu toe enkel werd waargenomen bij zoogdieren, namelijk mensen, de vier soorten mensapen (chimpansee, bonobo, oerang-oetang en gorilla) en dolfijnen en olifanten. Maar de hersenen van vogels zitten helemaal anders in elkaar dan die van zoogdieren, wat ook niet verwonderlijk is gezien de laatste gemeenschappelijke voorouder van zoogdieren en vogels zo’n 300 miljoen jaar geleden leefde. Dit onderzoek toont dus aan dat zelfbewustzijn een eigenschap is die al verschillende keren in de geschiedenis van het leven op aarde kon ontstaan.
1) 
Dat van die eksters is al een tijdje geweten 
ik heb er ooit eens over geblogd:
Dit ” nieuwe ” voorliggende  ekster-onderzoek en de nieuwere   inzichten over  zelfbewustzijn bij eksters,    is  toch wat   algemener  bekend geraakt   door  een artikel  in   de ”  Scientific American Mind”  van december 2008  , waarin men( weliswaar)  liet  uitschijnen dat het een spectaculair “nieuw “inzicht was.
Naast eksters zijn   ook  kraaien buitengewone vogels. ( zie hierboven  )Die vertonen  een zeer ver gevorderde vorm van intelligentie en, misschien nog wel interessanter,  ze zijn in staat puzzel op te lossen  en beschikken  over  een geweldige geheugen http://www.ted.com/index.php/talks/joshua_klein_on_the_intelligence_of_crows.html
°

Eksters beslissen sneller wanneer ze begluurd worden

 10 juni 2013   1

eksters Eksters die een lekker hapje gevonden hebben, laten dit natuurlijk niet graag achter. Zij schieten dan ook niet zo snel in de stress wanneer iemand dichterbij komt. Wanneer zij denken dat iemand hen begluurt, dichtbij of ver weg, besluiten zij veel sneller wat zij doen. Dat blijkt uit onderzoek. “Voor een lange tijd hadden wij het idee dat eksters op de één of andere manier weten wanneer zij geobserveerd worden,” begint Dr. Sang-im Lee, hoofd van het onderzoek, haar verhaal. “Vaak vliegen zij weg wanneer wij de vogels proberen te observeren. Wanneer wij echter indirect naar hen kijken, kunnen wij wel behoorlijk dichtbij komen zonder dat zij wegvliegen.” Hiermee ontstond het vermoeden bij de onderzoekster en haar collega’s van Seoul National University dat eksters sneller reageren wanneer mensen en eventueel andere bedreigingen zoals een kat direct naar hen kijken. Beslissen Beslissingen nemen kost tijd. Hoe snel dieren waaronder eksters in hun eigen leefomgeving beslissen, is nog niet eerder onderzocht. De onderzoekers vroegen zich af of een ekster sneller beslist wanneer mensen direct naar hem kijken. Ongeacht of hij een situatie als zeer bedreigend ervaart (waarbij hij kiest om weg te vliegen) of als minder bedreigend (waarbij hij kiest om verder te eten).

Veiligheid Dat dieren merken wanneer iemand een blik op hen werpt, is niet nieuw. Zij doen dit namelijk onderling in het sociale contact en ook als mensen hen als huisdier hebben. Als zij in het wild als prooi worden aangezien, zijn zij zich ook bewust van observatie. Eerder dachten wetenschappers dat dieren sneller reageren wanneer zij observatie als bedreigend ervaren. Nu blijkt echter dat eksters ook wegvliegen wanneer mensen op wijde afstand naar hen kijken. Daarnaast blijken de dieren sneller beslissingen te nemen; kiest de vogel om te blijven eten of vliegt hij weg voor zijn veiligheid? Stress Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat de beslissing minder snel werd genomen wanneer naderende mensen niet naar de vogels keken. Zo hopten zij eerst een stukje weg. Wanneer mensen direct naar de eksters keken, namen zij veel sneller de beslissing om weg te vliegen of verder te eten; ook wanneer mensen ver weg en dus minder ‘bedreigend’ waren. Begluurd worden is dus hetgeen waarvan eksters in de stress schieten, niet het feit dat een mens of een andere bedreiging zich op korte afstand van de vogel bevindt. Hoewel blijkt dat eksters sneller een beslissing nemen wanneer iemand hen observeert, is ook waargenomen dat zij mensen negeerden en bleven eten. Waarom de eksters bij de ene persoon die naderde en keek niet wegvlogen en bij de ander wel, is voor de onderzoekers onduidelijk. Eksters zijn dus in staat meer informatie te halen uit de manier waarop mensen hen observeren. Zo reageren zij sneller wanneer zij zien dat een bedreiging continu aandachtig naar hen staart. Mogelijk zijn dit soort vaardigheden belangrijk geweest voor de overleving omdat zij in de nabijheid van mensen leven. Hoe meer informatie beschikbaar is voor het dier, hoe korter het beslissingsproces duurt, schrijven de onderzoekers in hun paper in wetenschappelijk blad PLoS ONE.

Bronmateriaal: Magpies take decisions faster when humans look at them” – Seoul National University (via: Eurekalert.org). De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door webted (cc via Flickr.com).
°
Dieren zijn dom ?
Dieren, met uitzondering van ons eigen mensenras, werden lang voor domme eetbare zool versleten. :
Honden zijn rechtlijnig trouw; ( erzijn ook echte valserikken onder hen  )
papegaaien konden slechts nabootsen ( alex is duidelijk anders  )  en
geen enkel ander dier vertoont intelligentie.
Mens als kroon op de schepping, u kent het fabeltje wel… Ook de God uit de christelijke bijbel vertelt dat dieren er slechts zijn als instrument van de mens. Als Hij het al zegt; wie zijn wij als kroon dan?
Het antwoord is eenvoudig: zoekend en onwetend. Een kroon zijn is ook niet alles…
°
Leervermogen 
Vogels hebben niet een aangeboren talent om mooi te zingen. Nieuw onderzoek toont aan dat ze heel precies naar hun eigen gefluit luisteren om het helemaal goed te ‘tunen’. Ornithologen gebruiken vaak het geluid van een vogel om te kunnen identificeren om welke soort het gaat. Studie van de Universiteit van Californi챘 in San Francisco toont aan dat zangvogels niet zijn voorgeprogrammeerd met een specifiek geluid, maar dit tijdens hun leven ontwikkelen.
Na hun geboorte beginnen de vogels met een soort ‘fluiterig’ gebrabbel. Ze verbeteren hun zangkwaliteiten met de hulp van een leraar. Wanneer ze eenmaal een eigen geluid hebben ontwikkeld gebruiken ze dit om hun territorium af te bakenen of een soortgenoot te verleiden. Kleine verschillen in de melodie onderscheidt de ene zangvogel van de andere. En het kost ze dan ook veel moeite om hun eigen sound hun hele leven vast te houden.
Om tot deze conclusies te komen hebben de wetenschappers verschillende proeven met zangvogels gedaan. E챕n hiervan was het niet laten functioneren van het gehoor. Hieruit bleek dat na een tijdje het geluid van de vogel steeds verder afweek van het oorspronkelijke deuntje.
Volgens de onderzoekers gebruiken vogels dezelfde manieren om hun geluid te produceren en terug te horen als wij. De resultaten van hun studie kunnen hierdoor nieuw licht werpen op het onderzoek naar stotteren bij mensen.
°
TAAL   <—Intelligent  ? 
Een eenvoudige papegaaiende papegaai qua vaardigheden overeen kan komen met een kind van zes jaar. Om het maar even cru te plaatsen: een papegaai kan cognitief beter zijn dan een mentaal gehandicapte. Vanzelfsprekend zijn dit soort vermogens relatief en laat ik cruheid verder in het midden…
Onderzoek  dat duidt op een zelfbeeld bij dieren.
Zo gek is dat niet, maar ’t is wel iets waar u en ik maar weinig bij stilstaan. We beginnen bij  vissen ,  die een logisch redenerend vermogen blijken te hebben.
Een cichlide Een cichlide ( Een cichlide )

Als u ooit wel eens in een fysiek gevecht bent verwikkeld dan zult u vast wel weten dat u niet de grootste dreiging gaat uitzoeken. Als u de keuze heeft tussen een teddybeer en een grizzly dan is de kans groot dan teddy’s vel verkocht wordt. De cichlide, de vis die u hierboven op foto ziet, denk daar hetzelfde over. Mannetjesvissen gebruiken, net als de mens, een ver ontwikkelde vorm van logische redenatie om potentieële tegenstanders in te schatten. Door te kijken hoe andere mannetjes presteren tijdens een gevecht, beslissen zogenaamde cichliden bij welke opponent ze de grootste kans hebben om zegevierend naar huis te gaan. Dit type redeneren wordt onder meer geleerd door jonge kinderen. Ook is het aangetoond bij primaten en ratten, maar wetenschappers uit Californië zijn de eerste die het bij vissen hebben ontdekt. “Deze resultaten tonen aan dat vissen wel degelijk redeneren om te bepalen waar ze zich bevinden op de sociale ladder. En dat nog wel alleen door naar andere mannetjes te kijken,” aldus Russel Fernald. Cichliden klimmen in de sociale ladder door gevechten aan te gaan en van hun tegenstanders te winnen. Deze vissoort is uitgekozen omdat het gemakkelijk te bepalen is wie er verloren heeft. Bijna alle toeschouwers kozen de zwakste vis, degene die het meest verloren heeft. “Ons experiment wijst uit dat mannelijke cichliden hun kans op succes kunnen uitvogelen door louter observatie. Vanuit het evolutionaire oogpunt, bespaart de logica de vissen tijd en energie,” zo besluit Fernald “Deze resultaten tonen aan dat vissen wel degelijk redeneren om te bepalen waar ze zich bevinden op de sociale ladder. En dat nog wel alleen door naar andere mannetjes te kijken,” aldus deskundige Russel Fernald. °

Vissen nemen elkaar de maat.

30 01 2007

In the experiment, the Stanford team used a popular laboratory fish called Astatotilapia burtoni, one of many cichlid species that inhabit Lake Tanganyika in eastern Africa. A. burtoni males are extremely territorial and regularly engage in aggressive fights, the outcome of which determines who gets access to food and mates. (Image courtesy of Stanford University)
 °

Vissen hebben geen gevoelens en eigenlijk ook nauwelijks gedachten, was lang  het idee. Uit onderzoek van de Stanford Universiteit is nu gebleken dat vissen, in ieder geval mannetjes vissen , kunnen logisch  nadenken. Het gaat hier om een experiment in Afrika met ciclides, een visje met territoriumdrift. Astatotilapia burtoni. Die visjes zijn de hele dag bezig met vechten voor een hogere plek in de sociale rangorde. Het is dus handig voor hen te weten met wie ze moeten vechten om hogerop te komen. Een leuke bijkomstigheid is dat deze vissen als ze gaan vechten een zwarte streep op hun snuit hebben, die na het gevecht bij de verliezer tijdelijk verdwijnt. Dat is makkelijk turven voor de onderzoekers. Het experiment ging als volgt: één vis werd apart gezet en kon de gevechten tussen vijf andere vissen volgen. Uit al die gevechten kwam een rangorde. Onderzoekers vroegen zich af zou die eenzame vis nou weten hoe de sociale rangorde was als uitkomst van het gevecht? Ja dat wist hij, consequent zocht de vis als hij weer bij de andere was gevoegd zijn zwakkere concurent op. Die vis had dus aan observatie genoeg om te onthouden hoe de rangorde was en wat zijn plaats daarin zou zijn als hij mee gevochten had. °

Vissen  leiden geen pijn- en gedachteloos bestaan.
Door Peter Dupont
 °
Vissen, zo stelden Britse onderzoekers vast, leiden geen pijn- en gedachteloos bestaan.
Vissers  blijven het  steevast ontkennen, maar nu blijkt dat wetenschappelijk gegrond. 
Vissen hebben geen pietluttig kortetermijngeheugen maar herinneren zich alles tot drie jaar geleden, blijkt uit Brits onderzoek.
Erg intelligent zien ze er op het eerste gezicht misschien niet uit.Toch gaat er meer om in een vissenkop dan gedacht. Onderzoek wijst uit dat een vis zijn gedrag verandert door naar andere vissen te kijken, of door het verwerken van een nederlaag.
regenboogforel
°
Vis heeft eigen persoonlijkheid
Zo blijkt een stoere vis ineens een stuk minder dapper als hij een tijdje naar een schuchtere soortgenoot heeft gekeken, blijkt uit Brits onderzoek. Een vis heeft niet alleen een eigen persoonlijkheid, dit onderzoek toont aan dat vissen, net als mensen, door het leven zijn getekend.Dat dieren in karakter van elkaar verschillen is al lang bekend. Zo is de ene labrador heel anders dan de andere.
Ook de ene vis is duidelijk de andere niet, ontdekte Lynne Sneddon, onderzoekster aan de University of Liverpool.
Onder forellen bijvoorbeeld blijken er heel verschillende karakters te zijn.
Sommige individuen zijn dapper en nieuwsgierig, andere passief of terughoudend.
Die karakteristieken kunnen echter snel veranderen als ervaringen de vis leren hoe hij het best met zijn omgeving omgaat.
In elk geval helpt het sommige vissen om niet in elk aas te happen dat aan hun neus voorbijkomt.
De durvers blijven blijkbaar sneller hangen aan een vishaak.
Niet alleen benaderen en verorberen ze sneller onbekende prooien, ze eten ook meer om hun surplus aan actie te compenseren. Meer verlegen karakters houden zich ver van verdachte prooien.
Volgens Sneddon maakt haar onderzoek een eind aan de bestaande stereotypering van vissen.
“Vissen zijn niet stom, ze leren uit ervaring. Ze hebben ook geen pietluttig kortetermijngeheugen, maar herinneren zich alles tot drie jaar geleden. Biologen gaan er momenteel van uit dat vissen erg gevarieerd gedrag vertonen.”
Sneddons regenboogforellen zijn daar het voorbeeld van.
 “Sommige zijn actief, agressief, ondernemend en leren snel, andere houden zich liever gedeisd.”

De vissen blijken ook van elkaar te leren, zo meldt Sneddon in het vakblad  Proceedings of the Royal Society B,

Allereerst werden de vissen getest door een legoblokje in het aquarium te leggen. De ene vis ging binnen een paar minuten al op onderzoek uit, terwijl andere vissen tien minuten nodig hadden om zich over hun angst voor het vreemde blokje te zetten.Op deze manier werden de stoere en de verlegen forellen herkend.
Daarna werden de individuele vissen geconfronteerd met soortgenoten die groter of kleiner waren.
Uit het gevecht dat hierop volgde – forellen zijn erg territoriaal ingesteld – kon Sneddon veel leren.
Als een dappere vis een gevecht verliest, is hij daarna een stuk minder stoer. Verlegen vissen die een gevecht wonnen, werden juist stoerder. Het zijn dus net mensen: ook vissen ontwikkelen een persoonlijkheid aan de hand van de belangrijke momenten in hun leven.
Wat blijkt echter nog ?  ;
Verlegen vissen die geregeld een gevecht hadden gewonnen, waren later veel actiever en nieuwsgieriger bij een legobombardement.
Dappere vissen die geregeld hadden verloren, werden dan weer voorzichtiger.
°
In een tweede experiment konden de vissen een soortgenoot zien reageren op de legoblokjes.
Dappere vissen werden voorzichtiger na het observeren van een voorzichtige vis.
De lafbekjes bleven na observatie van een dappere vis even voorzichtig.
Sneddon denkt dat ze geen heil zien in het kopiëren van een dominante soortgenoot waar ze het toch nooit tegen kunnen halen
°
‘Dolfijn dommer dan goudvis’
Gepubliceerd op maandag 21 augustus 2006
Dolfijnen mogen niet langer worden gezien als slimste dier op aarde.Dit stelt een Zuid-Afrikaanse onderzoeker, zijn studie laat zien dat de dolfijn niet is opgewassen tegen een taak zo simpel dat een goudvis het wel kan.Paul Manger, de onderzoeker, gaat zelfs nog verder en stelt ook dat walvissen dommer zijn dan de gemiddelde goudvis. Volgens de wetenschapper is de belangrijkste functie van een groot brein eerder warm blijven in koud water, dan dat het een teken van intelligentie is.
°
Dolfijnenbrein
° De mens gaat er al jaren vanuit dat dolfijnen tot de slimste soort van het dierenrijk behoren, ook het formaat van de hersenen speelt hierbij een rol. Daarom ontmoette Manger nogal wat kritiek op zijn studie.
Hij is echter overtuigd van zijn gelijk: “Al jaren denken we dat een groot brein verband houdt met intellect. Daarom stellen we ook dat dolfijnen slim zijn. Waar we de fout ingaan is dat we niet beseffen dat er verschillende soorten hersenen zijn. Als je naar de structuur van een dolfijnenbrein kijkt, dan zie je dat het niet gemaakt is om informatie te verwerken”.Manger is als neuro-etholoog bijzonder geïnteresseerd in de evolutie van de hersenen. “Het probleem is dat mensen denken dat alle hersenen hetzelfde zijn. Dit is niet waar. In een dolfijnenbrein zit veel bindweefsel en maar weinig neuronen. Dit maakt de dolfijn ongeschikt om te denken, maar wel uiterst geschikt om als zoogdier de temperatuurverschillen van de oceanen te lijf te gaan.”
IJzersterk geheugen
° Dr. Lance Barrett-Lennard, hoofd van een van de grootste aquaria in Canada is het geheel oneens met Manger.
Hij laat de hersengrote buiten beschouwing en kijkt voornamelijk naar de praktijk. Hij vindt datdolfijnen allang hebben bewezen sociaal intelligente dieren te zijn die een netwerk aan contacten om zich heen verzamelen. Verder hebben ze een ijzersterk geheugen. Ze weten precies welk voedsel waar te vinden is.”Een dolfijn kan de hersenomvang van een walnoot hebben, maar het beest leidt een uiterst complex en sociaal leven. Ze weten precies wie hun vrienden zijn, dit binnen een hiërarchisch bestaan vol met loyale omgangsnormen.”
°
Doosje
° Manger laat weten dat zijn eigen studie naar het gedrag van dolfijnen alleen maar onderbouwend is voor zijn huidige denkbeelden, ook al weet hij dat hij tegen zere schenen schopt.“Als je welk beest dan ook in een doosje stopt, hij springt er altijd uit. Zelfs een goudvis waarvan de kom te vol is, gaat uiteindelijk proberen zijn leefomgeving te vergroten. Een dolfijn zou zoiets nooit doen. In de aquaria waar ze gehouden worden zit hooguit een rand van tien centimeter en het volgende aquarium begint alweer, toch springen ze er nooit uit. Waarom niet? Het komt gewoon niet op in hun simpele geest”.“Ze springen door hoepels omdat ze weten dat ze daarna gevoerd worden. Dit lijkt me meer het gedrag van een simpel roofdier in plaats van een belezen denker. De kunstjes die ze aanleren zegt iets over de intelligentie van de trainer, niet over die van het dier”.Links:
  • Wees eens lief voor de goudvis
  • Dolphin Research Center

    Vissen zijn slimmer dan we denken

    Dat sommige dieren, zoals de uil en de vos, een reputatie hebben slim te zijn is bekend. Maar van vissen hebben wij doorgaans geen hoge dunk. Ten onrechte, zo schrijft de Sunday Telegraph, want de goudvis blijkt bijzonder intelligent te reageren als hij zich bedreigd voelt.Stereotiep beeld Tot die conclusie komt dr. Mike Webster een bioloog die is verbonden aan de Schotse St. Andrews universiteit.
     “Veel mensen hebben een stereotiep beeld van een goudvis als een dier met een geheugen van drie seconden, maar daar klopt niets van” zegt hij.
     “Vele vissoorten zijn in staat tot dezelfde intellectuele prestaties als ratten of muizen.” ° Experimenten Webster ontdekte dat op grond van een aantal experimenten waarbij hij naging hoe kleine vissen erin slagen te ontsnappen aan grote en gevaarlijke soortgenoten. Wanneer een vis in een bad door middel van een doorzichtig plastic scherm werd gescheiden van zijn school en er geen gevaar dreigde, deed het dier zijn eigen zin. Maar als er in dat bad een gevaarlijke vis werd gezet, deed de kleine vis na wat de rest van de school deed om aan dat gevaar te ontsnappen.Sociaal leergedrag Een en ander bewijst volgens Webster dat de visjes vertrouwen op sociaal leergedrag en dat ze op basis daarvan beslissingen nemen om te overleven. En dergelijk “sociaal leren”, aldus de bioloog, wordt normaal gesproken beschouwd als een menselijke eigenschap.
    (belga/tdb)
    31/08/08
°

Zelfbeeld herkennen? Hoe valt eigenlijk te zeggen of mens of dier een zelfbeeld heeft? Eén van de mogelijke signalen is zelfherkenning. Als u in een reflecterend object kijkt, men neme een spiegel, en u heeft geen flauw idee wie die dame of kerel is die zo dom staat te kijken, dan is de kans groot dat het matig met uw zelfbeeld is gesteld. Aziatische olifanten zouden het in dat geval stukken beter doen. De mastodonten weten zichzelf namelijk prima te herkennen, blijkt uit een onderzoek op drie olifantenwijfjes uit de Bronx zoo van New York. Een PDF van de studie vindt u via deze link. Vanzelfsprekend zijn het niet alleen olifanten die tekenen van een zelfbeeld vertonen. Ook Dolfijnen, mensapen (het kon uw buurman zijn) en andere onderzochte vissen vertonen hetzelfde patroon. Dumbo geen dombo De pratende olifantZelfbeeld hebben, dus begrip van de omgeving, betekent ook communicatie. De huisdierenliefhebber zal weten dat katten, honden of vogels met elkaar ‘praten’. Het gaat natuurlijk om (voor ons) onverstaanbare klanken, maar dat maakt het niet minder een taal. Daar houdt het echter niet bij op. Wat dacht u van een olifant die echt kan praten, in mensentaal? Een Zuid-Koreaanse dikhuid was de eerste waarvan dit officieel werd geregistreerd. U ziet het bewuste dier links op foto.


 ….In Zuid-Korea is een olifant gaan praten. Goed, nee, zitten en omdraaien zijn enkele van de acht Koreaanse woorden die Kosik, een 16-jarige Aziatische olifant, kan zeggen. De mannelijke dikhuid uit de dierentuin van Everland, het grootste amusementspark van Zuid-Korea, begon twee jaar geleden al menselijke klanken uit te stoten. De olifant doet dat door zijn slurf in zijn bek te stoppen en die tijdens het uitademen heen en weer te schudden. De directie bracht het nieuws over de pratende olifant niet eerder naar buiten uit angst dat het belachelijk gemaakt zou worden, meldde de krant The Hankyoreh vrijdag. Een hoogleraar bevestigde onlangs echter dat de klanken van het dier bijna helemaal overeenkomen met de stem van zijn verzorger, die Kosik al tien jaar begeleidt. Deskundigen hadden al geaccepteerd dat olifanten geluiden kunnen na-apen, nadat was gebleken dat een Keniaanse olifant het geluid van een vrachtwagen kon nadoen. Kosik is volgens de dierentuin ten zuiden van Seoul echter ’s werelds eerste olifant die de stem van een mens imiteert. Wetenschappers weten nog niet of de olifant ook begrijpt wat hij zegt. ”


De truckende Keniaanse olifant ( De truckende Keniaanse olifant ) °

Olifanten kunnen beter tellen dan mensen

Olifanten kunnen beter tellen dan mensen. Dat blijkt verrassend uit een Japans onderzoek waarbij tientonners uit de zoo van Tokio deelnamen aan een wiskundig experiment.Chinese vrijwilligers gooiden voor de ogen van de olifanten tegelijk appels in een mand, soms wel drie of vier tegelijk. Vervolgens was het benieuwd afwachten of de dieren er de mand met het meeste fruit zouden uitpikken. En jawel, in 74 procent van de gevallen gebeurde dat. De Aziatische olifant Ashya haalde zelfs een verbluffende 87 procent.Het experiment werd gefilmd, zodat mensen even later precies dezelfde test onder ogen kregen.
En wat bleek?
Zij haalden amper een scoringspercentage van 67 procent. “Het was best een moeilijke test”, geeft onderzoekster Naoko Irie toe. “Zelfs ik raakte in de war toen ik de appels in de mand liet vallen.” (svm)
22/08/08
Het  zijn natuurlijk   anecdotische gegevens  / er zal wel heel wat variatie bestaan  in deze vermogens  (zowel bij mensen als bij olifanten  )
bronnen  ;

 °

Onze rekenvaardigheid  is  aangeboren Iedereen kan tellen voor hij kan spreken Je hoeft geen getallen te leren benoemen  om te kunnen tellen. Dat blijkt uit een Britse studie naar de wiskundige prestaties van Aboriginal-kinderen die alleen woorden kennen voor de hoeveelheden ‘één’, ‘twee’ en ‘veel’. We zien de wereld al van bij onze geboorte in aantallen, net zoals we de wereld meteen in kleuren waarnemen. Zelfs wie een taal spreekt waarin geen woorden voor getallen bestaan, kan rekenen. Britse en Australische wetenschappers onderzochten het rekentalent van 45 Australische kinderen tussen vier en zeven jaar. De ene helft woonde in afgelegen gebieden en sprak Warlpiri of Anindilyakawa, Aboriginaltalen waarin maar een beperkt aantal woorden voor getallen bestaan. De andere helft woonde in Melbourne en sprak Engels. De onderzoekers van het University College in Londen waren benieuwd of de kinderen van inheemse Australische stammen ondanks hun beperkte taal de betekenis van grote hoeveelheden begrepen. Ook Veel  bantu talen hebben ook geen woorden voor getallen. Maar een mtu weet heel precies hoeveel geld hij terug moet krijgen als hij betaalt. De waSuahili hadden wegens hun handel met arabische kooplieden getallen nodig, en in hun taal, kiSuahili, heeft dan ook voor de ontbrekende getallen de arabische woorden geannexeerd.  De meeste bantu talen hebben ook alleen woorden voor rood, zwart en wit. Maar ze zijn niet kleurenblind. Andere kleuren worden omschreven als ‘kleur als gras’, ‘kleur als zee’ enz. Tegenwoordig worden meestal de engelse woorden gebruikt: bulu, grini enz. Relatie Het onderzoek vond plaats, omdat sommige wetenschappers geloven dat er een relatie bestaat tussen taal en wiskundig vermogen van mensen. Als iemand het woord ‘vijf ‘ niet kent, kan diegene ook geen vijf voorwerpen tellen in gedachten, zo luidt hun theorie. Die stelling is op zich aannemelijk. Zo is het voor de meeste mensen erg moeilijk om in 챕챕n oogopslag (dus zonder getallen te gebruiken) te bepalen welk aantal groter is: XXXXXXX of XXXXXXXXX. Toch is het mogelijk om het onderscheid te maken zonder de woorden voor getallen te kennen, zo bewezen de Aboriginal-kinderen. De resultaten zijn deze week gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.
Ze lieten kinderen uit beide groepen  een aantal voorwerpen zien die op een mat lagen en vroegen hen het aantal te kopiëren. Dit lukte beide groepen foutloos. Vervolgens werd de hoeveelheid voorwerpen uit het zicht van de kinderen uitgebreid en stelden de onderzoekers dezelfde vraag. Opnieuw lukte het alle kinderen de opdracht correct uit te voeren. Bij de meest ingewikkelde opdracht sloegen de onderzoekers twee stokken een aantal keer tegen elkaar en moesten de proefpersoontjes een overeenkomend aantal voorwerpen aanduiden. Ook dat vormde voor beide groepen geen enkel probleem. Tijdens hun experimenten legden ze bijvoorbeeld vijf muntjes op tafel. Daarna bedekten ze de muntjes en vroegen ze de kinderen om zelf een even grote hoeveelheid munten neer te leggen. Dat bleek geen enkel probleem voor de proefpersonen, die vier tot zeven jaar oud waren. Geluiden “Het overtuigendste resultaat kwam uit een test waarbij de kinderen een aantal geluiden te horen kregen en daarna een gelijk aantal kralen op een telraam moesten verschuiven”, verklaarde hoofdonderzoeker Brian Butterworth tegenover Discovery. “Het is onmogelijk om dat te doen met visueel geheugen. De kinderen moeten op dat moment in hun hoofd een mentaal beeld oproepen van het getal.” Volgens Butterworth bewijst zijn studie dat het vermogen om te tellen is in de genen van de mens zit. Volgens de onderzoekers bewijst de test ook  dat woorden voor getallen niet noodzakelijk zijn om te kunnen tellen  . “We moeten af van de gedachte dat we woorden nodig hebben om getallen en simpele sommen te beschrijven. De prestaties van de Aboriginal-kinderen suggereren dat we een aangeboren systeem hebben om getallen te herkennen en weer te geven.” Toch zijn er uitzonderingen. Van kinderen met dyscalculie bijvoorbeeld zijn er aanwijzingen dat hun rekenstoornis aangeboren is, dus dat ze al van bij hun geboorte moeite hebben met rekenen. bronnen  Eos /Vermogen om te tellen lijkt aangeboren (c) NU.nl/Dennis Rijnvis large-486047

Als ik het artikel lees dan zie ik geen bewijs dat tellen aangeboren is : Het experiment met de muntjes kan je ook verklaren met visueel geheugen en het daarna reproduceren van het onthouden plaatje, het experiment met de geluiden kan je verklaren met audiotief geheugen en het daarna afspelen van het ‘deuntje’ en voor iedere toon een kraaltje geven. Maar misschien dat het orginele onderzoek de conclusie beter onderbouwt  ? 

°
De mens is niks bijzonders   II
°
Communicatie  ?  is zeker niet zeldzaam bij dieren en van verschillende soorten is duidelijk dat ze redelijk gecompliceerde boodschappen aan elkaar door kunnen geven. Toegegeven, het zullen nooit Shakespeares worden, maar het begin is er, dus ook hier kunnen we niet van een principieel verschil spreken. ° Hersenen en intelligentie dan.
Tja, toen bleek dat niet alleen dolfijnen, maar ook vrouwen relatief meer hersenen hadden dan mannen, kon dat criterium ook niet meer gebruikt worden. Het moest gaan om de kwaliteit, niet om de kwantiteit. Afgaande op de uitspraken en meningen van heel veel mensen, denk ik dat we over de kwaliteit maar niet al te optimistisch moeten zijn.
Bovendien, hoe meet je de intelligentie van dieren? (2)
Neem het volgende citaat van Douglas Adams uit zijn boek Hitchhikers guide to the galaxy eens in overweging:
Mensen achtten zichzelf veel intelligenter dan dolfijnen omdat ze Manhattan gebouwd hadden, naar de maan geweest waren en zowel geld als buskruit hadden uitgevonden, terwijl de dolfijnen alleen maar ronddartelden in zee. Dolfijnen achtten zichzelf veel intelligenter dan mensen vanwege precies dezelfde redenen.Enige bescheidenheid zou ons niet misstaan
Opmerking  1;-
Vermoedelijk berust   het graag aangehangen    menselijke  superioriteitsgevoel   op een  zeer wankele basis   .
Immers  ….de rationele verklaringen die we voor ons eigen gedrag plegen aan te voeren zijn meestal  niet meer dan achterafredeneringen over autonome processen in het onbewuste die beslissingen voor ons maken.
(2)(Mr.Opinie )  Je kunt intelligentie  pas goed beoordelen als er  taal aanwezig is   en om taal te ontwikkelen heb je intelligentie nodig.
Mijn hypothese is dat mannen wellicht steeds ingewikkeldere liedjes moesten zingen om een vrouw te krijgen (een beetje als de zingende  bultrugwalvissen). Op die manier kunnen intelligentie en taal zich hand in hand ontwikkelen.En echt, sexuele selectie is heel direct, het kan haast niet directer. je kunt nog zo’n goede jager en verzamelaar zijn, als de vrouwen je niet zien staan, geef je je genen niet door.
°
Wat is er zo  speciaal en uniek  aan de mens ?    
°De oorsprong van het “denken” ? Samenvatting presentatie van:  Marcel Roele  Sociobioloog en wetenschapsjournalist  NVRD Jaarcongres ‘Cogito Ergo Sum. Ik denk dus ik besta.’ Nijmegen 25 november 2004
°

Ze vreten energie en produceren enorme hoeveelheden afval: hersenen. Bij een mens meteen gemiddeld denk- en bewegingspatroon gaat een kwart van de calorieën en andere voedingsstoffen naar het brein. Bij een hond is dat maar tien procent en bij een lancetvisje nul procent. Zo’n duur orgaan als het menselijk brein kan in de natuurlijke selectie alleen ontstaan als het nut heeft. Als je de film van drie miljard jaar evolutie versneld afspeelt, zie je een race naar hogere  intelligentie. Een zeekomkommer heeft geen zenuwstelsel – laat staan hersenen – maar alleen een rijtje zenuwcellen (neuronen), waaronder eentje om de kieuw in te trekken,eentje voor onaangename en een andere voor onaangename sensaties. Een lancetvisje heeft een zenuwstreng met een paar honderd neuronen die eindigt in een knopje.  Het beest heeft geen kop, ogen of ledematen. Een mier heeft dat allemaal wel en bezit zo’n 50 duizend neuronen.  ° De octopus is de intellectueel onder de ongewervelde dieren met 170 miljoen neuronen. De mens bezit er zo’n 100 miljard. Verder zitten in onze hersenpan zo’n 900 miljard gliacellen. Zij zijn de butlers van de denkende cellen. Ze schuiven een fauteuil aan waarin de neuronen zich kunnen nestelen(bij mensen met multiple sclerose wordt die stoel weggevreten, waardoor verlammingen ontstaan), brengen berichtjes, eten en drinken op een presenteerblaadje en voeren het afval af. Het serieuze denkwerk verrichten we met de neocortex – een hersendeel dat eigenlijk  alleen bij zoogdieren en vogels tot ontwikkeling is gekomen. Bij een relatief dom zoogdier zoals de egel bestaat 16 procent van de hersenen uit neocortex; bij de mens 80 procent. Er zijn dieren met een groter brein dan de mens; een olifant bijvoorbeeld heeft zes kilo hersenen en een mens krap drie pond. Maar grote beesten hebben altijd extra hersenen nodig om het grote lijf te besturen en overal gevoel te hebben. Er is een formule om te corrigeren voor lichaamsgrootte en te beoordelen of een soort relatief veel hersenen heeft – die heet het encephalisatie quotient (EQ). Een miereneter scoort dan 0,5; een hond1; een olifant krap 2; een chimpansee 3 en een mens ruim 4. Tegenwoordig heeft het gemiddelde zoogdier een EQ van 1, maar 65 miljoen jaar geleden was dat 0,3. Niet alleen wij zijn slimmer dan onze verre voorouders, maar bijna alle moderne beesten. Een nieuwe soort kan alleen een plaatsje verwerven in de natuur als ze innovatief is en dat betekent heel vaak dat ze ook slimmer is dan oude soorten.Maar het is geen wet van Meden en Perzen dat een nieuwe soort slimmer is dan haarvoorgangers. De verre voorouders van onze lintworm moesten in de boze buitenwereldoverleven en daar hadden ze een (weliswaar heel primitief) breintje voor nodig. In onze darmen hoeven ze niet te denken en daarom hebben ze letterlijk hun verstand verloren. IN de natuurlijke selectie wordt alles wat overbodig is weggegooid. Dat kan zelfs in de loop van een dierenleven gebeuren. Jonge zeepoliepen zwerven en hebben een pak neuronen nodig om te overleven. Volwassen hechten zich aan een steen en filteren de rest van hun leven het voorbijstromend zeewater. Een brein is niet meer nuttig als je eenmaal gesettledbent. Ze gooien hun hersenen niet weg; dat zou zonde zijn. Ze eten ze op.Mensen verliezen in de loop van hun leven ook heel wat hersencellen, maar paradoxaal genoeg maakt ze dat alleen maar slimmer. Enkele jaren voor het uitbreken van de puberteit begint een golfbeweging van de achterhoofd naar het voorhoofd waarbij‘overbodige’ hersencellen afsterven. Dit proces beperkt de plooibaarheid van het brein(het bemoeilijkt bijvoorbeeld het vloeiend leren spreken van een nieuwe taal), maar zorgt ook voor een meer gestructureerde denkwijze. Midden in de puberteit vinden sloopwerkzaamheden plaats in het meest beschaafde deel van de menselijke hersenen, de prefrontale cortex, wat er (samen met de gierende geslachtshormonen) sterk toe bijdraagt dat pubers zo lastig zijn.  Sommige van hun hersendelen zijn tijdelijk gesloten wegens verbouwing. Als het volwassen brein eenmaal klaar is, sterven hersencellen geleidelijk af door aftakeling. Zolang als de mens niet zo oud wordt als Methusalem blijven er echter voldoende cellen over om de intelligentie op peil te houden. Mits de Alzheimer niettoeslaat, want dan wordt het brein vrijwel op dezelfde manier afgebroken als het ooit is opgebouwd. In de eerste vijf levensjaren nemen het aantal neuronen en het aantal verbindingen tussende neuronen alleen maar toe. Langzaam rijpen het cerebellum en de basale ganglia – die we gebruiken voor ingewikkelde motorische handelingen, zoals veters of een stropdas strikken, zonder dat we nou precies uit kunnen leggen hoe we die uitvoeren. De gebieden van Broca en Wernicke komen tot wasdom en daardoor leren we spreken. De hippocampus gaat pas echt goed werken als we een jaar of vier zijn; daardoor hebben we geen bewuste herinneringen aan onze vroegste kindertijd. Vervolgens komt er communicatie tussen de hippocampus en de prefrontale cortex tot stand en dat is cruciaal. Iedere gazelle kan leren dat een leeuw gevaarlijk is en dat in gindse doornstruik vaak een luipaard loert, maar een kleuter kan bovendien onthouden wanneer hij een leeuw of  luipaard heeft gezien en hoe hij heeft geleerd dat die beesten gevaarlijk zijn. En hij kan dat zelfs onder woorden brengen. Het menselijk bewustzijn is geboren. Cogito ergo sum, zei René Descartes – ik denk dus ik ben. En daarmee bedoelde hij het bewuste denken. Daar doen we niet zoveel aan: 99 procent van de processen in onze hersenen is onbewust. Niet alleen de regulatie van lichamelijke processen zoals de spijsvertering en de hartslag, maar ook aangeleerde automatismen, zoals autorijden, voetballen, tennissen, piano spelen enzovoort. Het bewustzijn kan hooguit vooraf een voornemen formuleren. “Ik ga op de backhand van de tegenstander spelen,” bijvoorbeeld.  Op het moment dat de bal op je afkomt, moet je zo snel reageren dat het bewustzijn dan niet meer in actie kan komen. Het inschakelen van het bewustzijn verloopt namelijk tamelijk traag: het kost een achtste van een seconde. We zien ons bewustzijn graag als de manager van onze hersenen die alle belangrijkebesluiten neemt. Maar het bewustzijn is meer de woordvoerder van een Poolse landdag  van hersendelen. Dehypothalamus en hypofyse vertolken onderbuikgevoelens van woede, angst of verliefdheid. Een coalitie van amygdala en prefrontale lob maant tot voorzichtigheid en trouw aan onze commitments, vrienden en partners. Derechterhersenhelft is doorgaans wat pessimistischer dan de linker. Het bewustzijn heeft de taak het besluit onder woorden te brengen.Het bewustzijn is er niet om ons inzicht te verschaffen in onze denkprocessen ofbeweegredenen; het is er om anderen te overtuigen – het is the great communicator. Mensapen, dolfijnen en olifanten hebben een rudimentair bewustzijn: ze weten dat ze sterfelijk zijn en herkennen zichzelf in de spiegel bijvoorbeeld. Veel dieren hebben een primitieve taal waarmee ze hun emoties uiten en elkaar waarschuwen voor gevaar of naar voedselbronnen lokken. Chimpansees doen hun jongen voor hoe ze met een steen noten moeten kraken en vouwen de vingers van het kind op de juiste manier om de steen. Wij mensen hebben onze hersenen verder ontwikkeld om elkaar een hele mondelinge gebruiksaanwijzing te geven – van een werktuig, maar bijvoorbeeld ook van de manier waarop je het beste kunt samenwerken aan een bepaalde taak. Wij zijn de enige dieren die onderwijzen en vergaderen. Ons bewustzijn maakt ons tot onderdeel van een collectief brein dat gedachten en uitvindingen van eeuwen geleden onthoudt en innovaties pijlsnel doet circuleren. De meest opvallende prestatie van dat collectieve brein is dat wij mensen de natuurlijke kringloop hebben doorbroken. De leeuwen in de Serengeti zijn gemaakt van dode gazellen, de gazelen van gras en het gras van de poep en karkassen van leeuwen en gazellen. De natuur bepaalt het tempo van de kringloop en hoeveel gras, gazellen en leeuwen er zijn. Als wij deel uit zouden maken van zo’n kringloop, zouden er in heel Nederland maar een paar duizend mensen kunnen leven. Onze samenleving bestaat doordat het collectieve brein heeft geleerd om in een onnatuurlijk tempo voedsel, kleding, gebruiksvoorwerpen enzovoort te produceren. Tot het moment waarop we hebben uitgevonden hoe de resten van al die producten in een even onnatuurlijk hoog tempo weer in de kringloop worden opgenomen, zitten wij met afval. Het voorlopig resultaat van de evolutie van het menselijk bewustzijn is niet zelfkennis; het is afval.

°
Intelligentie bij dieren

Zelfbewustzijn

Natuurlijk volgt een kip geen cursussen in het hoenderhok. En natuurlijk houdt een aap geen voordracht over bomenklimmen. Maar toch zijn dieren niet dom. Ze kunnen eenvoudige problemen oplossen, zelfs talen aanleren.
Dieren kunnen  communiceren
moederstem  Terwijl een wilde eendenmoeder haar legsel uitbroedt, praat ze al tegen haar nog in het ei zittend kroost – en ze praten terug. Ze begint het gesprek ongeveer 17 tot 19 dagen nadat ze haar eieren heeft gelegd, juist wanneer het embryokuiken zijn kop in de luchtkamer aan het uiteinde van het ei steekt. De jongen leren zo al enige tijd voor het uitkomen de eendenroep van hun eigen soort en, wat belangrijker is, de stem van hun moeder te herkennen. Direct na het verlaten van het ei reageren ze dus al op haar roep.
Deze les is belangrijk, want eendenkuikens blijven niet in een beschermd nest, maar moeten al direct op pad achter hun moeder aan. Om niet te verdwalen of ten prooi te vallen aan altijd op de loer liggende roofvijanden, moeten ze weten hoe ze hun moeder snel kunnen vinden. Geluid is hier de oplossing en het stemgeluid van hun moeder overstemt alles. Het geluid van de moeder is zelfs nog belangrijker dan hoe ze eruit ziet.
Dolfijnen kunnen een bepaalde spraakkunst aanleren. Zij kunnen bijvoorbeeld het verschil leren tussen de zinnen ‘Breng de rode frisbee bij het mandje’ en ‘Breng het mandje bij de rode frisbee’.
En mensapen kunnen gebarentaal aanleren en ermee ‘praten’.
Papegaai Alex kon 50 voorwerpen herkennen en benoemen. En ook zeven kleuren en vijf verschillende vormen.
Hij kon tot zes tellen en begrippen als ‘gelijk-verschillend’, ‘groter-kleiner’ en ‘geen enkel’ uit elkaar houden. Daarom noemde men  Alex makkelijk een ‘slimme’ papegaai. En wat te denken (met ons brein) van sommige dieren die zonder problemen hun weg terugvinden?
Ze kijken niet op de kaarten, maar ‘lezen’ wel de sterren en de zon. Of ze ‘voelen’ de weg via het magneetveld van de aarde.
Nog andere dieren ruiken de weg of maken van hun omgeving in hun brein zelf een soort landkaart, die ze de volgende keer dan kunnen gebruiken…
 
Bonobo’s (mensapen)
proberen zo stil mogelijk over de grond te bewegen. Om de roofdieren niet op te schrikken. En ze leggen zelf wegwijzers aan. Door twijgjes van planten van een bepaalde soort af te knijpen en ze als een wegwijzer net voor of na een kruispunt in het oerwoud neer te leggen. Bonobo’s schijnen ook een bepaald gevoel voor humor te hebben.
Practical jokes en dat soort dingen.
Volgens mij gaat er meer in dat Bonobo brein om dan wij ons voorstellen.
Dieren ‘leren’ ook heel snel van elkaar. 
Als één dier plots iets ‘heel slims’ heeft ontdekt, doen de andere het meteen na.
Zo bijvoorbeeld ;  Mezen onderzoeken graag nieuwe voedselbronnen en leren van elkaar nieuwe manieren om voedsel te vinden. Zo bleken Koolmezen en Pimpelmezen in 1950 in Groot-Brittannië van elkaar te leren hoe ze de dop van de melkflessen konden open prikken,
Blue tit and milk bottle
Britse melkboeren  stonden  in 1950  voor een raadsel.
Ze zetten ’s morgens vroeg volle melkflessen op de stoep van hun klanten. Maar die vonden hun flessen met kapotte doppen en een stukje ‘leeggedronken’. De daders werden ontdekt: het waren staartmezen. (pimpelmezen )
Eén van hen was er in geslaagd om de dop van een fles los te peuteren om de bovendrijvende room op te drinken.
°

Blue tits, pictured, are said to have a collective consciousness.

Blue tits are said to have a collective consciousness. Birds in the UK taught themselves to break into milk bottles and drink the cream from the top, pictured. Similar groups of the same species exhibited the same skills in other countries throughout Europe and Asia. This was despite the groups never meeting

Read more: http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2509971/Are-PSYCHIC-Scientists-believe-animals–including-humans–collective-consciousness.html#ixzz2yiRTpCJy

En de andere mezen ( ook van andere soorten ) uit de buurt hadden dat trucje ook snel aangeleerd. Om in leven te blijven moeten de dieren zich soms van hun ‘slimste’ kant laten zien om bij voedsel te kunnen komen.
R Sheldrake geeft natuurlijk  een andere  overbodige  pseudo-wetenschappelijke   “verklaring”  net zoals dat  geval  met de aardappel-etende   japanse makaken
°
A similar phenomenon was observed among Japanese macaques learning to wash sweet potatoes, pictured,
Deze Japanse makaak heeft geleerd een zoete aardappel eerst te wassen
About half a century ago, a juvenile Japanese macaque developed sweet-potato washing on the island of Koshima. The habit spread to the rest of the population. None of these monkeys is still alive today, but their descendants are still washing potatoes.

http://www.nature.com/nature/journal/v399/n6737/full/399635a0.html

Het is  ondertussen   meteen ook  duidelijk geworden dat dit leervermogen ook de basis  vormt  van “cultuur”  overdracht

Koolmees jaagt in noodgevallen op vleermuizen’ http://www.vogelwerkgroepneede.nl/zangvogels/koolmees.htmhttp://www.suyderoogh.nl/t10001.htm  This pipistrelle bat has had its head pecked open by a great tit (Image: Péter Estók) This pipistrelle bat has had its head pecked open by a great tit (Image: Péter Estók) VIDEO http://brightcove.newscientist.com/services/player/bcpid1873822884?bctid=37869012001 9 september 2009  – Koolmezen(Parus major) jagen in periodes van voedselschaarste op vleermuizen die een winterslaap houden. Dat hebben wetenschappers ontdekt in Hongarije Onderzoekers van het Max Planck Instituut voor Ornithologie observeerden twee winters lang het gedrag van koolmezen in het Bükk-gebergte in Hongarije. Ze merkten dat de vogels in periodes van voedselschaarste doelbewust zochten naar vleermuizen die een winterslaap hielden in een grot. In totaal waren de onderzoekers getuige van 18 gevallen waarbij een vleermuis werd gedood en opgegeten door koolmezen. Ook werden er lijkjes van vleermuizen gevonden met sporen van vogelsnavels.

Sneeuw

De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Biology Letters. Normaal gesproken eten koolmezen alleen zaden en nootjes of kleine insecten zoals spinnen en rupsen. Bij sneeuwval in de winter kunnen ze dat voedsel echter veel moeilijker vinden. Om die reden gaan de dieren waarschijnlijk op vleermuizenjacht.

Geluiden

De koolmezen sporen de vleermuizen volgens de onderzoekers op door te luisteren naar de geluiden die uit grotten komen. Vervolgens vliegen de dieren een grot in om ongeveer tien minuten later weer naar buiten te komen met een vleermuis in hun snavel. Overigens eten koolmezen alleen vleermuizen van de kleinste soort, de Pipistrellus.pipistrellus)

Geen agressie

Toen de onderzoekers de hongerige koolmezen wat extra voedsel gaven, staakten de dieren hun vleermuizenjacht. “Het heeft niets met agressie te maken”, aldus hoofdonderzoeker Péter Estok in de Britse krant The Times“Het is puur een manier om te overleven. De vogels willen gewoon de winter doorkomen.” en  het gaat  ( volgens jerry Coyne ) ” waarschijnlijk ” om aangeleerd gedrag :het zou een lokale  hongaarse “koolmees”vinding en  doorgegeven” cultuur  “kunnen zijn  .  ….Maar dat is nog niet bewezen  © NU.nl/Dennis Rijnvis

Interessant is te bepalen in hoeverre een dier bewust is van zichzelf.
Spiegeltje
1198gallup2
Tijdens de  klassieke   “Gallup dye test ”  bracht men op de kop van een ( in slaap gebrachte ) chimpansee een felgekleurde verfstip aan. Toen het dier ontwaakte, zette  men het bij  een spiegel. Zonder aarzeling keek de chimpansee in de spiegel, bracht zijn hand naar zijn kop en begon de verf weg te krabben. Dit toonde aan dat de mensaap het verschil zag tussen zichzelf en andere individuen, met andere woorden, dat hij zich bewust was van zichzelf. Primitieve apen slaagden hier niet in. In plaats daarvan dreigden ze tegen hun spiegelbeeld of keken er zelfs achter, op zoek naar hun ‘rivaal’ die zich volgens hen aan de andere kant moest bevinden.
 
beslissingen nemen ?
Waarom zou een groep zebra’sdicht bij elkaar gaan staan als er gevaar dreigt ? Misschien bedoelt deze vraag   of dieren een bewuste keuze   maken voor iets?
Bij het zebra voorbeeld denk ik niet dat een zebra de beslissing maakt om bij de andere zebra’s te gaan staan, omdat dat misschien veiliger zou kunnen zijn. Het ligt in zijn aard (oftewel: het is een aangeboren reflex) om zo te handelen. onder die omstandigheden
Ibionieuws van 13 februari van 2004. 
zegt  dat wij mensen de intelligentie van dieren overschatten. Een paar voorbeelden van dieren en hun (volgens dit artikel) schijnbare intelligentie. (De schrijvers van dit artikel hebben onderzoek gedaan mbv computersimulatie: )Mieren:
een colonne mieren ‘kiest’ heel efficient voor de dichst bij het nest gelegen voedselbron, hoewel er in de buurt ook andere bronnen zijn die verkenners ontdekt hebben.
Zo lijkt het net of dat de mieren ruimtelijk inzicht hebben en collectief beslissingen kunnen nemen. Maar volgens de computersimulatie werkt dit heel anders. Mieren laten minieme hoeveelheid feromonen achter. Dit spoor werkt als positieve feedback omdat zij een voorkeur hebben voor een sterk feromoonspoor. Een dichtbij gelegen voedselbron krijgt zo automatisch de voorkeur.

intermezzo


Moelijker word het  bij de observatie  van het gedrag van  een karavaanmier-kolonie : het geheel (dat geen nest bewoond ) maar  bestaat uit een  onbeschermd ( maar dodelijk agressief ) kluwen levende individuen  vertoont als geheel een zeer speciale vorm van intelligentie —> ZWERMINTELLIGENTIE waardoor de zwerm reageert als een enkel intelligent organisme ….
”  God is nothing else but the “Swarm Intelligence” ina large men-nest ( compare it to caravan– ants colonnes ” )

een school vissen in zee: 
Een school vissen zwemt en wendt perfect synchroon, waarbij de vissendichtheid voorin het grootst is. De onderzoekers probeerden zich voor te stellen hoe die structuur ontstaat en hielden zich aan 3 regels: 1) bots niet met de vissen dichtbij je. 2) zorg dat je dezelfde kant opgaaat als vissen op middelgrote afstand. 3) zorg dat je naar andere vissen toegaat als je alleen zwemt.
De simulatie van een school vissen bleek er precies zo uit te zien als een echte school.
De hogere dichtheid voorin ontstaat doordat de voorste vissen geen soortgenoten als richtpunt hebben en daardoor heen en weer zwenken.
Vissen erachter zwemmen iets harder waardoor een ‘file’ ontstaat.
bij een groep intelligente primaten bleek het ook te werken: ze deden onderzoek naar de vrouwelijke dominantie bij bonobo’s: de dominante vrouwtjes zitten altijd in het midden de minst dominante helemaal aan de buitenkant. dit komt volgens deze onderzoekers niet persee door een aangeboren centripetaal instinct (dieren willen veilig in het midden zitten) maar doordat verliezers van gevechten het vaakst worden weggejaagd en aan de rand van de groep belanden. de meest dominante blijven over in het centrum. Dieren van dezelfde rangorde strijden door nabijheid het vaakst met elkaar waardoor deze structuur in stand blijft
Volgens Hemelrijk (de onderzoeker) zal niet alleen deze theorie het complexe gedrag verklaren maar wordt er bij andere onderzoeken te complex gedacht en te  weinig rekening gehouden met omgevingsfactoren.
Maar nu vraag ik mij af dat als deze meneer Hemelrijk gelijk heeft met zijn theorie wat dan het nut is van deze structuren.  waarom komen bijvoorbeeld de dominante bonobo’s in het midden terecht als zij niet beseffen dat het midden veilig is.
Als zij dit niet beseffen dan zou het ook niet uitmaken dat de minder dominante bonobo’s aan de rand zitten, en dan is de rangorde ook helemaal niet voor niets. En als de rangorde niet voor niets is waarom zouden deze dieren dan met elkaar vechten om een betere positie binnen de groep?Want als jij niet kan denken en geen bewustzijn hebt wat maakt het jou dan uit of jij populair bent of niet?Je hoort vaak dat de karakters van dieren van de zelfde soort van elkaar verschillen, dat er binnen een groep dominante en minder dominante dieren leven. Maar als deze dieren geen bewustzijn hebben en niet kunnen denken, waarom is het ene dier dan dominant en het andere minder dominant. Als dieren niet kunnen denken, waarom zijn de karakters van dieren binnen een groep dan zo verschillend?
Dieren kunnen denken.
Apen zijn bijvoorbeeld in staat om indirect dingen te bereiken. Wanneer ze niet bij een banaan kunnen komen, omdat deze te hoog aan een touwtje hangt, kunnen ze bedenken dat als ze er dingen onder leggen (of op elkaars schouders gaan staan) ze er wel bij kunnen. Dit getuigt duidelijk van een bewust gemaakte beslissing.
Kortom: ik denk dat er (veel) dieren zijn die enkel instinctief handelen, maar dat er toch ook wel dieren zijn die wel degelijk actief denken. Of ze zelfbewust zijn weet ik niet, maar ze kunnen toch wel degelijk denken. Ze hebben die hersens niet alleen om op automatische  piloot alles te doen wat ze doen
Geheugen
Het is zonder meer bekend dat zonder geheugen geen enkele  processing van gegevens mentaal mogelijk is ( tenzij een  ingebouwde  hardwired reflex ) : Ook de kracht van een computer is volledig afhankelijk van zijn  geheugencapaciteit …
Met geheugen bedoelt men over het algemeen het vermogen eerder opgedane informatie of geleerd gedrag terug te roepen of uit te voeren. Er zijn drie typen: direct geheugen ; waarbij informatie slechts enkele duizendsten van seconden wordt vastgehouden; korte-duurgeheugen :waarbij een beperkte hoeveelheid informatie enkele minuten wordt opgeslagen; lange-duurgeheugen :waarbij essentiele informatie voor lange tijd wordt opgeslagen.
Sommige dieren hebben een opmerkelijk goed geheugen, waaronder de honderden soorten sluipwespen die over de gehele wereld voorkomen. Bij een experiment werd een kring van denappels rond de toegang tot het nest van een graafwespvrouwtje aangebracht, terwijl zij binnen was.
Toen ze naar buiten kwam, vloog de wesp rond in de directe omgeving, waarbij ze kennelijk de plaats van de denappels controleerde. Terwijl ze weg was, werden de denappels verplaatst naar de plek links van het hol. Toen ze terugkwam, vloog de wesp recht naar het midden van de verplaatste appels.
Ze herinnerde zich dat de nestingang zich in het midden van de denappels bevond. Doordat deze waren verplaatst, kon ze de ingang niet meer terugvinden
°
Hoe zit het met de ongewervelden? 
Hebben insecten bijvoorbeeld bewustzijn, of wormen? En eencelligen? Is het immoreel om een plant die onder de luis zit, te bespuiten omdat de luizen daardoor lijden?
Zou een vlieg angst en verdriet hebben als hij in een spinnenweb terecht komt? En is de spin dan blij?
°
Soms denk ik wel dat wij het geweldige vermogen van ons brein projecteren op beesten die minder dan een speldekop aan hersenen bezitten. Dat al die dieren hetzelfde zouden ervaren als wij.
°
Eencelligen en planten hebben geen zenuwstelsel als wij. bijgevolg ook geen hersenen. er zijn ook heel wat dieren (oa kwallen) die geen zenuwbanen en hersenen hebben en bijgevolg geen pijn hebben en ook niet zullen denken. er zijn heel wat diersoorten met iets of wat dat je hersenen kan noemen, maar in hoeverre dat deze overeenkomen  met de onze ?
°
gebaseerd op materiaal  afkomstig  van

Hommel leert stelen

Koolmezen  die snoepen van melkflessen :Japanse makaken  die zoete aardappelen  wassen  vooraleer  ze , ze opeten  : het is allang bekend  ….. Sterke  aanwijzingen   dat   Orca’s  op  bepaalde  manieren gezamelijk  en creatief  jachtstrategieen organiseren  en aanleren  om  onervaren zeeleeuwenjongen  en  op ijschotsen  ronddrijvende  zeehonden  te verschalken  ,  dateren van later Tot nu toe  was het onstaan van zulk een  “materieele cultuur ” binnen  dierenpopulaties nog niet  gedocumenteerd bij  insekten en dergelijk grut  Daar komt nu verandering in …. althans  er zijn al een paar aanwijzingen , dat deze diertjes toch meer kunnen  zijn dan simpele  mechanische  mini-automaatjes  , zoals nog steeds algemeen  aangenomen als  onomstotelijk  waar …. Bloemen openknagen om nectar af te tappen is ( vanuit het standpunt van de plant ) ordinaire schade toebrengende “diefstal. “ Hommels leren die vrijbuiters- truc van elkaar, bewijzen twee Engelse onderzoekers, maar niet door  direct af te kijken. Sluit dit venster Een aardhommel die het roversvak prima onder de knie heeft. Foto Joaquim Alves Gaspar  Insecten zoals bijen en hommels brengen stuifmeel van de ene naar de andere bloem en krijgen daarvoor uitbetaald in nectar. Veel bloemen zijn diep, zodat de bezoekers ver naar binnen moeten duiken om bij de nectar te kunnen. Helaas hebben niet alle bezoekers daar zin in. Sommige onverlaten bijten een gaatje in de hals van een bloem en zuigen de nectar eruit zonder stuifmeelcontact. Bijen en hommels kunnen dat gedrag aanleren, schrijven Ellouise Leadbeater en Lars Chittka in Proceedings of the Royal Society B. Ze onderzochten eerst of hommels zelf gaatjes gingen knagen als ze geperforeerde bloemen tegenkwamen. Dat bleek zo te zijn: ze gingen om te beginnen nectar uit de illegale gaten zuigen, en zeven van de tien hommels veranderden hierdoor in kundige rovers die zelf gaten op de goede plek maakten. Vervolgens keken Leadbeater en Chittka of een hommel ook leert stelen als hij toekijkt bij berovingen door andere hommels. Dat gebeurde niet. De insecten leren dus alleen van de inbraaksporen van anderen, en dat is eigenlijk nog knapper dan afkijken. Elmar Veerman   http://noorderlicht.vpro.nl/noorderlog/bericht/39520936/ http://journals.royalsociety.org/content/y1623225lw04268q/ http://www.bumblebee.org/ ° INKTVIS   Koppotigen zijn erg intelligente dieren, het is bijvoorbeeld bekend dat inktvissen leren van eerder gemaakte fouten. Ook hebben ze een bijzondere lichaamstaal met kleurpatronen die veroorzaakt wordt door pigmentcellen in de huid. (intelligentie gaat bijna onveranderlijk  gepaard met  uitgebreide  communicatiemiddelen en talen   met soortgenoten ?  ) Het kleurpatroon van een inktvis zegt iets over zijn gemoedstoestand: nieuwsgierigheid , angst, uitputting, afschrikking, rust, verstoppen voor predatoren   door onopvallendheid of interesse om te paren en zelfs plezier .

Meet the cuttlefish, one of the brainiest, most bizarre animals in the ocean.
°
octopus vulgaris is waarschijnlijk  het intelligentste lagere dier  en een ware  houdini- ontsnapping- specialist
Octopus
stuffworks.com/zoology/marine-life/octopus.htm
with video
Octopus Eats Shark
Verscheidene inteligentie test zijn uitgevoerd met octopussen. De resultaten waren opmerkelijk.
Deze dieren gebruiken werktuigen(water stralen) om hun omgeving te bewerken.
Zo kunnen ze hun hol groter maken als deze  niet naar hun zin is. Ze plaatsen ook stenen voor hun hol om dan bescherming te geven. Ze gebruiken die waterstraal om hun woning schoon te houden. Ze herkennen een groot gebied en kunnen zich orienteren. Ze zouden herkennings punten gebruiken om zich te oriënteren. Ze zijn instaat om te spelen(een belangrijke vorm van leren meestal typisch voor ‘hogere’ vertebraten).
Tijdens de spelletjes werd ook duidelijk dat elke octopus een heel gediferentieërd karakter had.
Alles dat je moet weten over inktvissen http://is.dal.ca/~ceph/TCP/chroma2.html
Alles over hun kleurveranderingen http://is.dal.ca/%7Eceph/TCP/behavior.html
Beetje over  inktvisgedrag www.szgdocent.org
De   Nachtelijke  Dief

….In een aquarium werden elke avond vissen gestolen, nadat ze cameras geplaatst hadden zagen ze dat de inktvis die in een van de aquaria huisde ’s avonds het stuk glas dat op zijn aquarium verschoof en er uit kroop om in de andere aquaria visjes te pakken. Dit getuigt volgens mij niet zo heel direct op inteligentie, het volgende wel: als hij klaar was met eten keerde hij terug en SLOOT zijn aquarium weer om dan van kromme haas te gebaren….

Ik heb het verhaal al verschillende keren gelezen maar is het waar ?
Quote:

Op de Brighton University heeft men er een husidier bij: Roger Moore, een octopus. Wetenschappers hebben het beest getraind om een potje krab open te maken. De eerste keer deed de inktvis er 21 minuten over, na drie dragen deed hij er minder dan een minuut over…. Roger heeft echter één grote handicap : Hij is zo vergeetachtig en heeft een vreselijk korte termijn geheugen Wanneer men hem na enkele potloze dagen weer een potje geeft is alles vergeten en moet ie er weer 21 minuten overdoen …. 


Indien de octopus vulgaris zo vergeetachtig is , is dat voor de (vermeende ) capaciteiten van Roger , op het gebied van plannende intelligentie ( waar dus korte en lange termijn termijn geheugenconditioneel komt bij kijken ) uiterst precair
Maar dat is  ook door later vervolgonderzoek grotendeels genuanceerd   …Andere  octopussen  bleken  doodeenvoudig niet zo vergeetachtig  als deze Roger Moore
Ik dacht echter  wel ( en ook mede  daarom)   dat bovenstaand verhaal van die dief -octopus een stadslegende zou kunnen zijn   ?… ik bleef echter verder zoeken   …Het bleek erg  dicht bij de waarheid  ….

Potje krab ?

 

Intelligent gedrag van Octopussen.

http://www.armslag.nl/default.asp?id=128

Interview met  Anton Dral (Artis) over inkttvissen door Willem Frankenhuis
Inktvissen zijn zowel jagers als prooidieren. Om succesvol te zijn bij de jacht en niet tegelijkertijd ten prooi te vallen aan andere roofdieren, moet de inktvis gebruik maken van een enorm assortiment aan fysieke kwaliteiten. Bijna alle inktvissen zijn ‘skeletloos’, waardoor ze zich in de meest ongelooflijk posities kunnen manoeuvreren. In hun krachtige tentakels of armen hebben ze een zeer hoge mate van coördinatie, en ze zijn bijzonder snel. Inktvissen hebben vooral buitengewoon hoog ontwikkelde zintuigen. Zo hebben ze bijvoorbeeld een fantastisch geurvermogen. In hun armen zitten sensoren waarmee ze ruiken, en die ze gebruiken om signalen van hun prooi op te pikken. Daarbij kunnen bij de meeste inktvissoorten pigmentveranderingen optreden, waardoor ze hun kleur en vlekkenpatroon snel kunnen aanpassen aan veranderingen in de omgeving. Ook spelen kleurveranderingen, in combinatie met lichaamsbewegingen, een grote rol in de onderlinge communicatie. Tenslotte hebben inktvissen een groot regeneratievermogen, zodat een afgebeten arm op termijn meestal weer herstelt.’
Werkelijke gedrag van de inktvis is nog zeer mysterieus. ‘Er is momenteel nog zeer weinig bekend over het gedrag van inktvissen. Veel denkbeelden van vroeger zijn de laatste tijd herzien. Dat komt doordat het buitengewoon moeilijk is om de dieren in het wild te bestuderen zonder hun natuurlijke gedrag te verstoren. Wel weten we dat veel inktvissen een donkere vloeistof uitstoten wanneer ze zich bedreigd voelen. Het roofdier ziet zich dan opeens door een enorme zwarte massa omgeven, waardoor de inktvis tijd heeft om te vluchten. Verder zijn sommige inktvissen giftig en andere niet. Niet giftige inktvissen bootsen – heel slim – vaak de kleuren van hun giftige neven na. Ook is het dieet van de meeste inktvissen veel gevarieerder dan we voorheen dachten. Er zijn in feite een heleboel verschillende soorten inktvissen met ieder hun eigen overlevingsstrategieën. Deze zijn allemaal op ingenieuze wijze aangepast aan hun specifieke leefomgeving. Door de grote hoeveelheid aan soorten binnen de inktvisfamilie, en de enorme variëteit aan fysieke en gedragskenmerken die zij aanwenden om te overleven, is de inktvis als soort buitengewoon flexibel. Ze komen dan ook als een van de weinige zeedieren voor over de gehele aarde.’
De vindingrijkheid en flexibiliteit ten top; het zijn echte ‘Houdinis’
Toch heeft de inktvis als soort zijn succes niet alleen aan  fysieke kwaliteiten te danken. Ze beschikken ook over een aanzienlijke hersencapaciteit, waardoor ze dingen kunnen leren. Hierdoor zijn ze ook geestelijk uiterst flexibel. Ze willen werkelijk alles onderzoeken en verkennen met hun uitzonderlijk goede ogen continu en intensief hun omgeving, zodat ze precies weten wat hun mogelijkheden zijn. Inktvissen proberen altijd ergens in, over of achter te komen. Het zijn echte ‘Houdinis’. En het is zeker dat (in ieder geval) sommige inktvissoorten een bepaalde intelligentie bezitten, waarmee ze hun omgeving optimaal kunnen benutten.
Zo troffen we enkele jaren geleden in Artis restanten aan van krabben in het toenmalige inktvissenverblijf. Dat verbaasde ons zeer, want de krabben zaten toentertijd in de bak ernaast. We hebben toen een infraroodcamera geïnstalleerd, zodat we dag en nacht de boel in de gaten konden houden. Tot onze grote verbazing bleek dat onze inktvissen ’s nachts uit hun aquarium klommen, om vervolgens via de grond de bak met krabben te bereiken. Heel behendig hezen ze zichzelf daar dan in, en vingen enkele prooidieren. Hierna ploeterden ze, weer via de grond, terug naar hun eigen verblijf. Pas daar werden de krabben geconsumeerd. Dit spektakel toont aan dat inktvissen niet alleen fysiek maar ook geestelijk heel wat in hun mars hebben. Nog verbazingwekkender is de snelheid waarmee ze door hebben hoe een garnaal kan worden bereikt in een jampot met schroefdeksel. De vindingrijkheid en flexibiliteit ten top. De inktvis  is een zoologische  topper
Het is allemaal begonnen met de observatie en meldingen van bijzonder gedrag, waarvan hierna een paar voorbeelden :
– Anton Dohrn observeerde in het Zoölogisch Station te Napels hoe een Zeekreeft keer op keer werd aangevallen door de aanwezige octopoden (kraken) in hetzelfde bassin. Hij maakte hieraan een eind door de kreeft in het ernaast gelegen aquarium te plaatsen. De twee bassins waren gescheiden door een (ondoorzichtbare) betonnen wand die twee centimeter boven het waterniveau uitstak. Nog dezelfde dag klom één octopus over het muurtje tot bij de kreeft, doodde deze en at hem op. De vraag is nu natuurlijk of de octopus de verzorger de kreeft heeft zien overzetten of of de octopus de kreeft nog kon ruiken.
– Alle kraken hebben een schuilhol. Indien de opening naar dit hol te groot is, dan ziet men de de octopus stenen verzamelt om het toegangsgat af te sluiten. Ze vertonen dus zeker de mogelijkheid om gecombineerde gedragspatronen en complexe handelingen aan te leren en uit te voeren.
Maar hier wringt nu het schoentje : is het feit dat octopussen complexe handelingen uitvoeren een teken van intelligentie? De ene wetenschapper zal hierop antwoorden ‘neen’ en de andere ‘ja’.
Voorstanders zijn hierdoor proeven gaan uitvoeren :
– proef met de witte en rode bal. Wanneer de octopus in het testaquarium bij de witte bal komt krijgt hij een schrik door een lichte electro-shock. Wanneer de octopus bij de rode bal komt (ziet hij als een tint van grijs) wordt hij beloond met voedsel. Alle octopussen gaan snel leren enkel de rode bal te benaderen of aan te raken. Deze conditionering wijst op lange termijn geheugen.
Verder nog : een aantal andere octopussen die als een soort publiek vanuit een ander aquarium de test mochten gadeslaan, gingen allen direct naar de rode schijf wanneer ze zelf de test dienden uit te voeren.
– Prooi in fles met kurk. Heel wat octopussen slagen erin om een fles te ontkurken wanneer ze zien dat er een prooi in zit. Niet alleen vertonen ze hierbij tekenen van intelligent gedrag maar gedragen ze zich ook als echte Houdini’s : de schijnbaar veel te grote octopus kruipt of beter gezegd ‘glijdt’ door de flessenhals om dan eens in de fles de prooi te verorberen.
Het enige echte harde aan een octopus zijn zijn kaken. Nu blijkt wanneer zijn kaken door een opening of gleuf passen dat dan heel de octopus erdoor kan.
Octopussen zijn hierdoor ongeloofelijke uitbreekartisten : een octopus die qua omvang op het eerste gezicht een volledige fles vult, kan snel en vlot door de hals van de fles of een spleet heen glijden.
– Alfred Kaestner voerde een proef uit met een eenvoudig doolhof : drie gangen naast elkaar vertrekken vanuit een centraal gedeelte waarin zich de octopus bevindt. In de linkse en rechtse kan de kraak alleen kijken door een glas. Hij kan enkel vertrekken vanuit de middelste gang. Eens in die gang kan de octopus niet meer links of rechts in de andere gangen kijken. Wanneer in de linkergang een krab (prooi) in een afgesloten pot (geen geurprikkels mogelijk!) wordt geplaatst zodat de octopus deze kan zien, gaan de meeste testdieren vrij snel in de middengang en slaan op het einde links af om dan naar hun prooi te kunnen. Eén dier dat 30 dagen naeen links werd geleid om zijn prooi te vangen, kreeg op de 31ste dag de krab in de rechtergang te zien. De octopus ging spontaan door de middelste gang en sloeg direct rechtsaf.
Of dit nu blijken zijn van intelligentie wordt sterk bediscuteerd : sommige wetenschappers aanvaarden het aanleren en uitvoeren van complexe handelingen niet als toonbeeld van intelligentie.
Anderzijds wordt over het algemeen aanvaard dat de mogelijkheid tot communicatie (tussen soortgenoten en andere soorten) als maatstaf voor intelligentie  wordt genomen :
Intvissen in het algemeen communiceren wel degelijk met elkaar en zelfs met hun potentiële prooien (om ze in de war te brengen of ze te intrigeren) met het vertonen en uitzenden van snel variërende kleurpatronen en –flashes (-flitsen).
Toch moet ik ook melden dat ‘het beoordelen van de graad van intelligentie’ met een korrel zout moet genomen worden :
– Men vergelijkt hier onbewust een ongewerveld dier met een zoogdier en in het bijzonder onzelf. Zo is het niet moeilijk om een dier als ‘niet-intelligent’ (naar onze normen) te beschouwen.
Anderzijds zijn de Cephalopoden binnen de Weekdieren (lagere invertebraten!) wel degelijk intelligent te noemen.
Maar zijn parasieten (bvb. Distomum die zombies maakt van barsteenslakken om zijn larven sneller en effectiever bij zijn eindgastheer (vogel) te krijgen) met hun ingewikkelde en fantastische levenscyclus ook niet ‘evolutief intelligent’ gebleken.
– Daar tegenover staat dat octopussen een – evolutief gezien – niet zo slim broedgedrag (broedzorg) vertonen : op het eerste gezicht heeft het vrouwtje zo’n verregaande broedzorg voor haar nest eieren dat we het als menselijk en aandoenlijk zouden kunnen beschouwen.
Het vrouwtje bewaakt haar nest eieren ononderbroken tot de larven ontluiken en wegzwemmen, ze gunt zichzelf niet eens de tijd om voedsel te zoeken. Maar haar devotie leidt tot de dood.
Tegen de tijd dat de jonge inktvisjes uitkomen en het moederdier sterft, staan de vissen op wacht om de meeste  uizwermende jongen op te eten; terwijl het moederdier nooit nog 1 ei zal produceren.
Het produceren van slechts 1 à 2 nesten in iemands leven is evolutief gezien niet slim, en dus in feite niet evolutief intelligent te noemen.
(Maar het is wel zo dat het investeren in slechts enkele nakomelingen , een
grotere kans op  “opvoeding “kans en  flexibelere  en complexere gedragingen , mogelijk maakt … dat is bijvoorbeeld  ook bij de mens het geval )
– Het is zeer eenvoudig om octopussen te vangen :
 gezien ze steeds zoeken naar schuilplaatsen worden ze gevangen door stenen potten aan touwen in zee te gooien; de octopussen nemen deze potten gewoon als schuilplaats en bij het ophalen van de potten kruipen ze er nog schuchter dieper in i.p.v. te vluchten.
Dit kan zeker niet als “zeer intellingent ” beschouwd worden..
Maar
Deze methode van vangen is  erg recent (—>  de  geologisch  jonge homo sap  moest eerst die pottentruuk uitvinden  … )  de intkwissen hebben doodeenvoudig  nog geen kans gekregen zicg daaraan aan te passen : wat er weer op wijst dat hun  ingebouwd  automatisch ” instinkt ” om in potten en holtes  te kruipen omzich veilig te voelen   , onder de veranderde omstandsigheden  een  serieuze  bedreiging wordt ( net zoals de voorkeur van de mens voor zoet , in de prehistorie een voordeel was toen zoet een schaars artikel in zijn dieet vertegenwoordigde , maar nu ( met de overvloed aan suikers in het aanbod ) de oorzaak van  een beschavingsziekte ( obesitas  etc ..)
  1. 5 feb. 2007 – Geüpload door casaciencias

    Are octopuses intelligent? This video was produced and filmed at Aquarium Finisterrae: http://www

  2. 27 feb. 2012 – Geüpload door seacoastsciencectr

    Watch Later Real Octomom Gives Birth to Little Octopods on Video Baby Octopuses Born Steinhart Aquarium

    Octopus Intelligence part 3 – YouTube

    12 mrt. 2012 – Geüpload door seacoastsciencectr

    The last of a three-part video featuring our new octopus Octopus Intelligence Testing, part 1by 

  3. Octopus demonstrates high intelligence. [VIDEO]

    http://www.wimp.com/octopusintelligence/
    30 jan. 2010

    Octopus demonstrates high intelligence. Prev · Random Video · Next · ATTENTION: This video will not

  4. HowStuffWorks Videos “The Ultimate Guide: Octopus: Octopus

    videos.howstuffworks.com › … › Marine LifeMollusks
    10 okt. 2008

    On Discovery Channel’s “The Ultimate Guide: Octopus,” learn about the intelligence of octopus.

  5. Video: How Smart Is an Octopus? | Watch NOVA scienceNOW

    Hold your fork – octopuses and other mollusks are more intelligent than you may think. Watch online: How
amphioctopus marginatus

 

Intelligentie bij Dieren

Hersenen en Intelligentie: van muis tot superman http://noorderlicht.vpro.nl/afleveringen/19519157/ Biologische intelligentie kan worden beschouwd als het vermogen van organismen adequate oplossingen te vinden voor problemen waarmee zij tijdens hun leven worden geconfronteerd. Deze problemen variëren van klimaatveranderingen en het vergaren van voedsel tot het vinden van een geschikte partner en het ontsnappen aan predatoren. Organismen die in een complexe omgeving leven, zoals de mens, zullen derhalve moeten beschikken over een hoog ontwikkeld en complex zenuwstelsel. In feite is de complexiteit van de hersenen een afspiegeling van de hoeveelheid informatie die het kan verwerken, en daarmee een maat voor de intelligentie van een dier. De uniformiteit in de bouw en het functioneren van de hersenen, in het bijzonder van de primaten, heeft het mogelijk gemaakt modellen te ontwikkelen die de groei en evolutie van de hersenen beschrijven in simpele mathematische termen. Het blijkt dat er fysieke grenzen zijn aan de groei van de hersenen en dat met de expansie van de menselijke hersenen in de afgelopen 2-3 miljoen jaar de grenzen van de biologische intelligentie bijna zijn bereikt.

Koppie, koppie / Apenbrein ook best groot

http://noorderlicht.vpro.nl/artikelen/5412221/ Sluit dit venster Orang-oetan (bron http://www.evolutionhappens.net/orangutan2.htm Niet de omvang, maar het aantal verbindingen in de hersenen maakt dat mensen vermogens hebben die apen missen. Negentig jaar geleden werd vastgesteld dat de frontale cortex, de buitenste schil van het mensenbrein voor in het hoofd – verantwoordelijk voor onder meer het rationele en abstracte denken – veel groter is dan bij apen. Fout, stelt nieuw onderzoek: chimpansees en orang-oetans hebben verhoudingsgewijs even veel frontale cortex. Rond 1860 kreeg de Franse arts Paul Broca een patiënt op bezoek. Wat de klachten waren kon de man niet zeggen, maar die werden Broca snel duidelijk: geen ander woord dan ‘tan, tan’ kwam over zijn lippen. De man overleed, en Broca onderzocht zijn hersenen. Die waren aan de linkerkant van het hoofd, ter hoogte van de slaap, zwaar beschadigd. Voor het eerst in de geschiedenis werd duidelijk dat de cortex, de buitenste hersenlaag van de mens, een grote rol speelt bij ‘hogere’ functies als taal. In de decennia die volgden werden meer van zulke gebieden gevonden. Met name het voorste gedeelte, de ‘frontale cortex’, bleek belangrijk voor hogere cognitieve vaardigheden, zoals abstract denken en logisch redeneren, het plannen van taken, en zaken als het bewust zijn van je eigen persoon. Die inzichten leiden rond 1910 tot enkele veel geciteerde publicaties van de Duitse neurobioloog Korbinian Brodmann, die als een van de eersten veronderstelde dat het brein van alle dieren allemaal hetzelfde bouwplan hebben, met zes ‘lagen’ – van diepgelegen delen als de hersenstam en de hypothalamus tot de buitenste cortex. Het idee was dat de evolutie elke volgende dierklasse (amfibie, reptiel, zoogdier) met een nieuwe, en vooral grotere hersenlaag uitrustte. De hoogste in rang – de mens – was een uitzonderlijk grote cortex toebedeeld, zo luidde het standpunt. Sinds Brodmann heet het dat mensapen als chimpansees en orang-oetans niet kunnen praten of logisch redeneren omdat de omvang van hun frontale cortex daarvoor ontoereikend is. Anders gezegd: wat de mens tot mens maakt, is zijn frontale cortex. Die aanname lag zo voor de hand, dat hij nooit meer is gecontroleerd. Alleen al daarom vroeg antropologe Katerina Semendeferi van de Universiteit van Californië in San Diego zich af of dat wel klopte. Met drie collega’s besloot ze de proef op de som te nemen, en maakte hersenscans van tien mensen, vijftien mensapen (chimpansees, bonobo’s, gorilla’s en orang-oetans), en negen ‘lagere’ apen. Natuurlijk bleken de menselijke hersenen groter – mensen hebben nu eenmaal een grotere schedel. Maar dat mensen ook een buitenissig grote frontale cortex zouden hebben, is onzin, zo schrijven de onderzoekers in het tijdschrift Nature Neuroscience. “Vergelijk je het volume van de frontale cortex met het volume van de volledige hersenhelften, dan blijkt de omvang van de menselijke frontale cortex verhoudingsgewijs gelijk te zijn aan die van de mensapen.” Ook de verhouding tussen de frontale cortex en de rest van de cortex bleek in hoge mate gelijk. Bij mensen varieerde die verhouding tussen de 36,4 en 39,3 procent, wat de waarden overlapt van die van orang-oetans (36,6 tot 38,7 procent), chimpansees (32,4 tot 37,5 procent) en gorilla’s (35 tot 36,9 procent). Bij de lagere apen lag dat percentage ‘significant lager’ rond de dertig, aldus de onderzoekers. Mensen hebben dus geen uitzonderlijk grote frontale cortex, luidt de conclusie. Dat wij wel meer en beter ontwikkelde cognitieve vermogens bezitten, zal dus ergens anders aan moeten worden toegeschreven. Semendeferi’s groep vermoedt dat dat het aantal verbindingen tussen de verschillende delen van de cortex is. Absoluut gezien is de menselijke cortex immers wel een stuk groter, zodat er domweg meer ruimte is voor veel meer verbindende zenuwcellen. Dat zou ook kunnen verklaren waarom mensapen wel over enige cognitieve vaardigheden beschikken (zo herkennen chimpansees zichzelf in een spiegel), maar lang zo rijk niet als die van de mens. Marc Koenen Katerina Semendeferi et. al.: Humans and great apes share a large frontal cortex. In: Nature Neuroscience, vol. 5, nr. 3, p. 272 (maart 2002).

Orang-oetan kan bonnen ruilen  30 december 2008

Als jij van mij de Grote Markt krijgt, mag ik dan van jou de Vreeburg? Mensen ruilen spullen om er beiden beter van te worden. Twee orang-oetans in een dierentuin in Leipzig blijken de truc ook te beheersen: ze wisselen voedselbonnen uit om bananen te bemachtigen. Bij mensapen is er weinig experimenteel bewijs dat zij berekend ruilhandel bedrijven. Een onderzoek dat afgelopen woensdag online verscheen in Biology Letters brengt verandering in die zaak.

Orang-oetan-kan-bon-197286q

Het was een experiment met het vrouwtje Dokana en het mannetje Bimbo, die in dezelfde orang-oetangroep leven. Eerst leerden ze de waarde van fiches. Leverden ze een fiche in, dan kregen ze een banaan. Vervolgens werden fiches geïntroduceerd zonder waarde, en fiches waarmee alleen de ánder aan eten kon komen. De twee konden de fiches ruilen door het hek dat hen tijdens het experiment scheidde.

Aan het begin was de rolverdeling ongelijk. Bimbo wees fiches aan die aan Dokana’s kant lagen, zij legde de voor hem nuttige fiches dan binnen zijn handbereik.

Maar in de 48 dagen dat de twee werden getest, veranderden de verhoudingen. Steeds vaker haalde Bimbo’s gebedel niets uit, en gaf hij Dokana fiches waar zíj wat aan had op de momenten dat ze toegaf. Na zeven weken lagen de verhoudingen nog scheef, maar de aantallen werden gelijker.

Volgens de onderzoekers – een gemengde groep uit Schotland, Duitsland en Frankrijk – is het gedrag van de twee doelbewust (ze gaven de nuttige fiches, bijna nooit de waardeloze), kennen ze de waarde en verwachten ze iets terug: drie voorwaarden voor een berekende ruil.

Het gedrag van chimpansees in de natuur deed de uitkomst wel vermoeden. Die vlooien elkaar, delen eten, vlooien elkaar voor eten, delen eten uit om vrienden te winnen, enzovoort. Maar – vreemd genoeg – toen de groep de fichesstudie met chimps herhaalde (een studie die nog niet gepubliceerd is) leverde dat weinig op. Een verklaring hebben de onderzoekers daarvoor niet.

http://www.nrc.nl/wetenschap/article2107768.ece/Orang-oetan_kan_bonnen_ruilen

Oude koek als inleiding  Intelligentie bij dieren. Hoe zulks aan te pakken?  Omdat we bij dieren natuurlijk geen IQ testen of iets dergelijks af kunnen nemen, wordt er daar meestal gebruik gemaakt van een andere maatstaf om intelligentie te meten. Hier wordt de de verhouding genomen tussen het werkelijke hersengewicht en het hersengewicht dat je op basis van het lichaamsgewicht van het dier zou mogen verwachten. Het is immers logisch dat zwaardere dieren ook een zwaarder brein hebben. Voor meer informatie over de achterliggende gedachte kan ik het boek The Evolution of the Brain and Intelligence van de hand van Harry Jerison aanbevelen.(1) Deze verhouding tussen werkelijk en verwacht hersengewicht wordt de encefalisatie quotiënt (EQ) genoemd. Verwar de term EQ dus niet met emotionele intelligentie (of iets anders pseudo-wetenschappelijks.) Dieren met een EQ hoger dan 1 hebben een brein dat zwaarder is dan je op basis van hun lichaamsgewicht zou verwachten. Een EQ van 2.0 betekent dat het brein tweemaal zo zwaar is als je op basis van lichaamsgewicht zou verwachten, en een EQ van 0.5 dat het brein half zo zwaar is als je zou verwachten. Dieren met een laag EQ, onder de 1.0, hebben vaak veel stereotype gedragingen, een beperkt geheugen en een gering vermogen tot leren. Ook zijn bij deze dieren meestal maar 챕챕n of twee sensorische systemen goed ontwikkeld (bij insekteneters zijn dit meestal de reuk en het gehoor).Dieren met een hoog EQ, daarentegen, hebben meestal meerdere goed ontwikkelde sensorische systemen. Een ander opmerkelijk verschil tussen dieren met een laag versus hoog EQ is hun gezichtsvermogen. Dieren met een laag EQ zijn vaak nachtdieren en hebben een zeer beperkt gezichtsvermogen, terwijl dieren met een hoog EQ vaak een zeer geavanceerd visueel systeem hebben met het vermogen om kleuren en diepte te kunnen zien. Tijd nu voor een top 10 van intelligentste dieren, op basis van hun EQ score: 1. Mens (7.5) 2. Dolfijn (bruinvis ) (4.9) 3. Kapucijnaap (3.4) 4. Gibbon (3.1) 5. Slingeraap (2.6) 6. Chimpanzee (2.5) 7. Java Aap (2.3) 8. Plompe Lori (2.3) 9. Vos (1.9) 10. Wezel (1.9) ( Opmerking *deze  gegevens stammen uit    1988) De sukkel van het dierenrijk is helaas de giraffe. Met een EQ van 0.4 moet de giraffe zelfs nog zijn meerdere erkennen in het schaap (0.5). Tot slot een foto van de vier dieren die, na ons, het intelligentst zijn. dieren20def

 Verschillen    tussen  dolfijnachtigen de tuimelaar (bottle nose dolhin) een EQ van 3.2.
de intelligentste onder de dolfijnen  is de bruinvis
Echter
Als je ziet dat de EQ van nachtdieren altijd lager is dan de EQ van dagdieren, dan moet je toch al even achter je oren krabben.
En als je dan ziet dat het EQ van dieren met meer dan een goedontwikkeld zintuigsysteem ook relatief hoog is, wordt het tijd om achterdochtig te worden.
Heeft EQ nu te maken met de basale verwerking van info uit het zintuigsysteem of met intelligentie?
De verbanden nachtdieren –> laag EQ,
dieren met ontwikkelde zintuigen –> hoog EQ,
dieren met een slecht geheugen –> laag EQ geldt natuurlijk niet voor alle dieren.We kennen allemaal de olifant en diens fabelachtig goede geheugen. T처ch komt het beest niet in de top 10 voor.
Waarschijnlijk komt dat toch door zijn enorme lichaamsgewicht.
Ik denk dat het een beetje fout loopt waar het het te verwachten hersengewicht betreft bij extreem zware dieren.
Daarbij wordt hun intelligentie wellicht onderschat.
Op dezelfde wijze wordt de intelligentie van lichte dieren wellicht overschat. Denk bij dit laatste aan het tengere kapucijnaapje, die belachelijk intelligent zou zijn volgens deze EQ bepalingen.
Als je dan ook nog ziet dat de chimpansee, die in gedragsexperimenten ruim intelligenter blijkt dan slingerapen, kapucijnaapjes en dolfijnen, dan wordt het de hoogste tijd om dat EQ maar bij de vuilnisbak te zetten.
 Zou me niets verbazen als de algemene EQ hierarchie
1) Omnivoren 2) Carnivoren 3)Herbivoren is.
Is  vlees eten een voorwaarde  waarbij  huidige menselijke brein en bijpassend EQ mogelijk werd .?
Overigens jagen chimpansees op andere apensoorten als ze trek hebben in vlees en voeren ze ook oorlog met andere chimpanseegroepen.
Er zijn verschillende gevallen gedocumenteerd van chimpansees die in hinderlaag gaan liggen om leden van een andere groep chimpansees te vermoorden.
In principe is het uitermate  goed aangepast  gedrag om vlees te eten.
Vlees is in principe namelijk veel veiliger om te eten.
Planten zijn vaak ontzettend giftig.
Planten zijn namelijk, in tegenstelling tot de meeste dieren, n챠et mobiel.
Dat betekent dat ze niet weg kunnen lopen als er iemand aan komt die hen op wil eten.
Dientengevolge heeft de evolutie maar bedacht dat planten dan maar ‘gif’ in de strijd moesten gooien als wapen tegen predatoren.
Ook zijn er  planten die zich qua uiterlijk voor doen als een zwaar giftige plant, maar dat in feite niet zijn.
Op die manier verkregen ze evolutionair een  uiterst ingenieuze optimisalatie  ; een
ontwerp dat verhnderd dat   ze gemakkelijk  worden opgepeuzeld.
Voor de huidige omnivore  mensen  is vlees eten gezond zolang je dat met mate doet.
Alleen vlees eten, zeker als dat mager vlees is, is erg ongezond.
Wie meer dan 50% van zijn energie uit mager vlees moet halen heeft na 6 weken een leverbeschadiging te pakken.
Wie meer dan 90% van zijn energie uit mager vlees moet halen, is binnen 8 weken dood. Wie gezond wil eten, eet gevarieerd en eet met mate.Echter, nog gezonder is het om vis te eten, vette vis.
Waarom dolfijnen door veel mensen als buitengewoon slim worden gezien is mij nog steeds een raadsel. Ik denk dat hier toch een stukje vooroordeel meespeelt: dolfijnen zijn schattig dus vast ook slim.
De meeste gedragingen van dolfijnen (afgezien van de niet zo schattige groepsverkrachtingen)zijn tamelijk standaard voor dieren die in groepen leven en jagen. Ik denk niet dat dolfijnen slimmer zijn dan wolven of leeuwen.
Die kun je ook door hoepels laten springen en door middel van geluid en lichaamshouding boodschappen laten overbrengen.
De vermeende intelligentie bij dolfijn-achtigen is ehter  niet alleen gebaseerd op het doen van leuke trucjes, maar vooral gebaseerd op de complexe ‘verbale’ communicatie, die per gebied schijnt te verschillen en daarmee ‘dialecten’ vertoont.De communicatie patronen onder dolfijnen zouden een stuk complexer en diverser zijn dan bij de grote walvissen, waardoor de dolfijn zich zou onderscheiden. Zoals de mens zich onder andere van andere primaten onderscheidt door complexere communicatie.Toegegeven dat hiervoor slechts dun bewijs is geleverd en zelfs als de communicatie veel complexer is, hoeft dit niet te betekenen dat er sprake is van hoge intelligentie.
Wolven en leeuwen hebben net zulk intelligent gedrag als dolfijnen.
Leeuwen zijn trouwens ook net zo amoreel als dolfijnen, alleen leggen ze zich toe op kindermoord i.p.v. groepsverkrachtingen

Overigens komen Aiello & Dean (An introduction to human evolutionary atonomy, Academic Press, London 1990)
tot een EQ voor chimpansees van 2.38 tot 3.01 en voor het capucijnaapje van 3.25.
Data die een aanzienlijk minder dramatisch verschil laten zien dan  hierboven presenteert.
De gibbon komt bij hen niet verder dan 2.40 – 2.60 en heeft dus een EQ gelijk aan of kleiner dan de chimpansee.De resultaten van de EQ-berekening hangen erg af van de manier waarop het hersengewicht wordt berekend (versgewicht, afgeleid van het volume, afgeleid van het gewicht van monsters bewaart in formaline etc.). En dan hebben we het nog maar niet over de steekproefgrootte en de foutenmarge.
 Het werk van Passingham (The human primate, Free press, Oxford, 1982) laat zien dat er een enorme overlap is in EQ waarden van de verschillende diergroepen:
– insectivoren: 0.2 – 0.8 – knaagdieren: 0.1 – 1.1 – hoefdieren: 0.5 – 1.7 – carnivoren: 0.5 – 1.7 – apen: 1.0 – 3.0En in elke groep zij er wel uitschieters naar boven en naar beneden.
Dus als je je soorten zorgvuldig kiest, kun je ook ‘bewijzen’ dat carnivoren slimmer zijn dan apen, dat insectivoren slimmer zijn dan carnivoren, etc. De enige die er echt bovenuitsteekt is de mens, maar sinds dat de diersoort is die de maat bedacht heeft, hoeven we ons daar niet over te verbazen.
 De EQ is tenslotte niet gebaseerd op een begrip van intelligentie of een bewezen samenhang tussen hersengewicht en intelligentie.
(1)Het is dus, zoals gewoonlijk in de wetenschap, allemaal niet zo eenduidig als populair wetenschappelijke boeken ons willen doen geloven.
Het boek dateerd      trouwens  uit    1988

breinen in het dierenrijk

 Kris Verburgh 17 augustus 2008

Hoe kan men aan de hersenen van een dier zien of het intelligent is of niet? Het meest voor de hand liggend zou zijn om de grootte van de hersenen te bepalen: hoe groter het brein, hoe intelligenter. Maar de hersenen van een potvis wegen negen kilo, in tegenstelling tot de 1,3 kg brein van een mens. Men kan het hersenvolume van het dier uitdrukken in verhouding tot het lichaamsgewicht. Maar dit is ook niet echt een goede manier.
Een muis heeft veel grotere hersenen in verhouding tot het lichaamsgewicht dan een mens. En muizen zijn niet echt slimmer dan mensen, tenzij we Douglas Adams, de schrijver van ‘The Hitchhikers guide to the galaxy’, moeten geloven. Al iets beter is het om de grootte van de cortex, of hersenschors te bepalen. De cortex is de buitenkant van onze hersenen, en bestaat uit een zestal lagen gevuld met cellichamen, die Hercule Poirots ‘grijze cellen vormen’. Deze cortexcellen hebben lange uitlopers (‘de witte materie’) die andere hersendelen onderling en lichaamsdelen met de hersenen verbinden. Als we het aantal cortexcellen tellen, dan krijgen we het volgende lijstje:mens: 11,5 miljard corticale neuronenAfrikaanse olifant: 11 miljard corticale neuronenchimpanzee: 6,2 miljard corticale neuronen dolfijn: 5,8 miljard corticale neuronen gorilla: 4,3 miljard corticale neuronen rat: 15 miljoen corticale neuronen Hier klopt nog steeds iets niet. Chimpansees en gorillas worden over het algemeen slimmer geacht dan olifanten en walvisachtigen.
Er is nog één cruciaal ingredient voor intelligentie nodig, en dat is myeline.  Myeline is een soort van isolatiemateriaal dat gewikkeld zit rondom de zenuwbanen, waardoor de zenuwsignalen sneller kunnen reizen.
Bij mensen en mensapen is dit isolatiemateriaal veel dikker dan bij olifanten en walvisachtigen, zodat de zenuwsignalen veel sneller kunnen reizen.
De breinen van olifanten en walvisachtigen zijn bovendien ook veel groter, zodat verschillende hersengebieden verder van elkaar liggen, en er ook meer voedende gliacellen tussen de hersencellen liggen, wat de communicatie nog meer bemoeilijkt.
Dieren zijn niet dom.
Neem deze chimpansee die na in een flits de getallen van 1 tot 9 gezien te hebben, ze in de juiste volgorde kan aanduiden. 
Primate Research Institute at Kyoto University, Japan.…chimp training artificial intelligence computer science physical visual arts
Of deze chimpansee die een manier bedenkt om een pindanoot uit een buis te vissen.

video

They are smarter than you might think!…Chimp Smarts vs Human Peanut National Geographic Nova
En deze dolfijn geniet ervan om te spelen met luchtbellen.
Gewoon voor de lol.
dedicated to the best employee at Sea World, Orlando.…Dolphin play bubble ring
Snuggere Tuimelaars vangen vis met een moddernet
En dan hebben we het nog niet gehad over papagegaaien die nieuwe woorden kunnen samenstellen, over bijen die gezichten herkennen of vogeltjes die honingdassen naar bijenkorfen lokken om die voor hen te laten openbreken zodat de slimme vogeltjes aan de honing kunnen geraken.
*Koko is een snuggere gorilla, 32 jaar oud, die naar verluid meer dan 1000 gebaren uit de menselijke gebarentaal beheerst. De website van de Koko Gorilla Foundation bevat een aantal videofilmpjes waarin Koko ‘praat’ met mensen.
bron;

Orka’s kieperen zeehonden met grote golven van schots

18 december 2007

Orka’s kieperen gezamenlijk zeehonden op ijsschotsen in het water en eten hen op. Voor het eerst is deze gezamenlijke jachttechniek op video vastgelegd en wetenschappelijk beschreven. De Nieuw-Zeelandse orkadeskundige Ingrid Visser (haar ouders zijn geëmigreerde Nederlanders) publiceert het onderzoek met vijf collega’s online in het vakblad Marine Mammal Science.

De onderzoekers analyseerden zes soortgelijke orka-aanvallen op dieren op een ijsschots, verschillende soorten zeehonden en een verdwaalde Adélaïdepinguïn. Enkele dieren overleefden de aanval, twee zeehonden en de pinguïn wisten te ontsnappen.

Het artikel beschrijft in detail de aanval van vijf orka’s op een krabbeneter in de wateren van het Antarcticsch schiereiland op 15 januari 2006. Visser filmde de aanval op deze zeehond van het begin tot het einde. Het onfortuinlijke dier zat op een smeltende ijsschots van vijftien bij tien meter toen de orka’s hem ontdekten. Regelmatig staken zij hun koppen boven water om hun slachtoffer te bekijken. Na enkele minuten doken twee orka’s tegelijk onder en veroorzaakten zo een grote golf die de schots van ongeveer vijftig centimeter dikte in vijf stukken deed breken. De zeehond zat nu op een stuk van vijf bij vijf meter.


video

orca to dislodge a crabeater seal from an ice floe – they made large waves to wash the seal off the relative safety of the ice. Later the orca In January 2006 while visiting Antarctica, we witnessed a most unusual method for orca to dislodge a crabeater seal from an ice floe – they made large waves to wash the seal off the relative safety of the ice. Later the orca put the seal back on the ice and dislodged the seal a second time which suggested strongly they were training their young.
_________________________________________________________________________________
De  Krabbeneter   slaagde erin te vluchten naar een grotere schots van vijfentwintig bij vijftien meter. Opnieuw vielen de orka’s aan met door duiken opgewekte golven, waardoor de ijsschots van de zeehond steeds kleiner werd. Nu duwden de orka’s de schots naar het open water, zodat hun slachtoffer niet opnieuw kon ontsnappen naar een grote schots.

Een kwartier na het begin van de aanval stak een orka zijn kop boven het water, terwijl de vier andere orka’s zich aan de andere kant van de schots groepeerden. De vier zwommen gezamenlijk met hoge snelheid en op hun rechterzij op de schots af, om op het laatste moment eronder te duiken. Dit veroorzaakte een grote vloedgolf die de zeehond van de schots spoelde. Het dier werd onmiddellijk gegrepen door zijn belagers. De orka’s lieten de zeehond weer ontsnappen en herhaalden het spel van golven maken, ijs breken en eraf spoelen nog twee keer voordat zij de krabbeneter verslonden. Volgens de onderzoekers is de waargenomen jachttechniek een voorbeeld van orkacultuur, een vaardigheid die van generatie op generatie wordt doorgegeven. Door de zeehond te laten ontsnappen zouden jonge orka’s de kunst kunnen oefenen. zie  ook :

video

Valdes, Argentina

° SLIMME  PAPEGAAIACHTIGEN   °

Een  beroemde Afrikaanse  grijze  roodstaart: taalwonder  Alex 

Taal  <—-Archief document

http://nl.wikipedia.org/wiki/Grijze_roodstaartpapegaai http://nl.wikipedia.org/wiki/Alex_(papegaai) http://www.leukefilmpjes.nl/grijze_roodstaart_papegaai_alex.html

Wilde papegaaien geven hun  kinderen een naam

 18 juli 2011 4

Wetenschappers hebben ontdekt dat wilde papegaaien een ‘naam’ bedenken voor hun nageslacht en die aan hun kinderen leren. Nog voordat jonge papegaaien van de soort Forpus passerinus in staat zijn om geluiden te maken, leren hun vader en moeder ze een bepaalde serie klanken. Deze klanken gebruiken de papegaaien om individuen te herkennen. Wat de papegaaien dus eigenlijk doen is het nageslacht een naam leren – de serie klanken –(1)  die de jongen kunnen roepen zodat anderen weten waar ze uithangen en wie ze zijn. Aangeleerd? Het is al langer bekend dat papegaaien aan de hand van die kreten kunnen vaststellen of iemand een goede partner of een familielid is. Maar het was onduidelijk hoe de papegaaien deze kreten leerden. Kregen ze de naam echt van hun ouders? Of waren ze zelf geprogrammeerd om die kreten te ontwikkelen en te gebruiken? Experiment Onderzoeker Karl Berg en zijn team besloten het uit te zoeken. Ze bestudeerden al sinds 1987 een aantal nesten met wilde papegaaien. Ze haalden enkele eieren uit de nesten en legden deze in de nesten van andere papegaaien. De jongen die ‘geadopteerd’ waren, maakten geluiden die ze van hun adoptie-ouders hadden geleerd. Dat bewijst dat de kreten echt aangeleerd worden. Sociaal Dat dieren elkaar een naam geven om een beter beeld te krijgen van hoe ze zich tot elkaar verhouden, is niet nieuw. Ook dolfijnen doen het. En ook wij mensen. Papegaaien zijn ook heel sociaal dus het is ergens logisch dat zij de methode gebruiken. “Een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling is wanneer kinderen het verband beginnen te leggen tussen geluiden en de specifieke betekenis ervan,” zo schrijven de onderzoekers in het blad Proceedings of the Royal Society B. “Van deze geluiden is de eigen naam één van de eerste woorden die kinderen herkennen. Ons onderzoek suggereert dat zoiets soortgelijks ook plaatsvindt bij papegaaien.” Bovenstaande foto is gemaakt door Geek2Nurse (cc via Flickr.com). Bronmateriaal: Wild Parrots Get Names From Parents” – Wired.com

  • De ouders   leren de jongen een specifiek geluid te maken zodat de ouders ze kunnen herkennen aan dit roep-merkteken . Maar daarmee kennen de jongen de ouders nog niet, dus neem ik aan dat de ouders de jongen ook zullen leren hoe dat ze hun ouders kunnen herkennen.(vervolgonderzoek ? )

    • een naam van  een  mens is ook een aaneenschakeling van klanken dus  –>  een specifiek geluid

°

Papegaai imiteert de ander om conversatie te starten

23 november 2012   0

De papegaai hierboven is uitstekend in staat om andere papegaaien na te apen. En wetenschappers denken nu eindelijk te weten waarom de papegaai dat zo goed kan. De ander imiteren is voor de papegaaien een manier om te laten weten dat hij een conversatie met die ander wil beginnen. Dat schrijven onderzoekers van de universiteit van Kopenhagen in het blad PLoS ONE. Ze bestudeerden voor hun studie de kleine papegaai Aratinga canicularis. De papegaaien zijn in staat om een kreet die een soortgenoot slaakt, direct na te bootsen. Lang was onduidelijk waarom de papegaai deze vaardigheid ontwikkeld had, maar de onderzoekers zijn er nu uit. Experiment De wetenschappers vingen 36 papegaaien, afkomstig uit 27 verschillende groepen en plaatsten ze in kooien. Vervolgens maakten ze een opname van de kreet van de papegaaien. De opgenomen kreten lieten ze aan de papegaaien horen. Zodra de papegaaien hun eigen kreet hoorden, reageerden ze daar veel vaker en sneller op door de conversatie met de ander (in werkelijkheid dus een muziekspeler) aan te gaan. “Dit suggereert dat A. Canicularis een specifiek individu in een groep aanspreekt door zijn kreet na te doen,” schrijven de onderzoekers.

 

Verklaring Dat de papegaai deze aanpak ontwikkeld heeft, is goed te verklaren. De papegaaien leven in dynamische groepen. Dat wil zeggen dat ze een groep soms verlaten en dan weer een andere groep binnengaan. Elke dag komen ze dus met heel veel papegaaien in contact. Stel dat een papegaai nu met één van die papegaaien in contact wil komen: hoe kan hij dat dan aan die specifieke papegaai in die enorme groep duidelijk maken? Elke papegaai in een groep heeft een unieke kreet en daar maken de papegaaien gebruik van. Ze imiteren de kreet van de papegaai die ze willen spreken en die weet vervolgens dat er iemand is die zin heeft in een conversatie. “De vaardigheid om papegaaien middels imitatie aan te spreken, is waarschijnlijk ontstaan door de complexe structuur van de groepen waarin de papegaaien leven,” stellen de onderzoekers. “Iemand aanspreken in een voortdurend veranderend communicatienetwerk waarin heel veel individuen betrokken zijn, vraagt om een flexibel vocaal systeem om een specifiek individu in het netwerk aan te spreken.”   Bronmateriaal: Vocal Imitation in Parrots Allows Addressing of Specific Individuals in a Dynamic Communication Network” – Plosone.org Parrots imitate individuals when addressing them” – Plosone.org De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Lori Rielly (cc via Flickr.com).

Papegaaien kunnen logisch redeneren

 22 juni 2011 2

Na de mens en mensapen mogen nu ook de papegaaien zich in het rijtje der redenerende soorten scharen. Want de vogels doen aan logica! Wetenschappers verzamelden zeven grijze roodstaarten – Psittacus erithacus – en verzekerden zich ervan dat de vogels geen voorkeur hadden voor één van de twee etenswaren die ze voorgeschoteld kregen: zaden of walnoten. Vervolgens kon het experiment van start gaan. Experiment Elke papegaai was er getuige van hoe een onderzoeker een walnoot onder een kopje legde. Een zaadje verdween onder een ander kopje. Vervolgens werd er een scherm voor de kopjes gezet en haalde de onderzoeker één van de lekkernijen weg. Hij liet deze lekkernij daarna even aan de papegaai zien. Goed Het scherm werd weer omhooggetild en het was nu afwachten of de papegaai wist welke lekkernij nog over was en onder welk kopje deze zich zou bevinden. Slechts één van de papegaaien bleek hiertoe in staat: ze had het in 23 van de 30 experimenten goed. Indrukwekkend En dat is indrukwekkend. “Totnogtoe hadden alleen grote apen deze opdracht onder de knie,” legt onderzoeker Sandra Mikolasch uit. Ook in die experimenten konden overigens niet alle apen het vraagstuk oplossen: er ware er maar enkele die daartoe in staat waren. “Dus nu weten we dat   enkele  grijze roodstaart(en)  in staat zijn  om te beredeneren waarom één mogelijkheid aannemelijker is dan de andere.” De papegaaien die dat niet konden, kozen meer onwillekeurig en hadden blijkbaar niet in de gaten hoe het precies zat. Toen de onderzoekers het experiment echter vereenvoudigden (het scherm werd hierbij weggelaten) konden ook deze papegaaien de opdracht succesvol uitvoeren. Bovenstaande foto is gemaakt door grendelkhan (cc via Flickr.com). Bronmateriaal: Parrots join apes and Aristotle in the club of reason” – Newscientist.com

Papegaai kan net zo goed redeneren als driejarige

Geschreven op 08 augustus 2012 om 13:15 uur door 0

Wetenschappers hebben in een interessant experiment aangetoond dat een papegaai net zo goed in staat is om over oorzaak en gevolg te redeneren als een driejarig kind. De onderzoekers voerden het experiment met zes grijze roodstaartpapegaaien uit. De papegaaien waren tussen de tien en 35 jaar oud, de helft was van het mannelijke geslacht. De papegaaien namen plaats. Voor ze stonden bakjes. In sommige bakjes zat voedsel. De andere bakjes waren leeg. De onderzoekers schudden de bakjes heen en weer. De bakjes met voedsel erin, maakten veel lawaai. Vervolgens zetten de onderzoekers de bakjes weer terug. De vogel kon nu kiezen welk bakje hij wilde benaderen. De papegaai koos in dit geval altijd voor het bakje dat lawaai maakte, opende het en at de beloning op. Schudden Soms pakten de onderzoekers het experiment anders aan. Ze schudden nu alleen met het bakje dat leeg was. Opvallend genoeg beredeneerde de vogel nu dat de beloning dan in het andere bakje moest zitten. En dus koos hij voor het bakje dat de onderzoekers niet hadden aangeraakt. Om er zeker van te zijn dat de papegaai beredeneerde dat de beloning in het andere bakje moest zitten en niet simpelweg het bakje dat geen geluid maakte, vermeed, volgde een derde experiment.

Luidspreker De onderzoeker die de bakjes heen en weer schudde, droeg een luidsprekertje rond de polsen. Het zat verstopt in de mouw en was verbonden met een MP3-speler. Uit de luidsprekers kwam het geluid van walnoten (de beloning) die heen en weer werden geschud. Soms schudde de onderzoeker met het bakje in haar linkerhand en maakte de luidspreker links het geluid. Soms schudde ze met het bakje in haar rechterhand en maakte de luidspreker links geluid. De vogels kozen wederom voor het bakje dat het meeste lawaai maakte, maar alleen wanneer het geluid aan de juiste kant klonk. Oftewel: wanneer het linkse bakje geschud werd en ook het luidsprekertje links geluid maakte. De vogels gingen dus echt op het geluid af. “Dat suggereert dat de vogels het geluid behandelden alsof het door het voedsel veroorzaakt werd,” zo schrijven de onderzoekers in het blad Proceedings of the Royal Society B. Dat verband konden ze blijkbaar beredeneren. Bijzonder De resultaten zijn best bijzonder. “Tijdens de experimenten vonden we overtuigend bewijs van de vaardigheid van de grijze roodstaartpapegaaien om geluid dat door het schudden van een bakje ontstaat te gebruiken om verborgen voedsel op te sporen. Zelfs tijdens het allereerste experiment leidden de papegaaien uit het uitblijven van geluid af dat het voedsel in het andere bakje – dat niet geschud werd – moest zitten. Zulk gedrag is tot op heden enkel bij mensapen en bij geen enkel ander niet mensachtig dier aangetroffen.” En ook voor ons mensen is zo’n experiment overigens nog niet zo gemakkelijk. Kinderen van een jaar of twee kunnen bijvoorbeeld op basis van geluid nog niet beredeneren dat er iets in een doos zit. Pas als ze drie of vier jaar oud zijn, zijn ze daartoe in staat. Daaruit volgt dat de grijze roodstaartpapegaaien op dit gebied dus net zo goed kunnen redeneren omtrent oorzaak en gevolg als een kleuter. Bronmateriaal: Grey parrots use inferential reasoning based on acoustic cues alone” – Royalsocietypublishing.org De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Keith Allison (cc via Flickr.com). Geheugen  en imitatie/leervermogen 

Ontsnapte vogels leren wilde vogels praten

16 september 2011 1

Het komt in Australië steeds vaker voor dat er Engelse woorden uit de bomen klinken. Het zijn wilde vogels die taalles hebben gehad. Steeds meer mensen melden zich bij de Search and Discover Desk van het Australian Museum. De service is er om dieren te identificeren. Maar de laatste tijd komen er wel heel bijzondere verhalen binnen. Mensen melden er dat ze Engelse woorden uit de bomen horen komen. In het museum kunnen ze de rare waarneming inmiddels wel verklaren. Vogels die in gevangenschap hebben leren praten, ontsnappen regelmatig. En wanneer ze het in het wild redden, voegen ze zich vaak bij wilde soortgenoten. En dat levert opvallende resultaten op. “De vogels doen elkaar na,” legt ornitholoog Jaynia Sladek aan het blad Australian Geographic uit. Er is geen reden voor andere leden van de groep om de woorden die een nieuweling meebrengt niet op te pikken. Veelgehoorde kreten zijn ‘Hello Cockie’ en ook leren de in gevangenschap opgegroeide kaketoes hun wilde soortgenoten vloeken. En waarschijnlijk blijven de woorden in de familie. De vogels die nu leren praten, leren vaak ook hun jongen weer praten. Met dat fenomeen zijn ze in Australië wel bekend: zo zijn er nog steeds vogels die het geluid van een bijl of zeer oude fototoestellen maken. Het zijn geluiden waar hun voorouders vertrouwd mee raakten en die nu nog steeds van generatie op generatie worden doorgegeven. Of de woorden over enkele generaties nog net zo goed klinken als nu is overigens twijfelachtig: wanneer de vogels niet vaak met mensen in aanraking komen, kunnen ze de woorden wat gaan vervormen.

Figaro : Kaketoe ontdekt die zijn eigen gereedschappen maakt

 07 november 2012 0

Wetenschappers hebben ontdekt dat ook Goffins kaketoe – een kaketoesoort die nooit eerder in verband werd gebracht met gereedschappen – in staat is om zelf gereedschappen te vervaardigen en die vervolgens ook heel efficiënt in te zetten. Dat schrijven onderzoekers van de universiteit van Oxford in het blad Current Biology. De ontdekking was puur toeval: onderzoekers stuitten op het gedrag tijdens hun dagelijkse observaties van een Goffins kaketoe genaamd Figaro. “Figaro speelde met een kleine steen,” vertelt onderzoeker Alice Auersperg. “Op een gegeven moment stopte hij de steen door de tralies en viel deze net buiten zijn bereik. Na enkele niet succesvolle pogingen om de steen met zijn klauw te bereiken, pakte hij er een kleine stok bij en begon naar het speeltje te vissen.” Nootje Het gedrag intrigeerde de onderzoekers. “Om dit verder te onderzoeken plaatsten we later een noot op de plek waar eerder de steen lag en begonnen te filmen. Tot onze verbazing ging Figaro niet op zoek naar een stok, maar begon een grote splinter uit zijn hok los te bijten.” Hij beet de splinter op het moment dat deze net lang genoeg was en de juiste vorm had om als gereedschap te dienen, door. Vervolgens gebruikte hij de splinter om de noot te pakken. Met succes.

Doe-het-zelf “Het was al verrassend om hem een gereedschap te zien gebruiken, maar we verwachtten zeker niet dat hij zelf een gereedschap zou maken.” De onderzoekers confronteerden Figaro natuurlijk nog vaker met een noot die net buiten zijn bereik lag. En elke keer lukte het de kaketoe om de noot te pakken. “Bijna elke keer maakte hij daarvoor een nieuw gereedschap. Tijdens één poging brak hij een stuk van een tak af en paste het restant zo aan dat het de juiste grootte had om naar de noot te ‘harken’.” Gemakkelijk Wat het gedrag van Figaro extra bijzonder maakt, is dat het hem zo gemakkelijk af gaat. “Na het maken en gebruiken van zijn eerste gereedschap, leek Figaro exact te weten wat hij moest doen en tijdens latere proeven ook geen moment te twijfelen,” merkt onderzoeker Alex Kacelnik op. Figaro is op dit moment de enige bekende Goffins kaketoe die tot dit gedrag in staat is. “Figaro laat ons zien dat zelfs wanneer leden van een soort geen echte gereedschapsgebruikers zijn, maar wel nieuwsgierig, goede probleemoplossers zijn en een groot brein hebben, gereedschappen kunnen maken uit vormeloze bronmaterialen om zo in een nieuwe behoefte te voorzien.” Maar is dit nu iets wat Figaro zelf bedacht heeft? Of zijn er veel meer kaketoes die dat doen? Het is lastig te zeggen. Figaro doet de onderzoekers denken aan Betty, een kraai die ook zelf gereedschappen maakte. Haar soortgenoten vertoonden dat gedrag niet en daarom wordt het nog altijd gezien als een kwestie van individuele creativiteit en innovatie. En dat geldt – in ieder geval tot het tegendeel bewezen is – ook voor Figaro. “We moeten toegeven dat we nog steeds worstelen met het identificeren van de cognitieve processen die deze daden mogelijk maken.” Actie!

Wilt u Figaro wel eens in actie zien? Bekijk het filmpje dat de onderzoekers maakten, hier!
Bronmateriaal: Cockatoo ‘can make its own tools’” – Ox.ac.uk De foto bovenaan dit artikel is afkomstig van de Universiteit van Oxford.

Kaketoe beschikt over flink wat zelfbeheersing

 14 maart 2013  5

kaketoe Kaketoes beschikken over zeer veel zelfbeheersing, zo blijkt uit een nieuw onderzoek. De vogels waren in staat om een nootje in hun bek te bewaren en na verloop van tijd terug te geven wanneer ze wisten dat ze in ruil daarvoor een grotere beloning zouden krijgen. Onderzoekers van de universiteit van Wenen boden Goffins kaketoes een lekker nootje aan. Nadat enige tijd verstreken was, konden de kaketoes het nootje teruggeven en ontvingen ze een ander nootje dat ze veel lekkerder vonden. Dat nootje kregen ze echter alleen als het eerste nootje nog helemaal intact was, dus als er nog niet aan geknabbeld was. “Hoewel we als eerste nootje voor de pecannoot kozen, een noot die de vogels heel lekker vinden en die ze onder normale omstandigheden direct zouden opeten, ontdekten we dat alle veertien vogels tot wel tachtig seconden wachtten om het nootje van een hogere kwaliteit – een cashewnoot – in ontvangst te nemen (en de pecannoot terug te geven, red.),” vertelt onderzoeker Isabelle Laumer. De opzet van het experiment. De vogel krijgt eerst beide beloningen te zien en mag de beloning in de linkerhand pakken. Het is vervolgens aan de vogel om te beslissen om deze wel of niet op te eten. Doet deze dat niet, dan mag deze de beloning na verloop van tijd teruggeven en de tweede beloning pakken. Foto: Universiteit van Wenen. De opzet van het experiment. De vogel krijgt eerst beide beloningen te zien en mag de beloning in de linkerhand pakken. Het is vervolgens aan de vogel om te beslissen om deze op te eten. Doet deze dat niet, dan mag deze de beloning na verloop van tijd teruggeven en de tweede beloning pakken. Foto: Universiteit van Wenen. Bewuste keuze En het was geen trucje wat de kaketoes aangeleerd was en wat ze eindeloos herhaalden: de kaketoes wisten precies waar ze mee bezig waren. Zo ruilden ze het eerste nootje vaker wanneer ze wisten dat ze daarna een echt lekker nootje kregen. En ze aten het nootje direct op, wanneer ze wisten dat het nootje dat ze in ruil voor het eerste nootje konden krijgen minder lekker was. Dat is te lezen in het blad Biology Letters.

 

Indrukwekkend In het verleden toonden onderzoekers al aan dat onder meer kinderen en primaten tot zoiets in staat zijn. Zij kunnen zichzelf beheersen en een lekkernij inruilen voor een grotere of nog betere beloning. Maar ergens is de prestatie die de kaketoes leveren nog indrukwekkender, vindt onderzoeker Alice Auersperg. “Mensen of primaten kunnen de eerste beloning in hun hand houden, maar de vogels moesten tijdens het wachten het nootje in de snavel houden, direct tegen hun smaakorganen aan. Stel je eens voor dat je een koekje in de mond van een peuter stopt en hem of haar vertelt dat hij of zij enkel een stuk chocolade krijgt als hij of zij gedurende langer dan een minuut niet op het koekje knabbelt.” Uit eerder onderzoek bleek al dat ook raven en kraaien bereid zijn hun beloning in te ruilen voor een grotere beloning. Het getuigt van grote zelfbeheersing. “Recent dachten we nog dat vogels niet over zelfbeheersing beschikten,” vertelt onderzoeker Thomas Bugnyar. Maar dit onderzoek bevestigt nog eens hoezeer we de vogels ( de enige overlevende  tak der dino’s ) onderschat hebben. Bronmateriaal: Doing business with a parrot: Goffin cockatoos trade with nuts in an exchange experiment” – Univie.ac.at De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Sam at http://www.photos8.com (via Wikimedia Commons).

Kaketoes kunnen ingewikkelde sloten kraken

04 juli 2013r 1

kaketoe-2 De ongetrainde kaketoe Pipin is er in geslaagd om een ingewikkeld slot open te maken. Dit slot bestaat uit een reeks van vijf verschillende vergrendelingen. Nog nooit eerder is zoiets waargenomen in de dierenwereld. Achter een transparante deur ligt een nootje. Om dit nootje te bereiken moet een kaketoe een slot in vijf stappen ontgrendelen. Het lukt kaketoe Pipin om in een kleine twee uur tijd de juiste volgorde te ontrafelen. Pipin verwijdert eerst een pin, dan een schroef en vervolgens een bout. Dan draait de kaketoe een wieltje negentig graden om uiteindelijk een grendel opzij te schuiven. Kaketoe Pipin kraakt het slot door vijf stappen op de juiste manier uit te voeren. Kaketoe Pipin kraakt het slot door vijf stappen op de juiste manier uit te voeren. In totaal deden er tien ongetrainde kaketoes mee aan het experiment. Pipin was de enige kaketoe die het slot zonder hulp kraakte. Vijf andere vogels lukten het pas na het bekijken van Pipin in actie of na het inspecteren van de losse onderdelen van het slot. De onderzoekers vinden het opzienbarend dat de vogels bereid zijn om zo hard te werken voor slechts één nootje. Ook zien de wetenschappers dat de kaketoes steeds beter worden in het ontgrendelen van sloten, nadat zij al één slot hebben gekraakt. Probleem begrijpen? “We kunnen niet bewijzen dat een kaketoe de fysieke structuur van een probleem begrijpt zoals een mens dat doet, maar uit dit experiment kunnen wel afleiden dat hun gedrag gevoelig is voor zo’n structuur”, concludeert co-auteur Alex Kacelnik van de universiteit van Oxford. Nieuwsgierige vogels “De vogels werken continu aan het verbeteren van hun gedrag”, zegt onderzoeker Auguste von Bayern. “Dit komt waarschijnlijk doordat kaketoes extreem nieuwsgierig zijn en een groot doorzettingsvermogen hebben. Zo verkent een kaketoe zijn omgeving met zijn bek, tong en poten. Een dier dat alleen visueel is ingesteld, zou zo’n slot nooit kunnen kraken.” Bronmateriaal: Animal master-burglars: Cockatoos show technical intelligence on a 5-lock problem” – University of Vienna ° VERSCHIL MENS DIER  zit in DE HERSENEN  ….. O.A.  MENSELIJKE  GLIACELLEN  MAKEN HET VERSCHIL  

Menselijke hersensteuncellen maken muizen intelligent

Transplantatie van steuncellen uit menselijke hersenen maakt muizen een stuk intelligenter. Mogelijk zijn het deze cellen die ons slimmer maken dan andere dieren.

This image shows a human glial cell (green) among normal mouse glial cells (red). The human cell is larger, sends out more fibers and has more connections than do mouse cells. A human astrocyte (green) sends out more tentacles and monitors many more neuron-to-neuron connections than mouse astrocytes (red) do. Mice with human astrocytes implanted in their brains do better on learning and memory tests than normal  typical mice do, suggesting that human astrocytes are better than their rodent counterparts at modulating learning. Credit: X. Han et al/Cell Stem Cell 2013 http://www.npr.org/blogs/health/2013/03/07/173531832/Human-Cells-Invade-Mice-Brains-And-Make-Them-Smarter http://www.sciencenews.org/view/generic/id/348773/description/Mice_get_brain_boost_from_transplanted_human_tissue

In this image of the brain of the transplanted mice, the human astrocytes appear in green. (Credit: Image courtesy of University of Rochester Medical Center)

University of Rochester Medical Center

Human brain cells in a mouse glow green because researchers have tagged them with a gene that looks green under fluorescent light. Mice with the human cell transplants were smarter than normal mice, the researchers report.
Image: Computer artwork of nerve cells, or neurons (brown), and glial (support) cells (green). E.M. Pasieka/Science Photo Library/Corbis
This paper marks a departure from the past century of exclusive focus on neurons as the only important cells in information processing and cognition. “When considering how the brain works, we need to analyze and understand all the different types of cells in the brain and how they interact,” Malenka concludes.
Door: NU.nl/Jop de Vrieze

Dat tonen onderzoekers van de Universiteit van Rochester en de Universiteit van California in Los Angeles deze week aan in Cel Stem Cell. De zogeheten ‘gliacellen’ staan momenteel sterk in de wetenschappelijke belangstelling. Tot voor kort werd gedacht dat ze alleen steun gaven aan de neuronen die de elektrische signalen doorgeven. Glia betekent letterlijk ‘lijm’. Maar de gliacellen blijken manusjes van alles: ze verzorgen het onderhoud, komen in actie tegen indringers, en spelen een rol bij de aanleg van verbindingen in het brein die nodig zijn voor communicatie. Uit deze studie blijkt dat gliacellen uit mensenhersenen het jonge muizenbrein erg goed doen. De onderzoekers namen muizen zonder immuunsysteem, zodat ze de menselijke cellen niet zouden afstoten. Na de transplantatie volgden ze de ontwikkeling van de muizen en voerden een aantal tests uit. Ze lieten de diertjes onder meer los in een doolhof. Uit deze experimenten bleek dat de plasticiteit van de muizenhersentjes toenam, evenals hun geheugen en leervermogen. Ook konden ze beter met angst omgaan. Het is niet de bedoeling om straks heel slimme muizen of andere dieren te gaan kweken. De studie toont aan dat onze gliacellen superieur zijn aan die van muizen. In een begeleidend artikel schrijven collega’s van de Universiteit van Cambridge dat deze cellen wel eens het verschil gemaakt kunnen hebben in de evolutie tussen mensen en andere organismen. Intelligentie hangt in elk geval niet alleen af van de neuronen, schrijven ze. Ze zouden graag meer te weten komen over de rol van gliacellen bij andere processen in de hersenen, zoals het ontstaan van depressies. Het is al bekend dat verschillende antidepressiva de gliacellen aanzetten tot het afbreken en opnieuw aanleggen van verbindingen in de hersenen.

 08 maart 2013  

muis Muizen die menselijke gliacellen in hun brein getransplanteerd krijgen, zijn daarna slimmer dan muizen die het met hun eigen cellen moeten doen. Het wijst erop dat gliacellen een veel belangrijkere rol in ons brein spelen dan gedacht. Gliacellen worden ook wel gezien als de interieurverzorgers van ons brein. Ze verzorgen ( en isoleren )namelijk onze neuronen. Een belangrijke rol. Maar een nieuw onderzoek wijst er nu op dat de gliacellen nog op een andere manier van groot belang zijn voor ons mensen. “Deze studie wijst erop dat gliacellen niet alleen essentieel zijn voor het doorgeven van neurale signalen, maar suggereert ook dat de ontwikkeling van de menselijke cognitie de evolutie van uniek menselijke glia-vormen en -functies reflecteert,” stelt onderzoeker Steven Goldman. Met  andere woorden: de onderzoekers denken dat menselijke gliacellen unieke functionele voordelen hebben waar wij mensen wel maar andere diersoorten niet, van profiteren. Experiment Om te achterhalen of dat echt het geval was, besloten onderzoekers menselijke gliacellen in het brein van muizen te transplanteren. Ze verzamelden menselijke cellen waar later astrocyten – een bepaalde gliacel – uit voortkomen. Die cellen transplanteerden ze in het brein van pasgeboren muizen. De muizen groeiden op en de menselijke cellen ontwikkelden zich tot astrocyten. Deze astrocyten gingen de concurrentie aan met de gliacellen van de muizen zelf en wonnen. Ondertussen bleef het bestaande neurale netwerk in het brein van de muizen gewoon intact. “De menselijke gliacellen namen eigenlijk alles over, zodat uiteindelijk een groot deel van de astrocyten in de muis van menselijke origine waren en zich gedroegen en ontwikkelden zoals ze dat ook in het brein van een mens zouden doen,” legt Goldman uit.

Leren De onderzoekers waren vooral benieuwd of de cellen invloed hadden op de vaardigheid van het brein om nieuwe herinneringen aan te maken en nieuwe taken uit te voeren. De onderzoekers ontdekten dat de hersenfunctie van de muizen door toedoen van de menselijke gliacellen inderdaad verbeterde. De muizen leerden aanzienlijk sneller en ook hun geheugen was beter. Eerste bewijs Wij mensen zijn niet de enigen met astrocyten. Andere soorten hebben ze ook. Alleen komen astrocyten bij mensen wel in veel grotere aantallen voor. Bovendien zijn ze groter en diverser dan bij andere soorten. Menselijke astrocyten kunnen daarnaast de activiteit van duizenden synapsen coördineren. Astrocyten van muizen kunnen dat niet. Vandaar dat onderzoekers vermoedden dat menselijke astrocyten een fundamentele bijdrage leveren aan de complexe signaalactiviteit in het menselijke brein en dus mede onze hogere cognitieve functies mogelijk maakt. Dit onderzoek levert nu het eerste bewijs dat dat klopt. Blijkbaar kan de grootte en complexiteit van onze neurale netwerken alleen onze hogere cognitieve processen niet verklaren. “Ik heb het idee dat het menselijke brein alleen maar vaardiger is (dan dat van andere soorten, red.) doordat we een complexere neurale netwerken hebben altijd een beetje te simpel gevonden,” vertelt onderzoeker Maiken Nedergaard. “Want als je het hele neurale netwerk en al de activiteit erin bij elkaar pakt, heb je eigenlijk alleen nog maar een supercomputer. Maar menselijke cognitie is veel meer dan het verwerken van data (zoals een supercomputer doet, red.).”

glia cellen.docx (200.8 KB) 
MUIS EN MENS HERSENEN
…Eerder dit jaar  werd al   gevonden dat  de hersenen van de mens en muis tijdens leerprocessen hetzelfde werken
 25 februari 2013 1

 Dankzij experimenten van een groep Leuvense onderzoekers is vastgesteld dat mensen en muizen hun hersenen tijdens het leren op dezelfde manier gebruiken. In de zeventiende eeuw was de filosoof René Descartes ervan overtuigd dat mensenhersenen fundamenteel verschillen van de hersenen van dieren. Een paar honderd jaar lang bleven onderzoekers hiervan uitgaan. Ongeveer honderd jaar geleden begonnen onderzoekers te kijken naar het leergedrag van ratten en muizen. Dit deden zij met behulp van doolhoven. Op die manier kwamen zij erachter dat de hersenen van deze knaagdieren toch ongeveer op dezelfde wijze werken als die van de mens. De wetenschappers hoopten dat zij via onderzoek bij muizen en ratten meer te weten konden komen over het leervermogen bij de mens. Doolhof Voor het eerst vergeleken de Leuvense wetenschappers welke delen van de hersenen precies actief zijn. Dit deden zij door zowel mensen als muizen hun weg te laten zoeken in een doolhof. “Uiteraard leren mensen dergelijke taken veel sneller, maar uit onze experimenten bleek dat muizen verschillende delen van de hersenen tijdens een dergelijk leerproces op dezelfde manier gebruiken als mensen. En dat ondanks hun veel kleinere prefrontale hersenschors,” aldus Rudi D’Hooge, één van de onderzoekers. Niet alleen blijkt dus verwantschap te bestaan tussen de hersenen van mensen en knaagdieren, maar het brein functioneert ook op dezelfde manier.

 

Automatisch Alle begin is moeilijk. Dit geldt voor zowel mensen als knaagdieren. Bij het aanleren van een complexe taak is vooral het begin moeilijk. Na veel oefenen gaat het steeds beter tot u het met uw ogen dicht kunt doen. D’Hooge vervolgt zijn verhaal: “Iedereen heeft wel eens de weg moeten zoeken in een vreemde stad. In het begin moet je geconcentreerd te werk gaan, terwijl je na enkele dagen, schijnbaar zonder nadenken, naar je bestemming zal lopen.” Het onderzoek van D’Hooge toont aan dat het gedeelte dat vooraan in onze grote hersenen ligt, tijdens die eerste leerfases samenwerkt met het gedeelte dat dieper in onze hersenen ligt. Als wij verder oefenen wordt de activiteit in de grote hersenen steeds minder en wordt ons gedrag automatisch. Door de evolutie is een bepaald gebied van onze hersenen veel groter dan dat van andere dieren. Ook groter dan dat van mensapen, die toch nauw aan ons verwant zijn. Volgens D’Hooge verklaart dat waarom mensen complexe taken sneller en efficiënter leren dan andere dieren. Het volledige onderzoek van de wetenschappers is terug te vinden in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.

BREIN EN EVO

INHOUD —-> https://tsjok45.wordpress.com/2012/09/03/evodisku/

 

______________________________________________________________________________________________

aangroei hersencellen.docx (365.2 KB)   
afscheid van Descartes.docx (532 KB)
agressie.docx (1.3 MB)


alzheimer.docx (238.5 KB)


AUTISME.docx (1 MB)

https://tsjok45.wordpress.com/2014/11/02/autisme-en-aanverwant-gedrag/

http://www.sciencedaily.com/releases/2011/06/110603122849.htm


Babybrein.docx (717.8 KB)
belonings en gesnotscentrum.docx (51.3 KB)
Brein en bewustzijn.docx (1.2 MB)


COGNITIE.docx (124 KB)
COMA.docx (82.3 KB)

CONDITIONERING.docx (3 MB) 

CYBORG hersendossier deel 9.docx (647.8 KB)
DE VIJFDE REVOLUTIE.docx (844.8 KB)
DELGADO.docx (496.3 KB)

PNASDevel04.pdf (701.7 KB)
DICK SWAAB.docx (535.6 KB)

Denkend brein :

 

diepe hersenstimlulatie.pdf (259.3 KB)
DNA IN DE HERSENEN.docx (71.2 KB)

dorus et al 2004.pdf brain.pdf (413 KB)


eencelligen neurale weefsels.docx (68.1 KB)

 


EMOTIES HERSENDOSSIERS 3.docx (1 MB)

evolutionair voordeel gedrag.docx (374.3 KB)
evolutionaire psychologie.docx (800.3 KB)


fantoom pijn.docx (106.5 KB)   
FAQ & LINKS.docx (93.6 KB)


glia cellen.docx (200.8 KB)    /   

NEUROTHEOLOGIE.docx (886.9 KB)
Helen FISHER.docx (513.6 KB)


hersendossier 10 identiteit.docx (24.9 KB)
hersendossier 10 identiteit.docx (24.9 KB)
hersendossier 12 SLAAP.docx (240.5 KB)

hersenen en ziel.docx (758.9 KB)
hersenen en energie.docx (454.8 KB)
hersenen en evolutie hersendossier 2.docx (886.2 KB)
hersenen primaten.docx (5.1 MB)
hersenwetenschap & LINKS.docx (222.9 KB)
het moreel vermogen hersendossier 11.docx (29.9 KB)


imiteren en spiegelneuronen.docx (1.9 MB)
intuitie en toeval.docx (166.6 KB)


kronkelkunde.docx (780.7 KB) 

lamettrie.docx (101.2 KB)
leren en leervermogen.docx (1.3 MB)
Leren in het kippenhok.docx (265.6 KB)


Medicijnen breinrapport 6.docx (66.5 KB)


MEESTER BREIN OLIVER SACKS.docx (36.8 KB)
MEESTERBREIN GARY LYNCH.docx (740.6 KB)


Nancy ANDREASEN.docx (591.9 KB)
NETWERK.docx (66.1 KB)
neuropsycholoog PAUL BROKS.docx (23.2 KB)

    

NEUROTHEOLOGIE.docx (886.9 KB)

Neurowetenschappen,  <— klik ( Marleen’s site : op zoek naar de klepel  )


NURTURE NATURE HERSENDOSSIER 5.docx (73.8 KB)


OBE.docx (65.1 KB)
onderdrukken verdringen.docx (274.5 KB)
ontwikkeling van de hersenen.docx (1.4 MB)
oorsprong van de menselijke geest.docx (433.5 KB)
optische illusies.docx (1.8 MB)

<–Klik voor animatie

  

°  

 

°

°

°PARANOIA en Complotdenken.docx (78.3 KB)
PARANOIA en Complotdenken.docx (78.3 KB)  

B0812140106.full.pdf plesiadapsis & brain.pdf (1.3 MB)

Primate Brains.pdf intro.pdf (814.7 KB) 

°

 

VRIJE WIL   <—

taking aim at free will.pdf (768.8 KB)  

NOTES B

INHOUD —-> https://tsjok45.wordpress.com/2012/09/03/evodisku/

Bacillus thuringiensis(Bt)        deze bacterie komt voor in de natuur en scheidt eiwitkristallen uit die toxisch zijn voor een aantal insecten (vooral rupsen). Bt wordt gebruikt als biologisch pesticide. De genetische eigenschap om het toxine te maken, werd via genetische modificatie ook ingebracht in planten.

Bacillus thuringiensis with the parasporal body next to the forming endospore.
The parasporal body (or parasporal crystal) acts as a biopesticide against the caterpillar stage of over 100 species of moths.
http://pathmicro.med.sc.edu/fox/cell_envelope.htm

BACTERIEËN   proto-cellige micro-organismen; slechts een erg  klein deel van deze organismen is ziekteverwekkend.
Diagram van een model-bacterie cel

 

Basic Concepts in Science: A list

July 14, 2007 John S. Wilkins

This is a list of the Basic Concepts posts being put up by Science Bloggers and others. It will be updated and put to the top when new entries are published. If you are not a Scienceblogger, email me (see below) and let me know of your post, or someone else’s. If you want suggestions for a topic to write on, just ask.

 

Recent additions:

Anyone can add to this series, even if you don’t blog on Science Blogs. Email me!

 

Physics and Astronomy

Energy by Chad Orzel at Uncertain Principles
Fields by Chad Orzel at Uncertain Principles
Force by Chad Orzel at Uncertain Principles
Measurement by Chad Orzel at Uncertain Principles
Entropy by Rob Knop at Galactic Interactions
Redshift by Rob Knop at Galactic Interactions
Understanding Electricity by Scott Aaronson at Shtetl-Optimized
Ohm’s Law by Chad Orzel at Uncertain Principles
Estimation and DImensions by Chad Orzel at Uncertain Principles
De Broglie Equation (quantum physics) by Wandering Primate
Phase changes, by Janet Stemwedel at Adventures in Science and Ethics

A shopping list of sought Basics for physics is given here by physics is fundamental at Cocktail Party Physics.

Geology

The Composition of the Earth by Chris Rowan at Highly Allochthonous
Chronology and Stratigraphy by Chris Rowan at Highly Allochthonous
Paleomagnetism by Chris Rowan at Highly Allochthonous

Skepchick has a series of articles on the origins of the earth:

Chemistry

pH by Cat at Lab Cat
Strong and Weak Acids by Cat at Lab Cat
Acids and Bases by Cat at Lab Cat
What is Food Science? by Cat at Lab Cat
Food Chemistry by Cat at Lab Cat
Elements by Janet Stemwedel at Adventures in Ethics and Science
Polar and Non-polar Molecules by Janet Stemwedel at Adventures in Ethics and Science
Intermolecular Forces by Janet Stemwedel at Adventures in Ethics and Science

Biology

Genes and Genomes
Gene by PZ Myers at Pharyngula
What is a Gene? by Larry Moran at Sandwalk
Gene by Greg Laden
New definitions of a Gene by Allen McNeill at The Evolution List
The Richard Dawkins Definition of a Gene Is Seriously Flawed by Larry Moran at Sandwalk
The Central Dogma of Molecular Biology by Larry Moran at Sandwalk
How Proteins Fold by Larry Moran at Sandwalk
Heat Shock and Molecular Chaperones by Larry Moran at Sandwalk
The Genetic Code by Larry Moran at Sandwalk
ABO Blood types by Larry Moran at Sandwalk
Genetics of ABO Blood types by Larry Moran at Sandwalk
Genetics of Eye Color by Larry Moran at Sandwalk
Collagen by Larry Moran at Sandwalk
How do you sequence a Genome? Parts I, II, III, IV, V, and VI by Ask Dr Science at Discovering Biology in a Digital World
What are Hypothetical and Putative Proteins? by Ask Dr Science at Discovering Biology in a Digital World
Linkage Disequilibrium by Razib at Gene Expression
Mutations by evolgen at Coalescence
Allele by Mike Dunford at The Questionable Authority

Evolution and Phylogenetics
Evolution by Larry Moran at Sandwalk
The Many Faces of ‘Evolution’ by John Wilkins at Evolving Thoughts

Understanding Natural Selection: Essential Concepts
and Common Misconceptions/T. Ryan Gregory

http://www.springerlink.com/content/2331741806807×22/fulltext.pdf
http://sandwalk.blogspot.com/2009/06/what-is-natural-selection.html
The Three Necessary and Sufficient Conditions of Natural Selection by Greg Laden
Modes of Natural Selection by Greg Laden
What makes Natural Selection an adaptive process? by Carl Bajema at Evolving Thoughts
Artificial and Natural Selection by Mike the Mad Biologist
Sexual Selection by Razib at Gene Expression
Human Evolution 1001 by Greg Laden
Fitness by John Wilkins at Evolving Thoughts
Measuring Fitness by Mike Dunford at The Questionable Authority
Clade by John Wilkins at Evolving Thoughts
Species by John Wilkins at Evolving Thoughts
Primitive by John Wilkins at Evolving Thoughts
Macroevolution by John Wilkins at Evolving Thoughts
Ancestors by John Wilkins at Evolving Thoughts
Why Spiders aren’t Insects, parts I, II, III, IV, and V by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Allopatry and sympatry by John Wilkins at Evolving Thoughts

Ecology and Environment
What is Ecology? by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Biomes I by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Biomes: Tropical Rain Forest by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Biomes III: Tropical Dry Forest by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Biomes IV: Tropical Savannah by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Biomes V: Deserts by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Biomes VI: Temperate Grassland by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Biomes VII: Temperate Forest by Jeremy Bruno at The Voltage Gate
Conservation versus Preservation by Joshua Rosenau at Thoughts from Kansas

Developmental biology

The Pharyngula Stage by PZ Myers at Pharyngula
Gastrulation in Vertebrates by PZ Myers at Pharyngula
Gastrulation in Invertebrates by PZ Myers at Pharyngula
Neurulation by PZ Myers at Pharyngula
Allometry by PZ Myers at Pharyngula

Other or multiple topics
Artifacts and Vectors by Ask Dr Science at Discovering Biology in a Digital World
8th Grade Math (Hardy Weinberg, Genetic Variance, Molecules and Phylogenies, Kin) by Razib at Gene Expression
Biological Clock by Bora Zivkovic at A Blog Around the Clock
Anisogamy by Matt, at Behavioral Ecology Blog
Cell migration by Dan, at Migrations
Hearing by Shelley at Retrospectacle
How do we smell? by Sunil at balancing life.
Prions by Shelley at Retrospectacle
Cell Theory by Dan at Migrations
Blood Clotting by Larry Moran at Sandwalk

Teaching resources for biology
Bora Zivkovic at A Blog Around the Clock has a series of lectures as posts that teachers may find useful, his BIO101 speed-course lecture (and lab) notes. Almost none of them cover a very narrow term or concept (some come close):

Historical and social sciences

Pottery in Archeology by CFeagans at Hot Cup of Joe
Cause, Manner and Mechanism of Death [Forensic science] by William the Coroner at Dr Zeus’s Forensic Files

 

Mathematics, Philosophy, Logic and Computer Science

Statistics
Normal Distribution by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Mean, Median and Mode by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Standard Deviation by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Margin of Error by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Correlation (and Causation, and Random Variables) by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Binary Search by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Innumeracy by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Percentage and percentage points by Kristjan Wager at Pro-Science

Statistics Primer, Part 1, 2, 3, 4, and 5 by Echidne of the Snakes
[Unfortunately, each post does not open in a separate window, but the whole thing is accessible from here]

General Mathematics

Multidimensional Numbers by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Vectors by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Algebra, by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Calculus by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Limits by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Recursion by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Turing Machine by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
The Halting Problem by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Real Numbers by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Algorithm by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Discrete versus Continuous [Mathematics] by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Infinity and Infinite Sums by Jason Rosenhouse at EvolutionBlog
Numbers by Jason Rosenhouse at EvolutionBlog
Metric System by Jim at Chimpanzee Refuge
Modular Arithmetic by Alon Levy at Abstract Nonsense
Theories, Theorems, Lemmas and Corollaries by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Fractals by Karmen at Chaotic Utopia

Logic and Computability
Logic by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Modal Logic by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Syntax and Semantics by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Sets by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Arguments by Janet Stemwedel at Adventures in Ethics and Science
Optimization by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Axioms by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Going Meta by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math
Parallel, Distributed, and Concurrent by Mark Chu-Carroll at Good Math, Bad Math

Philosophy, Philosophy of Science
The Feminist Theory of Science by Zuska, at Thus Spake Zuska
Falsifiable Claims by Janet Stemwedel at Adventures in Ethics and Science
Epistemology by Benjamin Cohen at The Worlds Fair
Theory by John Wilkins at Evolving Thoughts
Introductory texts for philosophy of biology by John Wilkins at Evolving Thoughts
Scientific Method by Rob Knop at Galactic Interactions
Laws and theories by Rob Knop at Galactic Interactions
Likelihood Theory by Mike the Mad Biologist

Medicine and Psychiatry

Introduction to Microbiology and Infectious Disease by Tara C. Smith at Aetiology
Normal flora, Normal Flora 2 by Tara C. Smith at Aetiology
Determining the Cause of Disease (Koch’s Postulates) by Sandra Porter at Discovering Biology in a Digital World
Seasonal Affective Disorder by Bora Zivkovic at A Blog Around the Clock
Selection of Antidepressants, Part I, Part 2 Part 3 by Corpus Callosum
Balloons, Stents and Arteries by Burt Humburg at The Panda’s Thumb
The history of hormone therapy and menopause, parts 1, 2 and 3 by Evil Monkey at Neurotopia

Learning Science

Learning Styles and Science Labs by Sandra Porter at Discovering Biology in a Digital World

In each case, read the comments too.

I’ve decided to list these by field and topic and author, respectively (this allows multiple authors to cover one topic, as in Gene).

BETACANON

http://www.kennislink.nl/kernwoorden


http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2864/Betacanon/actualiteit/index.dhtml




De Normale verdeling

Wie nu in de caravan zit, omdat het buiten regent, en bovendien kinderen in de mens-erger-je-niet-leeftijd heeft, weet het: met een dobbelsteen …



BIODIVERSITEIT          verscheidenheid aan organismen, die voorkomen in de natuur. Biodiversiteit in de context van biotechnologie betekent ook de aanwezigheid van een grote variatie aan genetische kenmerken (bv. variëteiten) van een soort.

BIOTECHNOLOGIE     de toepassing van biologische mechanismen in productieprocessen. Meer specifiek is de biotechnologie een multidisciplinaire wetenschap en technologie, die vooral steunt op de in-vitrocultuur en op gerichte genetische modificatie van microbiële plantaardige of dierlijke systemen, met het oog op het verkrijgen van nuttige producten of effecten. http://nl.wikipedia.org/wiki/Biotechnologie

BIOSTRATIGRAFIE         Bron

http://www.freethinker.nl/forum/viewtopic.php?t=6685&start=120&sid=37e9f907e19a9c46f5c986ab00d02564
CollegaVanEric (CVE)Biostratigrafie : is de wetenschap die aan de hand van microfosielen probeert een eenduidige wereldwijde tijdtabel te maken.Het probleem voor creationisten die geloven in een wereldwijde vloed is dat microfossielen zeediertjes zijn met dezelfde natuurkundige eigenschappen (zoals drijfvermogen) en dat je dus niet op basis van gewicht, intelligentie of zwemkracht een sortering kunt maken. De enige verklaring die rest is dat de soorten na elkaar geleefd hebben en niet gelijktijdig.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Biostratigrafie

Voorbeeld: pleistocene schelpen in boring diemerbrug

Vergroting –>http://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:25G132_Diemerbrug_Range_Chart.jpg

BLOTS (BLOTTING )       letterlijk: vlekken.

Dit is een techniek die gebruikt wordt om bepaalde fragmenten terug te vinden na gel-elektroforese van DNA (Southern blot)-, RNA (Northern blot)- of eiwit (Western blot)-fragmenten.
DNA, RNA of eiwit wordt getransfereerd naar een membraan; waar vervolgens via DNA-hybridisatie (probes) of antilichamen (bij eiwitten) de fragmenten worden opgespoord

DINOSAURICON B

Dinosauricon inhoud WP https://tsjok45.wordpress.com/2012/09/05/dinosauricon-inhoud/

B

http://www.nhm.ac.uk/nature-online/life/dinosaurs-other-extinct-creatures/dino-directory/name/b/gallery.html

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_dinosaurs 

https://wikimediafoundation.org/wiki/Support_Wikipedia/en

Support Wikipedia

°

Bactrosaurus

Bactrosaurus or Bactrasaurus (which means ‘club-spined lizard’) was a large, plant-eating, duck-billed dinosaur (a lambeosaurid hadrosaurine), up to about 20 feet (6 m) long, weighing roughly 1500 kg. Its femur (thigh bone was 80 cm long. About six fragmentary Bactrosaurus fossils were found in Mongolia and China. It lived during the late-Cretaceous period, about 97-85 million years ago and was named by C.W. Gilmore in 1933.

The type species is B. johnsoni.

bactrosaurus

Bactrosaurus (Greek for “staff lizard”); Woodlands of Asia
Late Cretaceous (95-85 million years ago)
About 20 feet long and 2 tons    Herbivore 
Thick trunk; club-shaped spines on backbone

Bactrosaurus:

Among the earliest of all the hadrosaurs, or duck-billed dinosaurs–roaming the woodlands of Asia at least 10 million years before more famous descendants like Charonosaurus–Bactrosaurus is important because it possessed certain characteristics (such as a thick, squat body) more often seen in iguanodont dinosaurs. (Paleontologists believe that hadrosaurs and iguanodonts, which are both technically classified as ornithopods, evolved from a common ancestor). Unlike most hadrosaurs, Bactrosaurus seems to have lacked a crest on its head, and it also had a row of short spines growing out of its vertebrae that formed a prominent, skin-covered ridge along its back.

Bactrosaurus dinosaurio Bactrosaurus   

°

Bagaceratops   

http://nl.wikipedia.org/wiki/Bagaceratops     

Bagaceratops (meaning “small horned face”) was a ceratopsian dinosaur about 3 feet (1 m) long. Bagaceratops weighed rouhghly 65 pounds (30 kg). It was a quadrupedal plant-eater with a short neck frill and a small horn on its snout. It lived in what is now Mongolia, China during the late Cretaceous period, about 70 million years ago.

It was described by Halszaka Osmólska in 1975. The type species is B. rozhdestvenskyi.

bagaceratops

Bagaceratops
http://www.dinosoria.com/bagaceratops.htm

Bagaceratops

Crâne de Bagaceratops. © dinosoria.com

Ce petit dinosaure de la famille des protocératopsidés représente une autre ramification de la principale branche d’évolution des dinosaures à cornes.
Bagaceratops vivait en Asie au Crétacé supérieur. Ce dinosaure de la formation Khermeen Tsav, en Mongolie, a été décrit en 1975.
Bagaceratops mesurait environ 1 mètre de long. Plusieurs crânes ont été retrouvés ainsi que des squelettes relativement bien conservés.

Son corps, trapu et lourd, avec une longue queue, était soutenu par des membres puissants, pourvus de 5 orteils à l’avant et de 4 à l’arrière.

Bagaceratops possède plusieurs caractéristiques qui se développeront chez les dinosaures à cornes ultérieurs.
L’arrière de son crâne est orné d’une crête osseuse proéminente, précurseur de la grande collerette des cératopsidés.

Ses joues présentent une saillie en forme de feuille, la partie du bouclier céphalique des cératopsidés.

Il avait en outre une vraie corne, certes courte, au milieu du museau. De plus, la partie supérieure de son bec est édentée.
D’autres membres de la même famille ont des dents, ce que l’on considère comme un trait primitif.
En dépit de ses caractéristiques évoluées, Bagaceratops n’est probablement pas l’ancêtre direct des dinosaures à cornes.

Classification

Ornithischia. Genasauria. Cerapoda. Marginocephalia Ceratopsia. Neoceratopsia .
Bagaceratops « petite face à cornes »
Bagaceratops Rozhdestvenski

auteur : V.Battaglia (26.01.2006)

[image]

http://ombdinotopia.proboards.com/index.cgi?board=dinotopia&action=display&thread=360&page=9

bagaceratops

Bagaceratops rozhdestvenskyi

Bagaceratops

Fossile de Bagaceratops. © dinosoria.com

°

Bagaraatan

(meaning “small hunter” ) was a speedy, bipedal, meat-eating dinosaur (an earlycoelurosaur). This theropod was about 11.5 feet (3.5 m) long and dates from the late Cretaceous period. An incomplete skeleton was found in Mongolia and was named by paleontologist Osmolska in 1996. The type species is B. ostromi.

°

Bahariasaurus  was a theropod dinosaur (perhaps a carnosaur) about 20-40 feet (6-12 m) long, weighing about 4 tonnes. It was a bipedal meat-eater from what is now Egypt. It lived during the Cretaceous period, about 109 to 95 million years ago. It was named by Stromer in 1934.

The type species is B. ingens. The only known fossil was destroyed in World War II.

°

Balaur (dinosaur)

balaur_bondoc_infographic_by_teratophoneus-d4toh21

balaur bondoc foot

°

http://www.wired.com/wiredscience/2010/08/balaur-bondoc/

PNAS-2010-Csiki-15357-61[1] Balaur

Basic CMYK

Balaur_bondoc  holotype

°

Bambiraptor

BAMBIRAPTOR OR BAMBI –> Bambiraptor (also known as Bambi) was a juvenile coelurosaur, an advanced theropod (meat-eating dinosaur). This small predator was originally thought to be a juvenile Velociraptor or perhaps Saurornitholestes langstoni. It was a small, fast, meat-eating dromaeosauriddinosaur from the late Cretaceous period. Bambiraptor was about 3 feet (1 m) long and may have weighed about 7 pounds (3 kg). It had a deadly, sickle-shaped toe claw on the second toe of its foot. Bambiraptor was found in the upper Two Medicine Formation, Montana, USA. The nearly complete, fossilized skeleton was found in a dinosaur bonebed, near a Maiasaura skull. Bambiraptor was named by Burnham, Derstler, Currie, Bakker, Zhou, and Ostrom, 2000.

-The type species is Bambiraptor feinbergi.

bambiraptor

bambiraptor

Malgré ses petites proportions, Bambiraptor est un redoutable tueur. Son squelette très bien conservé a été découvert aux Etats-Unis. Bambiraptor feinbergorum ne mesurait que 91 cm de long dont 50 cm rien que pour la queue.

Sa tête de 12 cm se situait à environ 35 cm du sol. Malgré ses dimensions réduites, ce dinosaure est un chasseur redoutable aux griffes puissantes et aux bras allongés. Il courait certainement très vite pour attraper ses proies.

Ses petites dents, tranchantes comme des lames de rasoir, lui permettaient de découper sans difficulté la chair des lézards, serpents, mammifères et peut-être des bébés dinosaures. Bien qu’aucune trace de peau n’a été retrouvée, les chercheurs pensent qu’il était recouvert de plumes, certainement colorées.

Bambiraptor est sans doute le chaînon le plus convaincant entre les dinosaures et les oiseaux.

Bambiraptor

Bambiraptor. © dinosoria.com

Bambiraptor est l’un des plus petits dinosaures connus, même si Microraptor, détient le record. C’est Bambi de Walt Disney qui a donné son nom à ce dinosaure. Les chercheurs ont l’habitude de donner un surnom aux squelettes qu’ils trouvent. Etrange qu’ils aient conservé celui-là pour un aussi dangereux reptile.

Les fossiles de Bambiraptor feinbergorum ont été mis au jour dans le Montana en 1994. Cependant, l’espèce n’a été décrite qu’en 2000.

V. Battaglia (12.2003)

°

Batrachosaurus    —>   GEEN  REPTIEL  

Batrachosaurus is een geslacht van uitgestorven amfibieën uit het Trias. Fossielen van dit waterbewonende roofdier zijn gevonden in Zuid-Afrika. Batrachosaurus had een brede, platte kop met grote ogen. De poten waren relatief kort. De lange tanden wijzen erop dat vis het hoofdvoedsel was.

Batrachotomus_kupferzellensis

Barapasaurus (meaning “big-legged lizard”) was a sauropod (a long-necked, long-tailed, small-headed, short-legged giant). It was an herbivore, a plant-eater that was about 60 feet (20 m) long, weighing roughly 48400 kg. The femur (thigh bone) is 5.5 ft (1.70 m) long. Barapasaurus lived during the early Jurassic period, about 208 to 188 million years ago. 6 partial skeletons have been found in Southern India’s Godavari Valley, but no skulls or feet have been found. It ay belong to the family vulcanodintidae, but this is unsure. Barapasaurus was named by Jain, Kutty, Roy-Chowdhury & Chatterjee in 1975. The type species is B. tagorei.

Barosaurus (meaning “heavy lizard”) was a diplodocid sauropod (a long-necked, long-tailed, small-headed, short-legged giant). It was an herbivore, a plant-eater. It was huge and slow-moving, perhaps over 60 to 88 feet (20-27 m) long, weighing roughly 40000 kg. Its femur (thigh bone) was 8.2 ft (2.52 m) long. Its primary defense against predators was its size. Barosaurus lived during the late Jurassic period, about 156 to 145 million years ago. Its fossils have been found in western North America and East Africa. Barosaurus was named by paleontologistOthniel C. Marsh in 1890. The type species is B. lentus

  • File:Barosaurus mount 1.jpg
  • A view from below of the rearing Barosaurus mounted in the American Museum of Natural History in New York City

    barapasaurus
    Barosaurus May 18, 2011

    Filed under: Sauropoda — muzillu @ 11:49 am
    Huge and long-necked, Barosaurus also had a lengthy tail which it wielded as a weapon against enemies. It lived in herds, which was also useful for defence against predators. Like all members of the sauropod group, it had one large, curved claw on the inner toe of its front foot.
    This species is known from five partial skeletons from the Morrison Formation, three of them in Dinosaur Natural Monument in Utah, USA. The African species, until recently known as Gigantosaurus, was part of the Tendaguru fauna, and known from four skeletons. The rearing skeleton of Barosaurus in the American Museum of Natural History, at a height of 15m, is the tallest mounted skeleton in the world, only made possible by modern techniques of producing casts of fossil bones in lightweight materials.
    barosaurus africanus
    Barosaurus  Gordo

             °
    Barosaurus Lentus
    Factbox
    Name: Barosaurus, meaning ’slow heavy reptile’
    Size: up to 27m long
    Food: plants and leaves
    Lived: about 150-140 million years ago in the Jurassic Period in western North America
    The bones in Barosaurus’ long neck were hollow and light, which meant it could lift its head to feed quite easily. If its neck bones had been solid, it would have been too heavy to lift. Barosaurus is very much like Diplodocus – indeed the limb bones are indistinguishable between the two genera – but its tail bones are shorter and its neck bones at least one-third longer, one of which is 1m long. The two genera were in fact about the same size overall. It was longer than Apatosaurus, but its skeleton was less robust.
    The way that Barosaurus and the other diplodocids were balanced at the hips suggested that they could rear up on their hind legs for feeding or for scaring off predators.
    Barosaurus was once thought to have held its head like a giraffe. In order to pump blood up to the brain – a height of around 12m, 10m above the heart – the heart would have had to have weighed about 1.5 tonnes. The larger a heart, the slower it beats. A 1.5 tonne heart would beat so slowly that the blood would run back down the neck before the next beat. In fact, the length of the neck has led some palaeontologists to suggest that there were several hearts along its length, to enable the blood to reach the brain when it was feeding from high trees.
    However, a recent theory was postulated that, like a giraffe, it had arterial valves in its neck. These operate in response to differentials in fluid pressure, allowing the blood to be pumped up the neck but preventing most of it from falling back down. More recent computer modelling of diplodocids like Barosaurus has shown that they probably habitually held their necks more or less horizontally, thus restricting the problem to whether the animal reared up on its hind legs or not.

    Barosaurus (“zwaar reptiel”) was een sauropode dinosauriër behorend tot de groep van de Diplodocidae die leefde gedurende het midden-laat Jura en planten at. Hij leefde vermoedelijk in kuddes.

    De vijand van Barosaurus was vooral Allosaurus, een van de grootste vleeseters uit die tijd. Het dier kon zich prima verdedigen. Met zijn lengte van 23 tot 25 meter en zijn hoogte van 16 meter was dit een groot dier. Zijn grootte was al een verdedigingsmiddel, maar ook zijn staart was een prima wapen. Als hij bedreigd werd, richtte hij zich vermoedelijk op zijn achterpoten op, klaar om zich te beschermen. Hij kon vijanden vertrappen. Barosaurus kenmerkt zich door een extreem lange nek die volgens sommigen diende om hoog in de bomen te eten, volgens anderen om tijdens het horizontaal de bodem begrazen een zo groot mogelijk bereik te hebben.

    Er worden twee verschillende soorten onderscheiden: Barosaurus lentus (in 1890 beschreven door Othniel Charles Marsh) en Barosaurus africanus. Deze laatste soort behoort wellicht to het geslacht Tornieria.

    In het American Museum of Natural History in New York City staan drie skeletten: twee van Barosaurus en één allosaurus. De volwassen barosaurus staat op haar achterpoten. Ze verdedigt haar jong tegen een allosaurus.

    Sauropoda: Diplodocidae: Barosaurus: Barosaurus Lentus
    Barosaurus  ‘heavy lizard’ (Greek barys/βαρυς meaning ‘heavy’ and saurus/σαυρος meaning ‘lizard’) was a giant, long-tailed, long-necked, plant-eating dinosaur closely related to the more familiar Diplodocus. Remains have been found in the Morrison Formation from the Upper Jurassic Period, along with five other sauropods: Diplodocus, Apatosaurus, Camarasaurus, Brachiosaurus andHaplocanthosaurus, as well as the predator Allosaurus and armored dinosaur Stegosaurus.
    Barosaurus was an enormous animal, with some adults measuring more than 26 meters  in length and weighing more than 20 metric tons (22 short tons). Barosaurus was differently proportioned than its close relative Diplodocus, with a longer neck and shorter tail, but was about the same length overall. It was longer than Apatosaurus, but its skeleton was less robust.

    Sauropod skulls are rarely preserved, and scientists have yet to discover a Barosaurus skull. Related diplodocids like Apatosaurus and Diplodocus had long, low skulls with peg-like teeth confined to the front of the jaws.
    Most of the distinguishing skeletal features of Barosaurus were in the vertebrae, although a complete vertebral column has never been found. Apatosaurus and Diplodocus both had 15 cervical (neck) and 10 dorsal (trunk) vertebrae, while Barosaurus had only 9 dorsals.

    A dorsal may have been converted into a cervical vertebra, for a total of 16 vertebrae in the neck. Barosaurus cervicals were similar to those of Diplodocus, but some were up to 50% longer.

    The neural spines protruding from the top of the vertebrae were neither as tall or as complex in Barosaurus as they were in Diplodocus. In contrast to its neck vertebrae, Barosaurus had shorter caudal (tail) vertebrae than Diplodocus, resulting in a shorter tail. The chevron bones lining the underside of the tail were forked and had a prominent forward spike, much like the closely-related Diplodocus.

    The tail probably ended in a long whiplash, much like Apatosaurus, Diplodocus and other diplodocids, some of which had up to 80 tail vertebrae.

    The limb bones of Barosaurus were virtually indistinguishable from those of Diplodocus.

    Both were quadrupedal, with columnar limbs adapted to support the enormous bulk of the animals. Barosaurus had proportionately longer forelimbs than other diplodocids, although they were still shorter than most other groups of sauropods. There was a single carpal bone in the wrist, and the metacarpals were more slender than those of Diplodocus. Barosaurus feet have never been discovered, but like other sauropods, it would have been digitigrade, with all four feet each bearing five small toes. A large claw adorned the inside digit on the manus (forefoot) while smaller claws tipped the inside three digits of the pes (hindfoot).

    Barosaurus is a member of the sauropod family Diplodocidae, and sometimes placed with Diplodocus in the subfamily Diplodocinae. Diplodocids are characterized by long tails with over 70 vertebrae, shorter forelimbs than other sauropods, and numerous features of the skull. Diplodocines like Barosaurus and Diplodocus have more slender builds and longer necks and tails than apatosaurines, the other subfamily of diplodocids.

    The systematics (evolutionary relationships) of Diplodocidae are becoming better established.

    Diplodocus has long been regarded as the closest relative of Barosaurus. Barosaurus is monospecific, containing only the type species, B. lentus, while at least three species belong to the species Diplodocus.

    Another diplodocid genus, Seismosaurus, is considered by many paleontologists to be a junior synonym of Diplodocus as a possible fourth species.

    Tornieria (formerly “Barosaurus” africanus) and Australodocus from the famous Tendaguru Beds of Tanzania in eastern Africa have also been classified as diplodocines.

    With its elongated neck vertebrae, Tornieria may have been particularly closely related to Barosaurus.

    The other subfamily of diplodocids is Apatosaurinae, which includes Apatosaurus (aka brontosaurus ? ) and Supersaurus.

    The early genus Suuwassea is considered by some to be an apatosaurine, while others regard it as a basal member of the superfamily Diplodocoidea. Diplodocid fossils are found in North America, Europe, and Africa. More distantly related within Diplodocoidea are the families Dicraeosauridae and Rebbachisauridae, found only on the southern continents.

    The first Barosaurus remains were discovered in the Morrison Formation of South Dakota by Othniel Charles Marsh and John Bell Hatcher of Yale University in 1889. Only six tail vertebrae were recovered at that time, forming the type specimen (YPM 429) of a new species, which Marsh named Barosaurus lentus, from the Classical Greek words βαρυς/barus (“heavy”) and σαυρος/sauros (“lizard”), and the Latin word lentus (“slow”). The rest of the type specimen was left in the ground under the protection of the landowners until it was collected nine years later, in 1898, by Marsh’s assistant, George Wieland. Marsh described these new remains, consisting of vertebrae, ribs and limb bones, and classified Barosaurus as a diplodocid for the first time. In his last published paper before his death, Marsh named two smaller metatarsals found by Wieland as a second species, B. affinis, but this has long been considered a junior synonym of B. lentus.
    After the turn of the 20th century, Pittsburgh’s Carnegie Museum of Natural History sent fossil hunter Earl Douglass to Utah to excavate the Carnegie Quarry in what is now known as Dinosaur National Monument.

    Four neck vertebrae, each one meter (3 feet) long, were collected in 1912 near a specimen of Diplodocus, but a few years later, William Jacob Holland realized they belonged to a different species.

    Meanwhile, the type specimen of Barosaurus had finally been prepared at Yale and was fully described by Richard Swann Lull in 1919. Based on Lull’s description, Holland referred the vertebrae (CM 1198), along with a second partial skeleton found by Douglass in 1918 (CM 11984), to Barosaurus. This second Carnegie specimen remains in the rock wall at Dinosaur National Monument and was not fully prepared until the 1980s.
    The most complete specimen of Barosaurus was excavated from the Carnegie Quarry in 1923 by Douglass, now working for the University of Utah after the death of U.S. Steel founder Andrew Carnegie, who had been financing Douglass’ earlier work in Pittsburgh.

    Material from this specimen was spread across three institutions. Most of the back vertebrae, ribs, pelvis, hindlimb and most of the tail stayed at the University of Utah, while the neck vertebrae, some back vertebrae, the shoulder girdle and forelimb were shipped to the National Museum of Natural History in Washington D.C., and a small section of tail vertebrae ended up in the Carnegie Museum in Pittsburgh.

    In 1929, Barnum Brown arranged for all of the material to be shipped to the American Museum of Natural History in New York City, where it remains today. A cast of this specimen (AMNH 6341) was controversially mounted in the lobby of the American Museum, rearing up to defend its young from a marauding Allosaurus.
    More recently, more vertebrae and a pelvis were recovered in South Dakota. This material (SDSM 25210 and 25331) is stored in the collection of the South Dakota School of Mines and Technology in Rapid City.

    In 2007, paleontologist David Evans discovered a partial Barosaurus skeleton forgotten in the collection of the Royal Ontario Museum in Toronto, where he had recently become a curator.

    Earl Douglass excavated this specimen (ROM 3670) at the Carnegie Quarry in the early 20th century and the ROM acquired it in a 1962 trade with the Carnegie Museum. The specimen never made it out on exhibit and instead remained in storage until its rediscovery 45 years later. It is now one of the centerpieces of the dinosaur exhibit at the ROM. John McIntosh believes that this skeleton is the same individual represented by four neck vertebrae (CM 1198) in the collection of the Carnegie Museum.
    In 1907, German paleontologist Eberhard Fraas discovered the skeletons of two sauropods on an expedition to the Tendaguru Beds in German East Africa (now Tanzania). He classified both specimens in the new genus Gigantosaurus, with each skeleton representing a new species (G. africanus and G. robustus). However, this genus name had already been given to the fragmentary remains of a sauropod from England. Both species were moved to a new genus, Tornieria, in 1911. Upon further study of these remains and many other sauropod fossils from the hugely productive Tendaguru Beds, Werner Janensch moved the species once again, this time to the North American genus Barosaurus. In 1991, “Gigantosaurus” robustus was recognized as a titanosaur and placed in a new genus, Janenschia, as J. robusta. Meanwhile, many paleontologists suspected “Barosaurus” africanus was also distinct from the North American genus, which was confirmed when the material was redescribed in 2006. The African species, although closely related to Barosaurus lentus and Diplodocus from North America, is now once again known as Tornieria africana.

    Paleoecology
    Barosaurus remains are limited to the Morrison Formation, which is widespread in the western United States between the Great Plains and Rocky Mountains. Radiometric dating agrees with biostratigraphic and paleomagnetic studies, indicating that the Morrison was deposited during the Kimmeridgian and early Tithonian stages of the Late Jurassic Period, or approximately 155 to 148 million years ago. Barosaurus fossils are found in late Kimmeridgian sediments, around 150 million years old.
    The Morrison Formation was deposited in floodplains along the edge of the ancient Sundance Sea, an arm of the Arctic Ocean which extended southward to cover the middle of North America as far south as the modern state of Colorado. Due to tectonic uplift to the west, the sea was receding to the north, and had retreated into what is now Canada by the time Barosaurus evolved. The sediments of the Morrison were washed down out of the western highlands, which had been uplifted during the earlier Nevadan orogeny and were now eroding. Very high atmospheric concentrations of carbon dioxide in the Late Jurassic led to high temperatures around the globe, due to the greenhouse effect. One study, estimating CO2 concentrations of 1120 parts per million, predicted average winter temperatures in western North America of 20 °C (68 °F) and summer temperatures averaging 40–45 °C (104–113 °F). A more recent study suggested even higher CO2 concentrations of up to 3180 parts per million. Warm temperatures that led to significant evaporation year-round, along with possible rain shadow effect from the mountains to the west, led to a semi-arid climate with only seasonal rainfall.

    Posted Image

    Key words  Diplodocus Apatosaurus Camarasaurus Brachiosaurus Allosaurus Stegosaurus

    http://www.youtube.com/watch?v=Lz6oL-ELwZQ&feature=player_embedded

  • Barrosasaurus

BARSBOLDIA (named for Rinchen Barsbold) was a duck-billed dinosaur (a lambeosaurine hadrosaur) about 30 feet (10 m) long, weighing roughly 6500 kg. It was a quadrupedal plant-eater with a hollow crest and tall spines on its back vertebrae (which may have formed a fin on its back). It lived in what is now Mongolia during the late Cretaceous period, about 70 million years ago. The type species is B. sicinskii. It was named by Maryanska and Osmolska in 1981. This is a doubtful genus since it is so poorly known.

Baryonyx (meaning “heavy claw”) was an unusual theropod dinosaur (a carnivore) from the earlyCretaceous period, about 125 million years ago. It had crocodile-like jaws, a low-slung-body, and it ate fish. It was about 31 ft (9.5 m) long and weighed roughly 1700 kg.

http://spinosauridae.fr.gd/Baryonyx-walkeri.htm
http://qilong.wordpress.com/2010/05/21/croc-snouted-lizards-a-mystery-in-gadoufaoua/

Baryonyx was the first carnivorous dinosaur to be discovered in England. It was an unusual theropod with huge foot-long claws on its hands. Most theropods had S-shaped necks, but Baryonyx had a long straight one that was fairly inflexible. The design of its hips and pelvis suggests that it was bipedal for the purposes of walking from place to place. However, its forelimbs were absurdly large for a theropod, suggesting that it also spent much of its time on all fours. It had a long long tail and a low-slung body.
The skull was set at an acute angle, not the 90° angle common in similar dinosaurs. The long jaw was distinctly crocodilian, and had 96 teeth, twice as many as its relatives. Sixty-four of the teeth were placed in the lower jaw (mandible), and 32 large ones in the upper (maxilla). The snout probably bore a small but distinctive crest.
The crocodile-like jaws and large number of finely serrated teeth suggested to scientists that Baryonyx was a fish-eater. As confirmation, a number of scales and bones from the fish Lepidotes were also discovered in the body cavity. Some believe that Baryonyx would sit on a riverbank, resting on its powerful front legs, and then sweep fish from the river with its powerful striking claw. This is the same fishing technique used by modern grizzly bears. The long but low stance and angled head support this theory. Interestingly, Iguanodon bones were found with the Baryonyx skeleton, suggesting that it may have scavenged any extra meat it could find.

Baryonyx was discovered by William Walker, an amateur fossil hunter, in 1983. He found an enormous claw sticking out the side of a clay pit. He retrieved the specimen, which was surprisingly intact. He took it to the Natural History Museum in London, where it was examined by Alan J. Charig and Angela C. Milner.
About 70 percent of the skeleton was later recovered, including the skull. The bones were fossilized in an unnatural position, so the paleontologists reconstructing it placed them on the front feet because these legs were so powerful. The bone structure suggests a massive bulk of muscle ran down the sides of these front legs. It was and is the only known specimen and it seems to have been a juvenile, so the upper limits of its size are still unknown..
Charig and Milner published their description of the type species, B. walkeri, in 1986, and named it after Walker. There is only one specimen of Baryonyx, so there is little debate about classification. There is a similarity to the tetanuran Becklespinax, but there is no evidence that Baryonyx had similar elongated spines on the back of its neck.
Baryonyx was the only known piscivorous (fish-eating) dinosaur until the discovery of the closely-related Suchomimus. It was another crocodile-like fish-eater. Described in 1998, it was placed in the same subfamily (Baryonyichae). It has recently been suggested that Suchomimus tenerensis should be redefined as Baryonyx tenerensis due to similarities in their vertebrae.

Baryonyx

Parmi les dinosaures connus, Baryonyx walkeri est l’un des plus rares. Le premier spécimen a été retrouvé en 1983 dans une carrière du Sud de l’Angleterre.

L’anatomie de Baryonyx “Griffes puissantes ” est très différente de celle des autres dinosaures. Il possédait un cou flexible et de longues mâchoires. Baryonyx possédait les plus grandes griffes jamais trouvées parmi les fossiles de dinosaures. Cette serre recourbée, de 31 cm, représentait une arme redoutable

De profil, le crâne de Baryonyx ressemble à celui du crocodile. Cette caractéristique est commune à toutes les espèces de la famille des Spinosauridés.

On pense qu’il attrapait des poissons avec son museau long et étroit car on a retrouvé des écailles de poissons dans son squelette.

Baryonyx

Crâne d’un baryonyx. © dinosoria.com

De plus, ses narines sont situées à 10 cm du bout de son museau.
On peut donc en déduire, qu’il pouvait plonger son museau dans l’eau tout en continuant à respirer.

Il se tenait la tête basse et le cou droit, et non penché comme beaucoup d’autres théropodes.

Baryonyx

Ce Baryonyx se serait noyé dans un lac. © dinosoria.com

Il ne dédaignait pas la viande cependant car des petits os dans son estomac ont été identifiés comme ceux d’un jeune iguanodon.

Griffe de Baryonyx

Griffe de Baryonyx. © dinosoria.com

La taille de Baryonyx walkeri est estimée à 9 mètres. Ce dinosaure vivait au Crétacé inférieur.

Classification: Saurischia Theropoda Tetanurae Spinosauroidae Baryonychidae

Charig & Milner, 1986

V.Battaglia (11.2003)

Spinosauridés

baryonyx

baryonyx walkeri

.Baryonix

°

BASUTODON Basutodon (meaning “Basuto [former name of Lesotho, South Africa] tooth”) is a dubious genus of reptile that may or may not be dinosaurian. Fossil teeth that date from the Triassic period were found in South Africa. Basutodon was named by paleontologist von Huene in 1932.

The type species is B. ferox.

_

becklespinax

beipiaosaurus

Beipiaosaurus 
http://www.dinosaurus.net/genera/BBB/beipiaosaurus.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Beipiaosaurus

© Académie chinoise des Sciences.

(bron
http://www.volkskrant.nl/wetenschap/article1120042.ece/Dinosaurusfossiel_onthult_vroegste_veer
Ben van Raaij 13 januari 2009)

Twee dinosaurusfossielen uit Liaoning (Noord-Oost China) laten afdrukken zien van de vroegst bekende primitieve veren.
Een tweede soort veren werden eveneens gevonden ;dat waren waarschijnlijk sierveren .

Dat staat in een bijdrage van Chinese paleontologen  in het Amerikaanse tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Het gaat om fossielen van twee Beipiaosauriërs ( die reeds enkelejaren geleden werden ontdekt ) Ze stammen uit het vroege Krijt en zijn 125 miljoen jaar oud.

De Beipiaosaurus was een therizinosaurus-achtige theropode.
Theropoden waren veelal vleesetende dino’s die op hun achterpoten liepen

.

The elongated, single filament feathers of Beipiaosaurus. The yellow arrows point to feathers on the head and neck (right) and tail (above)
(From: Xu et al. 2009).

  <

beipiaosaurus

X. Xu, X. Zheng, H. You (2009).
A new feather type in a nonavian theropod and the early evolution of feathers Proceedings of the National Academy of Sciences DOI: 10.1073/pnas.0810055106

vergelijk ook met

Het 1999 paper on Beipiaosaurus by XING XU *, ZHI-LU TANG & XIAO-LIN WANG
“A therizinosauroid dinosaur with integumentary structures from China”

*Xing Xu of the Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology at the Chinese Academy of Sciences in Beijing.

Het ene fossiel bezit korte, slanke veerdraden die lijken op die bij andere niet-vliegende dino’s zijn gevonden.
Het andere fossiel heeft veren van een tot nu toe geheel onbekend type: stevige, enkele pennen van ongebruikelijke lengte.

De onderzoekers denken met deze slanke draadachtige dons-veren (Elongated Broad Filamentous Feathers gedoopt) het evolutionair vroegste type veer te hebben gevonden, mede omdat alle andere tot nu toe gevonden dinoveren van een complexer, samengesteld type zijn.

De functie van de pinachtige veren is onduidelijk. Ze lijken ongeschikt om mee te vliegen of de lichaamstemperatuur mee te regelen, zoals het geval lijkt bij veel andere gevederde dinosauriërs.

De veren waren dan ook vooral bedoeld als versiering, denken de onderzoekers, mede omdat ze op plekken van het lichaam zitten (kop, nek, rug, staart) waar ook bij vogels, verre afstammelingen van de dinosauriërs, sierveren zitten.

http://www.sciencenews.org/view/generic/id/39830/description/Dinosaur_fossil_reveals_creature_of_a_different_feather


” …..Flight feathers on modern birds have a central shaft and stiff fibers, called barbs, that branch from that shaft.
Barbules, smaller fibers that branch from the barbs, are tipped with small hooks that latch on to adjacent barbs or barbules, stiffening the feather into a single vane…..

This arrangement is so complicated that many scientists theorize it could have evolved only once (SN: 8/18/01, p. 106).
But paleontologists have proposed that a variety of simpler structures — including peculiar, branched structures colloquially called “dinofuzz” — evolved before feathers.
Now, researchers have finally found an important yet long-missing piece of the feather lineage: single, unbranched filaments…..”


Zie ook
http://dracovenator.blogspot.com/2009/01/new-beipiaosaurus-beautifull-plumage.html
http://paleonews.wordpress.com/2009/01/13/2009-01-13-beipaosaurus-le-prime-piume-non-per-il-volo-beipaosaurus-feathers-for-show/

http://cas.bellarmine.edu/tietjen/Evolution/Fossil%20Record/a_therizinosauroid_dinosaur_with.htm

Figure 1 Beipiaosaurus inexpectus (V11559, holotype). Photograph (a)and outline (b) of the skeleton (broken lines indicate features preserved in impressions). The holotype was collected in 1996 by a farmer, Li Yinxian, from the famous Sihetun locality. It was later (1997) determined to be from the lower part of the Yixian Formation. According to communication with the collector, and consistent with the close proximity, preservation and proportions of the elements, all elements (including the integumentary structures) are from a single individual. V11559 includes the partial right dentary with dentition, right postorbital, right parietal, right nasal?, right prootic, a few cervicals and dorsals, an incomplete caudal, incomplete ribs, partial scapula, coracoids and furcula, partial humerus, radius and ulna, nearly complete hands, partial ilium, pubis and ischium, complete right femur, right tibia and right fibula, incomplete left femur, tibia and fibula, incomplete right foot. Some elements are represented by impressions.Sacral and most caudal vertebrae are missing. a, astragalus; c, cervical vertebra; ca, caudal vertebra; co, coracoids; d, dentary; dcI, distal carpal I; do, dorsal vertebra; f, femur; fi, fibula; fu, furcula; I-III, metacarpals I-III, I-1 to III-4, manual phalanges I-1 to phalanges III-4; il, ilium; is, ischium; lh, left humerus; lr, left radius; lu, left ulna; ?n, ?nasal; p, parietal; pe, pes; po, postorbital; pr, prootic; pu, pubis; r, rib; ?ra, ?radiale; rh, right humerus; rr, right radius; ru, right ulna; s, scapula; sl, semilunate distal carpal; t, tibia

Locality and horizon.

Sihetun locality near Beipiao, Liaoning, China. The lower part of the Yixian Formation, probably from the Lower Cretaceous based on latest radiometric evidence13.

Figure 2Beipiaosaurus inexpectusa, Nine right dentary teeth in medial view. Note the resorption pits and replacement teeth. b, A dentary tooth in lateral view. c, Close-up of the left semilunate carpal of V11559.d, Drawing of part of the right manus of V11559. Note the shape and position of the semilunate, which is very similar to that of birds17e, Drawing of the partially preserved right pes of V11559. f, Close-up of the first metatarsal of V11559. Note the proximally pinched theropod first metatarsal. The theropod first metatarsal is absent in other therizinosauroids, which has been argued as being strong evidence against the theropod affinities of therizinosauroids1.Additional abbreviations: mc I-III, metacarpals I-III; mt I-IV, metatarsals I-IV; pul, pedal ungual; r, radius; ra, radiale; ta, tarsal; u, ulna.

Natural History Museum
Show taxonomic details
Lengte
 tot 2 m Diet: alleseter


Periode: Lower Cretaceous (Laat- krijt ) Barremiaan -127-121 Ma


Vindplaats Peoples Republic of China Liaoning
http://nl.wikipedia.org/wiki/Liaoning

” De fossielen uit de Liaoning provincie zijn 120-125 miljoen jaar oud en stammen ( meestal) uit het Vroeg-Krijt, toen Liaoning een tropisch regenwoud moet zijn geweest. Veel fossielen tonen afdrukken van veren of haren.
De vondsten zijn gedaan in de Yixian- en de Jiufotang-Formatie uit de Jehol Groep. ” 

Een verenkleed is niet alleen aan vogels voorbehouden, maar was al in een veel vroeger evolutionair stadium en bij andere diersoorten uit de stamlijnen( en de collaterale verwanten )van de vogelvoorouders , aanwezig ….
Opzienbarend is deze nieuwe vondst dan ook niet :Paleontologen zijn er immers al langer van overtuigd dat zowel primitieve als moderne vogels direct afstammen van kleine en middelgrote vleesetende landdinosauriërs :
de Maniraptorae ,-150MY , tijdens het Jura

Beipiaosaurus

, een niet overdreven grote vleesetende dinosauriër met relatief grote klauwen, was 125 miljoen jaar geleden al uitgerust met een donzig verenkleed ___ trouwens ook aanwezig bij veel andere niet-aviale dino’s
( Misschien is deze dons wel te vergelijken met de haar-achtige – veren van de KIWI )

*Het grootste deel van zijn lichaam was bedekt met deze fijne donsveren( bestaande uit een schachtje met draadachtige vertakkingen:de zogenaamde baarden van de vlag ) Aangezien het reptiel geen vleugels had ( het kan dus geen vogel geweest zijn —> ook geen (loop) vogel die het vliegen heeft verloren (1 ) kunnen de veren geen rol gespeeld hebben bij eventuele pogingen om een vliegend bestaan te leiden.
Misschien speelden ze een belangrijke rol bij de isolatie en warmteregulering ( net als bij de andere gevederde dino’s )

* Het tweede (nu ontdekte )type lange en brede veren( maar zonder vertakkingen ) vervulden waarschijnlijk de rol van pronkobjecten : Als communicatiemiddel of lokmiddel voor seksueel receptieve vrouwtjes is zo’n opvallend verenrenkleed immers altijd handig.
Ook een dierlijk oog wil tenslotte wat.


(1)
*Loopvogels ( en pinguins ) zonder vliegvermogen bezitten altijd echte vleugels en altijd een bek ;
Vogels bezitten nooit een reptielenstaart en meestal geen volwaardige vleugelklauwen ( Hoatzin kuikens wel? )
* Sommige vogels bezitten veren maar vliegen niet …veren zijn dus niet noodzakelijk indicatoren van dieren met werkelijk vliegvermogen
* Deze Beipiaosaurus is geen vogel , maar een vertegenwoordiger van groepen die nauw verwant zijn met de vogels ( groepen van collaterale verwanten )
Velen uit die groepen ( bv. velociraptor ) bezaten veren , sommigen waren uitgerust met een “bek ” (oviraptor? ) sommigen bezaten een vogel-vorkbeen (= furricula )
Andere vertegenwoordigers (der kleinere theropoden) zijn ware mozaiken ( zoals de archeaopteryx —> vooral reptielstaart , tanden , en weliswaar vleugels maar ook vleugel-klauwen )
* De vogels stammen af van gevederde Maniraptorae …Niet omgekeerd

LINKS

zie ook  http://the_dinosauria.tripod.com/therizinosaurs.html

°

bellusaurus

BIRDS   —>VOGELS  

http://en.wikipedia.org/wiki/Bird

File:Bird Diversity 2013.png

 

bolong

bonapartenykus  ultimus

borogovia

brachiosaurus

Image Copyright © 2005 Miles Kelly Publishing.

Brachiosaurus meaning “Arm Lizard”, from the Greek brachion/meaning ‘arm’ and sauros/σαυρος meaning ‘lizard’, was a genus of sauropod dinosaur which lived during the Late Jurassic Period. It was thus named because its forelimbs were longer than its hind limbs. One of the largest animals ever to walk the earth, it has become one of the most famous of all dinosaurs and is widely recognised worldwide.

For many decades, Brachiosaurus was the largest dinosaur known. It has since been discovered that a number of giant titanosaurians (Argentinosaurus, for example) surpassed Brachiosaurus in terms of sheer mass. More recently, another brachiosaurid, Sauroposeidon, has also been discovered; based on incomplete fossil evidence, it too is likely to have outweighed Brachiosaurus.

Brachiosaurus is often considered to be the largest dinosaur known from a relatively complete fossilized skeleton. However, the most complete specimens, including the Brachiosaurus in the Humboldt Museum of Berlin (excavated in Africa, the tallest mounted skeleton in the world), are members of the species B. brancai which some scientists consider to be part of a separate genus, Giraffatitan. The holotype material of the type species, B. altithorax. includes a sequence of seven posterior dorsal vertebrae, sacrum, proximal caudal vertebra, coracoid, humerus, femur and ribs: enough from which to estimate size.

Based on a complete composite skeleton, Brachiosaurus attained 25 metres (82 feet) in length and was probably able to raise its head about 13 metres (42 ft) above ground level. Fragmentary material from larger specimens indicates that it could grow 15% longer than this. Such material includes an isolated fibula HMN XV2 1340 cm in length and the brachiosaurid scapulocoracoid referred to Ultrasauros.

Brachiosaurus has been estimated to have weighed anywhere between 15 tonnes (Russell et al., 1980) and 78 tonnes (Colbert, 1962). These extreme estimates can be discarded as that of Russell et al. was based on limb-bone allometry rather than a body model, and that of Colbert on an outdated and overweight model. More recent estimates based on models reconstructed from osteology and inferred musculature are in the range 32 tonnes (Paul 1988) to 37 tonnes (Christiansen 1997). The 15% longer specimens hinted at above would have massed 48 to 56 tonnes.

From Wikipedia, the free encyclopedia


Brachiosaurus
 May 15, 2011

Filed under: Sauropoda —
Brachiosaurus was one of the largest and heaviest dinosaurs that ever lived. The top of a man’s head would have reached only to this giant creature’s knees. It had a huge body, a very long neck, a small head and a long tail.
The best-known Brachiosaurus skeleton in the world is now thought to be a different genus – Giraffatitan. However, an even bigger animal,Ultrasauros, found in the Dry Mesa Quarry in Colorado, is now regarded as a particularly big specimen of Brachiosaurus. The originalBrachiosaurus was discovered as two partial skeletons in the Morrison Formation near Fruita in Utah in 1900 by Elmer G. Riggs.

Factbox
Name: Brachiosaurus, meaning ‘tall-chested arm lizard’
Size: up to 23m long and 12m high
Food: leaves and shoots of trees
Lived: about 152-145 million years ago in the Late Jurassic Period in western North America
brachiosaurus
About half of the height of Brachiosaurus is due to the neck. This, with its long front legs and tall shoulders, meant that it could reach high up into the trees to feed. Even its front feet contributed to its high reach – the fingers are arranged long and pillar-like, and arranged vertically in the hand. Despite its fame, it is one of the rarest of the sauropods of the Morrison Formation.
A large, powerful heart pumped blood all the way up Brachiosaurus’ neck to its small brain. Some scientists believed it may have even have had several hearts to pump the blood around its massive body. Strong muscles along the neck bones helped to hold up its head. Unlike most dinosaurs, Brachiosaurus’ front legs were longer than its back legs. These helped to support the weight of its long neck.
Brachiosaurus browsed among the treetops that were out of reach for other herbivores. Using its long neck, it could pluck the highest leaves, in the same way that giraffes feed today. Brachiosaurus had strong jaws with teeth shaped rather like sharp-edged spoons for nipping off shoots and twigs. The position of the neck – whether it was vertical or horizontal – is an ongoing debate among scientists.
Brachiosaurus’ legs ended in short, thick toes. Underneath the bones of each foot was a pad which cushioned the legs against the jarring shock of its weight. Brachiosaurus held its legs straight underneath its body. This helped to support its enormous body weight. Elephants also hold their legs very straight beneath their bodies.
Brachiosaurus needed to eat an enormous amount to supply enough energy for its huge body to grow and move about. An elephant eats about 150kg of food a day. Brachiosaurus may have eaten as much as 1500kg of food a day – ten times as much as the average elephant. It probably travelled in herds and roamed over large areas of land each day to find fresh trees.
Because Brachiosaurus was so heavy, scientists once thought that it lived in lakes and rivers, where the water would support its massive weight. They believed that its legs would sink deep into the ground as it walked on land. Its nostrils were on the top of its head so it could probably keep its head above the water to breathe. In the water, Brachiosaurus would be safe from attack by fierce carnivores.
Nowadays however, scientists believe that Brachiosaurus lived only on land. The pressure of the water would have crushed its ribs, squashing its lungs. We now know, too, thats its legs were strong enough to carry the weight of its body as it lumbered through forests, along rivers and around lakes.

Brachiosaurus (“armhagedis”), was één van de grootste Mesozoïsche landdieren die ooit geleefd heeft. Hij werd minstens 25 meter lang en woog meer dan dan vijftig ton. Hij leefde tijdens het Boven – Jura- Noordamerika, Afrika en azië die toen nog van één landmassa deel uitmaakten: Pangaea.

Brachiosaurus had een kleine kop in verhouding tot zijn lichaam, een typisch kenmerk van de groep waartoe hij behoorde: de sauropoda. De Brachiosauridae (Brachiosaurus zelf en enkele verwante soorten), hadden zéér lange voorpoten; samen met de lange nek konden ze wellicht zo hun hoofd tot wel dertien meter (Sauroposeidon proteles) hoogte brengen om boomtakken van naalden te ontdoen. Met hun tanden, konden ze niet kauwen; het voedsel werd misschien door maagstenen (gastrolieten) verpulverd.

Anders dan veel andere sauropoden, hadden de brachiosauriërs een vrij korte staart. Het is niet helemaal duidelijk hoe ze erin slaagden het bloed tot zo’n hoogte op te pompen. Sommigen suggereren daarom dat de nek vrijwel horizontaal gehouden werd. Omdat de onderste nekwervels niet goed bekend zijn, kan dat niet duidelijk bewezen of weerlegd worden. Er was in ieder geval geen sprake van een abrupte overgang: de achterste nekwervels waren niet wigvormig en maakten slechts een geleidelijke bocht naar boven mogelijk. Sommige afbeeldingen van skeletten lijken dat iets anders aan te geven maar dat komt doordat ze correct tonen dat de overlapping met de volgende nekwervel kantelt als de nek gekromd wordt. Indien de nekwervels van Brachiosaurusgevormd zijn als die van de meeste andere sauropoden, was zeker een hoek van ongeveer 45 graden met de al oplopende ruggewervels mogelijk wat de nek zo’n zestig graden omhoog deed steken.

Er worden tegenwoordig drie soorten erkend:

  • B.altithorax: de Amerikaanse vorm.
  • B.atalaiensis: de vorm uit Noord-Afrika en Portugal, tegenwoordig ook wel toegeschreven aan een apart genus: Lusotitan.
  • B.brancai: de vorm uit Tanzania.

Brachiosaurus brancai is door Gregory S. Paul in 1988 een subgenus toegekend: Giraffatitan. George Olshevsky stelde in 1991 voor dit als een apart genus te beschouwen. Dit voorstel werd de eerste tijd algemeen veronachtzaamd, maar vindt de laatste jaren steeds meer instemming.

 60 ton lichter dan eerder geschat

− 06/06/12,− Bron: afp
© thinkstock.

Een van de zwaarste dinosaurussen ooit op aarde kan heel wat lichter zijn geweest. In plaats van de gedachte 80.000 kilo woog de Brachiosaurus volgens een nieuwe berekening ‘slechts’ 23.000 kilo, een verschil van zo’n 60 ton dat overeenkomt met zes bussen.

“Onze bevindingen duiden erop dat alle dinosaurussen te zwaar zijn ingeschat”, zegt onderzoeker Bill Sellers van de Universiteit van Manchester. Voor de meeste soorten is het verschil echter niet zo groot als voor de Brachiosaurus.

Berekeningen
Het team biologen maakte nieuwe berekeningen aan de hand van de lichaamsmassa van dieren als de bizon, olifant, kameel, ijsbeer en neushoorn. “Zoogdieren zijn maar enigszins verwant met de dino’s, maar de manier waarop ze staan en bewegen is vrijwel hetzelfde, zodat we denken dat ze best als model kunnen dienen.”

Belang
In het verleden werd de massa van de uitgestorven zwaargewichten op nogal artistieke manier geschat. “We zochten een objectievere methode”, zei Sellers. “Het gewicht van een dier is het belangrijkste gegeven voor een bioloog. Alle andere eigenschappen worden daarvan afgeleid.”

Voorbeeld
De zogeheten Berlijnse Brachiosaurus, ofwel de Giraffatitan brancai, was gekozen als rekenvoorbeeld omdat hiervan een van de compleetste fossielen bestaat. Het dier leefde volgens wetenschappers circa 200 tot 145 miljoen jaar geleden. Het was van neus tot staart ongeveer 25 meter lang.

 

brachyceratops

°

brachylophosaurus

°

brachytrachelopan

Brontomerus_Utahraptor

°

Bugenasaura

bugenasaura

buitreraptor

Buitreraptor

buitre

The discovery of a bird-like dinosaur in South America has paleontologists rethinking when, where and how one group of raptors evolved.
The rooster-sized dinosaur is called Buitreraptor (bwee-tree-rap-tor) gonzalezorum. It has a long head and long tail and wing-like forelimbs. Its serrated teeth, like steak knives, suggest it was a carnivore.

Buitreraptor is related to Velociraptor, the presumed cunning killer made famous by Hollywood. Both belong to a class of birdlike dinosaurs that ran swiftly on two legs and are called dromaeosaurs.
The new find suggests such raptors go back much further in time that previously thought.

New timeline
Until recently, dromaeosaurs had been found only in Asia and North America and only in the Cretaceous period, which ran from 145 million to 65 million years ago. Evidence that they existed in the Southern Hemisphere has been mounting.
Today’s announcement of a well preserved fossil represents the first definitive evidence that dromaeosaurs roamed South America. Here’s why that’s important:
About 200 million years ago, Earth had just one giant land mass called Pangea. Toward the end of the Jurassic period, it split in two. Laurasia eventually became North America, Asia and Europe. The other chunk, Gondwana, developed into the continents of the Southern Hemisphere and India.
Since dromaeosaurs had only been found in places that used to be part of Laurasia, scientists figured the beasts evolved into being after Pangea split.
But the Buitreraptor fossil in South America, which dates back 90 million years and closely resembles fossils from the North, means one of two things:

Either dromaeosaurs existed when Pangea was intact;
or the newfound Buitreraptor and its northern look-alikes evolved separately yet with remarkably similar results.
Odds being against such striking parallel evolution, paleontologists speculate that dromaeosaurs likely originated more than 180 million years ago, before Pangaea broke apart. The newly discovered fossil also shows that the creatures developed slightly different characteristics after they split up.
“Buitreraptor is one of those special fossils that tells a bigger story about the Earth’s history and the timing of evolutionary events,” said Peter Makovicky, curator of dinosaurs at The Field Museum. “It not only provides definitive evidence for a more global distribution and a longer history for dromaeosaurs than was previously known, but also suggests that dromaeosaurs on northern and southern continents took different evolutionary routes after the landmasses they occupied drifted apart.”

Odd duck 
The Buitreraptor fossil was found in northwestern Patagonia about 700 miles southwest of Buenos Aires.
The field research was led by Argentine paleontologist Sebastián Apesteguía. The discovery is detailed in the Oct. 13 issue of the journal Nature.
Buitreraptor is an odd duck among dinosaurs. Its peculiarly long snout may have evolved to hunt snakes, mammals, and lizards that burrowed into the ground. Fossils of such critters found near Buitreraptor suggest that scenario.
The large, hollow wishbone of the dinosaur, along with its wing-like forelimbs and bird-like pelvis, add more evidence to the theory that birds evolved from dinosaurs, the scientists said.
An analysis of Buitreraptor also reveals it to be very similar to Rhonavis, which had been thought to be a primitive bird. The researchers now believe the two constitute a separate branch of the dromaeosaur family tree.

Buitreraptor gonzalezorum

Parmi les dinosaures carnivores, les dromaeosauridés étaient de petits prédateurs très agressifs. Par leur intelligence, ils surpassaient la plupart des autres théropodes. La découverte d’un nouveau dinosaure de cette famille, Buitreraptor gonzalezorum, en Argentine, remet totalement en question leur arbre généalogique.

En effet, jusqu’à présent tous les fossiles de dromaeosauridés, comprenant entre autre Deinonychus et Velociraptor, ont été découverts en Asie et en Amérique du Nord.

Les paléontologues, de ce fait, pensaient que ces dinosaures étaient apparus au Jurassique, bien que les fossiles retrouvés datent du Crétacé.
Pourquoi le Jurassique ?

Dérive des continents au Jurassique

La Pangée, ce supercontinent qui s’est formé au cours du Permien, et a existé durant tout le Trias, a commencé à se dissoudre au Jurassique.

La Pangée éclata lorsque l’océan Atlantique s’ouvrit.
Cette ouverture s’effectua entre l’Afrique et l’Amérique du Sud d’une part, et l’Amérique du Nord et l’Europe d’autre part.
Cette fissure sépara l’Amérique du Nord et l’Amérique du Sud.

A la fin du Jurassique, il y a 160 millions d’années environ, la mer Téthys s’étendit presque autour du monde entier.
Elle séparait l’Asie du continent du Gondwana, et forma donc une séparation entre l’Amérique du Nord et l’Amérique du Sud, en constituant une sorte de précurseur de la mer Caraïbe.

Continents au Jurassique

Au Crétacé, la Pangée se divisa en deux continents :

  • La Laurasie au nord
  • Le Gondwana au sud

 Apparition des Dromaeosauridés remise en question

La découverte de Buitreraptor gonzalezorum remet donc en cause l’évolution de cette famille. Avant cette découverte, l’apparition des dromaeosauridés était estimée à la fin du Jurassique. On pensait que cette famille s’était particulièrement développée dans l’Hémisphère nord au Crétacé inférieur et moyen.

Buitreraptor gonzalezorum

Buitreraptor gonzalezorum. By Dinoguy2. Licence

Leur distribution, Amérique du Nord et Asie, était donc directement reliée à la position qu’occupaient les continents au moment de leur apparition.

Or, la découverte d’un dromaeosaure en Amérique du Sud prouve que leur apparition est bien antérieure.
Ce dinosaure a évolué avant la séparation de la Pangée. Son origine pourrait remonter à 180 millions d’années.

 Buitreraptor gonzalezorum

Le squelette découvert est très complet. Il est daté du Crétacé supérieur. Sebastiàn Apesteguìa et ses collègues en ont donné une première description dans la revue Nature.

Buitreraptor gonzalezorum

Buitreraptor gonzalezorum. The Field Museum. By opacity

« Ce dinosaure avait la taille d’un très gros coq, avec une tête très allongée, une très longue queue et de petites dents espacées. Il possède les caractéristiques d’un coureur (longues pattes arrière) et d’un prédateur (bras allongés).
Ce spécimen vivait il y a environ 90 millions d’années. «

V.Battaglia (14.10.2005)

 Les Dromaeosaures

skull  Bunostegos

Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.DINOSAURICON B

http://en.wikipedia.org/wiki/Bonapartenykus
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0195667111001923
http://blogs.smithsonianmag.com/dinosaur/2011/12/eggs-and-enigmatic-dinosaurs/http://www.zie.nl/video/algemeen/Argentijnen-vinden-botten-en-eieren-van-dino/m1fzacaftdbk
http://www.zie.nl/video/algemeen/Wetenschappers%20ontdekken-nieuwe-dinosoort/m1fzf9lfojlp

Bijlagen:
B beeldmateriaal.docx (8 MB)
B.doc (2.4 MB)
DINO B.doc (1.6 MB)