ZUID AFRIKA en HOMO SAPIENS
januari 22, 2013 5 reacties
AFSTAMMING VAN DE MENS en de mensachtige ← MENSACHTIGEN EN MENS
ARCHEOLOGIE antropologie : ARCHEO- ANTROPOLOGIE INHOUD →
( een kleine samenvatting van wat voorafging )
http://www.kennislink.nl/publicaties/waarom-wij-de-enige-mensachtigen-zijn
1 maart 2013 Anne van Kessel
Waarom wij de enige mensachtigen zijn
“Waarschijnlijk hebben neanderthalers het meerdere keren succesvol met onze voorouders gedaan, maar alleen de moderne mens heeft de geschiedenis overleefd.” Woensdagavond vertelde antropoloog en bestsellerschrijver Chris Stringer over zijn onderzoek tijdens de tweede Hoboken-lezing in het Natuur Historisch Museum in Rotterdam.
__een_van_onze_voorouders_uit_Agrika._De_schedel_werd_in_1921_in_het_huidige_Zambia_gevonden..jpg)
Chris Stringer met de schedel van Homo rhodesiensis (Rhodesian man), een van onze voorouders uit Afrika. De schedel werd in 1921 in het huidige Zambia gevonden. Natural History Museum Londen
Chris Stringer is als hoogleraar verbonden aan het Natural History Museum in Londen en doet al dertig jaar onderzoek naar de oorsprong van de moderne mens. “Vroeger was dat voornamelijk aan de hand van fossielen, maar tegenwoordig beschikken we over veel meer mogelijkheden. Met name de genetische inzichten hebben ons vakgebied in een stroomversnelling gebracht.”
Stringer start zijn verhaal 2,5 miljoen jaar geleden bij Homo erectus. “Deze mensensoort vertrok ongeveer 1,8 miljoen jaar geleden uit Afrika en verspreidde zich naar het Verre Oosten, naar China en Java. Ook kwam hij in Dmanisi, in Georgië terecht. Daar, onder de resten van een Middeleeuws dorp, vonden wetenschappers fossielen van een primitieve voorganger van Homo erectus, de eerste vertegenwoordiger van mensen die buiten Afrika leefden.” 1,8 miljoen jaar geleden waren er dus al mensen buiten Afrika te vinden en al dicht in de buurt van Europa. “Het klimaat wisselde die periode nog niet zo sterk tussen warme en koude extremen. Tegen de tijd dat mensen Europa bereikten, moesten ze met veel grotere extremen om zien te gaan.”

Hier in Dmanisi in Georgië, onder de resten van een Middeleeuws dorp, vonden wetenschappers fossielen van een primitieve voorganger van Homo erectus, de eerste vertegenwoordigers van mensen die buiten Afrika leefden. Wikimedia Commons
Het duurde daarna nog een paar honderd duizend jaar voordat de eerste mens stappen op Europees grondgebied zette. “Het oudste fossiel dat in Europa is gevonden, is een kaak uit het Zuid-Spaanse Atapuerca en deze is 1,2 miljoen jaar oud. In hetzelfde gebied hebben we meerdere fossielen van een andere mensensoort – Homo antecessor – gevonden. Deze botten zijn naar schatting 800.000 jaar oud.”
Olifanten in Engeland
Om in Noord-Europa te kunnen overleven waren vervolgens nog wel enkele aanpassingen nodig. “In Noord-Europa was het klimaat veel kouder en moeilijker om in te overleven dan zuidelijker. Er was vuur nodig, schuilplaatsen, betere jachttechnieken, enzovoort.” Om te bepalen wanneer de mens in Noord-Europa arriveerde, is onderzoek in Engeland erg nuttig.
“Engeland ligt in de Atlantische Oceaan en krijgt daardoor de uitersten van klimaatwisselingen mee. Als de Atlantische Oceaan ijskoud is, is Engeland dat ook. Zo liepen er 120.000 jaar geleden olifanten en hyena’s door Engeland en 20.000 jaar geleden leek het meer de toendra van Noord-Scandinavië met rendieren en vossen.” Wanneer was het klimaat gunstig om in Engeland te arriveren? “In Pakefield hebben we menselijke resten van 700.000 jaar geleden gevonden. Op dat moment zat Engeland nog met een landbrug aan Europa vast en kon de oversteek gemaakt worden. Het klimaat was Mediterraan en dus zeer gunstig.”
Duiken naar botten
In de Engelse kustplaats Happisburgh wordt al jaren, ook door Nederlandse wetenschappers, onderzoek gedaan. “Gereedschap dat daar is gevonden duidt erop dat er 900.000 jaar geleden al mensen waren; maar welke soort dat was blijft gissen, want er zijn tot nu toe geen fossielen gevonden. Als het klopt dat er toen al mensen waren moeten we onze eerdere gedachten, met betrekking tot klimaataanpassing, bijstellen.” 900.000 jaar geleden was het klimaat in Engeland namelijk vergelijkbaar met dat in Zuid-Zweden nu. Duikers zoeken momenteel verder naar aanwijzingen voor de kust.

Dit is een van de belangrijkste vondsten uit Atapuerca, Spanje. De bijbehorende kaak werd een aantal jaren geleden bijna intact gevonden. Wikimedia Commons
Laatste gemeenschappelijke voorouder
600.000 jaar geleden bereikte een andere mensensoort, Homo heidelbergensis, Europa. “In mijn ogen is dat een heel interessante soort in de evolutie van de mens, ik denk namelijk dat het de laatste gemeenschappelijke voorouder van Homo neanderthalensis en Homo sapiens was.” De soort was wijdverspreid. Stringer laat het publiek foto’s van schedels uit Afrika, Frankrijk en Griekenland zien. “Evolutionair gezien nam de soort twee routes, hij evolueerde ten noorden van het mediterraan gebied in de neanderthalers en ten zuiden daarvan in ons, de Homo sapiens.

Archeologen aan het werk in de archeologische vindplaats in Atapuerca, Zuid-Spanje. Wikimedia Commons
Discussie met de Spanjaarden
“En dan hebben we nog niet naar de mensen in Engeland gekeken”. 450.000 jaar geleden brak namelijk een ijstijd uit. “Of er toen mensen in Engeland leefden weten we niet. We hebben in ieder geval geen aanwijzingen daarvoor gevonden, maar het kan zijn dat het zulke kleine aantallen waren dat we er niets van terug kunnen vinden.”
50.000 jaar later, in het Engelse Swanscombe, kwam er weer leven te voorschijn. “Daar zijn fossielen van dieren gevonden, evenals een menselijk fossiel. Dat is een interessant exemplaar omdat het verschilt van de Homo heidelbergensis. Sommige karakteristieken lijken op die van de neanderthaler. Deze mens zou aan de oorsprong van de neanderthaler kunnen staan.”
Elders in Europa is ook bewijs voor de splitsing van Homo heidelbergensis in Homo neanderthalensis en Homo sapiens gevonden. “Diep in het grottenstelsel van Atapuerca, vonden Spaanse archeologen 6000 menselijke fossielen, afkomstig van ongeveer 28 individuen. Sommigen daarvan lijken sterk op neanderthalers.” Over die fossielen was overigens nog flink wat discussie. De Spaanse collega’s claimden dat de fossielen 600.000 jaar oud zijn. Stringer vertrouwde dat niet, er zaten immers tanden bij die vergelijkbaar waren met fossielen van 400.000 jaar oud. Dat is dan volgens hem ook de juiste leeftijd. “Inmiddels zijn de Spanjaarden zelf ook teruggekomen op hun inschatting. Binnenkort zal er een rectificatie gepubliceerd worden.”
Karakteristiek kenmerk van de neanderthaler was zijn grote neus. Wikimedia Commons
Dan neemt Stringer een sprong in de geschiedenis. Vanwege enkele grote overstromingen was Engeland een tijdje verlaten, ondanks het warme klimaat. “Maar 60.000 jaar geleden waren er in ieder geval neanderthalers in Engeland. Op dat moment was er ook nog genoeg land dat ons met de rest van Europa verbond. Neanderthalers waren destijds wijdverspreid, tot aan Siberië. Ze liepen rechtop, hadden een vergelijkbare (net iets groter) hersenvolume dan wij, maar er waren ook duidelijke verschillen. De grote neus is zo’n karakteristiek verschil.”
Out of Africa
Terug naar Afrika. Daar zijn 200.000 jaar oude fossielen gevonden die duidelijk van moderne mensen, Homo sapiens zijn. Stringer is dan ook een van de mensen achter de out-of-Africa theorie die stelt dat de moderne mens in Afrika ontstond en via het Midden-Oosten naar Europa en Azië verspreidde. “60.000 jaar geleden trok Homo sapiens vanuit zuidelijke gebieden naar het Neanderthalergebied. Genetisch onderzoek wijst uit dat Neanderthalers en moderne mensen het op meerdere momenten op verschillende plekken succesvol met elkaar gedaan hebben. Dat wakkert de discussie weer aan of het echt een andere soort was.” Formeel kunnen verschillende soorten onderling namelijk geen vruchtbare nakomelingen produceren.
De hypothese van Stringer over de stamboom van de mens. Nature
Gaten in de evolutie
Maar Europeanen dragen allemaal een beetje neanderthaler-DNA in ons genoom, en mensen in China zelfs nog meer. “Het Midden-Oosten lijkt een logische plek waar de soorten elkaar ontmoet hebben, helaas is er alleen DNA-bewijs en missen we archeologische vondsten.” Hoe de neanderthalers uiteindelijk uitstierven en of de moderne mens daar schuldig aan is, durft Stringer niet met zekerheid te zeggen. “Uit DNA-studies weten we dat neanderthalers al op hun retour waren toen ze de moderne mens ontmoetten. De genetische variatie in het neanderthalergenoom was toen al klein, wat duidt op kleine populaties.” Wat de finale klap voor neanderthalers is geweest, blijft dus nog even onbekend. “Er valt nog heel wat over de menselijke evolutie te ontdekken.”
Bronnen:
- Lezing Chris Stringer, 27 februari 2013, Natuur Historisch Museum Rotterdam
- Jeffrey D. Wall, Melinda A. Yang, Flora Jay e.a., Higher Levels of Neanderthal Ancestry in East Asians Than in Europeans, Genetics, 14 februari 2013, doi:10.1534/genetics.112.148213
Oudste speerpunten ter wereld blijken half miljoen jaar oud

Wetenschappers hebben ontdekt dat speerpunten die enkele jaren geleden in Zuid-Afrika werden gevonden, zeker 500.000 jaar oud zijn.
Daarmee zijn die punten zo’n 200.000 jaar ouder dan de exemplaren die onderzoekers eerder aantroffen.
De scherpe punten – gemaakt van steen – werden door de oude mensachtigen( waarschijnlijk late zuid afrikaanse Homo Erectus/ Heidelbergensis ? populaties ) op speren gezet. Dat kostte wat moeite en de mensachtigen moesten het maken van zulke speren dan ook plannen. Maar uiteindelijk was het ongetwijfeld de moeite waard.
“Er is een reden dat moderne jagers met pijl en boog hun pijlen van zo’n scherpe punt voorzagen,” vertelt onderzoeker Benjamin Schoville.
“Deze punten zijn in een combinatie met een stok zeer dodelijk. De vroege mensen ( uit het genus homo dus ) leerden dat al veel eerder dan we dachten.”
Het bevestigen van een stenen punt aan een heft was een belangrijke vooruitgang bij het maken van jachtwapens voor de vroege mens.
Wapens voorzien van een stenen punt vereisen meer moeite en planning om te maken ten opzichte van een houten speer waarbij het hout tot punt bewerkt wordt. Een scherpe stenen punt aan het uiteinde van een speer verhoogt de kans om een dier te doden.
De gevonden speerpunten komen uit een Zuid-Afrikaans opgravingsgebied, genaamd Kathu Pan 1.
De onderzoekers konden aan de punten zien dat de stukjes steen gebruikt waren als wapen door te kijken naar de opgelopen schade van een punt. Een gebruikte speerpunt heeft specifieke breuklijntjes die vanaf de punt lopen.
Door de oude punten te vergelijken met nieuwe punten uit experimenten, konden de onderzoekers zien dat die specifieke fracturen niet zo snel door andere processen ontstaan.
Ouder
Er worden regelmatig punten van speren teruggevonden. Maar meestal zijn deze niet veel ouder dan 300.000 jaar. De punten die onderzoekers nu in Zuid-Afrika hebben aangetroffen, gaan daar ruim overheen. Blijkbaar werden de scherpe speerpunten al in het Midden Pleistoceen vervaardigd.
Zowel Neanderthalers als de moderne mens gebruikten allebei speren met stenen punt … Dit is echter het eerste bewijs dat deze technologie al bestond voor deze twee soorten bestonden “In plaats van twee keer het wiel uitvinden of dat de ene groep van de andere de technologie leerde of stal , was de speer met stenen punt dus al veel eerder in gebruik dan tot nu toe werd gedacht,” zegt Benjamin Schoville , een van de auteurs van de studie.
In het midden pleistoceen waren de Neanderthalers en moderne mensen er nog niet: het Midden Pleistoceen wordt geassocieerd met een andere mensachtige, namelijk Homo heidelbergensis. “Hoewel zowel Neanderthalers als moderne mensen speren met stenen punten gebruikten, is dit het eerste bewijs dat de technologie voor of omstreeks het ontstaan van deze twee soorten ontstond.”
Verandering
Mogelijk moeten we onze opinies over de mensachtigen voor de Neanderthalers en moderne mensen herzien.
“Het lijkt er nu op dat sommige kenmerken die we associëren met moderne mensen en verwanten al veel verder teruggaan,” stelt onderzoeker Jayne Wilkins.
“Dit verandert de manier waarop we denken over vroege menselijke aanpassingen en vaardigheden nog voor het ontstaan van onze eigen soort.”
De speerpunten werden tijdens opgravingen tussen 1979 en 1982 teruggevonden. Wetenschappers hebben de punten nu nog eens onder de loep genomen en zijn er zeker van dat ze 500.000 jaar geleden door toedoen van mensachtigen tot stand zijn gekomen.
“Wanneer punten gebruikt worden als speerpunten, dan levert dat op de top veel schade op en er ontstaan grote onderscheidende breuken,” vertelt onderzoeker Kyle Brown.
De onderzoekers maakten zelf speerpunten en schoten deze met een boog weg. De schade die de punten daarbij opliepen, lijkt sterk op de schade die ook op de oude speerpunten is aangetroffen. “En we tonen aan dat ze niet gemakkelijk door andere processen tot stand kunnen zijn gekomen.”
Photo by: Jayne Wilkins
“Oldest spear points date to 500,000 years” – ASU.edu
Traditionally, bows and arrows are supposed to mark the transition from the Palaeolithic to the Mesolithic, about 20,000 years ago.
Neanderthals supposedly did not even use spears for throwing, only for stabbing at short distance.
Related articles
- Stone me! Spears show early human species was sharper than we thought (guardian.co.uk)
- Human Ancestors Made Deadly Stone-Tipped Spears 500,000 Years Ago (blogs.scientificamerican.com)
- Archaeologists identify oldest spear points (eurekalert.org)
saldanha <—PDF
SPEERWERPERS // KRALEN en PIJLEN
°Na homo erectus en homo heidelbergis …. begon de mens met het maken van speer-werpers en het ontwikkelen van nieuwe jachttechnieken …maar dat zal wel heelwat tijd hebben in beslag genomen ….. veel later volgden pijl en boog ( althans dat zijn de nog steeds geldende opvattingen bij de meeste prehistorici )
Here is a example of a prehistoric spear trower
Propulseur ‘au faon’ (moulage) Le Mas d’Azil (Ariège), Magdalénien supérieur.
This atlatl or spearthrower or propulseur appears to have been carved from a single piece of antler.
It shows a young ibex or chamois with an emerging turd (or possibly a birth sac) on which two birds are perched, found around 1940 in the cave of Le Mas d’Azil, Ariege.
Photo: Don Hitchcock 2008
Source: Facsimile on display at Le Musée National de Préhistoire, Les Eyzies-de-Tayac
°
°
Overgang H HEIDELBERGENSIS –> Homo SAPIENS ?
De mozaiekvorm van Florisbad

The Florisbad Skull, a 259 000 year old fossil skull of an archaic modern human, found at Florisbad, 45 km from Bloemfontein
http://nl.wikipedia.org/wiki/Homo_helmei
Florisbad (Bloemfontein)schedelfragment
reconstructie
artistieke interpretatie Homo helmei
The earliest anatomically human remains found in South Africa, Klasies River, Eastern Cape, dating to 115 000 years ago.
De moderne mensensoort HOMO SAPIENS ontstond meer dan 200.000 jaar geleden in ( Zuid?) Afrika. Althans, er leefden toen al mensen die er lichamelijk net uitzagen zoals wij.
Maar of ze zich ook al gedroegen zoals moderne mensen was lang onduidelijk. De eerste paar tienduizenden jaren leek die ‘anatomisch moderne’ mens zich beholpen te hebben met dezelfde primitieve technologie (zoals ruwe vuistbijlen) als zijn voorgangers.
Pas vanaf ongeveer 40.000 jaar geleden waren er (in onze kennis daarover in het recente verleden )al resten(bekend ) van geavanceerde technologie.
Betekende dit dat de mens tussen 100.000 en 40.000 jaar geleden wel een modern lichaam maar primitieve hersenen had?
De jongste jaren worden er echter steeds vaker oudere voorbeelden van ‘moderne’ artefacten gevonden, zoals voorbeelden van kunst en lichaamsdecoratie.
Maar de gevonden geavanceerde “steen-technologie ” leek slechts sporadisch voor te komen, alsof er af en toe uitvindingen werden gedaan, die ook weer snel vergeten werden.
Dat is anders met de Zuid-Afrikaanse vondsten .
De oudste van een reeks opgegraven stenen punten is 71.000 jaar oud, de recentste 60.000 jaar. Het lijkt er dus op dat de technologie minstens elfduizend jaar lang in gebruik is geweest.
Dat wijst er op dat het niet om het werk van geïsoleerde uitvinders ging, maar dat de nodige technieken – die behoorlijk ingewikkeld waren – telkens aan nieuwe generaties werden aangeleerd, een duidelijk voorbeeld van intelligent gedrag.
Louvre voor holbewoners
Oudste kralen ooit gevonden
Blombos Cave, Stilbaai, Western Cape, dating back to 77 000 years ago. Nassarius kraussianus shell
Steeds meer lijkt het erop dat de mens zich al tienduizenden jaren eerder omringde met allerlei cultuuruitingen dan iedereen altijd dacht. Archeologen maken dat op uit de vondst van 41 kralen diep uit de steentijd – het oudste restant van een halsketting ooit gevonden.
Scherpe pijlen van Zuid-Afrikaanse afkomst
29 oktober 2010
Alweer heeft de Zuid-Afrikaanse kust een aanwijzing prijsgegeven dat de wieg van de moderne mens aan het uiterste zuidpuntje van Afrika stond. Ditmaal vonden archeologen er zeer scherpe pijlpunten.
De pijlpunten zijn zo’n 75.000 jaar oud en gemaakt met een speciale techniek waarbij onder meer vuur, verschillende soorten hamers en werktuigen van bot werden gebruikt. Dat duidt op geavanceerde prehistorische techniek, schrijft een Europees-Afrikaans onderzoeksteam dat de punten ontdekte vandaag in het blad Science. Echt iets voor de moderne mens Homo sapiens.
De onderzoekers ontdekten de ongeveer zestig stenen pijlpunten in de Blombos-grot, een hooggelegen grot met uitzicht op zee aan de zuidkust van Afrika.
Al eerder ontdekten archeologen in dezelfde grot bewerkte kralen van eveneens 75.000 jaar oud. De Blombos-grot is bovendien vindplaats van wat geldt als de oudste uiting van menselijk symbolisch gedrag: een stukje rode oker met symmetrische krasjes erin.
Ook de pijlpunten zijn zeer opmerkelijk, schrijven Vincent Mourre van de universiteit van Toulouse en collega’s in hun vakartikel. ‘Deze flexibele benadering van technologie kan de groepen van Homo sapiens die na ongeveer 60.000 jaar geleden uit Afrika migreerden voordeel hebben verschaft.’
Ofwel: de wieg van de moderne mens stond in Zuid-Afrika.
Stomp bot
De punten zijn gemaakt van het mineraal silcrete, een splijtsteen van natuurlijk aan elkaar gecementeerd zand en kiezel. Bijzonder is dat het materiaal pas na verhitting is te gebruiken om harde werktuigen van te maken.
Vorig jaar werden op het uiterste zuidpuntje van Afrika, een plek genaamd Pinnacle Point, ook al stukjes silcrete gevonden die door oermensen waren verhit. Die zijn misschien nog ouder: de geschatte ouderdom is tussen de 72.000 en 164.000 jaar.
Maar de nieuwe vondst bewijst dat de vroegste Zuid-Afrikanen ook de technologie beheersten om er vervolgens zeer scherpe pijl- en speerpunten van te maken. Een bewerking, waarbij men eerst stukken van het gesteente afhamert, om er uiteindelijk met een stomp stuk bot de laatste scherfjes vanaf te drukken, zo blijkt uit experimenten waarbij men de punten probeerde na te maken.
De tot dusver oudst bekende, vergelijkbare pijlpunten komen uit Frankrijk en Spanje en zijn slechts 20.000 jaar oud. Wat er in de tussentijd met de techniek gebeurde, is onzeker. Mourre en collega’s wijzen erop dat men rond 70.000 jaar geleden in Zuid-Afrika lijkt te zijn overgeschakeld op een andere bewerkingstechniek.
Maarten Keulemans
2012
At the South African site called Pinnacle Point, f researchers uncovered tiny stone tips dated to 71,000 years ago that were likely used to make such projectile weapons. The geological record indicates early humans made these small tips over thousands of years, suggesting people at this point had the cognitive and linguistic abilities to pass on instructions to make complex tools over hundreds of generations.
°Oldest evidence of modern culture: The timing and pattern of the emergence of modern human culture is yet another hotly contested area of paleoanthropology. Some researchers think the development of modern behavior was a long, gradual buildup while others see it as progressing in fits and starts. In August, archaeologists contributed new evidence to the debate. At South Africa’s Border Cave, a team unearthed a collection of 44,000-year-old artifacts, including bone awls, beads, digging sticks and hafting resin, that resemble tools used by modern San culture today. The archaeologists say this is the oldest instance of modern culture, that is, the oldest set of tools that match those used by living people.
Read more: http://blogs.smithsonianmag.com/hominids/category/homo/neanderthals/#ixzz2IiYF5J5o
Modern zijn wordt steeds ouder <–pdf
Hofmeyr schedel
The Hofmeyr Skull shows that Africans and Europeans looked very similar around 36 000 years ago. It was discovered near the Karoo town of Hofmeyr, about 70km northeast of Cradock, but was dated only recently, using new techniques. The fossil also shows characteristics of modern humans: it lacks “beetle brows”, and has smaller jaws and teeth than earlier, non-modern human fossils.
Fig. 4. Stereopairs of the clay reconstruction (yellow) on the plastic cast of the Hofmeyr cranium seen in A) lateral, B) oblique, and C) anterior views. Note that the reconstructed mediolateral breadth of the mastoid process is exaggerated.
Fig. 8. Virtual reconstruction of the Hofmeyr cranium based on CT scans. A) CT scan of the original specimen. B, C) After mirror-imaging the bone, a virtual endocast (red) was generated with manual estimation of the portion indicated in blue on each slice. Fifty-seven complete reference crania were used to estimate the missing parts. D–F) Landmarks and semilandmarks (small blue spheres in D) were used to warp the surfaces of the virtual endocast of the reference cranium (red) and the external cranial surface (orange) onto the Hofmeyr skull. The same protocol was repeated for each of the 57 reference crania.
Fig. 5. The Hofmeyr mandibular fragment. A) as originally preserved; extracted from the photograph by A.R. Hughes. Note that the apex of the coronoid process was hidden by the zygomatic arch in that photograph. B) in 2002, after its removal from the cranium. C) plastic cast with clay reconstruction of the gonial angle. Scale bar = 1 cm.
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0047248410000357
http://mathildasanthropologyblog.wordpress.com/2008/10/21/the-hofmeyr-skull/
http://en.wikipedia.org/wiki/Hofmeyr_Skull
http://www.uct.ac.za/print/mondaypaper/archives/?id=6181
___________________________________________________________________________________________________
APPENDIX
Ethiopië : Herto, Middle Awash
160,000-154,000 Homo sapiens idaltu
BH-045
$349.00
discovered in Herto, in 1997 by an international team led by researchers from UC Berkeley. This adult cranium with a cranial capacity of 1450cc is nearly complete with only slight distortion. Discoverers White et al. describe the morphology as intermediate between earlier archaic African forms, such as Bodo and Kabwe, and later Anatomically Modern Humans (AMH). It is on this basis that they view it as a probable immediate ancestor of AMHs and designate the subspecies name idaltu (“elder”). Many investigators instead include Herto directly within our own taxon H. sapiens sapiens.
For many researchers this find lends strong support to the hypothesis that AMHs emerged in Africa (“Out of Africa”) and eventually replaced other populations including the Neandertals with little interbreeding. Herto was found in association with both Acheulean and Middle Stone Age tools. Interestingly, Clark et al. report that this cranium along with the other two discovered (another adult and a 6-7 year old child) show evidence of postmortem defleshing consistent with deliberate mortuary practice rather than cannibalism.
Clark, J.D. et al. 2003. Stratigraphic, chronological and behavioral contexts of Pleistocene Homo sapiensfrom Middle Awash, Ethiopia. Nature 423,6941:747-752.
White, T., et al. Pleistocene Homo sapiens from Middle Awash, Ethiopia. Nature. 423,742-747 (2003).
A reconstruction of Homo sapiens skull Omo 1 from Kibish, Kenya, re-dated to 196,000 years old, the oldest modern human specimen.
Omo 1 / 195.000
Re-dating the Omo skulls ( article 2005) 
Volcanic sediments just below the level of where the Omo fossils were found, have been dated by an argon isotope method to about 196,000 years. Further dating and fossil evidence suggests that the Omo skulls are only slightly younger than this determined age – about 195,000 years old. If correct, this re-establishes the position of Omo 1 as the oldest clearly modern human fossil.
Out of Africa theory
Additionally, these findings give support to the idea that our species Homo sapiens originated in Africa, with modern people subsequently spreading out from there (the Out of Africa theory). Previously, hard evidence from fossils and dating techniques had always been hard to find.
Although most workers now accept we originated in Africa within the last 300,000 years,’ says Chris Stringer, Natural History Museum human origins expert, ‘there is still much uncertainty about how, when and where this origin occurred.’
The Omo and Herto finds confirm that East Africa was a key area in this story and now has the oldest clear evidence of modern human origins.’
‘However, archaeological finds from southern Africa suggest that region may have played an important part in the development of modern human behaviour, also part of what defines us as a species. So we will need further evidence from the whole continent to build up a complete picture of how our species began.’
‘Nevertheless the new dating confirms the place of the Omo fossils as landmark finds in unravelling our origins.’
This research is published in the journal Nature .
http://www.nhm.ac.uk/about-us/news/2005/feb/news_3639.html
Ngaloba man
Laetoli 120,000
Border Cave
115,000-90,000
Reconstruction of a Skull Found at the Border Cave
Klasies River Mouth
90,000
http://archaeology.about.com/cs/humanorigins/a/klasiesriver.htm
http://hanjorifa.wordpress.com/2009/08/23/klasies-river-mouth-krm/
status as an earliest anatomically modern human have been recently questioned, especially, because of the existence of gracile supraorbital region (lacks a supraorbital torus) on KRM 16425 that it was considered as a function of subadult age.
The morphological trait of KRM 16425′s browridge is similar to that of modern human as well as that of adolescent Late Neanderthal of Vindija 224 and 279. But, anyway, despite KRM 16425 is certainly not a Neanderthal, it is still unclear whether KRM 16425’s gracile anatomy reflects adolescence or modernity. Thus, claims of full anatomical modernity for the Klasies River Mouth fossils must be based on specimens that are definitely adult.
Written by: Johan Arif
References:
50 Aherna & Smith. 2004.
http://www.mnsu.edu/emuseum/archaeology/sites/africa/klasies_river.html –> 23 August 2004
°
SPEREN
-
Gewoon houten speren met geslepen punten worden al minstens 300.000 jaar lang gebruikt. Dit weten we omdat in Schöningen intacte speren zijn gevonden. In de buurt van de speren zijn ook enorm veel botten gevonden van voornamelijk paarden. Deze botten bevatte veel snijsporen en zijn waarschijnlijk gedood met de speren. http://en.wikipedia.org/wiki/Sch%C3%B6ningen_Spears
GEEN HOUTEN WERPSPEREN
- speren met houten punt werden waarschijnlijk niet geworpen. Die werden gebruikt als lange lansen. Andere jachttechniek waarbij je toch nog tamelijk kort bij je prooidier moest komen.Een geworpen houten speer ketst makkelijk af op dierenhuid. Als steekwapen is het prima, en waarschijnlijk is het honderdduizenden jaar zo gebruikt. Met alle gevaren van dien
- De anatomisch moderne (zuidafrikanse ) mens bestaat – afhankelijk van wie je het vraagt – ca 100.000 jaar. Er zijn nu aanwijzingen voor speren met stenen punt van bijna even oud gevonden.
-
- Of onze laatste voorgangers uit het genus homo ook werpsperen hadden. ?
-
homo heidelbergensis –>Schöningen —>
-
http://en.wikipedia.org/wiki/Sch%C3%B6ningen_Spears
-
- Of onze laatste voorgangers uit het genus homo ook werpsperen hadden. ?
- Mensen zijn heel goed in het gericht gooien met dingen – denk aan darten, bijvoorbeeld – iets dat onze levende verwanten helemaal niet kunnen. Wanneer is dat vermogen ontstaan? Wellicht redelijk recent, (geheid uit noodzaak geboren ?)
WEL HOUTEN WERPSPEREN
- Er is onderzoek geweest naar de ‘werpbaarheid’ van de houten speren uit Schöningen. Replica’s werden geworpen door professionele speerwerpers. De replica bleken een bereik van ongeveer 60 meter te hebben en genoeg kracht te hebben om bijvoobeeld een paard te penetreren……De gepunte kant van de speren waren dikker, net als hedendaagse speren, en hadden dus een aardig stabiele vlucht.Maar het is natuurlijk nooit zeker te zeggen of ze gebruikt werden om te steken of om te werpen.
90.000 jaar geleden Zuid-afrikaanse speren en speerpunten
Dat blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek.
Twee prehistorische botfragmenten van dieren die zijn gevonden in een Zuid-Afrikaanse grot bevatten sporen die zeer waarschijnlijk afkomstig zijn van speren. De ouderdom van deze botten suggereert dat mensen circa 90.000 jaar geleden al met speren jaagden op hun prooien.
De botten vormen het tot nu toe oudste directe bewijs voor speerjacht bij mensen(homo sapiens sapiens ) . Dat verklaren archeologen van de Universiteit van Queensland in een studie die is gepresenteerd op een bijeenkomst van de Society for American Archeology in Honolulu.
Zelfgemaakte speren
De wetenschappers brachten bij hun onderzoek eerst heel precies de eigenschappen in kaart van botbeschadigingen die ontstonden door prehistorische speren. Dat deden ze door de wapens na te maken en te testen.
Hoofdonderzoeker Corey O’Driscoll en zijn collega’s bevestigden speerpunten uit de steentijd aan houten stokken en wierpen de zelfgemaakte speren in de karkassen van dieren. Vervolgens bestudeerden ze de deuken en inkepingen in de botten.
De vorm en diepte van de inkepingen vergeleken ze met de vermoedelijke sporen van speren die zijn aangetroffen in prehistorische botfragmenten uit de Pinnacle Point Grot in de Zuid-Afrikaanse plaats Mosselbaai. Deze botten zijn 91.000 tot 98.000 jaar oud. Het is niet bekend van welke diersoort de fossielen afkomstig zijn.
Inkepingen
Het onderzoek bevestigt volgens de wetenschappers het vermoeden dat de dieren zijn gedood met speren. Ook de aanwezigheid van minieme stukjes steen in de inkepingen wijst op speerjacht, zo meldt de Britse krant Daily Mail.
Het gebruik van speren wordt door archeologen beschouwd als een belangrijke stap in de menselijke evolutie. Door van een veilige afstand met wapens te werpen liepen de eerste mensen veel minder risico om te komen bij de jacht op groot wild.
Door: NU.nl/Dennis Rijnvis


Using a new technique, archaeologists discovered that the marks made by projectile or thrown spears (up) were quite different from marks made by spears used to simple stab or cut into the bone (bottom )
Experts have debated the precise date at which early man started to use stone-tipped spears for many years, but until now evidence to back up the various theories were lacking
Archaic Homo sapiens (OMD 1’98)in Oranjemund,
Namibia
Figure 1. Calotte crânienne OMD 1’98, vue supérieure.Skull-cap OMD 1’98, superior view.Calotte crânienne OMD 1’98, vue interne.Skull-cap OMD 1’98, internal view.Calotte crânienne OMD 1’98, vue frontale.Skull-cap OMD 1’98, frontal view.Calotte crânienne OMD 1’98, vue latérale droite.Skull-cap OMD 1’98, right lateral view.
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1251805000002305
Zuttiyeh, Israel,
Did this skull from Zuttiyeh, Israel, belong to an ancestor of Neanderthals, early modern humans, both, or neither?
(Photo depicts front part of skull’s right side.)
(Courtesy of the Israel Antiquities Authority, Jerusalem, and Eric Delson. Reproduction or reposting to another web site prohibited by the owner. Photography by Chester Tarka [AMNH].)
Israel :
Skhul, Qafzeh
92,000-90,000

Cast of Skhul 5, a 90,000-year-old skull discovered in1932 in Skhul Cave, Mount Carmel, Israel. This skull of an adult male has developed relatively modern features including a higher forehead although it still retains some archaic features including a brow ridge and slightly projecting face. This specimen and others from the Middle East are the oldest known traces of modern humans outside of Africa. They prove that Homo sapiens had started to spread out of Africa by 100,000 years ago, although it may be that these remains represent a population that did not expand beyond this region – with migrations to the rest of the world occurring later, about 60-70,000 years ago.
Carl Bento © Australian Museum
http://australianmuseum.net.au/image/Skhul-5-skull-Homo-sapiens-side-view
The anatomically modern remains unearthed in Israel’s Qafzeh cave, such as the Qafzeh 9 skull shown here, predate by tens of thousands of years the earliest modern humans of Europe.
(Courtesy of The Natural History Museum, London.)
http://karmak.org/archive/2003/01/westasia.htm
Lake Mungo
60,000-46,000
Annamite Mountains (Laos) 63,000
« Click photo to enlarge
The researchers found skull fragments that date to 63,000 years ago.
http://www.news.illinois.edu/news/12/0820skull_LauraShackelford.html
Ordos (Mongolia) 40,000-20,000 ?
Liujiang (China) 139,000-111,000 ?
Zhirendong (China) 100,000 ?
http://johnhawks.net/weblog/fossils/china/zhirendong-2010-liu-chin.html
http://www.sciencedaily.com/releases/2010/10/101025172924.htm

Scientists have discovered early modern human fossil remains in the Zhirendong (Zhiren Cave) in south China that are at least 100,000 years old. (Credit: Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology)
http://www.pnas.org/content/107/45/19201
Zhoukoudian upper cave (China) 27,000
Peştera cu Oase (Romania) 36,000-34,000
http://mathildasanthropologyblog.wordpress.com/tag/skull-reconstruction/
Combe Capelle (France) 35,000-30,000
Combe Capelle Skull
http://www.britannica.com/EBchecked/topic/143532/Cro-Magnon
Mladeč and Předmostí (Czech Republic) 35,000-25,000
Gravettian woman, 26.000 yo, Předmostí
Republic / Jihomoravský / Brno / Pisárky
Prehistoric human skull (Predmosti 3)
Prehistoric human skull (Predmosti 3). Cast and reconstruction of the fossil cranium and mandible from the skull of a modern human (Homo sapiens) male. This individual is aged 35 to 40 years. The fossil remains were discovered in June 1894 by K. J. Maska, at Predmosti, north-east Moravia, in what is now the Czech Republic. It dates from around 30,000 years ago.
Cro-Magnon (France)27,000-23,000
Note:
Artifactual evidence indicates that modern humans were in Europe by at least 40,000 and possibly as
early as 46,000 years ago. Dating of the earliest modern human fossils in Asia is less secure, but it is likely
that they were present there by at least 60,000 years ago and possibly 100,000 years ago.
Recente reacties