AUTISME en aanverwant gedrag

   

AUTISME.docx (1 MB)Doc archief 

http://www.scientias.nl/?s=autist

 

°

EVOLUTIONAIR VOORDEEL ? 

http://www.sciencedaily.com/releases/2011/06/110603122849.htm

Autism may have had advantages in humans’ hunter-gatherer past, researcher believes

June 3, 2011 / University of Southern California
Summary:
Though people with autism face many challenges because of their condition, they may have been capable hunter-gatherers in prehistoric times, according to a new paper.
°

Nieuwe fase in evolutie?

http://speciaal.forges55.be/over/nieuwe-fase-in-evolutie/

de Groene Amsterdammer, 28-02-2004

Autisten voor de nieuwe eeuw

Lijders aan het Asperger-syndroom spreken pedant en formeel, hebben een gebrekkige motoriek, zijn zintuiglijk overgevoelig en verkiezen meetbare dingen boven mensen. Ze zijn vaak hoogbegaafd, maar ze kunnen de gevoelens van andere mensen niet doorgronden. Toch is het de vraag of we ze moeten «genezen». Want misschien vormen Aspergers de volgende stap in de menselijke evolutie.

door Ted de Hoog

Ze houden tijdens feestjes ongevraagd een lange monoloog over kernfusie, zonder dat ze de overduidelijke tekenen van jouw uitputting waarnemen. Ze verbeteren alle spelfouten in je e-mailtje, maar ze reageren niet op de boodschap in het bericht. Ze vragen nooit of ze «je ergens mee kunnen helpen». Toch hebben deze lijders aan het Asperger-syndroom talenten die de mensheid deze eeuw nog wel eens hard nodig zou kunnen hebben.
Dat er mensen zijn met een ziekelijk gebrek aan empathie is niets nieuws.

De Amerikaanse psycholoog Kanner inventariseerde in 1943 de symptomen van het klassieke autisme, dat inmiddels de meest beschreven stoornis ter wereld is geworden.

Het werk van de Oostenrijkse arts Hans Asperger werd pas in de jaren tachtig ruimer bekend, nadat het in het Engels was vertaald. Asperger had in 1944 een groep jongens onderzocht die ook autistisch gedrag vertoonden, maar in tegenstelling tot de echte autisten intellectueel normaal ontwikkeld waren. Ze hadden alleen maar de grootste moeite om sociaal te functioneren. Deze milde vorm van autisme werd bekend als het Asperger-syndroom.

De beschrijving werd in 1994 opgenomen in het psychiatrische Boek der Boeken, de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM IV), veertien jaar na de moederkwaal autisme.
Het was een mijlpaal. Talloze lijders aan een veelheid van niet goed te classificeren symptomen werden niet langer bestempeld als obsessief-dwangmatig, te boek gesteld als hyperactief, in de registers bijgeschreven als lijders aan het syndroom van Gilles de la Tourette of naar huis gestuurd met flinke doses antidepressiva, als ze al niet in een inrichting belandden.
De Australische psycholoog Anthony Attwood geldt als een expert op Asperger-gebied.

«Het is goed dat er nu een officiële diagnose is», zegt hij. «Volwassenen zeiden vaak tegen me: ‹Ik weet nu dat ik niet gek ben, maar anders.› Ze vinden het alleen jammer dat ze niet reeds als kind zijn gediagnosticeerd. Ze zouden dan veel meer begrip hebben ontvangen. Als je geen formele diagnose krijgt, krijg je een morele diagnose. Bij zware autisten liggen de verwachtingen veel lager. Aspergers krijgen meer kritiek, omdat ze dichter bij het normale zitten.»

De Aspergers vormen in zekere zin de elite onder de autisten. Er zijn vier keer zo veel mannelijke als vrouwelijke exemplaren. In de hoogste IQ-regionen loopt de verhouding zelfs op tot 15:1. Ze zijn vaak ingenieur, wiskundige of fysicus, omdat ze sterk zijn in alles wat logisch en kwantificeerbaar is. Ook als statistici of vasthoudende kwaliteitscontroleurs verrichten ze mooi werk.

Maar Aspergers kunnen de lichaamstaal en gelaatsuitdrukkingen van anderen niet interpreteren en vertonen een groot gebrek aan alledaags «gezond verstand», zoals de Amerikaanse psychologe Lorna Wing het uitdrukte, die het syndroom in 1981 zijn naam gaf.

Wing beschreef een reeks eigenschappen waarvan Aspergers er enkele of verscheidene kunnen hebben.

Ze spreken monotoon, hun taalgebruik is pedant en formeel, hun motoriek gebrekkig. Ze vermijden het directe oogcontact en hun gebarentaal is armoedig. Op de gesproken taal — met al haar verborgen betekenissen, vaagheden en metaforen — krijgen ze nooit veel greep, omdat ze alles letterlijk opvatten. Soms hebben ze iets weg van die beroemde robot die, wanneer hij een bordje leest met de tekst «dit grasveld alleen oversteken met hond aan de lijn» naarstig op zoek gaat naar een hond.
Aspergers betalen een hoge prijs voor hun meesterschap in het detail: zintuiglijk zijn ze overgevoelig en de wereld is een hel van lawaai en schel licht. Ze informeren op het internet naar pennen «die niet zo op het papier krassen». De zwaarste gevallen ontwikkelen bizarre hobby’s: ze sparen foto’s van kenteken platen, ze zijn verslaafd aan wervelstormen, ze leren de dienstregeling van de Duitse spoorwegen uit hun hoofd of ze rekenen binnen enkele seconden uit op welke dag 15 oktober 1524 viel. Ironie of bedekte toespelingen daarentegen begrijpen ze niet. Omdat ze andermans agenda niet doorgronden, zijn ze werkelijk ideaal om voor de mal te houden of te pesten.
Tegen de tijd dat ze twintig zijn hebben ze bijna allemaal een solide dosis traumatische ervaringen achter de rug. Ze worden eenzaam of boos of allebei tegelijk, omdat alles voortdurend mis lijkt te gaan en ze niet begrijpen waarom.
Toch lijken sommige Aspergers ondanks hun emotionele beperkingen steeds beter in staat het maximale uit hun tekortkomingen te slepen.

«Veel van hun eigenschappen hebben maatschappelijke en culturele waarde», zegt Attwood. «Ze vormen pas een probleem als ze te sterk worden.»

In de bloeiende Amerikaanse hightech zou de homo aspergens dan eindelijk zijn ecologische niche hebben gevonden. Niemand neemt de Asperger zijn gebrekkige sociale vaardigheden kwalijk, zolang hij maar achter zijn beeldscherm blijft zitten en met monomane bezetenheid de programmacode intoetst waarvoor zijn baas hem inhuurde. Hij heeft immers een intense hekel aan het onverwachte. Hij houdt van voorspelbare systemen die aan algoritmen gehoorzamen, en die vindt hij tegenwoordig in overvloed. Hij kan zelfs controle uitoefenen over karretjes op een andere planeet, tachtig miljoen kilometer verderop. En zijn collega’s zijn net als hij. Het hoofdkantoor van de Nasa werd eens «de grootste sociale werkplaats ter wereld» genoemd.
In het tijdschrift Wired publiceerde Steve Silberman in december 2001 een verhandeling over het geek syndrome, dat sindsdien een begrip is. De Asperger hoeft niet meer te raden naar wat de gelaatsuitdrukking van zijn collega betekent en hij wordt niet langer afgerekend op de afwezigheid van zijn vlotte babbel. Als hij wil communiceren over de nieuwste Linux-updates doet hij dat per e-mail, met die andere Asperger, enkele werkhokjes verderop. Hij wordt in zijn techno-nirvana gewaardeerd, omdat hij zijn logisch denkvermogen volledig uitbuit ten faveure van bedrijf en vaderland. En hij verdient misschien wel tweehonderdduizend dollar per jaar, wat hem plotseling ook aantrekkelijk maakt.

Zo hebben de nerds sinds de jaren negentig ook een evolutionair voordeel. Naar verluidt vermenigvuldigen ze zich nu — wat vermoedelijk sinds de laatste ijstijd zelden is gebeurd — omdat ze in hightech-regio’s in Californië, Texas en het noordoosten van de Verenigde Staten tamelijk makkelijk gelijkgestemde partners tegenkomen. In Santa Clara County, beter bekend als Silicon Valley, zijn naar schatting twaalfduizend hightech-bedrijven gevestigd. Hier krijgen tienduizenden hoogontwikkelde vertegenwoordigers van beide seksen ruimschoots gelegenheid voor assor tative mating («soort vindt soort»). De angst bestaat zelfs dat het aantal Aspergers in hoog tempo zal toenemen, omdat het syndroom in hoge mate erfelijk lijkt te zijn. De wachtkamers van de psychologen in Silicon Valley zitten vol met bezorgde ouders — de vader is systeemontwerper en de moeder astrofysicus — die bang zijn dat hun kind niet opgewassen zal zijn tegen deze zware combinatie van chromosomen.
Het beeld dat Silberman schetst lijkt erg rooskleurig. «Een leunstoeltheorie», noemde Time het. Critici van het geek syndrome hebben betoogd dat ingenieurs die deelnemen aan grote projecten juist eendrachtig moeten samenwerken, terwijl ze soms zwak zijn in agendabeheer en het stellen van prioriteiten. Maar in de juiste doseringen en op de juiste plek doen Aspergers in organisaties uitstekend werk, volgens Attwood, «als ze maar een goede executive boven zich hebben». Hij betwijfelt overigens of het geek syndrome een echt syndroom is, want de meeste geeks hebben helemaal geen hulp nodig.
Silberman was niet de enige die het Aspergerdom met de exacte vakken in verband bracht. In de wandelgangen van het Massachusetts Institute of Technology, in psychiatrische ziekenhuizen en hightech-bedrijven werd al langer over de «ingenieursziekte» gesproken. Maar die intense concentratie op één onderwerp, de voorkeur voor meetbare dingen boven mensen, de liefde voor het systematische — waaraan deed dat allemaal ook al weer denken? Precies: aan het gedrag van mannen. Wat de autist in het algemeen en de Asperger in het bijzonder doet is herkenbaar als het doorsnee gedrag van mannen, maar dan pathologisch uitvergroot.
Simon Baron-Cohen, hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie aan de Universiteit van Cambridge en een vooraanstaand autisme-expert, kwam in 2002 met een onderzoek dat dit intuïtieve vermoeden wetenschappelijk probeerde te onderbouwen. Zijn extreme male brain-theorie noemt de mannen systemizers, met een grote drang systemen te begrijpen en hun gedrag te voorspellen, zodat ze er desnoods zelf een kunnen bouwen. De vrouwen zouden door de bank genomen sterker zijn in het empathische. Zo kon Baron-Cohen een continuüm tekenen, een diagram waaruit bleek dat Aspergers en wijzelf onderdeel zijn van een doorlopend spectrum. Hij gaf toe dat er heel wat vrouwen waren met mannenbreinen en ook mannelijke empathisers. Maar dat deed aan het gemiddelde beeld weinig af.

Sommige volwassen Aspergers leren na verloop van tijd wel hoe ze zich sociaal wenselijk kunnen gedragen.

Maar «het is een toneelstukje dat ik in het openbare leven gedurende beperkte tijd kan volhouden», zegt een Canadese militaire historica met Asperger. «Daarna moet ik langdurig uitrusten.»

Maar áls ze erin slagen hun eenzijdigheid uit te buiten, kunnen ze het ver schoppen. De lijst met «verdachten» die op het net circuleert is pagina’s lang — Sir Henry Cavendish, Thomas Edison, Woody Allen, Wassily Kandinsky, Bob Dylan, Andy Warhol — maar niet erg overtuigend. Attwood deelt deze scepsis: «Het gaat om vermoedens, want we hebben alleen achteraf analyses op hun biografieën kunnen uitvoeren.»
Bill Gates, de rijkste man ter wereld, wordt vaak genoemd als Asperger, maar Simon Baron-Cohen deelt per e-mail mee dat hij Gates niet meetelt «omdat hij dan meer problemen zou moeten hebben gehad». Over Ludwig Wittgenstein lijken de kenners het aardig eens: hij was onverdraaglijk betweterig, zijn sociale gedrag was hoekig en hij werd in Oostenrijk als onderwijzer ontslagen wegens gebrek aan empathisch gedrag jegens een leerling, die hij ook nog zou hebben mishandeld.
Uit deze lijst met namen moet natuurlijk niet worden afgeleid dat een half of volledig ontwikkeld Aspergerdom voorwaarde zou zijn voor een succesvolle carrière in de logica of de wetenschap. De Hongaarse wiskundige John von Neumann (1903-1957) — «de snelste denker van de westerse samenleving» genoemd en de vermoedelijke vader van het revolutionaire idee om programma’s vanuit een computergeheugen uit te voeren — was allesbehalve een Asperger, maar juist een humo ristische levensgenieter die erg zijn best deed mensen op hun gemak te stellen. Edward Witten, een pionier van de ongemeen ingewikkelde snaartheorie en door sommigen nu al gezien als de grootste fysicus ooit, is een bescheiden man met wie je gewoon een praatje kunt maken en die zelfs naar je onderzoeksplannen informeert. Niemand twijfelt aan de genetische oorzaken van het autisme en het Asperger-syndroom — er zijn afwijkingen gevonden in de structuur van de frontale en temporale lobben — en daarom worden de resultaten van neurobiologisch onderzoek met spanning gevolgd. Zal het syndroom op een dag te genezen zijn?
Anthony Attwood zegt ronduit dat hij hoopt van niet: «Onze maatschappij moet hun kwaliteiten benutten. Hans Asperger ontdekte bij zijn jongens bijvoorbeeld een enorme honger naar het breken van codes. Alan Turing bijvoorbeeld had ook sterke Asperger-trekjes. Hij heeft met het kraken van de Duitse geheime marinecodes de onderzeebootoorlog in geallieerd voordeel helpen beslechten. Als we dit deel van onze natuur vernietigen, is dat een groot verlies. We moeten de talenten van Aspergers koesteren en ze helpen met hun sociale problemen.»

Baron-Cohen heeft een cd helpen ontwikkelen waarop acteurs 412 verschillende emoties en mentale toestanden weergeven. Zo wil hij Aspergers sociale vaardigheden aanleren zonder dat ze aan jarenlange groepstherapieën hoeven deel te nemen. Dat is een groot voordeel, want ze zijn doodsbenauwd voor dynamische en rumoerige groepen (lees om dit beter te begrijpen het schitterend gedetailleerde internetverslag De verschrikkingen van een Asperger op werkweek van de dan zeventienjarige Nederlander Gerrit Holl).
Aspergers willen vooral respect. Ze zijn anders, niet slechter. Voor niet-Aspergers hebben ze de omschrijving neurotypical bedacht. Vanuit het perspectief van de Aspergers valt op die mensensoort heel wat aan te merken. «Het is tragisch», schrijft «Muskie» van het Institute for the Study of the Neuro logically Typical, «maar het is mogelijk dat 9625 van iedere tienduizend individuen neurotypicals zijn.» Ze kunnen niet alleen zijn, ze zijn intolerant over minieme verschillen met anderen, ze gedragen zich in groepen conformistisch en rigide en ze houden er «destructieve en zelfs onmogelijke rituelen» op na om hoe dan ook «de groepsidentiteit te handhaven».

«Wij zijn sociale zeloten», bevestigt Attwood. «Iedereen die niet goed is in socialiseren is ‹dom› of wordt een ‹afvallige› genoemd. De beroemde Asperger Temple Grandin heeft gezegd: ‹Als de wereld was overgelaten aan jullie socialites, zouden we nog steeds in holen wonen.›»

Zo doemt er een weinig vleiend beeld op van de neurotypicals. Ze zijn voortdurend bezig indruk op elkaar te maken en complimenten in de wacht te slepen, verwikkeld in een nooit eindigende panische zoektocht naar liefde en waardering. Hoe neurotisch is dat eigenlijk? De NT’er leeft in de veronderstelling dat het leven voornamelijk uit sociale contacten bestaat, in stand gehouden door een gecom pliceerd systeem van onuit gesproken regels en mee dogenloze bedekte toespelingen, terwijl het werkelijk baanbrekende zware werk door de Aspergers wordt gedaan. De NT’er communiceert zich wezenloos, maar wat presteert hij eigenlijk?

«We weten het niet zeker», schrijft Silberman in The Geek Syn drome, «maar het zou heel goed kunnen dat de eerste werktuigen zijn ontwikkeld door een zonderling die achter in de grot net zo lang stenen zat te bikken tot hij de ideale speer had gemaakt, terwijl de neurotypicals een beetje bij het vuur zaten te babbelen.»

Een paar oplettende Aspergers bij de firma Anderson hadden het Enron-schandaal kunnen voorkomen.

«Je moet de Aspergers zien als een andere beschaving», zegt Attwood. «We kunnen veel van ze leren. Het gaat in wezen om een culturele uitwisseling.» Hij laat, vanuit het verre Brisbane, een telefonische stilte vallen en zegt: «Er zijn zelfs mensen die beweren dat Aspergers de volgende fase van de menselijke evolutie vertegenwoordigen. Zij zouden de mensen kunnen zijn die ons helpen in de 21ste eeuw. Een interessante theorie, vindt u niet?»

°

Autisme, spelletje van de evolutie?

Door Mark Nelissen, 23 Mei 2013
°
‘IT-sector zoekt autisten (m/v)’ schrijft de krant. Wat nu? Gaan ze zieken positief discrimineren? Of… de evolutie nuttig gebruiken?

°

Tom Cruise gooit een reeks speelkaarten snel na elkaar op de kofferbak van zijn auto. Hij vraagt zijn broer, Dustin Hoffman, of hij wel oplet. ‘

Yeah’, ook al lijkt hij niet echt geconcentreerd te zijn. Dan houdt Tom de overblijvende tien kaarten voor zich, laat ze niet zien en vraagt Dustin welke het zijn. Zonder aarzelen somt de broer alle kaarten foutloos op. Hij had onthouden welke er waren neergegooid en hoefde niet na te denken om de resterende te kunnen opnoemen. Die uitzonderlijke gave wil Tom Cruise verzilveren in het casino en hij troont zijn broer mee naar Las Vegas. Iedereen kent deze scène uit de schitterende film Rain Man, waarin Hoffman iemand met autisme speelt.

De film dateert al uit 1988, maar heeft nog steeds niets van zijn glans verloren. Toen de film onlangs – nog maar eens – op tv werd heruitgezonden, las ik in een recensie in een filmkrant: ‘Dustin Hoffman vertolkt op meesterlijke wijze een zieke man, die…’

Misschien ligt het aan mijn gestoorde geest, maar ik viel over het woordje ‘ziek’.

Velen zullen autisme inderdaad klasseren als een ziekte, maar menig psychiater en evolutiebioloog heeft het daar moeilijk mee. Een ziekte is een stoornis, een ontsporing van de normale werking van ons lichaam of onze geest. En dat kun je niet zomaar zeggen van autisme. Een mooi aanknopingspunt om nogmaals het spotlicht te richten op de .wazige raaklijn van wat wij normaal en abnormaal noemen 
Autisme is een afwijking van de normale ontwikkeling waarbij je problemen hebt met de communicatie en interactie met anderen, je niet of minder kunt inleven in een ander, en waarbij je obsessief gedrag vertoont, dingen worden steeds herhaald. Wie autisme heeft, houdt van routine en is bang voor veranderingen, wat ook zeer mooi wordt weergegeven in Rain Man: Hoffman is zijn ondergoed vergeten en wil dat zijn broer vele kilometers omrijdt naar een vestiging van Kmart, omdat hij gewend is aan die winkel.

Autisme kan zich voordoen in verschillende gradaties, van matig tot erg. Men spreekt van een autismespectrum. Ik vindt het moeilijk om hier van ziekte of waanzin te spreken, onder andere omdat het veelvuldig voorkomt in Silicon Valley, Bangalore of Eindhoven, plaatsen waar veel technici, ingenieurs en wiskundigen werkzaam zijn.

Nu heb ik al vaak tegen wiskundigen gezegd dat ze een slag van de molen hadden, maar ze mogen bij dezen noteren dat het niet gemeend was, tenminste niet echt. Als onze computers ontworpen zijn door halve gekken, dan grijp ik terug naar papier en potlood.


°

Nee, het gaat over mensen die kenmerken hebben die in een zwakke vorm niet merkbaar zijn of zelfs als normaal worden gezien, maar in een uitgesproken vorm als abnormaal of gestoord gedrag worden beschouwd. Er is, zoals bij veel psychische aandoeningen, een continuüm van normaal tot ziek. Mensen bij wie autisme in extreme mate parten speelt, kunnen niet zelfstandig leven. Hoewel er nog vele vraagtekens blijven rond de oorzaken van autisme, heeft het werk van Simon Baron-Cohen ons toch een aantal interessante inzichten verschaft.
Hij gebruikt twee assen om mensen in te delen: de eerste as geeft de mate aan waarin ze empathie kennen (laten we dat E noemen), de tweede meet de mate waarin ze systematisch denken (S), dus dingen volgens een bepaald systeem ordenen.

Vrouwen zijn doorgaans veel sterker in E dan in S,

bij mannen is het omgekeerd.

Er zijn mensen waarbij E en S even sterk scoren. Maar er doen zich ook extremen voor. Soms kan E vele malen groter zijn dan S en bij sommige mensen is er amper sprake van E, maar komt S in extreem hoge mate voor.

In deze groep vinden we veel mensen met autisme, ze zijn erg zwak in empathisch gedrag maar sterk in systematisch denken. Ze hebben de bouw van een systeem snel door, ook van ingewikkelde systemen. Dat kunnen materiële dingen zijn – auto’s, computers – of theoretische – uurroosters, computerprogramma’s, lijsten zoals die van speelkaarten. Het personage van Dustin Hoffman in Rain Man wist precies te vertellen dat Qantas de enige luchtvaartmaatschappij was waarvan nooit een toestel was neergestort. Hij werd hysterisch bij de gedachte in een vliegtuig te moeten stappen.
Aangezien S groter is bij mannen dan bij vrouwen en nog veel groter bij mensen met autisme, kunnen we verwachten dat autisme eerder bij mannen voorkomt. Onderzoek wijst inderdaad uit dat vier keer meer jongens klassiek autisme vertonen dan meisjes. Bij de telling van mensen met het syndroom van Aspergereen vorm van autisme zonder beperking voor wat taal en intelligentie betreft – is de verhouding negen op een.
Dat zou verklaard kunnen worden door het mannelijk hormoon testosteron, dat al bij de foetus in de baarmoeder actief is. Bij jongetjes is het gehalte tweemaal groter dan bij meisjes. Een grondige studie heeft uitgewezen dat hoe hoger de hoeveelheid testosteron in de baarmoeder is, hoe meer de jongens later interesse tonen voor systemen, hoe meer aandacht ze hebben voor details en hoe hoger ze scoren op de kenmerken van autisme.
Stel dat deze relatie met het hormoon door verder onderzoek wordt gestaafd – en dat zit er dik in – dan mag je redelijkerwijs verwachten dat vrouwen met autisme als foetus meer onderhevig zijn geweest aan testosteron en dus in zekere mate een vermannelijking hebben ondergaan. Waarnemingen ondersteunen dat in elk geval: deze vrouwen tonen in hun kinderjaren interesse voor speelgoed dat je eerder met jongens associeert, ze hebben een onregelmatiger menstruatiecyclus, meer haargroei en nog enkele andere kenmerken die op een verhoogd testosterongehalte wijzen. Het gaat uiteraard steeds om gemiddelden, er zijn zeer veel uitzonderingen. Dit alles heeft tot de hypothese van the extreme male brain theory geleid: autisme zou te beschouwen zijn als een extreme vorm van de werking van mannelijke hersenen.

°

°

Vroeger dachten sommigen dat autisme zou ontstaan door een tekort aan emotionele interesse van de moeder.

Deze gedachte is al enkele decennia geleden verlaten en maakt steeds meer plaats voor een genetische visie. Maar hoe meer onderzoek er wordt gedaan, hoe complexer de werking van de verantwoordelijke genen blijkt te zijn.

Vooral door het werk van Baron-Cohen zien we dat genen die bijdragen tot autisme sterk overlappen met degene die ons in staat stellen om ordenend te denken, systematisch te handelen, te analyseren.

Allemaal dingen die onze techniek enorm vooruit hebben gestuwd. De evolutie van de mens heeft gaandeweg aanpassingen opgeleverd die tot technische intelligentie hebben geleid. Als je de lijn van die adaptaties iets te ver doortrekt, kom je in het autismespectrum terecht.

Anderzijds evolueerde onze samenleving tot een enorme complexiteit en zorgden andere aanpassingen via empathie voor een betere omgang met elkaar.

Mensen kunnen zich goed inleven in een ander. Als je die eigenschappen afremt, glijd je verder richting autisme. Met andere woorden, het gaat om een normaal continuüm van psychische eigenschappen waarvan de uitersten worden afgetast, de ene keer naar de lagere waarden, de andere keer naar de hogere. Dat is nu eenmaal eigen aan gedrag! Niemand scoort op welk kenmerk dan ook precies het gemiddelde, tenzij door louter toeval. Maar indien de afwijking van het gemiddelde buitenproportioneel is, ja dan spreken we van een ziekte.
Ziekte, afwijking of continuüm, we begrijpen nu dat evolutie geen probleem heeft met autisme, het gaat immers om de verdeling van normale genen.

Maar de erfelijkheid roept nog wel wat vragen op.

Waarom zie je in Silicon Valley meer mensen met autisme? Vroeger wist men al dat je ze meer vindt onder de kinderen van ingenieurs of wetenschappers. Deze ouders hebben de genetische basis om systematisch te denken en te handelen.

Inderdaad, als de vader of moeder van iemand met autisme dezelfde tests krijgt voorgeschoteld voor aandacht voor details en dergelijke, scoort hij of zij ook hoger dan gemiddeld. Later is er meer aandacht besteed aan de waarneming dat mensen vaak huwen met een partner die overeenkomstige eigenschappen heeft. Zoals grote mensen zich eerder koppelen aan grote mensen. Of de BMI moet min of meer overeenstemmen, of de interesse, of de leeftijd, of de persoonlijkheid. Dat maakt dat mensen met een baan in een technische of wetenschappelijke sector gemakkelijker een partner vinden in dezelfde branche. Elk van hen draagt een pakketje genen dat hun kinderen in de richting van autisme kan duwen, maar dat is op zich niet voldoende. Pas als ze samen een kind maken, kunnen er meer van die genen bijeenkomen, wordt hun effect opgeteld en is de kans op autisme veel groter. Vandaar dat Eindhoven driemaal meer mensen met autisme telt dan Utrecht of Haarlem.
De complexiteit van deze genetische basis is nog lang niet helemaal begrepen. Zo werd recent vastgesteld dat wanneer je een broer of zus hebt met een bipolaire stoornis, je veel meer kans op autisme maakt dan gemiddeld. Idem bij schizofrenie, dan loopt de kans op tot twaalf maal meer dan bij een gezonde familie.

In dit soort onderzoek kunnen we nog veel merkwaardige vaststellingen verwachten, zoals een andere recente studie waaruit blijkt dat een bipolaire stoornis meer voorkomt bij creatieve beroepen, kunstenaars en dergelijke.

Er is nog veel werk aan de winkel.

Aangekomen in Las Vegas gaan de broers naar een casino en spelen blackjack. Ze maken een winst van – als ik het me goed herinner, maar de juiste genen ontbreken me – tachtigduizend dollar! Met dank aan Dustin Hoffmans vaardigheden. Op een of andere gokmachine verliezen ze dan weer drieduizend dollar. Ook mensen met autisme hebben hun grenzen.

www.ch-darwin.eu 

 

Autistisch brein wijkt toch niet af van een ander

HV31-10-14, 15.44uBron: discovermagazine.com
©THINKSTOCK

Een nieuwe Israëlische studie toont aan dat het brein van een autist er dan toch niet significant anders uitziet dan dat van een persoon die niet aan de storing  lijdt. Die ontdekking zet de wereld van de neurowetenschap rond Autisme Spectrum Stoornis (ASS) danig op zijn kop.

Een paper van de Israëlische PhD-student Shlomi Haar en zijn collega’s die eerder deze maand verscheen in Cerebral Cortex, zorgt voor heel wat controverse in de wereld van het neurologisch onderzoek naar de Autisme Spectrum Stoornis. Uit hun onderzoek blijkt namelijk dat de hersenstructuur van een autist, maar in weinig tot niets verschilt van die van een ‘gezond’ persoon. Dit resultaat is bijzonder opzienbarend en dreigt de wereld van het neurologisch onderzoek naar autisme zoals dat tot op de dag van vandaag gevoerd werd, volledig te ondergraven.

Betrouwbaarheid

©THINKSTOCK

Wat de controversiële onderzoeksresultaten van Haar zo geloofwaardig maakt, is het feit dat de onderzoekgroep voor de studie voor het eerst zo groot was.

Het onderzoek omvatte structurele MRI-scans van maar liefst 539 mensen die aan een sterke vorm van de Autisme Spectrum Stoornis leden. Daartegenover werd een controlegroep van 573 ‘gezonde mensen’ geplaatst. Dat maakt de studie van Haar tot één van de grootste studies die er ooit in het onderzoeksveld werden gevoerd.

Resultaten

Na een grondige vergelijking van de ‘autistische’ hersenen met die van de ‘normale’ controlegroep, bleek dat er tussen beide maar bitter weinig verschillen op te merken waren. Zowel de grootte van de hersenen, het totale volume, als de deelvolumes van verschillende hersensecties, bleken vrijwel even groot.

Ook in de verbindingen tussen de verschillende delen van de hersenen werden geen opmerkenswaardige verschillen teruggevonden. Het enige significante verschil dat de onzerzoekers wisten te detecteren, was er eentje in het volume van de hartkamer, maar ook dat verschil was miniem.

Het meest verontrustende gegeven dat Haars onderzoek aan licht bracht, had echter te maken met de contextfactoren van het onderzoek. Want wat bleek: hoe kleiner Haar zijn onderzoeksgroep maakte, hoe groter de zogenaamde ‘verschillen’ tussen een gezond brein en dat van mensen met autisme.

Blijkbaar brengt het verkleinen van de onderzoeksgroep de accuraatheid van de meetresultaten dus danig in het gedrang.

©kos

Gebrek aan ‘accuraatheid’

Aangezien vrijwel alle voorgaande onderzoeken naar de neurologische eigenschappen van een autistisch brein gebeurden op basis van veel kleinere onderzoeksgroepen dan die van Haar et al., betekent die laatste revelatie natuurlijk slecht nieuws.

Met zijn onderzoek ondergraaft Haar immers de resultaten van alle  onderzoeken uit het verleden die claimden dat een autistisch brein er wel degelijk structureel anders uitziet dan dat van een ander mens. Het zou dus best kunnen dat alles wat er tot nog toe over de neurologische structuur van het autistisch brein geweten is, volledig onjuist is. En dat omwille van wetenschappelijke tekortkomingen.

Let wel: de paper van Haar et al heeft alleen betrekking op de anatomische structuur van het brein.

Eerdere studies met betrekking tot de hersenfuncties van het autistisch brein, de micro-anatomie ervan en de neuropathologie blijven vooralsnog wel nog overeind.

Het denken dat zichzelf (niet) kent

 

EVODISKU  WP

        ;  klik

DICK SWAAB.docx (535.6 KB) <–  klik 

VRIJE WIL   <—

 taking aim at free will.pdf (768.8 KB)   <– pdf 

°

Marleen’s site : OP ZOEK NAAR DE KLEPEL 

Neurowetenschappen,  <— klik (

 

°

 OVERIGE   LINKS 

(Evodisku 2 / bloggen be )

  • [DOC]hersenwetenschap & LINKS.docx – Bloggen.be

     ……..Searle is een filosoof die voortdurend met beide benen op de grond wil blijven staan, een houding die wel(9.3.2) Over de definitie van bewustzijn en vrije wil…..

 

 

Op zoek naar de klepel

Gastbijdrage van Leonardo da Gioiella

Leonardo musiceert Leonardo musiceert

Wij hebben geest zoals wij honden houden,
een hond om de gedachten te bepalen,
een net van wegen dat wij voor de wereld houden,
dorps wegennet om ze te laten dwalen.
Chr. J. van Geel

Het denken dat zichzelf (niet) kent

Het lopen deelt ons niets mee over het lopen, niet als onze benen lopen, ook niet als onze benen over de rand van de stoel hangen, en niets anders te doen hebben. Het lopen heeft zichzelf ook niet in allerlei subfuncties opgedeeld, noch hoor ik het vragen of het uit zichzelf loopt of dat het wordt opgewonden.

Hoe heel anders is dat met het denken. Ons brein zorgt voor het denken, maar vertelt ons ook dat het daarover nadenkt.
Vermenging van functies … of misschien zelfs belangenverstrengeling?
Bovendien, bij dat nadenken vraagt het brein zich af of het wel kan nadenken, al…

View original post 2.870 woorden meer

EMOTIES

BREIN EN EVO  INHOUD       

EMOTIES HERSENDOSSIERS 3.docx (1 MB)

evolutionair voordeel gedrag.docx (374.3 KB)

°

zie ook

__________________________________________________________________

Acht gezichtsuitdrukkingen: blijdschap, boosheid, verdriet, minachting, walging, neutraal, angst en verbazing

In de Nijmeegse database zijn acht belangrijke emoties opgenomen: blijdschap, boosheid, verdriet, minachting, walging, neutraal, angst en verbazing.

http://www.ru.nl/@746910/pagina/

FacialExpressions

 

facial-expressions1  chimps

 

 

 

°

 

Chimps are good at showing their moods and do so using the expressions on their faces. The shape of the mouth and whether or not the teeth are bared are important signals. The chimps pictured above are showing (1) a desire to play, (2) how they beg for food, (3) fear, and (4) anxiety.

 

 

heel herkenbare basale emoties en gezichtuitdrukking

°

De meeste onderzoekers zijn het erover eens dat wij mensen zes basale emoties hebben die te herkennen zijn aan de hand van specifieke gezichtsuitdrukkingen. Maar die zes basale emoties gaan nu op de schop: nieuw onderzoek suggereert dat we er maar vier hebben.

Onderzoeker Paul Ekman stelde dat er zes basale emoties zijn die we middels een bepaalde gezichtsuitdrukking communiceren en die mensen wereldwijd – ongeacht hun taal of cultuur – begrijpen. Die zes emoties zijn: vreugde, verdriet, angst, woede, verbazing en walging. Als u een gezicht trekt dat getuigt van walging, dan maakt het dus niet uit waar u dat gezicht trekt: of u nu in China of in Noorwegen of in Arabië bent, iedereen herkent de gezichtsuitdrukking en weet dat u walgt.

Onderzoek
Tenminste: dat dacht Ekman. Nieuw onderzoek suggereert namelijk dat er eigenlijk maar vier basale emoties zijn die we heel gemakkelijk aan een bepaalde gezichtsuitdrukking kunnen verbinden. Onderzoekers van de universiteit van Glasgow bestudeerden de spieren in het gezicht en het moment waarop bepaalde spieren bij het vertonen van een bepaalde emotie actief werden.

Angst en verbazing
Uit het onderzoek blijkt dat de gezichtsuitdrukkingen die horen bij blijheid en verdriet vanaf het begin al duidelijk onderscheidend zijn van de rest van de basale emoties.

 

(verdriet ? )

Rouw in het dierenrijk

blije chimpansee ? 

lachende chimps 

http://nl.wikipedia.org/wiki/Chimpansee

http://nl.wikipedia.org/wiki/Lachen_(gedrag)

Chimpansees, gorilla’s, bonobo’s en orang-oetans produceren bij speelse activiteiten als stoeien, elkaar nazitten of kietelen geluiden die verwant lijken aan de lach van mensen. Het lachen van jonge chimpansees en bonobo’s gaat vaak gepaard het een typisch spelgezicht(play-face) en is vooral opvallend bij het kietelen. Bij het spelgezicht staat de bek iets open, en is alleen de bovenrand van de ondertanden zichtbaar. De vocale lach van chimpansees verschilt echter qua geluidspatroon van die van mensen, en is meer een soort hijgerig in- en uitademen. Hij verandert ook niet bij het ouder worden. Ook blijken deze dieren gevoelig in dezelfde ‘kietelgebieden’ op het lichaam, zoals buik en oksels.

een “lachende “orang oetang

°

curious and  exited  df2fa600d48714f85f29b243af968b00_mediumCurious , baffled   and ….. exited 

 

Maar voor angst en verbazing ligt dat anders. Zij delen in de eerste fase waarin mensen deze emoties uiten de wijdopengesperde ogen en zijn dan moeilijk van elkaar te onderscheiden.

 

1358243740_chimpansee_flickr_patries71

De verbazing van de porno-verslaafde  chimp Gina 

 

http://www.kennislink.nl/publicaties/het-bange-dier

 

Chimpansees die gebruikt worden voor medische proeven vertonen dezelfde psychiatrische symptomen als mensen die gefolterd worden.

In een studie met 116 chimpansees bleek dat 95 procent minstens één van de patronen vertoont die we ook bij mensen terugvinden die lijden aan de posttraumatische stressstoornis. De dieren in kwestie werden ooit gebruikt voor medische proeven en leven intussen in een reservaat in de VS. Maar hun gedrag wekt jaren later nog steeds bezorgdheid, zo melde de Britse krant The Independent.

Voor de studie werd het gedrag van de apen vergeleken met het gedrag bij menselijke patiënten. De chimpansees hebben last van meerdere symptomen: ze blijven weg uit bepaalde ruimten in hun leefomgeving, ze vertonen angstuitbarstingen, ze hebben moeite met sociaal contact en ze kunnen amper slapen.

 

 

°

 

Datzelfde geldt voor woede en walging: zij delen in het begin de gerimpelde neus en zijn in eerste instantie meer aanwijzingen dat gevaar dreigt.

Pas in een later stadium zijn angst en verbazing en woede en walging van elkaar te onderscheiden en dus zijn er  vier verschillende gelaatsuitdrukkingen horend bij vier verschillende emoties.

Evolutie
De onderzoekers stellen dan ook dat er eigenlijk maar vier basale emoties zijn die gemakkelijk van het gezicht af te lezen zijn. Dat is volgens de onderzoekers met het oog op de evolutietheorie goed te verklaren.

Gelaatsuitdrukkingen kunnen we om twee redenen maken: om ons vege lijf te redden of om anderen te waarschuwen.

Evolutionair gezien is het eerste het belangrijkste.

In het geval van gevaar zijn onze ogen dan ook wijd opengesperd, zodat we zoveel mogelijk informatie tot ons kunnen nemen en we trekken onze neus op om te voorkomen dat we eventuele schadelijke stofjes binnen zullen krijgen.

In dat prille stadium kan een ander die gelaatsuitdrukking nog niet aan een bepaalde emotie koppelen.

Later worden andere spieren in het gezicht actief waardoor de ander dat wel kan en dus weet of iemand angstig of gewoon verbaasd is en op basis daarvan kan handelen (in het geval van angst bijvoorbeeld op de vlucht slaan).

“Wat ons onderzoek laat zien is dat niet alle spieren in het gezicht tegelijkertijd actief worden wanneer we een bepaalde gezichtsuitdrukking vormen,”

stelt onderzoeker Rachael Jack. In plaats daarvan worden eerst spieren actief die ons kunnen redden en pas later worden de spieren waarmee we iets naar anderen kunnen communiceren, actief.

“Ze veranderen van in de biologie gewortelde signalen in de complexere specifieke signalen met een sociale functie.”

Bronmateriaal:
Written all over your face: humans express four basic emotions rather than six, says new study” – Gla.ac.uk

*

…wetenschappers  hebben onlangs kaartjes van ons lichaam gemaakt  waarop te zien is waar elke emotie te voelen is?
Kaartje van uw lichaam laat zien waar elke emotie te voelen isEmoties hebben ook een fysiek effect. Zo kan een gevoel van verliefdheid ons warm van binnen maken, terwijl…

°

BOOSHEID  

 

De evolutie van het boze gezicht ontrafeld

 Boze  verwanten 

edinburg zoo

edinburg zoo

angrty gorilla    759211749_6f6642c0f5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

angry  and menacing  gorilla 

 

 

Vraag tien mensen om een boos gezicht te trekken en ze zullen alle tien dezelfde spieren aanspannen. Waarom? Wetenschappers zijn eruit: het boze gezicht is evolutionair gezien voordelig, omdat het ons sterker laat lijken dan we zijn.

Waar ter wereld je ook komt: een boos gezicht is overal hetzelfde. “Zelfs kinderen die blind geboren zijn, trekken dit gezicht als ze boos zijn ook al hebben ze het zelf nog nooit gezien,” vertelt onderzoeker Aaron Sell. Wereldwijd gooien mensen zeven spiergroepen in de strijd om een boos gezicht te maken. En dat is fascinerend. Want waarom deze zeven spiergroepen? Amerikaanse en Australische wetenschappers wilden dat ook wel eens weten.

Onderhandelingen
Tijdens een eerder onderzoek deden deze wetenschappers al de ontdekking dat de emotie ‘woede’ waarschijnlijk ontstond en zich wist te handhaven omdat het een nuttige emotie is tijdens onderhandelingen. Een eerste stap tijdens onderhandelingen is de ander laten weten dat je het niet eens bent met zijn voorstel en dat het conflict pas voorbij is als er een voor beide partijen aanvaardbare oplossing is gevonden. Dat verklaart volgens de onderzoekers waarom de emotie ‘woede’ gepaard gaat met een specifieke gezichtsuitdrukking: met die gezichtsuitrukking laat je aan anderen weten dat je het niet eens bent met het voorstel. “Maar het boze gezicht geeft niet alleen de start van een conflict weer,” benadrukt Sell. “Elke specifieke gezichtsuitdrukking zou dat immers kunnen doen. Wij bedachten dat het boze gezicht deze specifieke vorm heeft, omdat het nog een boodschap afgeeft: elk element ervan is ontworpen om de ander te intimideren.” Volgens de onderzoekers draagt elk element van het boze gezicht eraan bij dat een individu gevaarlijker oogt. En hoe gevaarlijker een individu oogt, hoe groter de kans is dat hij zijn zin krijgt.

Experiment
Een mooie hypothese. Maar is dat werkelijk zo? De onderzoekers namen de proef op de som. Met behulp van de computer genereerden ze verschillende gezichten. Die gezichten gaven ze de verschillende elementen van een boos gezicht mee. Het resultaat was een gezicht dat niet boos keek, maar wel één element van woede bezat. Eén zo’n element dat je in een boos gezicht aantreft, is bijvoorbeeld de lage wenkbrauwen. De onderzoekers genereerden een gezicht met lage en met hoge wenkbrauwen en lieten proefpersonen de gezichten bekijken. Vervolgens moesten die proefpersonen aangeven hoe sterk ze de afgebeelde persoon achten. De proefpersonen die een gezicht met lage wenkbrauwen (slechts één element van een boos gezicht) zagen, dachten dat de afgebeelde persoon veel sterker was dan de persoon met hoge wenkbrauwen. En dat gold niet alleen voor de wenkbrauwen, maar voor elk individueel element van een boos gezicht: de samengeknepen lippen, de hoge kin, enzovoort.

“Ons eerdere onderzoek toonde aan dat mensen uitzonderlijk goed in staat zijn om de vechtvaardigheden van een individu vast te stellen door naar zijn gezicht te kijken,” vertelt Sell. “Aangezien mensen die sterker lijken vaker hun zin krijgen – zelfs als anderen even sterk zijn – concluderen we dat de evolutie van het boze mensengezicht verrassend eenvoudig verklaard kan worden: het is het etaleren van dreiging.”

Net zoals sommige dieren zich wanneer ze bedreigd worden groter maken dan ze in werkelijkheid zijn, wekken bedreigde mensen het idee dat ze groter en sterke zijn dan ze in werkelijkheid zijn door boos te kijken.

“Het verklaart waarom de evolutie deze specifieke gezichtsuitdrukking selecteerde om samen te gaan met woede,”

voegt onderzoeker John Tooby toe.

“Woede ontstaat doordat je weigert om de situatie te accepteren en het gezicht organiseert zich vervolgens zo dat je de andere partij duidelijk laat weten welke gevolgen het heeft als deze de situatie niet acceptabeler maakt. Wat vooral zo prettig is aan deze onderzoeksresultaten is dat geen enkel element van het boze gezicht toeval is: ze geven allemaal dezelfde boodschap af.”

 

Bronmateriaal:
The Universal ‘Anger Face’” – UCSB.edu

 

“Een boos gezicht trekken is geen toeval”

http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/wetenschap/1.2076467

 

VRT

di 02/09/2014 
Gianni Paelinck
Lage wenkbrauwen, opengesperde neusgaten en gespannen lippen: het zijn de kenmerken van een boos gezicht en dat is niet toevallig, ontdekten onderzoekers van de universiteit van Santa Barbara in Californië. Ons gezicht is zo geëvolueerd omdat het ons sterker doet lijken. Elk element van een boos gezicht helpt ons een ander te intimideren en dat is evolutionair voordelig.

We gebruiken 7 spiergroepen om tot de specifieke constellatie van een boos gezicht te komen en dat alles is te herleiden tot de evolutietheorie. Een boos gezicht biedt ons functionele voordelen, zo stellen de onderzoekers.

“In een eerder onderzoek toonden we al aan dat de emotie woede ons helpt om te onderhandelen bij een conflict”, zegt onderzoeker Aaron Sell.

Met woede gaat ook een specifieke gezichtsuitdrukking gepaard en die is overal ter wereld hetzelfde. Meer nog: de uitdrukking is aangeboren want ook blinde kinderen trekken eenzelfde boos gezicht, zo stellen de wetenschappers.

“Een boos gezicht doet ons sterker lijken dan we zijn”

De onderzoekers van de universiteit van Santa Barbara genereerden met computers enkele gezichten met telkens een boos element en lieten dat vervolgens zien aan proefpersonen. Wat bleek? De proefpersonen dachten dat de mensen met ook maar één boos element in het gezicht veel sterker waren dan wanneer dat element niet te zien was.

“Elk element van een boos gezicht helpt dus om een ander te intimideren omdat de boze persoon sterker gaat lijken”, aldus onderzoek Sell.

Op die manier kunnen mensen zich dus sterker voordoen dan ze eigenlijk zijn, waardoor ze in een conflict een sterkere onderhandelingspositie krijgen. En dat is volgens de onderzoekers het resultaat van onze biologische evolutie.

“Woede ontstaat wanneer een persoon een gegeven situatie niet kan aanvaarden en het gezicht organiseert zichzelf onmiddellijk om aan de andere persoon te tonen wat het hem kan kosten als die de situatie niet acceptabeler maakt.

Ons onderzoek toont nu aan dat alle elementen in een boos gezicht niet toevallig zijn, maar allemaal dezelfde functie hebben: het etaleren van een dreiging”,

luidt de conclusie van het onderzoek.

Het onderzoek is gepubliceerd in het vakblad “Evolution & human behavior”.

The anger face

 

http://www.sciencedaily.com/releases/2014/08/140828184811.htm

The anger face is a constellation of features, each of which makes a person appear physically stronger.
Credit: © Vera Kuttelvaserova / Fotolia

Rimpels helpen ons om te schatten hoe oud iemand is. Maar nieuw onderzoek wijst erop dat we (onbewust)…
 °
AGRESSIE 
Agressie  <– doc (chimps and  war )
agressie.docx (1.3 MB) <– 
°
 http://www.nu.nl/wetenschap/3880353/evolutie-maakte-menselijke-gezichten-sterk-verschillend–.html

‘Evolutie maakte menselijke gezichten sterk verschillend’

Menselijke gezichten zijn waarschijnlijk geëvolueerd om zo veel mogelijk uniek te zijn. Dat beweren Amerikaanse wetenschappers in een nieuwe studie.

 

individual faces ( homo sapiens )

individual faces ( homo sapiens )

De verschillen tussen gezichten van individuen zijn bij mensen veel groter dan bij dieren.

Dat is waarschijnlijk in de loop van de evolutie zo gegroeid, omdat de herkenbaarheid van individuen van groot belang is bij sociale interacties tussen mensen.

Dat melden onderzoekers van de Universiteit van Californië in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Communications.

Genen

De wetenschappers analyseerden de DNA-volgorde van een groot aantal mensen over de hele wereld. Genen waarvan bekend is dat ze de vorm en bouw van het gezicht bepalen, bleken veel sterker te variëren dan genen die het uiterlijk van andere lichaamsdelen beïnvloeden.

Volgens hoofdonderzoeker Michael Sheenan suggereren de bevindingen dat het gezicht van mensen is geëvolueerd om zo veel mogelijk uniek te zijn.

Waar de meeste dieren vooral op geuren afgaan om elkaar te herkennen, zijn sociale interacties bij mensen vooral visueel gericht.

Hersenen

“Mensen zijn fenomenaal goed in het herkennen van gezichten, er is zelfs een hersendeel gespecialiseerd in deze taak”, verklaart Sheenan op nieuwssite ScienceDaily.

“Onze studie toont aan dat mensen in de loop van de evolutie zijn geslecteerd om uniek en herkenbaar te zijn.”

Sheenan neemt zichzelf als voorbeeld om het bijzondere staaltje evolutie uit te leggen. “Het is duidelijk in mijn voordeel dat ik anderen gemakkelijk kan herkennen, maar het is ook handig dat ik herkenbaar ben voor anderen. Als het geen evolutionair voordeel zou zijn om een uniek gezicht te hebben, dan zouden we er allemaal ongeveer hetzelfde uitzien.”

Door: NU.nl/Dennis Rijnvis

http://www.sciencedaily.com/releases/2014/09/140916112240.htm

Human faces are so variable because we evolved to look unique

Date:September 16, 2014
Source:University of California – Berkeley
Summary:
Why are human faces so variable compared to other animals, from lizards and penguins to dogs and monkeys? Scientists analyzed human faces and the genes that code for facial features and found a high variability that could only be explained by selection for variable faces, probably because of the importance of social interactions in human relationships and the need for humans to be recognizable.
The amazing variety of human faces — far greater than that of most other animals — is the result of evolutionary pressure to make each of us unique and easily recognizable.
Credit: UC Berkeley
human faces variety

human faces variety

Humans have much more individually distinctive faces than many animals. (a) Human populations show extensive variability in facial morphology that is used for individual recognition. Patterns of elevated variability are even maintained in more genetically homogeneous populations such as the Finnish, as demonstrated by the portraits of six male soldiers. (b) In contrast to the variability present in human faces, many animals such as king penguins have much more uniform appearances. While king penguins are not known to visually recognize individuals, they do have highly distinctive vocalizations that are used for individual recognition. (Photo credits: SA-kuva, Finnish Armed Forces photograph; Wikimedia commons.)
°
Apen gezichten  —>
primaten gezichten

primaten gezichten

MEMETICA ? Filosofische bespiegeling of pseudo-wetenschap ?

°

°

http://memetica.wordpress.com/

INLEIDEND  

°

de haas en de schildpad

°

1.- MEMES EN PROPAGANDA —> De  theorie van Darwin( en haar verdere  moderne ontwikkelingen , uitbreidingen en  herzieningen  )  vormt één van de grote ideeën –voorraden  van de moderne wetenschap.Darwin verklaarde de evolutie van de soorten door het samenspel van twee factoren: toevallige variatie onder de exemplaren van een bepaalde generatie, gevolgd door natuurlijke selectie.

°

—> In 1976 publiceerde Richard Dawkins `The selfish gene’, waarin hij de gemoderniseerde   evolutiegedachte    tot het uiterste doortrok en de organismen herleidde tot instrumenten in dienst van de genen.Niet het individuele wezen, maar het gen is het meest fundamentele gegeven in de biologie: organismen zijn volgens Dawkins enkel instrumenten in dienst van de voortplanting en verspreiding van het gen.

°

—> In `The selfish gene’ introduceert Dawkins ook de term `meme’.Een meme is een element in de menselijke cultuur dat zich, net als een menselijk gen, verspreidt door replicatie. =Een replicator” Neem bijvoorbeeld een `urban legend’ of stadslegende  : Sommige stadsverhalen kunnen zich bijzonder efficient voortplanten. De meest succesrijke stadsverhalen zijn blijkbaar het meest succesvol precies wanneer ze   die menselijke emoties en vooroordelen aanspreken , die ook tot  hun  doorvertellen noden.Bij het stadsverhaal treden, net als bij genen, mutaties op. Af en toe smukt een doorverteller het verhaal op met details van eigen vinding. Details die in de smaak vallen, worden gretig doorverteld: het verhaal is `gemuteerd’.

de memen van Dawkins <— archief document

°

—> Er bestaat ook een soort strijd om het bestaan tussen de memes: de menselijke aandacht is immers beperkt, niet alles wordt doorverteld, doch enkel de smeuïgste verhalen geraken wijd verspreid.Vertellingen en anecdotes die onvoldoende toehoorders tot doorvertellen kunnen bewegen, sterven uit en worden vergeten.

°

—> Hoewel de term `meme’ nog niet zo oud is, werden de door dit begrip gedekte ideeën reeds in de 19de eeuw geformuleerd, onder meer door de Franse socioloog Tarde (in zijn `les lois de l’imitation’).

°

—> Een van de geliefkoosde onderwerpen van de  zogenaamde  ” memologen ” is de godsdienst. —>Waarom groeien sommige sekten uit tot succesvolle religies, terwijl anderen na een tijd uitsterven  en uitdoven?

de parasitaire memen dan Dennett  <— document  archief

°

Waarom hebben de agressiefste, onverdraagzaamste godsdiensten met de bespottelijkste ideeën de meeste aanhangers en groeien deze het snelst? Waarom zetten Jehova’s hun voet tussen je deur en worden islamieten vaak agressief als je iets onvriendelijks over hun geloof zegt?

Een vraagstuk waaraan de wetenschap tot nu toe zijn vingers niet durfde te branden. De protowetenschap van de memetica maakt daar een einde aan. Radicale gelovigen zijn gewoonlijk toch al niet erg dol op de evolutietheorie, maar als ze dit lezen zullen ze waarschijnlijk helemaal door het lint gaan.

Het DNA van godsdienst

°

Volgens de memologen zijn de succesvolste godsdiensten diegene, die hun aanhangers het sterkst aan zich kunnen binden en het best tot offers en proselitisme kunnen bewegen. Religies die de meest aantrekkelijke beloning of zaligheid in het vooruitzicht stellen, de sterkste bedreiging voor afvalligen kunnen uitspreken en dit alles het meest overtuigend kunnen overbrengen, hebben de meeste kansen op succes.

°

De koran bijvoorbeeld, bevat volgens prof. Morelli een oproep om alle niet-gelovigen te doden: “Wanneer U ongelovigen ontmoet, doodt ze dan en richt een groot bloedbad aan, bekamp ze tot de onenigheid verdwijnt en enkel de cultus van Allah overblijft” (Soerat 9, vers 29; geciteerd in Morelli 2001, p.65; mijn pogingen om de authenticiteit van dit citaat te controleren leverden geen positief resultaat op). De islam zou men dus ___ indien dit soort uitspraken effectief in de koran voorkomt,____als een meme-complex kunnen beschouwen, die uitdrukkelijk instructies geeft om concurrerende memes te bekampen via het uitroeien van hun dragers.

°

Eén van de grondleggers van de memologie, Daniel Dennett, zegt bijvoorbeeld het volgende over de aanslagen van 9 11 2001

“Het is voor mij overduidelijk dat de ware vijand niet Bin Laden is, maar de ideeën, de “memen”, die hij en zijn aanhangers in zich dragen , vertegenwoordigen en verspreiden. De ware vijand is het mem: `God dienen door als heilig martelaar zoveel mogelijk ongelovigen te doden’.

91454-004-898101C4

Als een kwaadaardig virus heeft dat mem zich over de islamwereld verspreid. Als je Bin Laden doodt, maar het mem verspreidt zich verder, heb je alleen maar een groter probleem. Je moet het mem uitroeien, niet Bin Laden” (HUMO, 8/1/02, p.145).

°

Natuurlijk is het meme-fenomeen als zodanig niet altijd schadelijk voor de mens  en de mensheid  . De individuele  mens ( en andere dieren ) leert immers erg veel ( bijna alles ) door nabootsing. —->ook de  “voordelige ” culturele  vaardigheden zoals  jachttechnieken , landbouwkundigheden    en   allerlei  technologische   toepassingen  ……..Nieuwe technieken, woorden, gebruiken, verspreiden zich op memetische wijze en selectie laat toe dat de beste memes het halen.

°

–>Maar daarnaast zijn er wat Susan Blackmore (2000) `virale memes’ noemt…….Die brengen niemand iets rechtstreeks  bij doch parasiteren op de neiging en het vermogen van de mensen om onder bepaalde omstandigheden berichten ( ook onbenullige en (bij)gelovige ) door te geven   ;  —> Kettingbrieven zijn hiervan een elementair voorbeeld. De succesvolle kettingbrief slaagt erin, om door zijn inhoud voldoende lezers tot kopieëren en versturen te bewegen.

DE memen van Susan Blackmore  <— Document archief  

°

Wat zijn memen ten gronde?

°

De meeste “memologen ” beschrijven de meme als ….  “een brokje `informatie’ in de meest algemene zin, dat van de ene mens naar de andere kan overgedragen worden op grond van ons typisch menselijk vermogen tot nabootsing.”

°

—->  Ik ben met die definitie ver van gelukkig, omwille van de ontoereikendheid van het begrip `informatie’.(—> en ook wel omdat duidelijk is geworden dat niet alleen de mens  het vermogen tot nabootsing  bezit ) Imitaties is een van de leermiddellen die (vooral bij  de mens ) in staat zijn de herseninhouden( geheugen inhouden en  denkbeelden ) te veranderen en  misschien  zelfs de hersenen  anders gaan configureren ?

soft en hardware

I
De hersenen zijn een configureerbaar systeem.
Verschillende dingen zijn er van in den beginne reeds in voor-geconfigureerd, maar het meeste moet nog worden gevomd na de geboorte.

Door ervaring, leren en omgeving worden de hersenen( erst en vooral het geheugen )  steeds meer geconfigureerd.
Door de hersenprocessen, die gebruik maken van al hetgeen is geleerd, en dus door de configuratie van de neuronen, ( en het leggen van nieuwe  axonale verbindingen + plus de groei van hersencellen   )onstaat een eigenschap die we
bewustzijn (of geest, of ziel, of het ‘ik’) noemen.

Belangrijk is dat dit een fenomeen is dat er is door de werking van de hersenen.
Eens de hersenen niet meer werken, is dus de geest ook niet meer, er blijft enkel een hoopje dode materie over.

—-> ‘Memen’ staan echter   niet gelijk aan “ geest. ”
Memen zijn de ideeen die van geest naar geest ‘reizen’
.

Ze zijn eveneens onderhevig aan een soort natuurlijke selectie, sommige sterven uit, anderen planten zich voort (meestal steeds met kleine modificaties, net zoals genen dat doen).

Er is bijvoorbeeld het mem voor het geloof in creationisme. =
Dit mem zit in verschillende varianten ( allelen ? ) in verschillende geesten.
Als nu alle geesten die het mem bevatten sterven, dan is daarom  het mem nog niet helemaal dood, het kan ergens opgeschreven staan, iemand kan het lezen, ( een soort “cyste” of ” slapende cel” die terug wordt “gedraaid op de hard -ware van de hersenen die ze oppikt ) ) en het kan zich  dan opnieuw gaan verspreiden … .

Memem zijn de software van de hersenen …

Geest(Mind )  daarentegen is onstaan door darwinistische evolutie.
Steeds complexere hersenen, op een gegeven moment is taal erbij gekomen, en toen was er bewustzijn.

Eens we bewuste mensen waren, met een” ziel ” en/of ‘ geest’ en alles erop en eraan, waren we in staat om memen te creeeren en door te geven.(of te gaan lozen in al onze communicatienetwerken )

Deze memem configureren enkel de hersenen ( en de  MIND ).
Ze doen dit door veranderingen aan te brengen in de fysische structuur van de hersenen (paden/verbindinden tss neuronen worden versterkt of verzwakt …)

Als we ervan uitgaan dat geest gewoon in de hersenen zit (waar zou het anders zitten zonder ‘act of god’?), en dat geest gewoon geproduceerd wordt door de fysische structuur van de hersenen ( afvuren van neuronen), dan stopt geest ook gewoon als de machine wordt stilgelegd !

De memem ontsproten aan  een  dode geest,kunnen  uiteraard wel blijven   bestaan, ze kunnen verloren gaan of nog eeuwen meegaan.( bijvoorbeelden de ideeen  van de reeds lang dode Homeros ) 

Als de lichaam en dus de hersenen (hardware) dood zijn, kunnen de memem (software) blijven ‘leven’ op andere hardware.( of op externe  “geheugens” zoals het geschreven woord en in bilbliotheken en musea )   
Deze uitbreiding van  de   biologische evolutieleer zegt dat de individue(le hardware) doodgaat, maar het systeem (van hardware) blijft bestaan in de afstammelingen (descent with modification). Als dit waar is – en ik twijfel niet aan Darwins theorie- blijft dus biologische hardware bestaan in de afstammingslijn, die als drager voor de memen software kan dienen ….
II

Brein

ECHTER naar de mening van velen wordt het brein te vaak vergeleken met een soort “supercomputer”, waar enerzijds hardware (de cellen, neuronen, etcetera) aanwezig is, waarop de software (ideeën, gedachten, etcetera) draait,
en waarbij deze software graait in een “geheugen” (dat ergens staat “neergeschreven”).

Een betere vergelijking is die van een gigantische “processor”:
een rekenmachine die zelf niet eens doorheeft wat ze doet, of een ongelooflijkgrote hoeveelheid processoren…

En daarbovenop (en dat is het grote geheim van ons brein) komt nog eens dat deze processoren zelf “evolueren” volgens de input die ze krijgen, tot het   systeem waarin ze “werken”  of sturen  zo optimaal mogelijk functioneert.

Stel je voor dat je een oude 486 koopt, waarbij, ENKEL OMDAT JE ZWARE COMPUTERSPELLETJES SPEELT, een deel zich ontwikkelt tot een grafische kaart…

Dat gebeurt in de eerste levensjaren!
Voorbeeldje:
Sommige neuronen liggen in de baan van de oorzenuwen, worden erdoor gestimuleerd, en zenden direct ook stimuli terug, zodat de oren zelf (en alle subtiele componenten binnenin) enkel DIE geluiden gaan selecteren die stimuli GEVEN!
Zo hoort een kind tussen bosjesmannen de diverse klikgeluiden onderscheiden die eigen zijn aan de bosjesmantaal, en focussen zijn oren, oorbeentjes, oorzenuwen etc… zich enkel nog op die geluiden.

Een japanneer HOORT geen verschil tussen “R” en “L”, en wij kunnen de bosjesmantaal slechts met verschrikkelijk veel inspanning nog proberen te begrijpen,  ZELFS met een gids bosjesmans-nederlands erbij…
De computer IS het geheugen, IS de software,  en IS  meteen  ook   de (virtuele ) hardware…

Hoe genetisch bepaald is ons brein?
Hoe memetisch bepaald is ons brein?

Genetisch determinisme   Ik erger me soms blauw wanneer ik hoor dat “het gen van de aggressie” ontdekt is… Zonder alle andere genen, en de maatschappelijk-sociale context, “bestaat” dit gen hoegenaamd niet.  Het “gen van de aggressie” is dus een veel ruimer begrip!

Vaak is het eerder een serie basen uit het DNA, die wanneer men ze wegknipt, ervoor zorgen dat een aggressie-stimulerende stof
(bvb adrenaline, testosteron, etc…) niet meer of in mindere mate geproduceerd wordt.
Genen waren vroeger uitsluitend (en memen zijn nog steeds ) virtuele begrippen, uitgevonden om iets aan te duiden dat we niet KONDEN lossnijden en onder  de loep leggen.(maar men doet tegenwoordig dus wel proeven met knock-out , verwijderde en/of uitgeschakelde genen ….)Genen zitten in de chromosomen vervat, een serie basen ( sequentie)uit de dubbele helix

Genen zitten echter wel degelijk in een context ze vormen allen samen (met nog andere erfelijkheidsdragers ) een totale genoom -machine met kolonie-achtige of symbiotische , ‘ecologische dynamische evenwichten ‘ – kenmerken :
informatie is enkel informatie wanneer het systeem dat deze info “vertaalt” (d.w.z. het lichaam, de cellen, de ribosomen, etc…) deze info KAN vertalen.
Info( vervat in zowel genen of memes )moet op hard ware draaien …. vooraleer het als zich als info/instructies uitdrukt
Meestal wordt de complexe machine “mens” simplistisch herleid tot een robot met knopjes die je aan of uit zet…

Memen zijn ideeën die van generatie op generatie doorgegeven worden.
Net als ” het vroegste  begrip gen ” , is meme echter een “fictief” begrip!
Daarom is het niet minder waardevol! 

 °

De meesten van ons zullen bij het woord `informatie’ direct denken aan `betekenis’, aan het  toegevoegde inhoudelijk aspect van een boodschap, een bericht, een signaal of een verhaal. Maar   uit de   materieele drager   alleen  kan als zodanig nooit  alleen de betekenis van een toegevoegd  signaal worden afgeleid    .

°

Een eenvoudig gedachtenexperiment kan dit toelichten. Veronderstel dat aliens voor de eerste maal ergens op aarde landen. Het eerste wat ze zien is een verkeersbord, dat ze haastig in hun ruimteschip laden. Terug op hun planeet onderzoeken ze het ontvoerde verkeersbord. Zullen zij in staat zijn om, louter op basis van de fysische kenmerken van dit verkeersbord, zijn betekenis te achterhalen?

°

—> Natuurlijk kan dit  niet: want de betekenis is immers(in dit geval )  van buitenaf aan het bord toegevoegd. Het bord op zichzelf betekent niet veel ( maar is wel essentieel ) .

°

Meer algemeen zouden we kunnen zeggen, dat met gelijk welke materiële structuur gelijk welke (menselijk) toegevoegde betekenis kan geassocieerd worden: dit soort   betekenis is niet herleidbaar tot stof—->   semantiek (de `inhoud’ van een bericht) is niet herleidbaar tot syntaxis (de stoffelijke uitdrukking van de inhoud).

°

Deze overweging geldt zeer algemeen: ze is voor onze hersenstructuur even goed geldig als voor een eenvoudige structuur als een verkeersbord.

°

Maar langs de andere kant bestaat er geen betekenis zonder een vorm en heeft elke vorm wel degelijk een betekenis / het feit dat we nog niet weten dewelke ( of de betekenis niet kunnen lezen of achterhalen ) is geen argument

°

De betekenis van een woord kan maar verschijnen in de mate dat bewustzijn voorhanden is. ….In het begrip zelf van `betekenis’ zit reeds impliciet de vereiste van bewustzijn verborgen._____althans in het ontdekken of lezen van de betekenis : de interpretatie  …  Bewustzijn is dus een nodige(?)  voorwaarde om een betekenis te kunnen ontdekken in een vorm (1)…

°(1) of nabootsing ook met  gegeven   summiere vormen van  bewustzijn kan functioneren (als leerproces ) is de volgende  vraag  die misschien door de ethologie moet worden beantwoord  ….

°

Minder evident is dan  ook   de volgende vaststelling: we kunnen woorden of beelden in ons bewustzijn aan de vorm toekennen zonder nochtans toegang te hebben tot de eigenlijke betekenis of zin ervan. of de oorspronkelijke betekenis die er al dan niet door een ander bewustzijn ( mens ) is aan gegeven ….

°

   Opnieuw over  Propaganda memen 

°

We dienen blijkbaar actief in de begrippen binnen te dringen om ze ons eigen te maken; zoniet blijven de woorden een soort lege hulzen. Die lege hulzen kunnen zich aaneenrijgen tot hele betogen, die we dan zogezegd `begrijpen’, zonder ze te doorgronden.(woordsalades , retoriek en  zogenaamde “deepidities “ komen  als voorbeelden daarvan  in  gedachte )

°

We hebben met zo’n lege termen enkel een psychische band. Neem bijvoorbeeld uitdrukkingen als `positieve discriminatie’ of `affirmatieve actie’. Die zijn onzinnig —>Iedere discriminatie is `positief’ voor de bevoordeligde, en `negatief’ voor de benadeelde; tegenover iedereen die `positief’ gediscrimineerd wordt, staat een andere die `negatief’ gediscrimineerd wordt.De toevoeging `positief’ aan `discriminatie’ is dus non-informatief, maar heeft de bedoeling om sympathie op te wekken voor de aangeduide praktijk. Het is niet de bedoeling dat je nadenkt, maar dat je gevoelsmatig reageert en de woordhulzen met sympathie of antipathie leert associeëren.

°

—-> Zo’n niet begrepen woordhuls kan als propaganda-meme gebruikt worden. De politieke klasse zal bijvoorbeeld alles op alles zetten, om ons te doen geloven dat wij leven in een `democratie’. Via scholen, pers en andere propaganda-kanalen zal ons zoveel mogelijk, als een vanzelfsprekendheid, worden ingelepeld dat wij leven in een `vertegenwoordigende democratie’ (of `democratie’ kortweg). En omdat we dat zoveel horen, zal de naam-functie ons ertoe uitnodigen, om deze meme te interioriseren. Uiteindelijk zullen we aanvaarden dat in naam van zo’n `democratie’ boeken uit bibliotheken worden gehaald (Anciaux), stembiljetten ongeteld worden vernietigd (referenda in Genk en Gent), of politieke partijen worden verboden. Dat is alleen maar mogelijk, omdat we niet stilstaan bij de (oorspronkelijke  of andere )  inhoud van het begrip `democratie’, zodat dit woord enkel nog fungeert als een dummy die enkel het bestaande particratische systeem aanduidt. Via propaganda wordt die dummy met allerlei positieve en sympathie gevoelens geassocieerd, maar inhoudelijk treffen we enkel leegte aan.

°

We menen het woord `democratie’ te begrijpen, maar in werkelijkheid wekt dit begrip enkel een complex op van gevoelsmatige associaties, en geen authentiek begrip.

°

In aansluiting hierop stel ik voor om aan begrippen en `informatie’, in navolging van de traditionele trichotomie, een soort lichaam, ziel en geest toe te wijzen.

°

—->Het lichaam is de fysieke drager of het fysieke teken, wat op zich betekenisloos blijft.

°

—->De ziel of psychische component van een begrip is de gevoelsmatige bewustzijnsinhoud die het begrip in ons opwekt, zelfs in afwezigheid van eigen geestelijke activiteit. In essentie bestaat deze bewustzijnsinhoud uit sympathie, antipathie en associaties.

°

—-> De geest van het begrip tenslotte, is de bewustzijnsinhoud, die ontstaat wanneer we met ons denken actief op het begrip als zodanig ingaan. Het is de daadwerkelijke  inhoud van het begrip( voor diegene die erover nadenkt ) . In de mate dat we deze activiteit achterwege laten, kunnen we geinfecteerd worden door geestloze pseudo-begrippen, die in ons passief bewustzijn een eigen leven leiden dat niet echt verschilt van droombeelden/ideaalbeelden zelfs .

°

In de mate dat ons denken niet actief ingrijpt in de pseudo-begrippen waarmee we voortdurend worden bestookt, gaan inderdaad de wetten van de memologie bepalen welke holle memes onze geest zullen bevolken……….    Dan ligt het veld vrij voor natuurlijke selectie van bewustzijns- of ziele-inhouden via de propagandacyclus. 

°

De memologische ideologie

*

Ik geloof  dat de memologie een buitengewoon belangrijke stap vooruit kan betekenen in ons begrip van de werkelijkheid, net zoals het Darwinisme een buitengewoon belangrijke stap voorwaarts betekende voor ons begrip van de biologische werkelijkheid.Maar in beide gevallen verschijnt ook een acute tendens tot onterechte veralgemening van de nieuwe inzichten.

°

Memen – harde wetenschap of niet meer dan een metafoor?

<

Het verschil is natuurlijk wel dat het bestaan van genen langs experimentele weg kan worden aangetoond, bij memen is dat niet het geval.

—-> Volgens vele   critici hebben ze dan ook niet meer dan een metaforische waarde; bepaalde culturele verschijnselen kunnen er handzaam mee worden aangeduid.

<

Een ander bezwaar is dat vrijwel alles met behulp van memen kan worden verklaard, waardoor het weer twijfelachtig wordt of er en détail zo veel meer mee kan worden begrepen dan met de traditionele methoden van de geesteswetenschappen.

°

Hardnekkige memen, vasthoudende individuen

Memes kunnen zich, net als genen, voortplanten en verspreiden. Alleen doen memes het van hoofd tot hoofd. Memes kunnen zich, net als genen, voortplanten en verspreiden. Alleen doen memes het van hoofd tot hoofd.

Culturele evolutie is net zoiets als biologische evolutie, hoor je vaak. In plaats van genen worden er ‘memen’ geselecteerd – ideeën en gedragingen die mensen van elkaar kunnen overnemen. Maar dat is toch een iets te simpele voorstelling van zaken, zegt een aantal Zweedse wetenschappers.

De mens heeft de afgelopen duizenden jaren een cultuur opgebouwd die zijn gelijke niet kent in het dierenrijk. Hij heeft duizenden talen ontwikkeld. Steden kwamen tot bloei, nieuwe ambachten ontstonden, religies werden beleden en de kunsten en wetenschappen floreerden. Hoe heeft dat alles kunnen ontstaan?

Steeds vaker vormt Darwin’s evolutietheorie het uitgangspunt bij de verklaring van de opkomst van de menselijke cultuur. Zoals de ontwikkeling van het dieren- en plantenrijk werd gestuurd doordat de meest geschikte genen overleefden, zo is de menselijke cultuur tot wasdom gekomen doordat zich een soort parallelle evolutie voltrok in de hoofden van mensen, is het idee.

Mensen zijn zeer gevoelig zijn voor allerlei gedragingen, gewoontes en ideeën die ze om zich heen waarnemen. De verzamelterm voor al die gewoontes en ideeën is ‘meme’, een eenheid van informatie naar analogie van ‘gene’. Memen verspreiden zich als een soort virussen van mens tot mens, van hoofd tot hoofd. De Britse wetenschapster Susan Blackmore heeft de mens daarom zelfs een meme-machine genoemd.

De strijd der memen
Op grond hiervan kun je culturele evolutie omschrijven als de strijd tussen memen, waarvan het succes wordt bepaald door hun vermogen om zich te nestelen in de menselijke geest en het gedrag van individuen te beïnvloeden. Of is dat te kort door de bocht?

Het klinkt namelijk alsof mensen de willoze speelbal zijn van memen. Maar mensen kunnen toch ook zelf beslissingen nemen, op grond van rationele afwegingen?

Een aantal Zweedse wetenschappers heeft daarom nu een nieuw model voor culturele evolutie ontwikkeld. Dat is wel gebaseerd op de verspreiding van memen, maar biedt tegelijkertijd plaats voor de vrije keuze van individuen, schrijven ze in PNAS.

Ze gaan er daarbij vanuit dat niet iedereen even ontvankelijk is voor elk meme. Een jong kind neemt misschien alles wat nieuw is met evenveel gretigheid in zich op, iemand met meer levenservaring zal selectiever zijn. Die maakt een keuze op grond van zijn voorkeuren, of naar aanleiding van een afweging. Die leest een boek pas als het hem echt interessant lijkt, en accepteert een idee pas na het grondig aan de tand te hebben gevoeld.

Hoe meer ervaring iemand heeft, hoe meer waarde hij zal hechten aan de functionaliteit van een meme, blijkt uit het model van de Zweedse onderzoekers. Dus hoe meer ervaring, hoe groter de kans op een rationele afweging tussen memen. Je kunt daarom biologische evolutie niet zomaar gelijkstellen met culturele evolutie. Individuen kunnen immers geen invloed uitoefenen op de samenstelling van hun genen.

Culturele evolutie is daarmee niet alleen het gevolg van de verspreiding van succesvolle memen, maar ook van de keuze van individuen. Een vergelijking met biologische evolutie gaat daarom maar ten dele op, vinden de Zweden.

Liedjes in je hoofd
Het onderzoek roept wel de vraag op of die keuze bij memen altijd mogelijk is. Een beroemd voorbeeld is het irritante deuntje. Hoe muzikaal onderlegd je ook bent, een liedje als ‘Jingle Bells’ kan zich hopeloos vastzetten in je hoofd , hoe nutteloos ook, en hoe hard je er ook tegen vecht. Ervaring garandeert dus niet altijd een verstandige keuze. De mens mag zich gelukkig prijzen dat irritante deuntjes zelden langer standhouden dan een paar dagen.

Hoe dan ook, het Zweedse model laat wel zien dat culturele evolutie niet alleen wordt gestuurd door de onzichtbare hand van de evolutie, maar ook door het keuzeproces van individuen.

Nu maar afwachten of hun model aantrekkelijk en nuttig genoeg is om aan te slaan en langdurig te overleven in het rijk der memen.

Bouwe van Straten

Pontus Strimling e.a., ‘Repeated learning makes cultural evolution unique’, in Proceedings of the National Academy of Sciences, 3 augustus 2009.

°

.(wikipedia)            http://nl.wikipedia.org/wiki/Co-evolutie

+++++++Kenmerken die wij hebben zijn een gevolg van de natuur. Maar toen de mens begon met cultuur, kwamen degenen die beter waren in culturele zaken (gebruik van werktuigen, paleotaal), beter naar voren. Er is dus ook een culturele selectie …..Biologische evolutie gaat hand in hand met culturele evolutie. Mensen die taal beheersten hadden een evolutionair voordeel. Zij hadden een iets groter hersenvolume en die werd daardoor weer steeds versterkt. Onze cultuur is dus in onze biologie ingebakken. Het kunnen spreken van taal, werktuigen gebruiken, enz.   ….

CULTUUR MENSELIJK   GEDRAG & GENEN

drs. L.E. Pihlajamaa-Glimmerveen    DE  SPREKENDE  SLANG 

Menselijk gedrag wordt bepaald door de cultuur waarin iemand opgroeit, maar ook door de biologie van de soort. Dit zijn niet twee gescheiden terreinen; beide invloeden zijn er tegelijk en altijd, vaak zonder dat we ze precies kunnen onderscheiden. 

Zolang de mens bestaat – en al lang daarvoor – vormen gifslangen een belangrijke doodsoorzaak. In vrijwel alle culturen spelen slangen een belangrijke rol. Soms worden zij beschouwd als goden of als boodschappers van goden of van de duivel, soms zijn het demonen. In het paradijsverhaal uit de bijbel is het een (sprekende) slang die Eva verleidt tot het kwaad. Daarmee is de slang blijvend het symbool van de zonde(val) geworden in de joodse en later ook in de christelijke cultuur.
Maar soortgelijke beelden komen in vele andere culturen voor.  Mensen (en chimpansees) die nog nooit een slang hebben gezien zijn er instinctief bang voor. In dromen spelen slangen vaak een rol.

In hoeverre zit onze angst voor slangen in de genen (‘instinct’) en in hoeverre is het een cultureel verschijnsel? Heeft er natuurlijke selectie plaats gevonden op mensen die voldoende op hun hoede waren voor slangen of op culturen waar deze angst werd gecultiveerd?

Trek hieruit niet de conclusie dat er een ‘gen voor slangenangst’ zou bestaan.

Dat er een genetische basis voor gedrag bestaat is inmiddels wel duidelijk, maar op welke manier de genen gedrag beïnvloeden nog niet.

Memen

Bestand:ImgNezahualcoyotll.jpg

Nezahualcoyotl (1402 – 1472), vorst van Texcoco. De afbeelding van deze Azteek bevindt zich in de Bibliothèque Nationale in Parijs. De kleding van de Azteken was voor de Spanjaarden die Mexico veroverden, nu ook weer niet zo heel exotisch, hoewel de culturen van Spanje en Mexico elkaar voordien nooit hebben kunnen beïnvloeden.

Dat biologische soorten zich hebben ontwikkeld door natuurlijke selectie op spontaan ontstane varianten is inmiddels voldoende aangetoond. Onderzoekers raken er steeds meer van overtuigd dat vergelijkbare processen ook plaats vinden met ‘memes’ (een Engelse term, afgeleid van ‘memory’, naar analogie van genes). Memen zijn onderdelen van onze culturen, bijvoorbeeld ideeën, melodieën, uitvindingen. Ook deze ontstaan spontaan en kunnen in korte tijd weer verdwijnen, of zich juist snel verbreiden. Onze huidige cultuur is opgebouwd uit de succesrijke memen die we van onze voorouders hebben geërfd. De minder geslaagde zijn verdwenen en vergeten. De memen-evolutie gaat veel sneller dan de biologische evolutie, maar is er niet geheel onafhankelijk van. Omgekeerd kan het zijn dat onze biologische evolutie versneld is door de culturele evolutie, bijvoorbeeld van de taal, of van altruïstisch gedrag: clans die goed konden communiceren, of die een sterke sociale samenhang hadden door hun altruïsme hadden grotere overlevingskansen, maar deze kenmerken waren gekoppeld aan kenmerken van het brein. Er zijn nu zelfs aanwijzingen dat er een centrum in de hersenen is voor spiritualiteit (zie Trouw van 8 juni 2000).

Dat de menselijke cultuur op de een of andere manier in onze structuur zit blijkt ook uit het ‘experiment’ van de Nieuwe Wereld.

Toen de eerste mensen via Alaska Amerika betraden, waren zij nog nomadische jagers en verzamelaars die zich vervolgens over het hele westelijke halfrond verspreidden en zich aanpasten aan het plaatselijk milieu.

Toen de Europeanen na Columbus kennis maakten met de verschillende culturen daar bleken er hoog ontwikkelde culturen te bestaan die enerzijds vreemd waren, maar anderzijds veel bekende elementen bevatten: er werd graan (maïs) en groenten geteeld, er werden aardewerken potten, metalen sieraden en wapens vervaardigd, men kleedde zich in geweven stoffen en er was een erfelijke adel; koningen en priesters beheersten het leven van het gewone volk. Archeologisch onderzoek in onze tijd bevestigt dit.

Het lijkt erop dat er in onze hersenen een basispatroon zit waardoor mensen de neiging hebben om bepaalde sociale en technische ontwikkelingen door te maken.

Eén van de belangrijkste meme is natuurlijk de taal. Waarschijnlijk is dit de allerbelangrijkste. Hier een verhaal waarin wordt aangegeven dat de taal wel eens vele malen ouder kan zijn dan men meestal denkt en dat de taal een grote rol kan hebben gespeeld in de ontwikkeling van de mens, niet nadat we mensen waren, maar vooraf!

Wat niet aan de orde komt is het feit dat verwantschap is aan te wijzen met stamboom en al tussen alle talen, dus taal moet al goed ontwikkeld zijn geweest voor de migraties naar Australië en Amerika, en die vonden waarschijnlijk ook eerder plaats dan tot voor kort gedacht.

°

Culturele evolutie

Natuurlijke selectie kan de menselijke cultuur evengoed sturen als ze dat doet met genen

Wetenschappers aan de Universiteit van Stanford hebben voor het eerst aangetoond dat culturele produkten die de overleving en reproductie van haar leden beïnvloeden verschillend evolueren dan andere culturele eigenschappen .

Deze evolutie verwijst rechtstreeks naar de sturende acties van de natuurlijke selectie in de opbouw van het menselijke genoom.

Polynesische katamaran : Het team van de univ van Stanford bestudeerde katamaran ontwerpen van 11 Oceanische eilandculturen. Zij hebben de eigenschappen ingeschat die tot verbeterde zeewaardigheid van de vaartuigen konden bijdragen en zo visserijsucces of de overlevingskansen tijdens migratie of oorlogvoering konden beïnvloeden

(Stockphoto/Flemming Mahler)

Human Culture Subject To Natural Selection,          http://www.sciencedaily.com/releases/2008/02/080216175953.htm

°

Cultuur versnelt menselijke evolutie (1)                                                                                  http://evolutie.blog.com/2403052/

De menselijke wereldbevolking is enorm toegenomen gedurende de laatste 50.000 jaar.
Elf duizend jaar geleden (9.000 BC) waren er ‘nog maar’ 5 miljoen mensen, nu zijn er 6,5 miljard. Dus, een toename met meer dan een factor duizend. Meer mensen betekent meer mutaties in totaal. Daardoor zou ook het aantal gunstige mutaties toegenomen moeten zijn. Dat is de theorie.
Volgens onderzoek van de antroproloog Gregory Cochran en medewerkers zijn de meeste mutaties zeer recent ontstaan. Dit betekent dat de snelheid van genetische veranderingen in het menselijke DNA gedurende de laatste paar duizend jaar sterk is toegenomen. Volgens de onderzoekers kan dit verklaard worden door het feit dat de selectiedruk is toegenomen toen mensen landbouw begonnen te bedrijven. De landbouw vormde een grote ecologische verandering van de menselijke omgeving. Dit meldde de Scientific American gisteren (10 dec) in een voorpublicatie. De originele publicatie verschijnt vandaag in PNAS. Ongeveer 10.000 jaar geleden begon de mens met landbouw en veeteelt (het domesticeren van dieren).

… Door hogere bevolkingsdichtheden kwamen besmettelijke ziektes als malaria, pokken, tuberculoses opzetten. Tegelijkertijd zorgde het nieuwe dieet voor nieuwe uitdagingen, zoals ijzertekort door gebrek aan vlees, waardoor de lichaamslengte, tanden en hersenen kleiner werden.

Maar er ontstonden ook nieuwe gen-varianten die het nieuwe voedsel beter konden verteren en gen-varianten die de mensen beter bestand maakten tegen besmettelijke ziektes.

Bijvoorbeeld het gen LCT zorgde dat volwassenen beter melk konden verteren en G6PD gaf enige bescherming tegen malaria.

Deze claims gaan in tegen de gangbare opvatting dat de menselijke biologische evolutie juist langzamer is verlopen, omdat natuurlijke selectie meer en meer werd teruggedrongen door betere voeding, betere hygiene, betere medische zorg.

Hier vind je het blog van één van de betrokken onderzoekers en hier een ander blog dat over het onderzoek blogde. Het artikel in PNAS: John Hawks, Eric T. Wang, Gregory Cochran, Henry C. Harpending, and Robert K. Moyzis

‘Recent acceleration of human adaptive evolution’, PNAS 11 Dec 2007.

* Hawks et al. (2007) paper [Humans on evolutionary fast track].

Are humans evolving faster? – Dec 11
The press release from the University of Utah(more)

Accelerated Human Evolution – Dec 11
We frequently hear claims that humans have(more)

  20 december 2011

Culturele verschillen zorgen voor genetische verwijdering tussen stammen in de Amazone

Dat schrijven Braziliaanse onderzoekers dinsdag in PNAS.

De wetenschappers onderzochten 7 stammen in het Amazoneregenwoud in Brazilië. Ze vonden dat 1 van de 7 groepen, de Xavante, afweek van de andere stammen: ze hadden grotere hoofden, waren langer en hun gezicht was smaller. De onderzoekers berekenden dat deze kenmerken 3,8 zo snel waren geëvolueerd als kenmerken van andere stammen.

Oorzaken van zulke verschillen in evolutiesnelheden liggen veelal in geografische isolatie van de snel evoluerende groep of in het feit dat ze in een afwijkende omgeving leven, bijvoorbeeld in hogere gelegen gebieden of in gebieden met een ander klimaat.

Opvallend was dat al deze oorzaken voor de Xavante niet golden: er waren op deze gebieden geen verschillen tussen de 7 stammen te vinden.

 Cultuur

Er bleef een mogelijk oorzaak over: cultuur. Het bleek dat de Xavante sociaal zo georganiseerd dat één belangrijk stamhoofd meerdere vrouwen had, waardoor een groot gedeelte van de nakomelingen van één specifieke man kwamen.   Met deze sociale structuur weken ze af van de andere stammen. Door deze organisatiestructuur worden bepaalde genen en dus kenmerken sterk geselecteerd.

De afwijkende cultuur van de Xavante blijkt dus een belangrijke motor achter hun snelle evolutie te zijn, zo stellen de onderzoekers. Ze concluderen daaruit dat culturele ontwikkeling en diversificatie een belangrijkere rol heeft in gespeeld in menselijke evolutie dan tot dusver aangenomen.

NU.nl/Hidde Boersma

het memenspel versnelt de evolutie 1

referenties:

A.Bergsma (2001) `Genen en memen. Een gesprek met Susan Blackmore’ Skepter 14(4), p.10-12 S.Blackmore (1999) `The meme machine’ Oxford: Oxford UP ; ibid. (2000) `The power of memes’ Scientific American, 10/2000, p.52-61; ibid. (2001) `Evolution and memes: the human brain as a selective imitation device’ Cybernetics and Systems 32, 225-255

R.Dawkins (1976) `The selfish gene’ Oxford: Oxford UP ; (1993) `Viruses of the mind’ in: B.Dahlbohm (ed.) `Dennett and his critics: demystifying mind’ Oxford: Blackwell

J.Verhulst (1998) `Der Erstgeborene. Mensch und höhere Tiere in der Evolution’ Stuttgart: Freies Geistesleben; zie ook ibid. (1996) `Atavisms in Homo sapiens: a Bolkian heterodoxy revisited’ Acta Biotheoretica 44, 59-73 & (1999) `Bolkian and Bokian retardation in Homo sapiens’ Acta Biotheoretica 47, 7-28

OPMERKINGEN  &  LINKS

° Dawkins   —>

° Daniel Denett —>

http://www.bbc.co.uk/news/world-radio-and-tv-21947207

Alles is evolutie:(1)  van aap tot app, van insect tot internet

 17 november 2013  2

°

De evolutie is iets wat wij vaak  uitsluitend  associëren met Charles Darwin, natuurlijke selectie en de natuur. Echter is de evolutie is  ook buiten de natuur volop gaande.

°

Als we goed om ons heen kijken, zien we de evolutie terug in de alledaagse dingen.

°

Ooit zijn wij begonnen als een soort tijdelijke samenwerking. De voorlopers van onze genen waren eerst  microscopische  zelfstandige organismen , die in de loop van de evolutie in allerlei samenstellingen en op steeds vastere basis zijn gaan samenwerken.

°

Binnen samenwerkingsverbanden  specialiseerden  ze  zich in bepaalde functies en verwaarloosden de capaciteiten die door hun gespecialiseerde partners werden ingevuld  .

°

Vanaf een zeker moment werd de samenwerking onomkeerbaar, en zo ontstonden  cellen ,meercelligheid  en complexere wezens met weefselstructuren   .… M.a.w  = steeds complexere  eenheden op hoger  geintegreerde organisatie-niveaus : van dieren  en planten  en mensen tot en met  nationale staten    multinationale ondernemingen   en virtuele  machines  als  banken en  ngo’s

°

De mens is een dier: voor Darwins tijdgenoten was dit een ontnuchterende vaststelling.

“We bleken niet langer de omlaag gevallen engel te zijn, maar de omhoog gekropen aap,” zegt Henk Verhoeven.

Hij is bedrijfspsycholoog, docent toegepaste psychologie op de Fontys Hogescholen en auteur van het boek Oerganisatie.

°

Wanneer we naar de essentiële stappen in de geschiedenis van de evolutie kijken, zien we dat de volgende processen een hoofdrol speelden: replicatie, natuurlijke selectie, meercelligheid, seksuele reproductie en seksuele selectie. Natuurlijke selectie en seksuele selectie hebben ertoe geleid dat we van apen zijn geëvolueerd tot rechtop lopende wezens met een zwakke rug en een te grote herseninhoud.

°

Genen en memen —>  Verhoeven stelt dat de principes van de evolutie niet alleen opgaan voor genen, maar ook gelden voor zogenaamde memen.

oerorganisme

°

Een meme is een begrip uit de memetica en is een zichzelf vermeerderende eenheid van de culturele evolutie (zoals een gen de eenheid is van de biologische evolutie). Het zijn de kleinste bouwstenen waaruit al onze ideeën, verhalen, overtuigingen, techniek en maatschappelijke structuren zijn opgebouwd.

°

“Het idee hoe je een wijnpers of een drukpers moet maken, is een cluster bestaande uit stukjes informatie. De stukjes aan informatie noemen we memen. We kunnen in ons hoofd van alles combineren en bewerken en dit vormt de basis van creativiteit en probleemoplossend vermogen.” De stukjes informatie zijn een soort van bouwstenen die kunnen worden verplaatst, gecombineerd, bewerkt en vermenigvuldigd. Dit proces komt overeen met het evolutionaire proces van variatie, selectie en voortplanting.

°

Evolutiebioloog Richard Dawkins zag als eerste dat informatiepatronen in hun ontwikkeling en gedrag verbazend veel lijken op genen, en dat inzichten uit de genetica en biologie breder toepasbaar zijn, bijvoorbeeld in de menswetenschappen, de technologie en economie.

°

Samenkomen —>  Met het bovenstaande in ons achterhoofd ontvouwt zich gaandeweg een nieuw perspectief op de wereld waarbij een verbazende regelmaat en logica zichtbaar wordt. Verhoeven heeft zich laten inspireren door Dawkins en besloot de theorie nog wat verder uit te werken en te combineren met andere theorieën.

°

Een verrassende theorie is het idee van convergente evolutie.

°

Convergente evolutie is in de biologie de evolutie van dezelfde eigenschap bij verschillende, niet verwante groepen. Diersoorten die geen familie van elkaar zijn, kunnen toch sterk op elkaar gaan lijken omdat hun leefomgeving en de omstandigheden hetzelfde zijn. Voorbeelden zijn de tweebenigheid bij vogels, mensen en de Tyrannosaurus rex en het vliegvermogen bij vogels en vleermuizen. Een voorbeeld van convergente evolutie is de bouw en anatomie van de vleugels van verschillende gewervelden.1.Pterosauriër 2.Vleermuis 3.Vogel. Foto: Wikimedia Commons Een voorbeeld van convergente evolutie is de bouw en anatomie van de vleugels van verschillende gewervelden.1.Pterosauriër 2.Vleermuis 3.Vogel. Foto: Wikimedia Commons

°

De meeste mensen zijn bekend met convergente evolutie in het dierenrijk.

°

Maar het bijzondere is dat we convergente evolutie ook terug zien in de techniek en cultuur. “De telefoon werd op dezelfde tijd door verschillende mensen uitgevonden. Kennelijk waren er een aantal bouwstenen, zoals kennis van elektriciteit en geleiding van stroom, ver genoeg ontwikkeld en konden ze aan elkaar worden gekoppeld.” De laatste touwtjes aan elkaar knopen, gebeurt dan onafhankelijk van elkaar door verschillende mensen.

°

Hetzelfde gebeurde bij Jospeh Henry, Samual Morse, William Cooke, Charles Wheatstone en Karl Steinhein. Zij kwamen allemaal rond dezelfde tijd op het idee van de elektrische telegraaf.

°

Ook het idee van Darwin kwam niet zomaar uit lucht vallen. “Darwin heeft alleen een aantal ideeën aan elkaar gekoppeld en er een paar nieuwe elementen aan toegevoegd. Echter op precies dezelfde manier als Alfred Russell Wallace gedaan had.

°

Wallace deed in de Indonesische archipel onderzoek en bleek tot vrijwel dezelfde conclusies te komen over natuurlijke selectie en evolutie. Bijna alle ideeën bestaan uit meerdere ideeën die samengevoegd een grotere overlevingskans hadden.

°

Ideeën en seksuele reproductie Wat ook kan gebeuren is dat de bouwstenen van de ideeën worden uitgewisseld tussen culturele domeinen.

°

“In de techniek is het idee van standaardisatie uitgevonden. Tijdens de industriële revolutie is dit idee verspreid en is het verder geperfectioneerd. Dit is vervolgens door de wetenschap weer overgenomen,” zegt Verhoeven.

°

Matt Ridley noemt dit ideas having sex. De IQ-test is gestandaardiseerd en daardoor kan de intelligentie van mensen met elkaar worden vergeleken.

°

“Technische uitvindingen komen voort uit ideeën die eerst ergens anders groot werden en dan overslaan op een ander domein en daar een nieuwe functie krijgen. De wijnpers bijvoorbeeld, diende om druiven te persen. Hetzelfde principe zien we terug bij de drukpers.”

°

°Voorbeeld van standaardisatie:  eindpunt van de assemblagelijn bij autofabriek Ford in 1913. Foto Wikimedia Commons Voorbeeld van standaardisatie: eindpunt van de assemblagelijn bij autofabriek Ford in 1913. Foto Wikimedia Commons

°

Logica of samenloop van omstandigheden? —> Door het perspectief waarbij regelmaat en logica zichtbaar is geworden, lijkt het alsof het leven een logische en regelmatige opstapeling is van bouwstenen.

°

Nature  Nurture    —> 

Zou het mogelijk zijn om aan de hand van deze regelmaat en logica het gedrag of verloop van iemands leven te voorspellen?

 

°

Volgens Verhoeven is dit niet helemaal het geval. Als voorbeeld noemt hij een identieke tweeling die bij geboorte zijn gescheiden. “Genetisch zijn ze hetzelfde, maar in verschillende omstandigheden opgegroeid. Toch kozen ze beiden voor het beroep van brandweerman en maakten ze nog tal van identieke keuzes. Een meer objectieve toeschouwer of wetenschapper zal concluderen dat erfelijk bepaalde persoonlijkheidskenmerken, zoals het op zoek gaan naar spanningssituaties, een grotere rol gespeeld hebben.”

°

Ook de cultuur (de memetische omgeving) waarin iemand opgroeit, bepaalt voor een groot deel het gedrag. “Een belangrijk deel van onze emoties is ook cultureel/memetisch bepaald. Bijvoorbeeld dat de meeste Nederlanders Sinterklaas een leuke traditie vinden. Dat genen en memen ons gedrag en keuze beïnvloeden, betekent niet dat dat voor 100% het geval is. Er spelen nog vele andere, toevallige factoren een rol. Maar de invloed is er onmiskenbaar,” benadrukt Verhoeven.

°

Internet

°
…ook de snelheid van internet maakt een  ontwikkeling door…… De wetenschap introduceerde onlangs het snelste draadloze internet ooit: 100 gigabits per seconde. Wie weet wat ons in de toekomst nog meer te wachten staat.

°

Net als  symbionten  ( én parasieten )zich hebben aangepast aan de omstandigheden, passen mensen zich ook geregeld aan, aan de omgeving. Het internet is een nieuwe bouwsteen. De vraag is dan ook wat de komst van het internet met ons doet of gaat doen.

°

“Om invloed te hebben op onze genetische samenstelling is internet nog te kort op deze wereld. Waar het wel invloed op heeft, is de snelheid en omvang waarmee ideeën seks hebben met elkaar,” zegt Verhoeven.

°

In de huidige tijd is het veel makkelijker om nieuwe combinaties te vormen, waarvan er een aantal tot werkelijk nieuwe innovaties zullen leiden. Deze combinaties worden echter in de hoofden van mensen gevormd waarbij internet het toevoerkanaal is.

°

” Het denken van de mens zal sneller gaan en onze collectieve intelligentie zal groeien. Ideeën uit één deel van de wereld zijn razend snel aan de andere kant van de wereld. Vroeger bleven deze ideeën geïsoleerd. “(2)

°

In de biologie zien we dat organismen steeds meer met elkaar gaan samenwerken en één grote ecologie vormen. Bijvoorbeeld het Amazonewoud.(–>  mondiaal is dat zelfs de biosfeer ) —–> Dat zal ook met de  mensheid gebeuren en dit wordt versneld door internet. ( –> Pierre Theilhard de Chardin ? )

°

—>We leven straks in één groot superorganisme, genaamd aarde. Alles haakt op alles in. Problemen kunnen we niet oplossen door bijvoorbeeld alleen naar het economische aspect te kijken, we zullen naar een multidisciplinaire visie moeten. Niet omdat we dat leuk vinden, maar omdat de wereld zo in elkaar zit en wij die intellectueel moeten bijbenen.”

°

“De mens is met al zijn complexiteit, veelvormigheid, schoonheid en lelijkheid een product van genen en memen.

°

Deze twee bouwsteentjes bepalen wie we zijn en wat we kunnen worden.

°

Zonder de evolutietheorie zouden we intellectueel gezien met lege handen staan,” zegt Verhoeven.

°

Na Charles Darwin is Richard Dawkins de belangrijkste denker geweest op dit gebied.

°

Dawkins richt zijn aandacht op het gen en de meme. Van daaruit ontvouwt zich een wonderlijk en oneindig complex aan levende systemen. —-> Van aap tot app, van insect tot internet, van molecuul tot multinational. Alles is evolutie.

RECENSIE 

In het iPhonespel Clash of Clans leven wereldwijd miljoenen spelers zich elke dag uit in een virtuele omgeving. Ze worden lid van een clan, bouwen hun eigen dorp, verzamelen hulpbronnen en bouwen legers op om leden van andere clans te beroven. Onderdeel van het spel is het delen van legers, spelers kunnen clangenoten legertroepen cadeau doen. Via een chatkanaal communiceren de clanleden met elkaar, het spel registreert van elk clanlid hoeveel hij bijdraagt en ontvangt van de clan.

Na een tijdje het spel te hebben gespeeld, ontdekte ik in mijn clan een aantal interessante fenomenen. Ten eerste was er een aantal leden, die nooit iets aan hun clangenoten weggaven en alleen ontvingen. Daarnaast was er een groep die ongeveer evenveel weggaf als ontving. Een derde groep concurreerde echter met elkaar in het zoveel mogelijk weggeven aan anderen, een soort altruïstische wapenwedloop dus.

Samenwerken door egoïsme

Het gedrag in een computerspel sluit perfect aan op de werking van seksuele evolutie : competitie en pronken met bezit of vaardigheden. Deze gedragingen dienen er toe om de vrouwelijke leden van een populatie diegene te kiezen als partner die de meeste kans heeft hun genen door te geven.

Maar seksuele evolutie is slechts een van de aspecten van evolutie , naast natuurlijke selectie en memetische evolutie en hun onderlinge samenhang.

Het werk van Richard Dawkins, toonde in 1978 in “The Selfish Gene” aan—-> dat het elementaire niveau waarop evolutie werkt niet de soort is, maar het gen.
Genen pogen ( weliswaar volkomen onbewust en blind maar wel volgens evolutionaire algorythmes ) hun genetisch materiaal te laten overleven. Ze maken daarbij gebruik van vijf processen: samenwerken, functieverdeling, functiespecialisatie, functieverwaarlozing en afhankelijkheid. Verhoeven stelt ( in navolging van anderen Dawkins denkmateriaal olgden ) dat deze zelfde processen ook voor memen ( eveneens een “voorstel “-model van Dawkins ) gelden.

Door samenwerken van genen of memen kunnen ze functies verdelen en zich specialiseren. Door zich te specialiseren op een functie, worden de andere functies van een gen of meme verwaarloosd en dus niet verder ontwikkeld. Hierdoor vergroeien de genen of memen functioneel, ze worden afhankelijk van elkaar voor hun voortbestaan. Door egoïstisch gedrag van genen ontstaan dus complexen, die sterker zijn dan andere combinaties en daardoor overleven. Genen werken weliswaar samen, maar doen dat om hun genetisch materiaal veilig te stellen. Denk bijvoorbeeld (op een ander aggregatieniveau) aan moederinstinct. Moeders offeren zichzelf op in gevaarlijke situaties, om hun kinderen te redden.
Alles is evolutie

Ook culturele processen, verschijnselen en ontwikkelingen kunnen we beter begrijpen door ze te beschouwen als memen-complexen, die aan de principes van evolutie onderhevig zijn. Memen ( al dan niet metaforen ) maken gebruik van dragers, maar zijn er niet volledig van afhankelijk. Zo is het meme “Een zelfmoordaanslag is een goede daad” voor de drager daarvan een dodelijke strategie. Maar het meme verspreidt zich toch, doordat er aandacht aan zo’n zelfmoord gegeven wordt, mensen horen er van en het idee komt terecht in nieuwe dragers.

Het wordt gbeleidelijk aan duidelijk dat ons gedrag, ons gevoel en onze persoonlijkheid zelf een uitkomst zijn van de wisselwerking tussen onze genetische opbouw en de omgeving waarin we ons bevinden.

Natuurlijke selectie en seksuele selectie hebben er toe geleid dat we van apen zijn geëvolueerd tot rechtop lopende wezens met een zwakke rug en een te grote herseninhoud.
Daarna kreef ook rmemetische evolutie, de ontwikkeling en verspreiding van ideeën, een grote v inger in de pap . Kevin Kelly’s idee van de eigen wil van technologie integreert zich op elegante wijze met voorbeelden uit speltheorie en sociaalpsychologisch onderzoek met als doel: aannemelijk maken dat de wereld beter te begrijpen is als we haar bestuderen als een (model) memetische constellatie, waarin egoïstische memen autonoom handelen en hun boodschap proberen te propageren via onze hersenen en externe opslagmedia.

Deze systeembenadering is volgens Verhoeven nodig om ‘een begin te kunnen maken met het allemaal begrijpen.’

°

NOTEN

°

(1) —> Dat is toch een open deur……..  Het lijkt mij meer zinvol je af te vragen, waarin de evoluties op verschillende terreinen van elkaar verschillen en zeker ook hoe en waarom de evoluties van onze samenleving en technische kennis nu zoveel sneller en anders is dan bijvoorbeeld 1000 of 10000 jaar geleden.

(2)

De rol van het internet. —>  Het klopt dat wetenschappers hun ideeën sneller kunnen uitwisselen door online gepubliceerde (en vaak open access) journals…. Maar het internet staat ook vol met onzin, waar vele mensen met open ogen inlopen. Dit kan de overdracht van goede ideeën vertragen.—>Kritisch blijven is dus de boodschap!—->  Net zoals dit al essentieel was  bij die vorige toename van de snelheid  in   informatieoverdracht –> de boekdrukkunst …De paralel gaat zelfs verder … Memetische  ingenieurs  zoals   o.a.   proselitische  godsdienst-propagandisten en politici-ideologen  allerhande ,  hebben al altijd geprobeerd die informatieoverdracht te  controleren , met inbegrip van  beeldenstormen , boekverbranding ,vernietiging van de dragers ervan ,   censuur en tegenwoordig ook het afsluiten van internet-toegangen voor bepaalde  websites…en het instellen van allerlei (obligate ? ) filteringssystemen in een ware  en virtuele   cyber -oorlog met hulp  van computer virussen ,hackers en  andere schade  (aan de  computernetwerken )toebrengende  systemen  en  bevel-hierarchieen

°

computer virussen

‘Computernetwerken gedragen zich steeds meer als biologische organismen’

door NYTNS

Bernardo Huberman, een fysicus van Xerox in San Francisco, was niet verbaasd toen hij het volgende bondige berichtje van de systeembeheerder op zijn voice-mail vond: ‘Een worm had het computersysteem van Xerox aangetast, maar we hebben hem opgespoord en gedood’.

Huberman is een computerwetenschapper die al meer dan tien jaar het gedrag van computernetwerken bestudeert. De biologische allusies in de voice-mail illustreren volgens hem erg treffend, dat de explosieve groei van het Internet talrijke parallellen vertoont met levende organismen, en vele ervan zijn weinig bemoedigend.

John Markoff


“Ik geloof inderdaad dat we in een ecosysteem van computers leven dat meer en meer verweven geraakt”, zegt Huberman. Of, eenvoudiger: “Het is een verbluffend systeem, en het is ook erg kwetsbaar”.

Computers, die ooit niets meer dan volstrekt ge챦soleerde werkinstrumenten waren, vormen in toenemende mate de drijvende kracht achter het moderne zakenleven, en computerwetenschappers zeggen dat ze een onheilspellende evolutie zien naar programma’s die virussen en plagen uit de echte wereld nabootsen.

De laatste tijd is de bezorgdheid toegespitst op programma’s die bij computerwetenschappers bekendstaan als wormen.

Een  exemplaar werd blijkbaar ontwikkeld in Israël en verspreidde zich razendsnel over Europa en de Verenigde Staten door zichzelf van computer naar computer door te mailen.

Onderweg verwoestte het genadeloos alle computerbestanden van zijn slachtoffers. Deze worm, die explore.exe genoemd werd, naar het bestand dat het verwoestende programma activeert, heeft over de hele wereld duizenden computers getroffen en dwong een aantal bedrijven er zelfs toe om abrupt hun e-mailsystemen af te sluiten om zo te proberen de uitbreiding van de epidemie af te remmen.

Net zoals biologische ziektes gebruikmaken van het meest elementaire levensmechanisme – het vermogen van DNA om zichzelf te kopieëren – maakt nu een subcultuur van moderne virusschrijvers gebruik van datzelfde vermogen dat ook bestaat in de wereld van met elkaar verbonden computers.

De dominantie van één enkel computerplatform, namelijk dat van Microsoft-software en Intel-chips, speelt daarbij een grote rol. Aan de ene kant biedt die dominantie het voordeel van compatibiliteit tussen computers, maar volgens sommigen maakt ze computers daardoor ook even kwetsbaar als akkerland waar telkens hetzelfde gewas verbouwd wordt.

“De analogie gaat heel erg ver”, zegt bioloog Richard Dawkins van de universiteit van Oxford. “Als je machines maakt die in staat zijn om slaafs elke instructie op te volgen, en een van die instructies is ‘verdubbel jezelf’, dan zet je de deur wagenwijd open voor parasieten.”

Sommige computerwetenschappers geloven dat de maatschappij met de opkomst van het Internet en het World Wide Web een soort faustiaanse deal heeft afgesloten: we winnen de vele mogelijkheden van zogenaamde robotic software agents, die van computer naar computer kunnen overspringen om bijna intelligent de opdrachten van hun meesters uit te voeren, maar dan moeten we ook het meer sombere vooruitzicht aanvaarden van softwarebesmettingen en cybernetische epidemieën die ware verwoestingen kunnen aanrichten.

“Misschien is dat gewoon wel de prijs die je moet betalen voor de flexibiliteit, aanpasbaarheid en autonomie van die nieuwe ‘genetwerkte’ wereld”, zegt Kevin Kelly, de auteur van Out of Control: The New Biology of Machines, Social Systems and the Economic World (Addison Wesley, 1994).

Biologische metaforen die gebruikt worden om vijandige software te beschrijven zijn natuurlijk ook niet meer dan metaforen.

De analogie loopt ten dele mank omdat de zogenaamde computervirussen door de mens vervaardigd worden en niet van natuurlijke aard zijn, en dat ze vaak ontworpen worden om schade aan te richten.

Maar sommige onderzoekers houden staande dat dergelijke ziekten een direct uitvloeisel zijn van de opmerkelijke complexiteit van computernetwerken. Virusproblemen op het Internet, zo zeggen zij, zullen steeds meer gelijkenissen gaan vertonen met de eeuwige gezondheidsproblemen die ons ook in de echte wereld bezighouden.

Je moet deze problematiek benaderen zoals de Centra voor Ziektebeheersing in de VS de zaken benaderen”, zegt computerwetenschapper Vernon Vinge van San Diego State University. “Zij krijgen ook telkens weer nieuwe problemen voorgeschoteld.”

Computerwetenschappers kennen deze risico’s al sinds in het begin van de jaren zeventig de eerste ‘wormprogramma’s‘ geschreven werden in het Palo Alto Research Center van Xerox Corp.

Door te experimenteren met de brute kracht van computernetwerken konden wetenschappen verschillende soorten zinvolle programma’s ontwikkelen, gaande van ‘vampierwormen’, die de computers van het netwerk ook ’s nachts aan het werk hielden, tot ‘diagnostische’ wormen, die doeltreffend herstellingen aan software over het hele onderzoekscentrum konden verspreiden.

Maar toen in een van de eerste wormen van het lab een softwarefoutje sloop, richtte het programma enorme ravage aan, en liepen overal in het gebouw computers vast.

Vandaag redetwisten computerwetenschappers over het onderscheid tussen virussen en wormen, allebei metaforen die aan de sciencefiction ontleend zijn.

De term ‘worm’ dook voor het eerst op in John Brunners roman Shockwave Rider (Del Rey Books, 1975). ‘Virus’ komt dan weer uit When Harley was One van David Gerrold (Ballantine, 1972).

De term ‘virus’ wordt traditioneel gebruikt voor softwarecodes die computers besmetten door zich vast te hechten aan documenten of programma’s die doorgegeven worden. ‘

Wormen’ daarentegen bewegen zich voort op eigen kracht, wat betekent dat een programma dat als attachment meegestuurd wordt zichzelf verder kan verspreiden zonder verdere tussenkomst van diegenen die het bestand ontvangen.

De recentste generatie kwaadaardige programma’s, zoals het Melissa-virus, dat zich eind maart razendsnel over de hele wereld verspreidde, en explore.exe, de worm die vorige week in Isra챘l opdook, hebben kenmerken van beide types.

De meest tot de verbeelding sprekende biologische analogie, namelijk evolutie, is nog niet in computers opgedoken.

Toch wordt al sinds 1993 een aparte soort vijandige programma’s ontwikkeld die polymorfe virussen genoemd worden. Die programma’s zijn in staat te muteren, zodat ze kunnen ontsnappen aan de detectiemogelijkheden van moderne virusscanners.

Steeds meer zoeken virusbestrijders hun toevlucht tot biologische oplossingen om vijandige softwarecodes te bestrijden. Zo lanceerden Intel, IBM en Symantec vorige maand gezamenlijk een nieuwe antivirustechnologie die ze ‘Digital Immune System’ noemen.

Net zoals een biologisch immuunsysteem een systemische aanpak van ziektes biedt, verschuift de software de bestrijding van virussen van individuele PC’s naar het volledige netwerk van een bepaald bedrijf, waarbij verdachte programma’s automatisch voor inspectie gerelayeerd worden en individuele computers onmiddellijk immuun gemaakt worden.

Er werden trouwens ook al andere pogingen ondernomen om systemen te bouwen die immuun zijn voor virussen.

Zo was de programmeertaal Java bijvoorbeeld precies bedoeld om het soort virusbesmetting dat zich vorige week voordeed te voorkomen door middel van een ‘zandbak’ die de verwoestende kracht van het programma moet indijken.

Opmerkelijk is dat de snelle uitbreiding van de epidemie van vorige week mogelijk was doordat de meeste PC-gebruikers software van Microsoft gebruiken. Het verwoestende programma werd immers precies geschreven om documenten te vernietigen die in de erg populaire Microsoft-toepassingen Word, Excel en Powerpoint aangemaakt waren, en bepaalde programmabestanden.

Dit is het klassieke resultaat van monocultuur in de informatica”, zegt W. Daniel Hillis, een computerspecialist van Walt Disney Imagineering. Net zoals ecosystemen kwetsbaar en onstabiel worden als er maar één of een paar gewassen in voorkomen, zo is ook de moderne computerwereld kwetsbaar in de mate waarin hij op Microsoft-software vertrouwt.

Omdat de worm verschillende grote militaire bedrijven had getroffen, waaronder Boeing en General Electric, vindt Art Amolsch, de hoofdredacteur van FTC Watch dat de overheid ervoor zou moeten zorgen dat er voldoende softwarediversiteit bestaat bij overheidsinstellingen en bedrijven die voor de overheid werken. “Ik vind dat geen enkele overheidsinstellingen meer dan 34 procent van zijn PC’s op hetzelfde besturingssysteem zou mogen laten draaien”, zegt Amolsch.

Volgens Hillis, die in de jaren tachtig al experimenteerde met ‘evolutionaire’ technieken waarbij programma’s zich kunnen aanpassen aan hun omgeving, zullen we computers steeds minder gaan zien als mechanische toestellen en steeds meer als biologische organismen, die makkelijker onnauwkeurigheden en fouten kunnen verwerken.

“Tegenwoordig worden we geconfronteerd met de kwetsbaarheid van een systeem waarvan alle onderdelen werken maar het geheel niet”, aldus Hillis. “In de toekomst zullen we systemen ontwikkelen vanuit de verwachting dat alle onderdelen de hele tijd stuk zijn. Dat is de manier waarop we nu tegen biologische systemen aankijken.”

( New York Times Vertaling: Wim Coessens 26-06-1999)

‘Net zoals ecosystemen kwetsbaar en onstabiel worden als er maar één of een paar gewassen in voorkomen, zo is ook de moderne computerwereld kwetsbaar in de mate waarin hij op Microsoft-software vertrouwt’

Computer virussen  breken in , in je computer , veranderen of wissen of maken een paar dingetjes onbruikbaar (–> geheugen files ./ programmatjes )en maken kopietjes van zichzelf dmv die computer die ze verzenden naar andere computers in het aangesloten netwerk( en uiteraard het WWW ) … of doen je computer progressief langzamer draaien …Zodat de gebruiker het uiteindelijk opgeeft …en de computer uit de “ether” ( de virtuele informatie snelweg ) verdwijnt

Memen   doen hetzelfde , ze breken in ,in de hersenen via de culturele  communicatiemiddelen ( in het bijzonder tijdens de opvoeding en de pubertijd hebben ze het meeste succes om zich een vaste en langdurig besmette gastheer te veroveren )

18, ’06

SILICON VALLEY :

De inleidingstoespraak van David Cowan op de lezing van Dawkins 2006
Menlo-Park-CA,

“…….In de geest van zijn overleden vriend Douglas Adams, heeft Professor Dawkins , samen met de bondgenoten Michael Shermer, Daniel Dennett en Penn Jillette, een campagne gelanceerd om de koers van geschiedenis te veranderen.

Om het waarom daarvan te begrijpen , heb ik slechts een paar minuten nodig (ik wil hierbij eerst en vooral expliciet verklaren dat prof Dawkins  reeds de koers van mijn leven heeft veranderd. )

Hier in Silicon Valley zijn wij ons scherp bewust van de vele hackers die de vele technische mogelijkheden en werkzaamheden van andere mensen op Internet naar hun eigen noden/oplichterijen willen ombouwen, kappen of desnoods vernietigen .

Wij begrijpen hoe kwaadwillige programmeurs diverse technologieënn aanwenden om virussen in onze computers te lozen , die deze ( ondertussen onmisbaar geworden ) denk -hulpen, info verwerkers en communicatie instrumenten veranderen in electronische zombies en die stil en ongemerkt de kwade programmeur op de achtergrond laten en/of zoals een dief in de nacht handelen ( om het eens bijbels uit te drukken ) of als tijdbommen en boody traps afgaan

Als u ooit uw PC op spyware hebt afgetast weet u hoe gemeen, hardnekkig en veerkrachtig deze besmettingen kunnen zijn.
Zonder deze kennis, zouden veel van onze huis- computers verminkt , verstopt en gecompromitteerd raken onder de vrijwel constante stroom aan gegluur , spionnage , diefstal , spam, phish en allerlmei andere besmettingen .

De misdadigers huren , gebruiken of kapen regelmatig volledige netwerken van dergelijke electronische zombies- vaak 50.000pc’s sterk . Die kunnen allen samen bijvoorbeeld automatisch programma’s afdraaien die de servers van een bepaalde website bombarderen en platleggen totdat de eigenaar van de site een losgeld betaald : te storten op een bankrekening van de kaaimaneilanden ,uiteraard .

Net als hun organische neven, VERANDEREN( muteren ) de computervirussen,VALLEN ze aan, VERZETTEN zich tegen bescherm-maatregelen van hun slachtoffers en BRENGEN ze hun zombifiering – info over terwijl ze zich vermenigvuldigen in hun gastheren en dmv de duplicatiemogelijkheden iongebouwd in hun  gastheer computer-software …

Aangezien er een daadwerkelijk “intelligente ontwerper” achter computervirussen zit , zijn hun “VERANDERINGEN” niet willekeurig-
Die veranderingen komen in de vorm van nieuwe instructies die als virussen worden gedownload en regelmatig opnieuw aansluiten met de perfectioneringen optimalisaties van de viruswerkingen en doelstellingen bedacht door de virusschepper.

De AANVAL impliceert uitvoering van één of ander programma dat de belangen van de virus- schepper( niet die van de eigenaar van PC )dient.

De virussen VERZETTEN zich tegen uw geinstalleerde anti-virus software door(bijvoorbeeld ) die software onbruikbaar te maken of te omzeilen , en ook door zich in uw computer op vele verschillende manieren in te graven zodat slechts één van hen uw anti-virus defensie dient te overleven om de controle van  de  virus schepper opnieuw te vestigen ….

En tenslotte, BRENGT het virus zijn zombifierende info over op nieuwe gastheren dmv e-mail, berichten, gedeelde(shared ) en gedownloade documenten van verschillende media, of zogenaamde “worms” die zich invreten telkens uw computer opstart en software met steeds meer fouten veroorzaken waardoor de toegang van andere “echte”virussen wordt vergemakkelijkt en de computer steeds trager werkt .

Duidelijk ; Niemand wil een zombie in huis- en/of zich blootstellen aan privacy schendingen, diefstal, kapen van de funkties ; want dat veroorzaakt slechts verwoestingen , verstopt uw Internet verbinding, en uiteindelijk verlamt het uw computer.

Wij zullen hier vandaag veel moeten vernemen over een nog veel gevaarlijker soort zombienetwerk … 50.000 computers zijn een makkelijk te stelen en/of op te zetten middel,….maar wat zou men niet al kunnen doen als men in de plaats daarvan men een zombieleger kon uitpakken , duizend keer groter, en bestaand uit menselijke gastheren? Dat zou een fantastisch werktuig zijn die de hoge muren , verdedigingsdrempels en beveiligingen rond
ondernemingen, politici, maatschappijen ,naties , volkeren enzovoort, gemakkelijk kan overweldigen en onder het bevel van misdadigers , rovers en militaire invallers en invasielegers gemakkelijk alles kan overwinnen en knechten …

Natuurlijk, plooibare computers bestaan niet ; mensen zijn echter wel veelvoudig manipuleerbaar en wel omdat we allen eigen behoeften en wensen hebben.

Om ons te dwingen het plan van iemand anders uit te voeren waarop een AANVAL kan volgen, moet de virusschepper ons denken voldoende “verdwazen” en/of overnemen opdat ZIJN belangen eigenlijk als ONZE belangen zouden worden ingeschat door die als zodanig in zombies veranderde slaven .
Echter om het effect van uitdovingen van de conditioneringen en aangebrachte of spontaan opduikende VERANDERINGEN te vermijden , moet de schepper ons dwingen om periodiek terug te keren naar zijn ontwerpkamer of briefing room , ( zeg maar elke zondag-) om te worden opgefrist en om nieuwe instructies te downloaden.

Zijn mensen niet slim genoeg om de eigen belangen te erkennen?
Elk van ons heeft toch ogen, oren en hersenen ter beschikking.
 ?
Daarom zal de virusschepper, die ons wil inlijven , op de een of andere manier zich tegen onze defensieve mechanismen moeten VERZETTEN.

Hij zou onze observatie en onze logische faculteiten kunnen onbruikbaar maken ( of gedeeltelijk verminken ) door ons gevoelig te maken voor geloven van van alles en nog wat ,wat hem beliefd , en zonder enig bewijsmateriaal :

Hij zal ons op de een of andere manier er moeten van overtuigen dat het onjuist, gevaarlijk, asociaal of ongezond is om dergelijke bewijzen voor het gepresenteerde “te geloven “, te bevragen.

Tenslotte moeten zombies worden gedwongen om hun
zombiestatus aan andere gastheren OVER TE BRENGEN.

De gemakkelijkste te besmetten gastheren, zijn natuurlijk de mensen die het ontvankelijkst zijn voor nieuwe input( inzonderheid de nieuwe toestellen of “hersenen ” die nog moeten beginnen met “downloaden” ) ; ze zijn het meest lichtgelovig, bezitten een blind vertrouwen in autoriteiten en zijn het  gemakkelijkst te controleren.

En zo zijn kinderen het kwetsbaarst voor besmettingen door zombievirussen.

Graag had ik dit allemaal als science fiction kunnen afdoen , maar dat is het niet

Ik weet het omdat ik een kind -zombie was.
Ik was overtuigd dat ” na Halachah “(letterlijk, de Weg), me naar de Hemel zou leiden, waar al mijn behoeften en wensen zouden worden tevredengesteld. Ik friste mijn programmering elke dag en gedurende uren op in de synagoge en Talmud klas , en streefde naar de meest eerbare status in mijn geloofsgemeenschap als communautair- mens.

Gelukkig, gaf mijn virusschepper me geen zelfmoord-opdracht -enkel maar de opdracht een paar protesten bij de V.N.te laten horen ___ maar ik bereidde me wel voor op een volwassenheid waarin ik de Schepper zou dienen, door o.a. nieuwe zombies te verwekken en te kweken
Gelukkig, veroorloofde mijn bijzondere zombievirus-besmetting   toch  ook  universitair onderwijs , en het was daar dat ik genoeg geschiedenis, sociologie, wetenschap en vergelijkende godsdienst leerde om mijn ” hersenziekte ” te diagnostiseren.

Aangezien ik terug mijn observatie en logica capaciteiten in dienst nam, “delete” ik zondermeer en gaandeweg de gedownloade fantasieen  , en richte in  de plaats daarvan mijn aandacht op de beurs, de sporten en meisjes.

Als een kind dat de waarheid over de Kerstman heeft geleerd, ging ik met het verhaal___ bang om mijn ouders teleur te stellen ____akkoord.   Wat kwaad kan dat immers nog ?

Echter zoals mensen uit silicon valley weten , is het verwijderen van het grootste deel van spyware in uw PC niet goed genoeg — één enkel overblijvend virus is voldoende om het programma van de Schepper trouw te herstellen.

Hetzelfde is ook waar bij menselijke zombies, en toen ik in het boek van Professor Dawkins’ “kapelaan vd duivel” -in het bijzonder het hoofdstuk
Virussen van de geest” las –tastte ik mijn eigen programmering af en vond sluimerende zombievirussen in me.

Het naderbij komend vaderschap confronteerde me tezelfdertijd, met de mogelijkheid dat ik de “heerschappij van Jehova” zou doorgeven aan mijn kinderen omdat het tenslotte geen kwaad kon en/of een noodzakelijk deel uitmaakte van mijn ( en hun toekomstige ) identiteit en cultuur …het zou hen  blootstellen aan het zombievirus.

Samen met mijn vrouw Nathalie, kwamen wij tenslotte naar buiten . Mijn ouders waren overweldigd, maar zij hebben me als Atheïst aanvaard . Wij hebben onze kinderen de mogelijkheid gegeven om kritieke denkers, wetenschappers, en onafhankelijke mensen te zijn die niet moeten doen wat hun ouders hen vertellen te doen, maar slechts dat kunnen geloven wat steek houdt.
Toen mijn zes-jaar-oude zoon vroeg of er echt een tandenfee bestaat heb ik hem uitdaagd om het zelf uit te zoeken .
En toen zijn volgende tand uitviel stouwde hij het onder zijn hoofdkussen zonder het iemand te vertellen , en ’s morgens had hij zijn antwoord…..

En zelfs zonder godsdienst, behandelen onze kinderen mensen vriendelijk___niet omwille van een goddelijke beloning of om het ontlopen van een straf ___maar omwille van hun natuurlijke instincten

Ik heb hier mijn eigen verhaal over het effect van een boek van onze gastspreker ,aangehaald omdat in zijn ” the god delusion ” de professor uitdrukkelijk zijn agnostische lezers uitdaagt om op te houden zich te verbergen. Het is tijd om buiten te komen

Jehova, Jesus en Allah verdienen niet meer eerbied dan tandenfeeen , Zeus, de Kerstman, winnie de Pooh ,of het spaghetti monster
en het uiten van uw eerlijke be(ver)oordeling van oude sprookjes maakt u niet tot een Communist, een vijand van de staat, of zelfs een slecht kind.

Reading of The God Delusion in Menlo Park, CA
Silicon valley
http://richarddawkins.net/article,293,Reading-of-The-God-Delusion-in-Menlo-Park-CA,Richard-Dawkins

VIDEO 1: lecture                 VIDEO 2: Q& A

°

Debiliserende memen

Verminkingen en schade

Wanneer je in je natuurlijke uitrusting uit het raam van de derde verdieping springt val je te pletter Daar veranderd het al dan niet bestaan van een god(en) of bestaande technische oplossingen niets aan ….

Je hebt alleen een god nodig wanneer jIJ beweert dat jij zult wegvliegen als jIJ uit dat raam op het
derde verdiep springt … en niet bereid bent de proef op de som te nemen ( tenzij je god dat beveelt of wordt verondersteld dit te belonen in het hiernamaals uiteraard , wat dan een teken van vertrouwen en geloof is als je dat “verzoek” inwilligd )

Blijkbaar komt dit soort schadelijke storingen in het ” gelovig ” denken en als schadelijk vervolg-gedrag van ” onvoorwaardelijke en standvastig vertrouwen in en respect betuigen aan de hoogste autoriteit”regelmatig voor

Denk maar aan ;

* de jones secte in guyanne deed aan collectieve zelfmoord
* Kamikazes en suicide bombers deden en doen het voortdurend

Suicidaal en zelfverminkend gedrag ( zichzelf “straffen ” voor de eigen schuld ) , werd door freudianen verondersteld een symptoom te zijn van uitsluitend vroeger ondergane ” criminele ” ( vooral sex gerelateerde ) mishandelingen

Terwijl een terroriserende ( door de eigen aard zo ingeschatte ) omgeving , een hopeloze en aanhoudend penibele toestand in het dagelijkse leven minstens evengoed kunnen worden verondersteld oorzaken te zijn . of

zelfs een voortdurend herhaald en compulsief opgedrongen zonde en schuldbesef en
de voortdurende stigmatisering dat ” de mens slecht is en derhalve redding nodig heeft” ….
Maar de sexuele component kan niet uitgesloten worden ; de pedofilie schandalen in de RK (en in de haastig toegedekte pakistaanse madrassa’s ) duiden daar al op …..

Sex is trouwens een van de krachtiste gedrag-beinvloedende invoer-keyboards voor gedragsconditioneringen ….

Er is ook op gewezen dat zelfverminkend gedrag evengoed een middel kan zijn om geboden hulp en besherming te bestendigen
( dit is bekend in ziekenhuizen , waar sommige opgenomen hopeloze patienten die “buiten” in erbarmelijke sociale omstandigheden moeten leven , zichzelf verminken om langer in het beschermende hospitaal te kunnen verblijven / altjhans zo wordt het door sommigen bepaald en anecdotisch voorkomend gedrag uitgelegd )

Tenslotte blijkt veminking ook te worden gebruik om zijn onvoorwaardelijke toewijding aan een zaak of organisatie te bewijzen
( Japanse gansters plachten naar verluid een vingerkootje af te hakken en te “offeren” als blijk van hun loyaliteit )

—> Overigens is he veronderstelde t “offeren ” van onderdelen van de hand al bekend vanuit de grotschilderingen uit de prehistorie en wordt daaraan een religieus-magische duiding gegeven door prehisorici en antropologen

Hands appear in a variety of styles and sizes. Some are “negatives,” achieved by sponging or possibly even blowing the earth-made paints around a hand placed against a cave wall. Some are as small as a two-year-old’s, and located high enough that a prehistoric toddler could not have reached that height without help. “Positive” images are also abundant, made simply by smearing paint on the hand and placing it palm down against the wall.

Australian handprints

Handprints are common in prehistoric artwork. The hands shown in the image to the left are found in the Kakadu National Park in northern Australia. In this park, Aboriginal culture that began 20,000 years ago is reflected in rock art. In Gargas, France, many handprints appear to show shortened fingers.

Were these hands the victims of frostbite or injury, or were the fingers folded forward in some kind of silent sign language?

Scholars have speculated that the hands near an animal’s image represent magical control designed to guarantee the success of the hunt.


Jonge indiaanse maagden in de culturenvan het andes-gebergte , schijnen zichzelf vrijwillig ( onder invloed van drugs allicht ? ) te hebben geofferd terwille van de “bovenantuurlijke” hulp bij het overleven van hun gemeenschap in moeilijke omstandigheden en jaarlijkse vruchtbaarheids en regenmaker magie en rituelen …

1995 discovery of a female mummy of a girl who was only 14 when she died (probably in a sacrifice)

MIND CONTROL  en ZOMBIEFICATIE 

Parasieten 

Toxoplasma gondii

http://scienceblogs.com/loom/2006/08/01/a_nation_of_cowards_blame_the.php             http://www.journals.royalsoc.ac.uk/(2ugye5454zm2z345u1atru55)/app/home/contribution.asp?referrer=parent&backto=issue,14,90;journal,1,227;linkingpublicationresults,1:102024,1

Parasite manipulation of hosts
http://www.zoo.ufl.edu/bolker/eep/notes/week5.html
http://news.softpedia.com/news/Parasites-that-Can-Control-Your-Mind-19219.shtml
Mind-Controlling Wasps and Zombie Spiders
by Alan Bellows on September 7th, 2005
http://www.damninteresting.com/?p=17
http://www.resonant.org/20050905-parasites-and-mind-control?PHPSESSID=28f46a8b9a0ed3d0c850695657f6193a

Zelfmoord Sprinkhanen
http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn7927

Inleiding over parasieten bij mensen
http://www.aim4health.com/parasite.htm

http://scienceblogs.com/loom/the_parasite_files/

The Return of the Puppet Masters
http://scienceblogs.com/loom/2006/01/17/the_return_of_the_puppet_maste.php

Toxoplasma,
http://www.livescience.com/scienceoffiction/060210_technovelgy.html
Andrea Manzo
Parasites in the Brain?
http://pr.caltech.edu/periodicals/eands/articles/LXVI4/brainworms.html
http://pr.caltech.edu/periodicals/Eands/articles/BrainWormsPaper.pdf

Tapeworm and the brain
Prof. H. Foyaca-Sibat, University of Transkei
http://www.scienceinafrica.co.za/2002/june/worm.htm

Parasites, Behavioral Defenses, and the Social Psychological
Mechanisms Through Which Cultures Are Evoked
Mark Schaller
University of British Columbia
http://www.psych.ubc.ca/~schaller/Schaller2006PsychInquiry.pdf

LINKS

Engelse Wikipedia 5/05/2006

The neutrality of this article is disputed.
Please see the discussion on the talk page.

http://en.wikipedia.org/wiki/Meme

Internet memes

Memetics

http://66.249.93.104/search?q=cache:sXei0nKe3JgJ:www.fwsh.org/article.php%3FTalk:Meme+%22Memes+as+Good+Science.%22&hl=nl&gl=be&ct=clnk&cd=13

James Polichak’s

Memes as Pseudoscience”,

http://polichak.socialpsychology.org/    a response to the article(susan blackmore )

“Memes as Good Science.” http://www.infidelguy.com/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&p=97825

Zie ook :

·  Cognitieve psychologie

·  Gustar / Aantekeningen meme, memen, geme en gemen, okt. 2003 Wikipedia

Meme

http://nl.wikipedia.org/wiki/Meme

Een meme is een begrip uit de memetica en betekent een idee dat zich verspreid onder informatiedragers (tot nu toe voornamelijk menselijke hersenen) en wordt ook wel omschreven als een besmettelijk informatie patroon. In meer specifieke termen: een meme is een zichzelf vermeerderende eenheid van de culturele evolutie, zoals een gen de eenheid is van de biologische evolutie.

In de van Dale, 13e de uitgave, 1999, is het begrip meme opgenomen, met de volgende uitleg:

meme (de; -n) [van mimesis], eenheid van culturele overdracht: memen verdubbelen zich door imitatie en kunnen dat in principe veel sneller dan genen (NRC).

 Geschiedenis en introductie meme

Één van de eersten die zich met “meme”, “memen” en “memetica” bezighield was Dr. Clare W. Graves (http://www.clarewgraves.com) volgens Julius Ruis. Als onderdeel van een site over fractals (http://www.fractal.org/Hoofdindex.htm) heeft J. Ruis een pagina gewijd aan Global Awareness: Spiral Dynamics (http://www.fractal.org/Bewustzijns-Besturings-Model/Spiral-dynamics.htm), waarin zowel de begrippen memen als genen uitgelegd worden. In 1959 (http://www.clarewgraves.com/articles_content/1959/I.html) verschijnt 챕챕n van de allereerste artikels die de basis vormt voor het begrip “meme” van de hand van wijlen Dr. Clare W. Graves.

De eerste die de term meme introduceerde voor een breder, in eerste instantie wetenschappelijk, publiek, was Richard Dawkins in zijn boek The Selfish Gene, 1976, waarmee hij de eenheid van culturele evolutie wilde aanduiden, analoog aan het gen bij de biologische evolutie. Memen in de tijd gedragen zich ongeveer als organismen in de evolutie.

Daniel C. Dennett heeft samen met Douglas R. Hofstadter, in een uitgebrachte gezamenlijke uitgave The Minds I, het begrip meme in zijn woorden verklaard, zie hfdst. 10 “Egoïstische memen” van dit boek in het Nl. vertaald als De spiegel van de ziel, 1981. Door C. Dennett Consciousness explained, 1991, (Het bewustzijn verklaard) krijgt het begrip een wat meer volwassen status in de wetenschap.

Werking meme

Organismen ondergaan gedurende generaties steeds kleine veranderingen (mutaties) en passen zich aan hun omgeving aan. Ze sterven uit als ze dat niet kunnen. Zo gaan memen van het ene brein over op het andere en gedurende jaren, vaak eeuwen, ondergaat de meme veranderingen. De meme sterft uit, of komt in een coma-achtige staat terecht, als ze ‘uit de tijd’ raakt. Memen hebben eveneens overeenkomst met software die overgaat van de ene computer of netwerknaar andere zoals een virus (ongewenst), of de verbeteringen van de kernel van besturingssystemen, (gewenst). Er is inmiddels computersoftware die zichzelf aanpast aan computers en software waarmee ze in aanraking komen, bv. (semi-) of (full-)automatische update’s.

Memen kunnen delen bevatten van idee챘n, talen, melodie챘n, ontwerpen, morele en esthetische waarden, vaardigheden en al het andere dat normaliter wordt aangeleerd en doorgegeven aan anderen.

Voorbeelden van memen

  • Een goed voorbeeld van krachtige memen zijn wereldreligies. Van de ene generatie aan de andere doorgegeven vinden steeds kleine veranderingen plaats. Grote mutaties vinden bv. plaats bij een reformatie. Een “succesvolle” meme past zich steeds en gemakkelijk aan, aan de veranderende tijden en omstandigheden. Sommigen zien de secularisatie van bepaalde richtingen in de christelijke godsdienst als een teken van een succesvolle meme. Een ‘starre’ en moeilijk veranderende godsdienst zal volgens deze meme-theorie versplinteren in een “succesvol” geseculariseerd deel en (talloze) kleine afsplitsingen.
  • Taal.
  • Mode en andere rages.
  • Ideologie zoals het kapitalisme, communisme en fascisme. Kapitalisme kan tegenwoordig als een succesvolle meme worden betiteld terwijl het communisme een achteruitgaande meme is en de meme fascisme uitgestorven is.

Het succes van een meme zou men kunnen afmeten aan het aantal informatieverwerkende en -dragende eenheden dat ermee besmet is, cq. raakt.

Opnieuw tot leven komen

Memen kunnen nadat ze uitgestorven lijken te zijn weer tot leven komen als er weer belangstelling voor die specifieke meme komt. Boeken, andere geschriften, website’s, of andere informatiedragende eenheden, bv. grotschilderingen of andere archeologische vondsten, waarin deze memen bewaard blijven zijn dan een soort sluimerend ‘zaad’, in een coma-achtige staat, dat wacht op gunstige omstandigheden om te ‘ontkiemen’, cq. te (her-)ontwaken. Ter illustratie: de voorchristelijke religies van Europa, zoals druîdisme en sjamanisme, waren gedurende duizend jaar praktisch verdwenen door de repressie van de kerk. Onder invloed van het secularisme zochten sommige mensen een andere invulling voor hun religieuze behoeften en ontdekten opnieuw het geloof van hun voorouders zodat er nu weer Europese druïden, sjamanen en zelfs heksen zijn. Een andere meme die schijnbaar uitgestorven was, is het Hebreeuws. Meer dan tweeduizend jaar was dit geen levende taal meer en alleen als ceremonieele taal bij de joodse eredienst in gebruik. Onder invloed van het zionisme is het Hebreeuws weer een levende meme/taal geworden als de officieele taal van Israël. De invoering van de Hebreeuwse taal rond 1895 is bewust geschied en heeft geleid tot de invoering van de staat Israël op 15 mei 1948. Theodor Herzl, heeft in 1896 met het boekwerk “Der Judenstaat” (Duitse tekst) (http://www.talmud.de/artikel/derjudenstaat.htm) hiertoe op basis van zijn ideaal en geloof de impuls ervoor gegeven.

Externe link    

 Als sluimerend zaad is op internet inmiddels veel informatie te vinden over   memen 

°

wijsgerige KRITIEK 

Thesis_Religies%20als%20memeplexen_%20Een%20kritische%20evaluatie[1]

 

CREATIONISME  MEMEN 

Memes and creationism <— doc  archief

BIOLOGISCHE KLOKKEN

°

°

Evodisku2 biologische klokken.docx   <— Archief document 

Slaap en de biologische klok

Slaap is zo gewoon dat we er pas over na gaan denken als we er problemen mee hebben. Toch verslapen we zo’n 30% van ons leven. Er zijn aanwijzingen dat onze totale dagelijkse hoeveelheid slaap de laatste 100 jaar sterk is afgenomen, met alle gevolgen van dien. De ontwikkeling van een 24-uurs maatschappij, waarin we vaak moeten werken op tijden dat we behoren te slapen en slapen op onnatuurlijke en vaak sociaal onacceptabele tijden, is hier debet aan. In een enquête gaf ongeveer 40% van de ondervraagden boven de 18 jaar aan wel eens een periode met slechte slaap te hebben ervaren. Ongeveer 5 % van de bevolking gebruikt wel eens een slaapmiddel, 2 % slikt het dagelijks. De gevolgen van slaapgebrek, zoals ongelukken of fouten, brengen grote financiële kosten met zich mee voor de maatschappij. En ook al gebeuren er misschien niet direct ongelukken, toch moet rekening gehouden worden met een sterke afname in productiviteit en de alertheid .

Wat is slaap?

Slaap is een toestand die wordt gekenmerkt door lichamelijke rust en een laag bewustzijnsniveau.

Algemeen wordt aangenomen dat slaap vooral een herstellende functie heeft voor het lichaam en de hersenen. Deze aanname wordt ondersteund door waarnemingen dat de slaap een periode van fysieke opbouw is, waarin de productie van het groeihormoon een piek vertoont, het tempo van celdeling maximaal is en de aanmaak van eiwitten de afbraak overtreft. Ook zijn er aanwijzingen dat er in de hersenen herstelprocessen plaatsvinden. In deze zogenaamde hersteltheorie speelt de wisselwerking tussen slapen en waken een centrale rol. Verstoring van de één blijft niet zonder gevolgen voor de ander, zodanig dat de kwaliteit van de slaap samenhangt met de kwaliteit van het functioneren overdag.
Als we in slaap vallen blijven onze hersenen wel actief, maar zijn niet zo goed in staat zintuiglijke prikkels waar te nemen en er op te reageren. Metingen van de elektrische hersenactiviteit (het electro-encefalogram ofwel EEG) geven aan dat de rust tijdens de slaap wat betreft de hersenen zeer betrekkelijk is. Tijdens grote delen van de slaap zijn de hersenen zeer actief, maar op een andere manier dan tijdens de waaktoestand.

Tijdens de periode van indoezelen (aangeduid als ‘slaapstadium 1’)

worden we ons geleidelijk minder bewust van de omgeving en kunnen onze gedachten soms meer en meer op dromen gaan lijken (‘hypnagoge hallucinaties’). Ook lopen we de kans kortdurende, onwillekeurige spiertrekkingen in benen of armen te maken (‘hypnic jerks’), die soms hevig kunnen zijn.

Ook onze geheugenfunctie verandert, zodat we ons de gebeurtenissen die direct aan het inslapen voorafgingen niet meer goed kunnen herinneren.
Na het moment van inslapen treedt nog een korte periode lichte slaap op, gevolgd door een aanzienlijke periode diepe slaap.

Diepe slaap

concentreert zich vooral aan het begin van de slaap, ongeacht de tijd van de dag waarop geslapen wordt. De hoeveelheid diepe slaap is per persoon van dag tot dag vrij constant. Tenslotte is tijdens diepe slaap de kans dat een persoon spontaan ontwaakt het kleinst, is hij het moeilijkst te wekken en blijft de persoon ná het wekken nog enige tijd gedesoriënteerd (slaapdronkenschap ofwel ‘sleep inertia’ genoemd).
Het volgende slaapstadium is REM-slaap.

REM is de afkorting van ‘rapid eye movements’, de snelle oogbewegingen die zo kenmerkend zijn voor dit type slaap. Wordt iemand uit deze fase gewekt, dan is de kans groot dat hij een redelijk samenhangend, visueel gekleurd verslag uitbrengt: een droom. Bij andere slaapstadia is die kans veel kleiner. Andere kenmerken van de REM-slaap zijn de drastische verlaging van de spierspanning, zodat slechts af en toe enkelvoudige spiertrekkingen zijn waar te nemen, en het optreden van erecties bij mannen.
Het slaappatroon (‘hypnogram’) volgt in de regel een vast verloop, gekenmerkt door een regelmatig optreden van REM-slaap, afgewisseld door lichte en diepe slaap (samen ook wel aangeduid als nonREMslaap).

NonREM-slaap en REM-slaap vormen een cyclus van ongeveer 100 minuten die zich een aantal malen herhaalt. Naarmate de nacht vordert neemt het aandeel van de REM-slaap toe en dat van de diepe slaap af, zodat de slaap lichter van aard wordt. Vooral in de tweede helft van de slaap treden bovendien korte tussentijdse waakperioden op, waaraan we overigens nauwelijks enige herinnering bewaren.

Een volwassene slaapt gemiddeld 7 à 8 uren per nacht. Sommigen kunnen duidelijk met minder slaap toe (‘kortslapers’), anderen slapen gemiddeld langer (‘langslapers’). Deze slaapduur is sterk individueel bepaald en verandert met de leeftijd. Een korte slaapduur betekent dus niet automatisch een slaapstoornis, tenzij de persoon problemen heeft met de korte slaapduur.
Naast de slaapduur is ook de diepte van de slaap van belang. Hoe langer men wakker is des te dieper men daarna slaapt. Als men eens een keer laat naar bed gaat wordt dat dus niet alleen ingehaald door langer te slapen, maar vooral door dieper (‘intenser’) te slapen.

zie ook artikel : Slaperigheidstest

De biologische klok

We kunnen niet op elk gewenst moment van de 24 uur even gemakkelijk in slaap komen. De optimale tijd om te slapen wordt gedicteerd door de biologische klok die zich in de hersenen bevindt( suprachiasmatische kern )  en die de 24-uurs ritmen (ook wel circadiane ritmen genoemd) van de vele lichaamsfuncties coördineert.

suprachiasmatische kern
Deze interne klok zorgt ervoor dat we in de loop van de avond slaperig worden zodat we ‘op tijd’ naar ons bed verlangen. Hij zorgt er ook voor dat ons lichaam ‘s morgens vóór het wakker worden ‘op temperatuur’ is en over de energie kan beschikken die nodig is voor de verschillende activiteiten overdag. Kortom, de verschillende vitale functies worden door de biologische klok optimaal op elkaar afgestemd. Signalen uit de omgeving, met name de afwisseling van licht en donker, zorgen bovendien voor een goede en stabiele afstemming van onze biologische klok op de dag/nacht afwisseling. Dat dit niet voor iedereen op dezelfde manier gebeurt blijkt wel uit de verschillen tussen ochtend- en avondmensen.

zie ook artikel : Test je bioritme

Omdat deze klok biologisch verankerd is, is het moeilijk om ons ritme snel te veranderen. Dat merken we bijvoorbeeld als we een drastische verandering aanbrengen in ons dag-nacht ritme door bijvoorbeeld naar Japan te vliegen. Het duurt een aantal dagen voordat de circadiane ritmen van onze lichaamsprocessen zich aan de nieuwe situatie hebben aangepast. Dit kan gepaard gaan met klachten over vermoeidheid, slaapproblemen en slecht functioneren: de zogenaamde —> ‘jetlag’.
Ook mensen die in ploegendienst werken hebben last van een ‘verschoven’ levenspatroon ten opzichte van het ritme dat hun biologische klok aangeeft.

De signalen uit de omgeving kunnen nu niet helpen om de interne klok aan te passen aan de nieuwe situatie (het is donker als je juist actief moet zijn in de nachtdienst) en daarom zal aanpassing moeilijk zijn.

Ook is slapen overdag moeilijker, niet alleen doordat men afwijkt van wat de biologische klok aangeeft maar ook door het aanwezig zijn van meer geluid en licht.

zie ook artikel : Licht en het slaap-waakritme

Slaapstoornissen en hun behandeling

De meeste mensen hebben op enig moment van hun leven wel te maken met een tijdelijk slaapprobleem.

Als de slaapproblemen langdurig zijn en het dagelijks leven ernstig verstoren spreken we van een slaapstoornis. Er zijn op dit moment bijna 80 slaapstoornissen bekend. Ze worden gekenmerkt door problemen met in slaap vallen, tussendoor vaak wakker worden, of ‘s morgens erg vroeg wakker worden en niet meer in slaap kunnen vallen. In enkele gevallen is ook een overmatige slaapbehoefte aanwezig. Soms komen de verschillende klachten samen voor.
Er zijn slaapstoornissen waarvoor een duidelijke lichamelijke oorzaak aanwezig is. Ook psychiatrische stoornissen, zoals bijvoorbeeld een depressie, gaan vaak gepaard met slaapklachten. In andere gevallen kan er een duidelijke aanleiding vanuit de omgeving zijn of denkt men aan een verstoorde werking van de biologische klok. Echter in vele gevallen is de oorzaak van een slaapstoornis moeilijk te
achterhalen. Dit kan consequenties hebben voor de behandeling.
Er is al veel bekend over slaapstoornissen en de behandeling daarvan, met name in gespecialiseerde slaapklinieken. Soms kunnen algemene ‘slaaphygiënische’ adviezen de klachten al verhelpen. In andere gevallen is een specifiek op de slaap
gerichte gedragstherapie de aangewezen behandelwijze, terwijl in weer andere gevallen het gebruik van slaapmedicatie een oplossing kan bieden. Al deze behandelingen moeten onder deskundige begeleiding plaats vinden.

zie ook artikel : Slaapproblemen

WAARSCHUWING :

Bij problemen ga je  altijd  een arts raadplegen  ….zelf een “oplossing “zoeken op het internet  of in medische  informatieve artikeltjes  voor leken of zo  ….   is NIET de juiste manier 

http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/lifestyle/110733-goed-slapen-leer-je-biologische-klok-kennen.html                       http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/17605-slaapfasen-en-de-biologische-klok.html

°

Biologische klok beïnvloedt immuunsysteem

17 februari 2012   9

Worden we ziek of blijven we gezond? Nieuw onderzoek wijst erop dat onze biologische klok daar invloed op uitoefent.

De biologische  etmaal klok bij de mens  kent o.a.  een cyclus van ongeveer 24 uur( = een etmaal ). In die cyclus regelt de biologische klok de stofwisseling en de activiteiten die daaruit voortvloeien. Wanneer die biologische klok verstoord wordt, leidt dat vaak tot problemen: het immuunsysteem reageert minder alert en mensen worden sneller ziek. Onduidelijk was echter hoe het immuunsysteem precies door de biologische klok beïnvloed werd. Maar daar is nu verandering in gekomen.

TLR9
Wetenschappers van de universiteit van Yale experimenteerden met muizen. Zo ontdekten ze dat de biologische klok invloed heeft op het TLR9-gen. Dit gen is weer verantwoordelijk voor het functioneren van het stofje TLR9. Dit stofje detecteert bacteriën en virussen en waarschuwt het immuunsysteem. Maar er is niet de hele dag door evenveel TLR9 voorhanden: de activiteit van TLR9 volgt namelijk de cyclus van de biologische klok. De biologische klok beïnvloedt dus de mate waarin ons immuunsysteem op verschillende momenten in staat is om ziekteverwekkers op te merken.

Invloed
Wanneer er meer TLR9 voorhanden was, reageerde het immuunsysteem sterker en waren de muizen beter bestand tegen infecties, zo is in het blad Immunity te lezen. De onderzoekers zorgden ervoor dat de muizen een bloedvergiftiging opliepen. Het moment waarop de muis deze opliep, bleek bepalend voor het ziekteverloop. Wanneer er meer TLR-9 voorhanden was, verliep de infectie minder heftig. Dat is in lijn met eerdere observaties waaruit bleek dat bloedvergiftiging veel ernstiger is als mensen deze tussen 2 en 6 uur ‘s nachts oplopen.

Jetlag
De studie heeft ook implicaties voor mensen bij wie de biologische klok niet altijd even lekker loopt.

“Het lijkt erop dat verstoringen van de biologische klok onze vatbaarheid voor ziekteverwekkers beïnvloedt,” concludeert onderzoeker Erol Fikring.

Zo zou een jetlag bij kunnen dragen aan ziekten. En patiënten die in ziekenhuizen door lawaai de slaap niet kunnen vatten, lopen mogelijk ook een verhoogd risico op nog meer gezondheidsproblemen.

Maar ook wanneer we het immuunsysteem kunstmatig beïnvloeden, moeten we wellicht rekening houden met de biologische klok.( hie  =  Circadian clock )Fikring denkt dan bijvoorbeeld aan vaccinaties.

De biologische klok(ken)  van mensen kan mede bepalen wanneer deze beinvloedingen  het meest effectief zijn.

Bronmateriaal:
When body clock runs down, immune system takes time off” – Yale.edu
Circadian clock governs highs and lows of immune response” – Eurekalert.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Aaron Geller (cc via Flickr.com).

°

Biologische klok verklaart waarom we  ’s avonds willen eten

 01 mei 2013 r 4

Trek in ‘iets lekkers’ ‘s avonds: We weten dat het slecht is. Wetenschappers ontdekken nu dat er weinig aan te veranderen is, het zit namelijk van nature in ons biologische ritme om ’s avonds meer te eten.(1) 

We eten de hele nacht niets omdat we slapen, en toch hebben we ’s ochtends geen enorme eetzin. Onderzoekers van de Oregon Health & Science University en Harvard zochten naar een verklaring hiervoor. Hun onderzoek dat in het blad Obesitiy staat, toont aan dat de interne biologische klok, het circadiaanse ritme, de veroorzaker is van de minimale honger in de ochtend tegenover de honger voor het slapengaan in de avond.

Het onderzoek
De wetenschappers onderzochten twaalf gezonde volwassenen zonder overgewicht gedurende dertien dagen op al hun slaap- en eetgedrag. De deelnemers beoordeelden zelf hun eetlust en voedselvoorkeur op visuele analoge schalen. Met dit onderzoek konden de onderzoekers patronen vastleggen. Er was een circadiaans ritme te herkennen in honger met een dieptepunt in de ochtend (08:00 uur) en een piek in de avond (20:00 uur). Eenzelfde patroon zagen de onderzoekers bij de inschatting van de deelnemers over hoeveel zij konden eten en de voorkeur voor soorten voedingsmiddelen: bijvoorbeeld of iets zoet, zout, vezelrijk of eiwitrijk was.

Nachtvasten
Wanneer u gewoon ’s nachts slaapt blijkt de interne biologische klok ervoor te zorgen dat u voor de ‘vastperiode’ grotere maaltijden wil consumeren. U krijgt meer honger en heeft vooral trek in zoet, zout of vezelrijk eten. Een eetlustpiek die waarschijnlijk bedoeld is om u voor te bereiden op de nacht waarin u niets eet en het dus met de opgeslagen hoeveelheid energie moet doen.

Onze voorouders moesten overleven in tijden dat voeding schaars was en dit zou volgens de onderzoekers wel eens geleid kunnen hebben tot ons ingebouwde eet-ritme en ons verlangen naar iets lekkers voor het slapengaan.

Nu we genoeg kunnen eten – we hoeven maar naar de supermarkt te lopen en kunnen bij wijze voor 50 cent al een zak chips kopen – veroorzaakt de biologische klok overgewicht. We worden ‘aangestuurd’ ’s avonds meer te eten om een voorraadje aan te leggen terwijl we eigenlijk niets tekort komen.

Hoofdauteur van de studie, Steven Shea legt uit dat het lichaam anders omgaat met voedingsstoffen afhankelijk van het tijdstip. Zo kan het lichaam ’s avonds suiker minder goed verwerken. Het lichaam slaat de onnodige energie ’s avonds op, want we hebben deze, in tegenstelling tot de energie die we ‘s ochtends gebruiken om te werken, sporten of andere activiteiten te doen, niet meer nodig.

Toch skippen we ‘s ochtends vaker het ontbijt en dat heeft volgens de auteurs alles te maken met de biologische klok; van nature zijn we geneigd in de ochtend minder te eten zodat we ’s avonds juist meer kunnen eten.(2)

Bronmateriaal:
Study explains what triggers those late-night snack cravings” – Oregon Health & Science University.

  • (1)”Wetenschappers ontdekken nu dat er weinig aan te veranderen is”. Hebben ze werkelijk  ook  onderzocht of het te veranderen is? 

  • (2)  Simpel gezegd  ;   Hele dag werken ( of jagen , of anders actief zijn = energie opgebruiken )  tov hele nacht maffen, logisch dat je dan (meer) honger  zult  hebben . En ja het lichaamsritme zal daar ook wel op gesynchroniseerd zijn geraakt 

Molecule kan biologische klok resetten

Geschreven op 17 december 2010 1

Wetenschappers hebben een nieuwe molecule ontdekt met de naam ‘longdaysin’.

Deze molecule kan mogelijk onze biologische klok beïnvloeden, waardoor er wellicht betere medicijnen komen tegen jetlags en slaapproblemen. De nieuwe verbinding heeft de biologische klokken van larvale zebravissen al met meer dan tien uur weten te verlengen.

Om de molecule te ontdekken onderzocht een genetische onderzoeksrobot meer dan 120.000 moleculaire verbindingen die verantwoordelijk zijn voor veranderingen in het circadiane ritme in een cel. Uiteindelijk vonden de wetenschappers één verbinding die verantwoordelijk was: longdaysin.

Uiteindelijk achterhaalden onderzoekers van het Scripps onderzoeksinstituut welke drie enzymen verantwoordelijk zijn voor de chronobiologische effecten van de molecule. Vervolgens werden er testen uitgevoerd met het weefsel van muizen en met zebravissen.

De verbinding kan gebruikt worden om de biologische klokken van reizigers te resetten.

En wat te denken van nachtwerkers met een verstoord dag-nacht ritme?

Het klinkt als een grote vooruitgang!

Bronmateriaal:
Jet lag pill that slows down body clock to help you ‘catch up’ one step closer” – Bioscholar

°

Het ‘wekker-gen’

 04 oktober 2011  

Ook als we de wekker niet zetten, worden we vroeg of laat wakker.

“Het lichaam is eigenlijk een verzameling klokken,” legt onderzoeker Satchindananda Panda uit. “We wisten ongeveer welk mechanisme de klok vertelde om ‘s avonds langzamer te gaan lopen, maar we wisten niet welk mechanisme de klok ‘s ochtends weer activeerde.”

Gen
Dankzij een uitgebreid onderzoek is dat echter nu ook helemaal duidelijk.

Het gen KDM5A zorgt er middels proteïne JARID1a voor dat ons lichaam wakker wordt.

De biologische klok gaat wat sneller lopen en zorgt ervoor dat onze stofwisseling weer op gang komt. Hierbij worden ook allerlei lichaamsfuncties actief en weet ons lichaam dat het nu toch echt tijd is om wakker te worden en op te staan.

Experimenten
Experimenten wijzen erop dat de onderzoekers op het goede spoor zitten. De wetenschappers zorgden ervoor dat fruitvliegjes te weinig van het proteïne JARID1a aanmaakten. Hierop verloren de dieren hun gevoel voor tijd: ze wisten niet meer wanneer ze moesten gaan slapen of wakker moesten worden en dutten ook gedurende de dag. Toen de vliegjes het proteïne weer kregen, herstelde hun biologische klok zich.

Het onderzoek kan meer duidelijkheid verschaffen over tal van slaapproblemen. “Nu kunnen we grondiger onderzoeken hoe onze biologische klok faalt als we ouder worden en chronisch ziek worden,” stelt Panda. “We kunnen nu onderzoeken waarom het ritme van sommige mensen niet klopt en misschien zelfs nieuwe manieren vinden om ze te helpen.”

Bronmateriaal:
‘Alarm Clock’ Gene Explains Wake-Up Function of Biological Clock” – Sciencedaily.com
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Alan Cleaver (cc via Flickr.com).

°

Winterslaap

°

De winterslaap van de egel

Een voorbeeld van een dier dat een winterslaap houdt, onze stekelige vriend de egel. Zijn normale lichaamstemperatuur is 39°C, maar die kan dalen tot slechts 7 of 8°C tijdens zijn winterslaap!

http://dier-en-natuur.infonu.nl/dieren/24334-de-winterslaap-van-de-egel.html

‘Korte winterslaap verlengt leven’

Laatste update:  14 september 2011 11:55 info

AMSTERDAM – Dieren die korte winterslaapjes houden, verlengen daarmee waarschijnlijk hun leven. Dat hebben wetenschappers uit Oostenrijk aangetoond.

Tijdens een korte winterslaap of torpor neemt de lichaamstemperatuur en de stofwisseling van dieren zoals hamsters gedurende enkele uren sterk af. Daardoor stopt de natuurlijke afbraak van chromosomen die leidt tot veroudering.

Dat meldt nieuwssite Physorg.com op basis van onderzoek aan de Universiteit van Wenen.

Licht

“Onze bevindingen gelden waarschijnlijk voor alle dieren die een torpor of andere vorm van winterslaap houden”, verklaart hoofdonderzoeker Christopher Turbill.

Djungarian hamsters displaying the typical winter and summer pelage.

Palchykova et al. BMC Neuroscience 2003 4:9   doi:10.1186/1471-2202-4-9
Download authors’ original image

De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door hamsters( Experiments with Djugarian hamsters native to Siberia )  in een laboratorium bloot te stellen aan lage temperaturen en weinig licht. Daarmee lokten ze een kunstmatig winterslaapje uit bij de dieren.

  syrische goudhamster in winterslaap 

De lichaamstemperatuur en stofwisseling van de hamsters daalden op dezelfde manier als tijdens een natuurlijke torpor.

Telomeren

Uit aanvullend onderzoek bleek dat deze staat van hypothermie grote invloed had op de telomeren van de dieren. Telomeren zijn de uiteinden van chromosomen, die bepalen hoe vaak een cel zich kan delen.

Elke keer dat cellen zich delen, worden telomeren een stukje korter. Als de telomeren ‘versleten’ zijn en de cellen van een organisme zich daardoor niet meer kunnen delen, treedt uiteindelijk de dood in.

Herstel

Bij de hamsters die winterslaapjes hielden in het labotorium, werden de telomeren veel beter beschermd dan bij soortgenoten die sliepen onder gewone omstandigheden.

Soms herstelden de uiteinden van chromosomen zich zelfs tijdens de periodes van winterslaap. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Biology Letters.

Een staat van winterslaap is iets heel anders dan een gewone toestand van slaap”, verklaart hoofdonderzoeker Turbill.

Mensen  :  Volgens de wetenschapper zou ook het leven van mensen mogelijk kunnen worden verlengd als hun lichaamstemperatuur en stofwisseling zouden afnemen tijdens de slaap.

“Maar tot nu toe is de wetenschap nog niet in staat om mensen in een staat van winterslaap of torpor te brengen”, aldus Turbill.

Lemuur en winterslaap

 06 september 2013   2

lemuur

Een derde van ons leven brengen we slapend door. Maar waarom eigenlijk? Geloof het of niet, maar de wetenschap is er nog steeds niet uit wat het doel is van slapen. Een nieuw onderzoek helpt ons echter aan antwoorden en kan er wel eens voor zorgen dat ook wij mensen in de toekomst een winterslaap kunnen houden.

Er is al heel veel onderzoek gedaan naar slapen. Maar ondanks al die studies weten we nog steeds niet goed waarom we moeten slapen.

Sommige onderzoekers denken dat het ons helpt om informatie te verwerken, anderen vermoeden dat we moeten slapen om opgebouwde gifstoffen uit ons lichaam te verwijderen.

“We besteden bijna een derde van ons leven aan slapen, dus het moet een specifiek doel hebben,” denkt onderzoeker Andrew Krystal.

Lemuren
Krystal en zijn collega’s besloten naar dat specifieke doel op zoek te gaan. Ze bestudeerden daarvoor lemuren: primaten  die een soort winterslaap (ook wel torpor genoemd) houden.

Tijdens torpor stoppen ze met het regelen van hun lichaamstemperatuur. Vanaf dat moment stijgt en daalt hun lichaamstemperatuur met de temperatuur van de omgeving mee. Daardoor kan deze op één dag tijd wel 25 graden verschillen. Ook wordt hun stofwisseling vertraagd. Hun hartslag daalt van 120 slagen per minuut naar zes slagen per minuut. En ook de ademhaling verloopt trager.

De lemuren brengen ongeveer zeven maanden per jaar in torpor door.

Energie besparen
Doordat de lemuren hun lichaamstemperatuur niet langer ‘regelen’, besparen ze een hoop energie tijdens de winter op Madagaskar. In die periode is er weinig voedsel en water voorhanden. Wie naar de lemuren kijkt, zou denken dat thermoregulatie – het handhaven van een bepaalde lichaamstemperatuur door zelf warmte te creëren of af te geven (warmbloedig) of door toedoen van de omgeving op te warmen of af te koelen (koudbloedig) – de functie van slaap is.

De onderzoekers verdiepten zich verder in dat idee en bestudeerden de hersenactiviteit van lemuren in torpor.

Diepe slaap
Ze ontdekten dat de lemuren in torpor dagenlang oppervlakkig sliepen. Ze konden wel diep slapen, maar alleen als de temperatuur in hun omgeving boven de 25 graden Celsius steeg. Het onderzoek suggereert dat slapen een belangrijke rol speelt bij het regelen van de lichaamstemperatuur en de stofwisseling.

De onderzoekers willen in de toekomst nog meer zoogdieren die een winterslaap houden, bestuderen.

Zo hopen ze te kunnen bevestigen dat dit de belangrijkste functies van slaap zijn. En wellicht kunnen we zelfs nog iets van deze dieren leren.

Door te kijken naar de overeenkomsten tussen lemuren en andere winterslapende dieren, kunnen onderzoekers in de toekomst wellicht ook mensen zover krijgen dat ze een winterslaap houden, oftewel tijdelijk hun hartslag verlagen en hersenactiviteit terugschroeven.

Dat zou bijvoorbeeld handig kunnen zijn kort na een hartaanval (om de schade te beperken). Of tijdens een hele lange ruimtereis.

Bronmateriaal:
Hibernating Lemurs Hint at the Secrets of Sleep” – Duke.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door xx (cc via Flickr.com).

Hart van beer werkt heel anders tijdens winterslaap

 08 februari 2011   2

Een grizzlybeer gaat elk jaar zo’n vijf tot zes maanden in winterslaap. Zijn hartslag daalt in die periode van 84 naar 19 slagen per minuut.

Normaal gesproken zou zo’n lage frequentie tot hartfalen leiden, maar de grizzly heeft daar iets op bedacht, zo blijkt uit een nieuwe studie. Het lijf van de beer gaat een andere soort proteïnen produceren om de winterslaap zonder kleerscheuren te overleven.

Door de lage hartslag verzamelt het bloed zich in de vier hartkamers en deze kamers zetten langzaamaan uit. De spieren worden zodoende zwakker en minder efficiënt. En dat leidt weer tot hartziektes. Maar niet bij de beer. “Beren zijn in staat om dat te vermijden,” vertelt onderzoeker Bryan Rourke.

Spieren
De onderzoekers stelden eerder al vast dat de spieren van de linker hartkamer van de beer tijdens de winterslaap stijf werden. Zo wordt voorkomen dat deze uitrekken. Maar die verstijving heeft nadelen. Het wordt namelijk lastiger om bloed door te pompen, doordat de kamer zo stijf is. “We bedachten dat er een soort mechanisme moet zijn dat ervoor zorgt dat de spier in de kamer niet slijt.”

Proteïne
De onderzoekers bestudeerden de harten van zowel wilde als in gevangenschap levende beren en ontdekten dat de beer zichzelf goed weet te beschermen. De samentrekking van spieren in het hart wordt geregeld door een proteïne. Dit proteïne komt in twee varianten voor: alfa en bèta. De alfa-versie produceert een snelle, maar iets zwakkere samentrekking dan de bèta. “We ontdekten dat de spier in de linkse kamer tijdens de winterslaap meer alfa-proteïnen produceert en dat resulteert in een iets zwakkere hartslag. Die kleinere kracht zorgt ervoor dat de kamer niet beschadigd raakt.” Zodra de beren wakker worden, winnen de bèta-proteïnen weer terrein en trekt het hart zich op een ‘normale’ manier samen.

De studie kan ook implicaties hebben voor mensen, zo menen de wetenschappers. “Beren zijn geen perfect model voor mensen, maar de manier waarop het hart van een beer verandert, kan ons helpen om menselijke ziektes te begrijpen.”

Bronmateriaal:
A change of heart keeps bears healthy while hibernating” – Eurekalert.org

Zwarte beer blijft opvallend warm tijdens winterslaap

18 februari 2011  

Wanneer een beer in winterslaap is dan vertraagt zijn stofwisseling met wel 25 procent. Wetenschappers dachten dan ook dat het lichaam van het dier ongeveer in dezelfde mate als de stofwisseling vertraagt, af moest koelen. Maar dat blijkt onjuist: de beer weet een temperatuur van zo’n 33 graden Celsius te handhaven. En daar kunnen wij mensen nog een hoop van leren!

De onderzoekers bestudeerden de stofwisseling, de hartslag, de lichaamstemperatuur en de hersenactiviteit van de beren. Zoals verwacht was de stofwisseling flink vertraagd, maar de lichaamstemperatuur daalde relatief weinig.

Stofwisseling
“We verwachtten dat de beperkte stofwisseling parallel zou lopen aan de daling van de temperatuur,” legt onderzoeker Craig Heller uit. Bij kleinere dieren die er een winterslaap op na houden, is dat namelijk wel zo. “In dit geval lijkt een groot deel van de afname in stofwisseling los te staan van de daling in temperatuur. Dat wijst erop dat een biochemisch mechanisme de stofwisseling onderdrukt.”

Mechanisme
Hoe dat mechanisme precies werkt, is nog onduidelijk. Maar dat de dieren het zo aanpakken, is ergens logisch. Een kleiner dier heeft minder moeite om zijn lichaam na de winterslaap weer op temperatuur te brengen en bij de start van de winterslaap weer te verlagen.

Voor de grote zwarte beer is die cyclus lastiger, zo legt bioloog Peter Klopfer aan de hand van een voorbeeld uit. “Als je een hot tub in een koud klimaat zet dan is het in de meeste gevallen goedkoper om deze warm te houden in plaats van elke keer af te laten koelen en weer op te warmen.”

De trucjes van de beer in winterslaap zijn van grote waarde voor ons mensen.

“Tijdens de zeven maanden inactiviteit worden de spieren of botten van de beren niet minder,” vertelt Heller. Als we erachter kunnen komen hoe de dieren hun lichaam zo goed weten te beschermen, kunnen we dat gebruiken in de medische wetenschap. Z

o zouden mensen die ongeneeslijk ziek zijn in een soort winterslaap kunnen worden gehouden totdat er een behandeling is. Of astronauten zouden op lange reizen kunnen slapen om zo te voorkomen dat hun lichaam onder de reis lijdt.

…waarom de lichaamstemperatuur van zoogdieren en mensen zo hoog is? Lees het hier!

Bronmateriaal:
Sleepy black bears stay warm through the winter” – Newscientist.com

Beer heelt zijn wonden tijdens winterslaap

21 maart 2012 om 09:37 uur door 2

Wetenschappers hebben ontdekt dat wondjes die een beer voor of tijdens de winterslaap oploopt in de winterslaap verdwijnen.

Dat schrijven de onderzoekers in het blad Integrative Zoology. Ze baseren hun conclusies op observaties onder Amerikaanse zwarte beren.

Amper littekens
Wondjes die de beren in een vroeg stadium van hun winterslaap opliepen, waren aan het einde van hun winterslaap (na twee tot drie maanden) helemaal genezen. In veel gevallen was er op de plaats van de wond zelfs al haar te vinden en was er vrijwel geen sprake van een litteken. En dat is opvallend. Want tijdens de winterslaap eet, drinkt, plast en poept een beer niet. Ook is de lichaamstemperatuur van de beer heel laag (zo’n 30 tot 35 graden Celsius). Niet de ultieme gelegenheid om energie te besteden aan het helen van wonden, zou u denken.

 

Voordeel
Maar het tegendeel is waar. En dat is maar goed ook, zo leggen de onderzoekers in hun paper uit. “Het helende vermogen van zwarte beren in winterslaap is een duidelijk voordeel wanneer dieren kort voor of tijdens de winterslaap gewond raken.”

Hoe het helingsproces tijdens de winterslaap in gang wordt gezet, is nog niet helemaal duidelijk.

De onderzoekers hopen dat in de toekomst uit te gaan zoeken. Want wij mensen kunnen daar nog wel eens baat bij hebben. Mogelijk kunnen we van de beren leren hoe we mensen die ondervoed en/of onderkoeld zijn het snelst kunnen genezen. Ook kunnen de beren ons leren hoe we wonden zonder al te erge littekens kunnen laten helen.

Bronmateriaal:
Wound healing during hibernation by black bears (Ursus americanus) in the wild: elicitation of reduced scar formation” – Integrative Zoology
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Alan Vernon (cc via Flickr.com).

Biologische klok –Kraaiende hanen

 19 maart 2013 3

haan

Hanen kraaien zodra het licht wordt. Maar kraaien ze nu, omdat ze zien dat het licht wordt of omdat ze over een interne klok beschikken die ze vertelt hoe laat het is?  (1) 

Nieuw onderzoek wijst erop dat sprake is van het laatste.

“De haan staat in heel veel landen symbool voor het aanbreken van de dageraad,” vertelt onderzoeker Takashi Yoshimura. “Maar het was onduidelijk of het kraaien wordt ingegeven door een biologisch klok of dat het simpelweg een reactie op externe prikkels is.”

Experiment
De onderzoekers zetten een aantal hanen in een ruimte waarin het licht 24 uur per dag gedimd scheen. Ondanks dat de hoeveelheid licht door de dag heen niet verschilde, kraaiden de hanen toch keurig op het moment dat de dageraad aanbrak. Het wijst erop dat hanen over een biologische klok beschikken die ze vertelt hoe laat het is en dus dat het tijd is om te kraaien. Dat schrijven de onderzoekers in het blad Current Biology.

Reactie
Dat zo lang onduidelijk was of hanen een biologische klok hadden of simpelweg op externe prikkels reageerden, is niet zo gek. Soms kraaien hanen namelijk ook midden op de dag. Bijvoorbeeld als de lampen van een auto op hun ren schijnen. Tijdens de experimenten keken de onderzoekers ook hoe hanen op dergelijke externe prikkels reageerden.

Ze ontdekten dat ook hun gedrag op die externe prikkels door de dag heen verschilde. Dat wijst erop dat zowel het kraaien dat ze ‘s ochtends laten horen als het kraaien dat overdag in reactie op prikkels klinkt, gebaseerd is op de biologische klok.

Het onderzoek smaakt naar meer. Zo willen de wetenschappers nu graag gaan achterhalen hoe het stemgeluid van de hanen is ontstaan

. “We weten nog steeds niet waarom een hond ‘woef’ zegt en een kat ‘miauw’.

We zijn benieuwd naar de mechanismen achter dit door genen gecontroleerde gedrag en denken dat kippen daar een uitstekend model voor zijn.”

Bronmateriaal:
Putting the clock in ‘cock-a-doodle-doo’” – Cell Press (via Eurekalert.org).
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door John Schneider (cc via Flickr.com).

 

  • (1) ….. Overal aanwezig is  de natuur. —> Bomen die beginnen te botten, het “lentegevoel” bij mens en dier enz … Is dat een gevolg van meer licht, temperatuurstijging of een gevolg van een biologische klok. Of misschien een combinatie van de twee  ?  

Biologische klok van plant ontdekt

op 12 maart 2012 1

Wetenschappers hebben de genen die ervoor zorgen dat een plant ‘s nachts ‘slaapt’ en overdag wakker is, ontdekt.

De onderzoekers baseren hun conclusies op computermodellen. Met behulp van deze modellen brachten ze netwerken van genen van een eenvoudige plant in kaart. Ze keken in eerste instantie welke rol het eiwit TOC1 speelde. Van TOC1 was reeds bekend dat het planten hielp om wakker te worden.

Circadiaan ritme
Uit het model blijkt dat twaalf genen nauw samenwerken. Ze voorzien de plant van een circadiaan ritme. Ze vormen het uurwerk van de plant en resetten dit uurwerk bij zonsopgang en zonsondergang.

TOC1 zorgt ervoor dat de activiteit van deze genen wordt afgeremd. Dat doet het eiwit in de avond en zo wordt er dus voor gezorgd dat de plant gaat ‘slapen’.

Seizoenen
Het onderzoek laat ook zien hoe planten zich aan seizoenen aanpassen. En wat er bijvoorbeeld voor zorgt dat een plant in het voorjaar gaat bloeien. De biologische klok – met een cyclus van ongeveer 24 uur – stelt de planten namelijk in staat om zich aan veranderingen aan te passen. Een voorbeeld van zo’n verandering is een nieuw seizoen.

De onderzoekers hopen dankzij deze studie een beter beeld te krijgen van de rol die de klok  in een plantenleven speelt. Zo kunnen ze ook weer uitzoeken welke invloed bijvoorbeeld klimaatverandering op dit circadiaan ritme heeft.

Bronmateriaal:
Gene helps plants flower in spring” – ED.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door eddybox43 (cc via Flickr.com).

Sleutel tot versnellen biologische klok ?

Laatste update:  4 september 2011

°  Onderzoekers van Yale Universiteit hebben een gen ontdekt dat ervoor zorgt dat de biologische klok van planten geen overuren gaat draaien.

Dankzij dit gen kunnen planten optimaal gebruikmaken van dag en nacht – en valt hun jaarlijkse groeicyclus precies binnen de juiste seizoenen.  In de natuur kunnen planten hierdoor zo efficiënt mogelijk overleven.

Voor boeren betekent het echter dat er maar één keer per jaar geoogst kan worden

Genetische modificatie  ? 

Bij planten die minder van het remmende gen hebben draait de biologische klok sneller, beschrijven de onderzoekers in het vakblad Molecular Cell.

Verdere genetische modificatie gericht op het afzwakken of uitschakelen van het nieuw ontdekte gen zou volgens hen kunnen leiden tot snellere groei en bloeitijden buiten de normale seizoenen om.

Voedselvoorziening of verdere  uitputting van de  draagkracht  van de biosfeer door overbevolking  ? 

Mogelijk kan zo ook de totale landbouwproductiviteit worden verhoogd.—>  Dit is volgens veel wetenschappers noodzakelijk om in de voedselbehoefte van een steeds verder groeiende wereldbevolking te kunnen blijven voorzien.

Volgens berekeningen van de VN Population Division werd rond 31 oktober  2011  , de 7 miljardste wereldburger geboren.

De voortdurende zoektocht naar extra landbouwgronden is bovendien de drijvende kracht achter ontbossing in tropische regenwouden, met uitstoot van CO2 en verlies aan biodiversiteit tot gevolg

Bloeiende Bamboe!

bloeiende bamboehelm  bloemetje Bamboe

Het blijft mysterieus: Bamboe in bloei.   Sommige soorten bloeien jaarlijks, andere eens in de 120 jaar

 S J GOULD    & JAPANESE BAMBOO   ……. zie bijvoorbeeld daarover  S J Gould  in hoofdstuk ESD 11     van  EVER SINCE DARWIN  01%20Ever%20Since%20Darwin[1]   <– pdf=   famous essay “Of Bamboos, Cicadas, and the Economy of Adam Smith” (which appeared in Gould’s first book Ever Since Darwin

of  een korte samenvatting van dit  hoofdstuk    :                                                                                                                                http://www.ecology.com/2013/05/14/cicadas-mathematical-brilliance/

or  the original  author   of this summary  published on Big Think.

   Cicade ) 

In de jaren ‘80 van de vorige eeuw bloeide de toen zeer populaire Fargesia murilae over de hele wereld.

De polvormende bamboesoort stierf na de bloei uiteindelijk helemaal af, waarna veel tuinliefhebbers teleurgesteld en met een beetje achterdocht ten opzichte van Bamboe achterbleven. De zaailingen die na deze bloeiperiode zijn opgekweekt en geselecteerd, kunnen echter zeker weer 60 jaar mee.

De bloeicyclus van deze soort blijkt namelijk ongeveer eens in de 80 jaar te zijn.

°Bamboebos Phyllostachys rubicunda, een woekerende soort met echt dikke halmen die wel 7 meter hoog kunnen worden. In China wordt deze soort veel aangeplant voor de houtproductie! De woekerende soorten sterven na een massale bloei bovengronds bijna helemaal af, om daarna vanuit de wortelstokken weer opnieuw te beginnen. (-=Dat hopen wij althans!)

De bloei is vooral vanwege het mysterieuze verhaal bijzonder, want de bloemetjes zelf zijn niet om aan te zien.

Verder wordt alle energie nu gebruikt om bloemen te vormen: nieuwe zijtakjes en bladeren worden niet meer gevormd waardoor het maar een kale boel is.

Overigens kun je als je goed naar de bloemetjes kijkt, zien dat Bamboe bij de Grassenfamilie hoort!

°

Blinde vissen hebben ‘dubbel etmaalritme’

Laatste update:  12 september 2011

 Een blinde vissoort uit Somalië heeft een ‘dubbel etmaalritme’ vergeleken met andere diersoorten. Dat hebben Duitse wetenschapper vastgesteld.

The cavefish, Phreatichthys andruzzii has lived isolated for 2 million years beneath the Somalian desert. (Credit: Cavallari et al, PLoS One; doi:10.1371/journal.pbio.1001142)

http://www.sciencedaily.com/releases/2011/09/110906181543.htm

Foto:  Karlsruhe Institute of Technology // Photagrapher  Saulo Bambi
Somalian cave fish (Phreatichthys andruzzii) evolved in the perpetual darkness of caves more than a million years ago. Even so, they have a working, albeit distorted, biological clock 

°

De vissen van de soort Phreatichthys andruzzii leven al meer dan 2 miljoen jaar in grotten onder de Somalische woestijn, waarin geen zonlicht doordringt.

De dieren hebben een dagritme ontwikkeld van ongeveer 47 uur. Dat meldt BBC Newsop basis van onderzoek aan het Karlsruhe Institute of Technology.

Voeding

De wetenschappers weten niet precies waarom de biologische klok van de dieren juist op dit dagritme is ingesteld.

“Mogelijk heeft het iets te maken met de beschikbaarheid van voedsel in hun leefomgeving”, aldus hoofdonderzoeker Nick Foulkes.

Het dagritme van mensen en dieren bestrijkt normaal gesproken iets meer dan 24 uur en wordt afgesteld onder invloed van het daglicht. Een reis per vliegtuig naar een gebied met een andere tijdzone leidt daarom vaak tot een jetlag. De interne lichaamsklok moet zich na de reis namelijk instellen op de nieuwe lichturen.

Licht

De onderzoekers kwamen tot hun bevindingen door de blinde vissen op regelmatige tijden te voeren en vervolgens in kaart te brengen in hoeverre de dieren hun dagritme daarop aanpasten.

Uit het onderzoek bleek al snel dat de vissen een dagritme aanhouden dat ongeveer twee keer zo lang duurt als het ritme van andere dieren. Ook ontdekten de wetenschappers dat de biologische klok van de dieren totaal niet meer gevoelig is voor licht. De resultaten van het experiment zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift PLoS Biology.

Verloren ritme

“Het kan zijn dat deze dieren bezig zijn om hun dagritme totaal te verliezen”, verklaart hoofdonderzoeker Foulkes. “Als de vissen over twee miljoen jaar opnieuw worden onderzocht hebben ze MISSCHIEN  helemaal geen biologische klok meer.”

Phreatichthys andruzzii и Danio rerio

°

Zeepissebed heeft twee lichaamsklokken

26 september 2013

°

Eurydice pulchra, een intertidale pissebed

Wetenschappers hebben ontdekt dat een in zee levende pissebed over twee lichaamsklokken beschikt.

Als bij een agaatpissebed(Eurydice pulchra)   de op het 24-uurs ritme gebaseerde circadiane klok wordt uitgeschakeld, blijft het dier elke 12.4 uur zwemmen.De dieren beschikken namelijk over twee lichaamsklokken, één gebaseerd op dag en nacht, de ander op het ritme van eb en vloed.Dat melden onderzoekers van Aberystwyth University in het wetenschappelijk tijdschrift Current Biology.

Zwemmen

De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door met genetische manipulatie de circadiane lichaamsklokken van in hun laboratorium levende agaatpissebedden uit te schakelen. Vervolgens bleek dat dieren nog steeds op het ritme van eb en vloed bleven zwemmen.

Agaatpissebedden worden ongeveer vijf millimeter lang en leven aan de kust. Ze begraven zich diep in het zand bij eb. Als het vloed wordt, komen ze naar boven om in het zeewater te zwemmen en zich te voeden. Hierbij vertrouwen ze waarschijnlijk op hun ‘tweede’ biologische klok.

De dieren reageren echter ook op het ritme van dag en nacht. Overdag wordt het lichaam van de pissebedden donker van kleur als bescherming tegen uv-licht. ’s Nachts worden de organismen wit.

Doorbraak

Volgens hoofdonderzoeker David Wilcockson is de ontdekking van de tweede lichaamsklok van zeepissebedden een grote doorbraak. Het is voor het eerst dat het bestaan van een aparte, op eb en vloed gebaseerde biologische klok is aangetoond bij dieren.

“Het biedt ons een nieuw perspectief op hoe organismen biologische tijd definiëren”, verklaart hij op BBC News. “Dit is een volledig onontgonnen wetenschappelijk veld.

Ingekleurde gravures met een agaat-pissebed, zeewaterluis, zeerups en zeediertje, 1779.
Auteur: M. Slabber, 1779.  Bron: GAG, HB.  Tijdvak: 1785 – 1792

Door: NU.nl/Dennis Rijnvis

http://www.ecomare.nl/index.php?id=3634

MYELINE WITTE MASSA en GLIA

                           

     INHOUD    —->   https://tsjok45.wordpress.com/2012/09/03/evodisku/

       

°

  glia cellen.docx (200.8 KB)

  glia cellen   (word Doc )

°

MYELINE

 

http://nl.wikipedia.org/wiki/Myeline

Myeline is een vettige stof die de uitloper van een zenuwcel omhult. Het zorgt ervoor dat zenuwimpulsen sneller worden doorgestuurd doordat de zenuweindeinden voorzien worden van een isolerende coating  ….
Myeline komt in het CZN  (centraal zenuwstelsel )voor   In de hersenen vormt het een onderdeel  van de  de zogenaamde witte massa , Myeline is daarbij  een witte, vettige stof die het netwerk van verbindingen in de hersenen beschermt.
Uiteraard  is  de aanmaak van myeline  nauw betrokken bij het herstel en de groei van hersencellen.
myelinisatie

http://www.ms-vlaanderen.be/leven-met-ms/wat-is-ms/medische-info

http://www.ms-sep.be/nl/over-ms/frequente-vragen/kan-myeline-hersteld-worden

De myelineschede wordt in het centraal zenuwstelsel gemaakt door een bepaald type cellen, de oligodendrocyten.

Er wordt onderzoek gevoerd naar hun oorsprong en werking.

Hoe kunnen ze worden beschermd of verplaatst naar plekken in het centraal zenuwstelsel waar de myeline verdwenen is: zij willen daar de zenuwen nieuw myeline bezorgen.

Het centraal zenuwstelsel bevat ook cellen die niet rechtstreeks betrokken zijn bij het doorgeleiden van boodschappen.

Dat is gliaweefsel of steun- en bindweefsel en één type daarvan zijn de oligodendrocyten die myeline produceren.

_

Ons brein groeit en herstelt zich als we slapen

Geschreven op 04 september 2013 om 20:38 uur door 17

Oligodendrocyte buitenste laag van een zenuwcel met als functie het myeliniseren van de zenuwuitlopers(node of ranvier).

Wikimedia Commons

Een nacht slapen doet ons brein goed. Wetenschappers van de University of Winsconsin (wetenschappelijk tijdschrift Journal of Neuroscience.)  hebben bewijs gevonden dat onze hersenen tijdens het slapen  zich herstellen.  (1)  

De onderzoekers hebben bij muizen de activiteit van de oligodendrocyten gemeten. Oligodendrocyten  cellen maken in het centraal zenuwstelsel  , de  myeline schede   rond de axonen  De belangrijkste functie van oligodendrocyte in de hersenen   is het myeliniseren van de zenuwuitlopers.

Bij de slapende  muizen,  was  de myeline -aanmaak  ingeschakeld.

Bij muizen die wakker werden gehouden, werd er activiteit gemeten bij de genen die zorgen voor het afsterven van cellen.(apoptosis )

Daarnaast bleek uit een aanvullende analyse dat de productie van oligodendrocyten  in de hersenen wordt verdubbeld tijdens de remslaap. Deze bevindingen geven aan hoe slaap of een gebrek aan slaap de hersenen zouden kunnen herstellen of beschadigen.

Het onderzoek leidt tot nieuwe inzichten over de rol van slaap op het herstel en de groei van de hersenen.

Genen

e wetenschappers brachten tijdens hun onderzoek de genetische activiteit in kaart van oligodendrocyten. Dat zijn cellen die myeline produceren.

Tijdens de slaap werden genen ingeschakeld die de aanmaak van nieuwe oligodendrocyten stimuleren. Vooral gedurende de REM-slaap, een periode die wordt geassocieerd met dromen, onstonden er veel nieuwe, onvolwassen dergelijke hersencellen.   

Genen die zijn betrokken bij stressreacties van hersencellen en het afsterven van cellen werden tijdens de slaap juist uitgeschakeld.

Onderzoekers weten al jaren dat meerdere cellen worden ingeschakeld tijdens de slaap en weer worden uitgeschakeld tijdens de periode van waak.

Het was echter onduidelijk hoe tijdens de slaap specifieke celtypes worden beïnvloed, zoals de   oligodendrocyten.

Chiara Cirelli, een van de medewerkers aan het onderzoek, suggereert dat extreem of chronisch slaapgebrek symptomen van Multiple Sclerose (MS) kunnen verergeren.

Reparaties

“Deze bevindingen verklaren mogelijk hoe slaap kan leiden tot reparaties in de hersenen, of hoe een gebrek aan slaap juist kan zorgen voor schade aan het brein”, verklaart hoofdonderzoekster Chiari Cirelli op nieuwssite EurekAlert.

Bij MS is er sprake van beschadigde myeline.In de toekomst zal worden onderzocht of er een verband bestaat tussen de slaappatronen en de ernst van de symptomen van MS.

Het onderzoek suggereert    alvast   dat slaapgebrek het verloop van de ziekte Multiple sclerose (MS) kan versnellen. 

Bronmateriaal:
Sleep boosts production of brain support cells” – eurekalert.org
MS research: Myelin influences how brain cells send signals” – eurekalert.org

(1),,

Aangezien de hersenen van mensen en muizen grotendeels op dezelfde manier werken, wordt de productie van deze cellen in het menselijk brein waarschijnlijk op dezelfde manier gestimuleerd tijdens de slaap.

° ,wij zijn geen muizen maar mensen

Waarom denkt  men dat dit ook op dezelfde manier werkt bij de mens?                                                                                                                                                                                             

—->Tot welke taxonomische klasse van de gewervelde dieren behoort de muis? —> En de mens?  Zoogdieren hé  …..

—->Er staat nergens vermeld   dat het “IQ -verstand” of het “geheugen” van en  voor beiden hetzelfde is: Het gaat echter wel  om  DE WERKINGs-principes   van de hersenen bij zoogdieren   en die zijn  nagenoeg overal hetzelfde  in die groep 

Neem  een brommer motor en een auto motor :  de werking is grotendeels het zelfde maar ze hebben wel verschillende vermogens 
Netzo als bij mensen en muizen hersenen :  de werking is grotendeels hetzelfde alleen het verstand IQ en geheugencapaciteit  is verschillend …. 

Het gaat dus  niet om  ” slim ” zijn, maar om de functies die de hersenen bevatten.

Vrijwel alle zoogdieren hebben soortgelijke hersenen, zelfde specialisaties, zelfde hormonen en neurotransmitters. De muis, rat en aapachtige hebben de hersenen die het meest op die van ons lijkt en functioneert.

Hersenen van mens en muis werken tijdens leerprocessen hetzelfde

 25 februari 2013   1

George Shuklin Wikimedia Commons

Eindelijk staat het dan vast! Dankzij experimenten van een groep Leuvense onderzoekers is vastgesteld dat mensen en muizen hun hersenen tijdens het leren op dezelfde manier gebruiken.

In de zeventiende eeuw was de filosoof René Descartes ervan overtuigd dat mensenhersenen fundamenteel verschillen van de hersenen van dieren. Een paar honderd jaar lang bleven onderzoekers hiervan uitgaan.

Ongeveer honderd jaar geleden begonnen onderzoekers te kijken naar het leergedrag van ratten en muizen. Dit deden zij met behulp van doolhoven. Op die manier kwamen zij erachter dat de hersenen van deze knaagdieren toch ongeveer op dezelfde wijze werken als die van de mens. De wetenschappers hoopten dat zij via onderzoek bij muizen en ratten meer te weten konden komen over het leervermogen bij de mens.

Doolhof
Voor het eerst vergeleken de Leuvense wetenschappers welke delen van de hersenen precies actief zijn. Dit deden zij door zowel mensen als muizen hun weg te laten zoeken in een doolhof.

“Uiteraard leren mensen dergelijke taken veel sneller, maar uit onze experimenten bleek dat muizen verschillende delen van de hersenen tijdens een dergelijk leerproces op dezelfde manier gebruiken als mensen. En dat ondanks hun veel kleinere prefrontale hersenschors,” aldus Rudi D’Hooge, één van de onderzoekers.

Niet alleen blijkt dus verwantschap te bestaan tussen de hersenen van mensen en knaagdieren, maar het brein functioneert ook op dezelfde manier.

Automatisch
Alle begin is moeilijk. Dit geldt voor zowel mensen als knaagdieren. Bij het aanleren van een complexe taak is vooral het begin moeilijk. Na veel oefenen gaat het steeds beter tot u het met uw ogen dicht kunt doen. D’Hooge vervolgt zijn verhaal:

“Iedereen heeft wel eens de weg moeten zoeken in een vreemde stad. In het begin moet je geconcentreerd te werk gaan, terwijl je na enkele dagen, schijnbaar zonder nadenken, naar je bestemming zal lopen.”

Het onderzoek van D’Hooge toont aan dat het gedeelte dat vooraan in onze grote hersenen ligt, tijdens die eerste leerfases samenwerkt met het gedeelte dat dieper in onze hersenen ligt. Als wij verder oefenen wordt de activiteit in de grote hersenen steeds minder en wordt ons gedrag automatisch.

Door de evolutie is een bepaald gebied van onze hersenen veel groter dan dat van andere dieren. Ook groter dan dat van mensapen, die toch nauw aan ons verwant zijn. Volgens D’Hooge verklaart dat waarom mensen complexe taken sneller en efficiënter leren dan andere dieren.

Het volledige onderzoek van de wetenschappers is terug te vinden in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.

Bronmateriaal:
Breinen van muis en mens werken gelijkaardig bij leren” – KULeuven.be

Grotere hersenmassa 

Muis met superbrein kan ons nog veel leren

 16 mei 2012  

Door een gen weg te nemen, zijn onderzoekers erin geslaagd om het brein van muizen met maar liefst 35 procent te laten groeien.

Dat schrijven de wetenschappers in het blad Developmental Cell. Met hun studie hopen ze meer te weten te komen over de regeneratie van ons brein en ontwikkelingsstoornissen die zich in het brein voor kunnen doen.

Snf2l
De onderzoekers creëerden muizen die het gen Snf2l misten. Dit gen is heel belangrijk. Het speelt een belangrijke rol bij het verpakken van DNA en bij het bepalen welk gen actief en welk gen inactief is. Op het eerste gezicht was er niets mis met de muizen die het gen misten. Alleen hun brein was zo’n 35 procent groter.

Implicaties
Onderzoeker David Picketts benadrukt graag welke prachtige implicaties zijn studie kan hebben.

“Als we medicijnen kunnen vinden die de activiteit van Snf2l regelen dan kunnen deze mogelijk gebruikt worden om de neurale stamcellen te stimuleren te helpen bij het herstellen van beschadigingen die mensen door een hersenbeschadiging of beroerte hebben opgelopen.”

Stoornis
Ook is het niet ondenkbaar dat we door het onderzoek meer te weten komen over ontwikkelingsstoornissen.

Zo ontdekten de onderzoekers tijdens de experimenten dat Snf2l ook bepaalt hoe het gen Foxg1 zich gedraagt.

Van Foxg1 is weer bekend dat het een rol speelt bij het Rett Syndroom.

De muizen met het grote brein hadden veel Foxg1 in hun lijf.

Mensen met het Rett Syndroom missen het gen en hebben een kleiner brein. Blijkbaar werken Snf2l en Foxg1 samen en zoeken ze naar een balans: de perfecte grootte van het brein.

Ook kan het onderzoek ons wellicht helpen om meer te weten te komen over autisme.

Eén derde van de mensen met autisme heeft een groter brein, wellicht kan Snf2l dat verklaren, maar dat is nog niet helemaal duidelijk.

Er is nog heel veel onderzoek nodig. Maar er is zeker reden om dat vervolgonderzoek uit te voeren, zo benadrukt Picketts.

“De mogelijkheden zijn heel opwindend.”

Bronmateriaal:
Mice with big brains provide insight into brain regeneration and developmental disorders” – Ohri.ca

Menselijke hersencellen maken muizen “slimmer”

 08 maart 2013   2

 

Muizen die menselijke gliacellen in hun brein getransplanteerd krijgen, zijn daarna uitzonderlijk slimmer dan muizen die het met hun eigen cellen moeten doen. Het wijst erop dat gliacellen een veel belangrijkere rol in ons brein spelen dan gedacht.

GLIACELLEN   worden ook wel gezien als essentieele  inwendige  hulpjes  van ons brein. Ze ondersteunen   onze neuronen. Een belangrijke rol. Maar een nieuw onderzoek wijst er nu op dat de  menselijke  gliacellen nog op een andere manier van groot belang zijn voor ons 

“Deze studie wijst erop dat gliacellen niet alleen essentieel zijn voor het doorgeven van neurale signalen, maar suggereert ook dat de ontwikkeling van de menselijke cognitie de evolutie van uniek menselijke glia-vormen en -functies reflecteert,” stelt onderzoeker Steven Goldman.

MAW : de onderzoekers denken dat menselijke gliacellen unieke functionele voordelen hebben waar wij mensen wel , maar andere diersoorten niet, van profiteren.

Experiment
Om te achterhalen of dat echt het geval was, besloten onderzoekers menselijke gliacellen in het brein van muizen te transplanteren. Ze verzamelden menselijke cellen waar later astrocyten – een bepaalde gliacel – uit voortkomen. Die cellen transplanteerden ze in het brein van pasgeboren muizen.

astrocyt

 

http://nl.wikipedia.org/wiki/Astrocyt                                                                                                                                                 http://nl.wikipedia.org/wiki/Gliacel                                                                                                                                                         http://nl.wikipedia.org/wiki/Bloed-hersenbarri%C3%A8re

 

 

 

 

De muizen groeiden op en de menselijke glia -cellen ontwikkelden zich tot astrocyten. Deze astrocyten gingen de concurrentie aan met de gliacellen van de muizen zelf en wonnen. Ondertussen bleef het bestaande neurale netwerk in het brein van de muizen gewoon intact.

“De menselijke gliacellen namen eigenlijk alles over, zodat uiteindelijk een groot deel van de astrocyten in de muis van menselijke origine waren en zich gedroegen en ontwikkelden zoals ze dat ook in het brein van een mens zouden doen,” legt Goldman uit.

Leren
Nu was het tijd om te kijken wat deze menselijke cellen met de muizen deden. De onderzoekers waren vooral benieuwd of de cellen invloed hadden op de vaardigheid van het brein om nieuwe herinneringen aan te maken en nieuwe taken uit te voeren. De onderzoekers ontdekten dat de hersenfunctie van de muizen door toedoen van de menselijke gliacellen inderdaad verbeterde. De muizen leerden aanzienlijk sneller en ook hun geheugen was beter.

Eerste bewijs
Wij mensen zijn niet de enigen met astrocyten. Andere soorten hebben ze ook. Alleen komen astrocyten bij mensen wel in veel grotere aantallen voor. Bovendien zijn ze groter en diverser dan bij andere soorten. Menselijke astrocyten kunnen daarnaast de activiteit van duizenden synapsen coördineren.

Astrocyten van muizen kunnen dat niet.

Vandaar dat onderzoekers vermoedden dat menselijke astrocyten een fundamentele bijdrage leveren aan de complexe signaalactiviteit in het menselijke brein en dus mede onze hogere cognitieve functies mogelijk maakt.

Dit onderzoek levert nu het eerste bewijs dat dat klopt.

 

°

 Maar toch …..Blijkbaar kan de grootte en complexiteit van onze neurale netwerken alleen onze hogere cognitieve processen niet verklaren?

(OPMERKING

1)   ” Ik heb het idee dat het menselijke brein alleen maar vaardiger is (dan dat van andere soorten, red.) doordat we een complexere neurale netwerken hebben,   altijd een beetje te simpel gevonden,” vertelt onderzoeker Maiken Nedergaard.                                                       “Want als je het hele neurale netwerk en al de activiteit erin bij elkaar pakt, heb je eigenlijk alleen nog maar een supercomputer. Maar menselijke cognitie is veel meer dan het verwerken van data (zoals een supercomputer doet, red.).”  

  • Het tijdperk waarin ALLEEN  neuronen en netwerken van neuronen (het CONNECTOME   ) uitsluitend belangrijk zijn ligt toch wel  een beetje achter ons  …..

    Het interessante van deze studie   is  juist    de  grotere nadruk  op  de rol van gliaweefsel dat de laatste rijd in de  belangstelling staat  ……

     

    Het CONNECTOME  is een enorm dicht netwerk van zenuwcellen die een massa verbindingen met elkaar vormen en  zorgen voor de kracht van onze hersenen. Daar zijn de meeste wetenschappers het over eens. Maar de kans dat het allemaal uitsluitend  dat is  , lijkt klein.

    Neurologen richten steeds meer hun aandacht op een oude bekende: de astrocyten, waarvan lang gedacht werd dat ze gewoon een soort  ( stervormige)voedstercellen zijn voor zenuwcellen. Zij die anderen het werk laten doen zeg maar.

    Verkeerd gedacht dus,…..

    Astrocyten

    Astrocyten behoren tot de belangrijkste klasse van de gliacellen (‘glia’ is Grieks voor ‘lijm’). Cellen die de hersenen dus ‘vastlijmen’. Bovendien zijn er tien keer meer gliacellen dan zenuwcellen in onze hersenen.

    De vakbladen Science en Neuron wijzen er ons in enkele artikels op dat astrocyten veel meer doen dan voor ‘colle-tous’ (lijmt alles) spelen. Zou zouden ze er ook voor zorgen dat er meer bloed naar de hersenen gestuurd wordt voor die zones die tot verhoogde activiteit gestimuleerd zijn. Dat extra bloed zorgt er onder andere ook voor dat wetenschappers middels een scan de activiteit in onze hersenen beter in kaart kunnen brengen.

    Het sturen van extra bloed naar de hersenen zou op zich een rol spelen in de hersenactiviteit. Hoe meer bloed, hoe meer zenuwcellenactiviteit. Omgekeerd geldt het zelfde. De vorm van de astrocyten lijkt deze vaststelling te volgen.

    Astrocyten hebben langs de ene kant een soort anker waarmee ze kunnen ‘hangen’ daar waar twee zenuwcellen een verbinding vormen: de synapsspleet.

    Aan de andere kant hebben ze een soort handen waarmee ze een bloedvat kunnen vastnemen.

    Astrocyten close-up

    Astrocyten zouden ook scheidsrechter spelen in het bepalen van welke zenuwcellen met elkaar een verbinding mogen aangaan en welke boodschappen ze mogen verzenden. Op deze manier zouden astrocyten kunnen ‘horen’ wat hersencellen elkaar ‘vertellen’. Daarvoor zuigen ze boodschappermoleculen zoals glutamaat, de zuurrest van glutaminezuur.

    Wat ze daar dan weer mee doen is nog niet duidelijk. Het enige dat de wetenschappers met zekerheid weten is dat de werking van astrocyten de zenuwcellen tot een toestand van hyperactiviteit aanmoedigt, en eigenlijk is dat nogal een waagstuk  voor de normale werking van   hersenen.

     

     

     

Bronmateriaal:
Support Cells Found in Human Brain Make Mice Smarter” – Rochester.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door  (via Wikimedia Commons).

 

 

 

MS

http://www.ms-network.be/belgium/nl/msnetwork/general/guide_understanding_ms/what_is_ms/MS_and_the_nervous_system/MS_and_the_nervous_system.jsp

Wat gebeurt er in het zenuwstelsel bij iemand met MS?

MS tast het centrale zenuwstelsel (CZS) aan, dat bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg.

Het CZS bestaat uit zenuwcellen (neuronen) en gliacellen, verschillende soorten steuncellen die ervoor zorgen dat de neuronen goed functioneren en met elkaar communiceren. Een typisch neuron is samengesteld uit een cellichaam met dendrieten, en een lange uitstulping die axon wordt genoemd. Dendrieten zijn korte uitstulpingen die verbindingen maken met neuronen in de onmiddellijke nabijheid, terwijl axonen het neuron verbinden met verder verwijderde delen van het CZS. Om ervoor te zorgen dat signalen met een hoge snelheid kunnen worden verstuurd, kunnen axonen omgeven zijn door een vetrijke isolerende stof die myeline wordt genoemd. (zie afbeelding)

Nervous cell with myelin sheath

De myeline omvat het axon niet continu, maar wordt onderbroken door openingen die de knopen van Ranvier worden genoemd. Dankzij de vetrijke myelineschede kan het elektrische zenuwsignaal van de ene knoop naar de andere springen. Dat wordt saltatorische conductie genoemd en vormt de basis van de snelle zenuwgeleiding. Het hoge vetgehalte geeft de myeline een witachtig uitzicht.

De aan- of afwezigheid van myeline verdeelt de hersenen ook in twee gebieden: de buitenste grijze massa die neuronen bevat met dendrieten die met elkaar contact maken en de binnenste witte massa die vooral bestaat uit bundels van gemyeliniseerde axonen.

Demyelinisatie

Bij MS wordt de myelineschede van de zenuwcellen beschadigd of vernietigd door een ontstekingsproces.

Het verlies van de myelineschede wordt demyelinisatie genoemd. Plaatsen waar de mergschede is vernietigd worden “letsels” of “plaques” genoemd. Deze zijn te onderscheiden als de myelineschede dun is geworden of is verwijderd bij veel axonen in een bepaald gebied. De letsels treffen vooral de witte massa, zodat MS een “aandoening van de witte massa” wordt genoemd.

Axonen zonder myelineschede kunnen de elektrische signalen minder goed versturen, wat leidt tot de neurologische symptomen die typisch worden ervaren tijdens een aanval van MS of bij herval. Vermits de demyelinisatie in verschillende gebieden van het CZS kan optreden, kunnen de neurologische afwijkingen die ermee gepaard gaan sterk verschillen.

Neurodegeneratie

Wanneer de ontsteking verdwenen is, wordt de vernietigde myeline vervangen en kan de werking van het neuron weer normaal worden, wat zich uit in de tijdelijke aard van een aanval van MS. Maar bij ernstige en langdurige demyelinisatie kunnen de neuronen worden vernietigd voor de beschermende myelinelaag weer kan worden opgebouwd.

Onderstaande afbeelding toont de vorming en ontwikkeling van een dergelijke plaque

Formation and development

Gedegenereerde neuronen en axonenbundels worden vervangen door littekenweefsel, dat geen neuronale functie vervult. In dat geval kan de neurodegeneratie permanente neurologische afwijkingen veroorzaken.

Locked- in en bewustzijn

Brein en bewustzijn.docx (1.2 MB)  <— archief 

COMA.docx (82.3 KB) <— archief  

COGNITIE.docx (124 KB)  <— archief  

14/08/13

Luikse wetenschappers brengen hersenactiviteit comapatiënten in kaart

Wetenschappers van de universiteit van Luik hebben een wiskundig systeem uitgewerkt om de hersenactiviteit van comapatiënten in kaart te brengen.

Ze doen dat door de complexiteit van de hersenrespons op magnetische impulsen op te meten. De resultaten worden deze week gepubliceerd in het tijdschrift      Science Translational Medicine.

Professor Steven Laureys © photo news.

Momenteel wordt het bewustzijn van patiënten vooral gedetecteerd door fysieke responsen op stimuli en opdrachten, zoals het openen van de ogen of het bewegen van een hand.

Veel patiënten zijn echter volledig verlamd, maar wel bij bewustzijn en voor een deel onder hen blijft dat onopgemerkt.

Volgens onderzoeker Steven Laureys, van de Coma Science Group in Luik, heeft veertig procent van de patiënten die nu als vegetatief worden gediagnosticeerd nog een minimaal bewustzijn.

Daarom wordt al gebruik gemaakt van magnetische impulsen, maar de Luikse onderzoekers hebben een nieuwe manier gevonden om de resultaten daarvan te interpreteren. Het komt erop neer dat de ze complexiteit analyseren van het antwoord dat het brein formuleert op een impuls. Dat wordt in een wiskundige index gegoten, zodat een duidelijke indeling van patiënten kan worden gemaakt.

De index loopt van 0 tot 0,7 en kan onderscheid maken tussen slaap, verdoving en coma.

Onder 0,3 is er geen vorm van bewustzijn.

 

Een deel van de comapatiënten krijgt aanvankelijk een verkeerde diagnose. Ze lijken te leven als een kasplantje, en zo worden ze ook behandeld.

In 2002 is de diagnostiek van comapatiënten aanzienlijk verfijnd, en sindsdien weten we dat veel comapatiënten zich bewuster zijn van zichzelf en hun omgeving dan aanvankelijk werd gedacht.

Lange tijd werden alle vormen van coma op één hoop gegooid.  Iedereen die niet of nauwelijks reageerde, werd “comateus” genoemd.

Sinds kort weten we dat er grote verschillen zijn in bewustzijnsniveaus, en dat we soms zelfs kunnen communiceren met patiënten waarvan aanvankelijk gedacht werd dat ze volkomen buiten bewustzijn waren

 

Bekijk hier een  uitgebreid interview met comaspecialist Steven Laureys.

Interview met comaspecialist Steven Laureys from VPRO on Vimeo

Misvattingen over coma

Er bestaan veel misvattingen over coma. Coma, vegetatieve toestand, minimaal bewustzijn en locked-in syndroom worden nog wel eens door elkaar gehaald. Maar wat is precies het verschil?

Bewustzijn bestaat uit twee componenten: wakker zijn (de patiënt vertoont een dag- en nachtritme) en bij bewustzijn zijn (weten waar je bent en wat er om je heen gebeurt). Deze twee componenten bepalen het onderscheid tussen de verschillende toestanden van comapatiënten. Er bestaat (nog) geen machine die het bewustzijn objectief kan meten. Daarom moet een dokter aan de hand van klinische testjes die hij aan bed uitvoert, inschatten in welke toestand een patiënt zich bevindt.

Coma: niet wakker, geen bewustzijn
Coma is de enige toestand die de naam ‘coma’ mag krijgen en duurt minstens een uur, anders heet het flauwvallen. Patiënten in coma zijn buiten bewustzijn en hebben geen besef van wat er om hen heen gebeurt. Ze hebben hun ogen dicht en lijken te slapen maar ze zijn niet wakker te krijgen en ze hebben geen dag- en nachtritme. Soms reageren ze wel op pijnprikkels. Alle comapatiënten worden binnen vier weken wakker en openen hun ogen. Soms komt het voor dat de patiënt, ondanks de geopende ogen, niet bij bewustzijn is, dan bevindt de patiënt zich in ‘vegetatieve toestand’.

Vegetatieve toestand: wakker, maar niet bewust
Een voorbeeld van een patiënt in vegetatieve toestand was de Amerikaanse Terri Schiavo die in maart 2005 veel in het nieuws was door de strijd rond het staken van haar sondevoeding. Patiënten in vegetatieve toestand kunnen spontaan, of na stimulatie, de ogen openen en vertonen een dag- en nachtritme. De patiënten zijn zich niet bewust van zichzelf of van hun omgeving. Dit wordt ook wel ‘wakker onbewustzijn’ genoemd. Alle reacties van de patiënten zijn reflexmatig en niet doelgericht.

Minimale bewustzijnstoestand: wakker, minimaal bewust
Sinds 2002 onderscheiden artsen een nieuwe toestand: de minimale bewustzijnstoestand. Patiënten in minimaal bewuste toestand vertonen minimale, maar duidelijke gedragsreacties waaruit blijkt dat ze enigszins bewust zijn van zichzelf en van hun omgeving. Je kunt dan denken aan oogvolgbewegingen, het reageren op vragen met geluid of bewegingen of het opvolgen van eenvoudige opdrachten: ‘pak mijn hand’. Het gaat om doelgericht gedrag dat de patiënt bewust uitvoert en wat de patiënt kan herhalen. De arts moet zeker weten dat het geen toeval is dat de patiënt zijn arm uitsteekt als de arts daarom vraagt.

Locked-in Syndroom: wakker, bewust maar bewegingsloos
Locked-in patiënten zijn wakker en zich volledig bewust van hun omgeving maar ze kunnen zich niet of nauwelijks bewegen. Ze zijn als het ware opgesloten in hun eigen lichaam. De enige communicatiemogelijkheid is vaak via oogbewegingen. Jean-Dominique Bauby, de schrijver van het boek en de gelijknamige film ‘the divingbell en de butterfly’, was een locked-in patiënt. Hij heeft het boek geschreven door enkel te knipperen met zijn linkeroog. Zijn logopediste las de letters van het alfabet op en Bauby knipperde dan met zijn oog als ze bij de letter was die ze moest opschrijven. Letter voor letter is zijn boek ontstaan.

Waar zit het bewustzijn?
Een nieuwe manier om te zien in welke toestand een patiënt zich bevindt, is met behulp van een PET-scan. Een PET-scan geeft het energieverbruik in de hersenen weer, hoe roder hoe meer activiteit er plaats vindt (onderstaand figuur). Een vegetatieve patiënt laat totaal geen activiteit laat zien in de zogenaamde mediale posterior cortex (wit omcirkeld gebied). Dit gedeelte van de hersenen is waarschijnlijk betrokken bij het bewustzijn. De locked-in patiënt laat veel meer activiteit zien op die plek en een minimaal bewuste patiënt zit daar tussen in.
Toch is het niet zo makkelijk om op basis van alleen een hersenscan de klinische toestand van een patiënt te bepalen. De grens tussen de verschillende toestanden is lastig vast te stellen. Daarom wordt de scan alleen nog gebruikt als aanvulling op de klinische testjes waarmee een arts bepaalt hoe bewust een patiënt zich is van zijn omgeving.

© Coma Science Group – Steven Laureys

Door: Floor Borlée

 

 

 

°

 

 

Locked-In Syndroom

  • dinsdag 24 november 2009 (DIM)
Het Locked-In Syndroom (LIS) is een  zeldzame aandoening die gekenmerkt wordt door verlamming van romp en ledematen, en verlies van de spraak- en slikfunctie. LIS kan zich manifesteren na een ongeval of als gevolg van een beroerte of ziekte. ‘Locked-in betekent letterlijk dat de patiënt gevangen zit in zijn lichaam’, zegt professor Vincent Thijs, neuroloog aan het UZ Leuven.
Er zijn twee soorten. Bij de klassieke vorm van LIS kan de patiënt nog met zijn ogen bewegen en zo communiceren. Bij de recent ontdekte ‘totale’ LIS kan de patiënt zelfs dát niet.

‘Begrijpelijk dat men er in zulke situaties van uitgaat dat de patiënt in een coma verkeert. Er is geen klinische methode om vast te stellen dat iemand aan totale LIS lijdt.’De patiënt lijkt in een coma, maar in werkelijkheid is hij volledig bij bewustzijn. Hij hoort en ziet alles; hij kan alleen niet reageren.

Thijs: ‘Stel je voor hoe verschrikkelijk zoiets moet zijn. Je familie praat over je hoofd heen, met artsen wordt in jouw nabijheid over je toestand gepraat, over therapieën, soms zelfs over euthanasie.’Voor LIS-patiënten is een zekere revalidatie mogelijk. Met onder meer ergotherapie, kinesitherapie en logopedie en psychologische ondersteuning kunnen patiënten (soms) hun hoofd opnieuw bewegen en/of praten. Met technische middelen slagen LIS-patiënten er doorgaans wel in met hun omgeving te communiceren.

Thijs: ‘Het kan paradoxaal klinken, maar de meeste LIS-patiënten vinden dat hun leven toch nog een behoorlijke kwaliteit heeft.’ 

http://www.locked-in.be/

http://en.wikipedia.org/wiki/Locked-in_syndrome

http://nl.wikipedia.org/wiki/Locked-in-syndroom

Locked-in-syndroom  /PSEUDOCOMA  

CerebellumArteries.jpg

ICD-10 G46.3
ICD-9 344.81
MeSH D011782

Het locked-in-syndroom of pseudocoma is een neurologische aandoening waarbij bijna alle communicatiemogelijkheden van de patiënt zijn weggevallen waardoor het lijkt alsof hij comateus is. Andere benamingen zijn de-efferente toestand en cerebromedullospinale disconnectie.Het is een aandoenig van het voorste deel van de pons in de hersenstam die meestal wordt veroorzaakt door een infarct ten gevolge van een trombose van de arteria basilaris of soms door een trauma. De tractus corticobulbaris, tractus corticospinalis, nervus abducens en nervus facialis vallen hierdoor tweezijdig uit. De patiënt kan niet spreken en kan zich ten gevolge van tetraplegie geheel niet bewegen. Hij kan echter wel geluiden waarnemen en als de ogen zijn geopend kan hij ook zien. De willekeurige verticale oogbewegingen zijn meestal echter wel intact gebleven, waardoor men met de patiënt kan afspreken dat hij op vragen met ‘ja’ of ‘nee’ kan antwoorden door de ogen naar boven of naar beneden te bewegen of te knipperen.

Film

De Franse film Le scaphandre et le papillon geeft het waargebeurde verhaal van Jean-Dominique Bauby weer, een succesvolle redacteur die na een beroerte aan het locked-in-syndroom lijdt. In de film toont men hoe Jean-Dominique een boek schrijft met behulp van het ESARIN-alfabet.

De oorzaken zijn meestal:

– Een herseninfarct in de hersenstam (pons). Een bloedpropje verhinderd de doorbloeding van het deel van de hersenen die de signalen verstuurt naar het ruggenmerg.Dit wordt ook wel een CVA genoemd (CerebroVascular Accident).Wanneer het een TIA betreft (Transient Ischaemic Attack: kortdurende verstopping van de bloedvaten) dient men rekening te houden met een mogelijke CVA in de toekomst.– Een hersenbloeding, spontaan ontstaan door een zwakke aderwand of na een ongeval. – Een hoge dwarslaesie.

http://bps-research-digest.blogspot.be/2009/07/detecting-consciousness-in-totally.html

  1. Steven Laureys – ‎2005 

http://www.coma.ulg.ac.be/papers/LIS/2005_PBR_vol150_495_511

.pdf

°

Virginie is begin twintig als ze na een herseninfarct in een diepe coma raakt. Enkele jaren later ontdekken artsen dat de jonge vrouw volledig bij bewustzijn is. Virginie heeft het locked in syndroom. Ze is niet in staat om zich te bewegen, en kan alleen met oogbewegingen aangeven wat ze denkt.

http://www.coma.ulg.ac.be/

 

 

 

Het locked-in syndroom

 november 2005   door Dagmar van der Neut

http://www.psychologiemagazine.nl/web/Artikelpagina/Het-lockedin-syndroom.htm

Het locked-in syndroom is een zeldzame neurologische aandoening die veroorzaakt wordt door een ongeluk of een infarct in de hersenstam. . (bijvoorbeeld ) Een propje bloed zette zich vast in zijn hersenstam. De toevoer van bloed naar het deel van de hersenen dat bewegingen aanstuurt, wordt volledig geblokkeerd. Een locked-in patiënt raakt hierdoor totaal verlamd. Hij kan niet meer slikken en niet meer spreken.

Geestelijk is er echter helemaal niets mis. En alle zintuigen zijn ook nog intact. De patient met herseninfarcten voelt dus pijn, jeuk, aanraking, verdriet en woede nog net als voorheen. Alleen kan hij niemand vragen even te krabben, niemand waarschuwen als hij pijn heeft, en zijn woede of angst kan hij niet uitschreeuwen.

Radeloosheid
Vlak na de laatste beroerte weet niemand of   de patient   geestelijk nog helemaal in orde is. Alleen zijn huisgenoten kunnen het  vermoeden.

‘Ik zag aan hem dat hij alles hoorde wat ik zei. Ik zag het aan zijn ogen. Een ander zou het niet hebben kunnen zien, maar wij waren toen 32 jaar samen. Dus je kent elkaar, hè? Ik zag de angst in zijn ogen. De radeloosheid. De ogen zeggen alles. Nu nog.’

Jeanine begint aan de tergend langzame ontdekkingstocht naar de geestelijke vermogens van haar man. Ze pakt een A4’tje met het alfabet en plaatst het voor Rolands gezicht. Langzaam beweegt ze met haar vinger langs de letters. Als ze bij de goede letter komt, dan moet Roland knipperen. ‘Hoe voel je je,’ is Jeanines eerste vraag.

Haar vinger glijdt langs de letters: O… P… Q… R… Roland knippert. ‘R’, schrijft Jeanine op. L… M… O… Roland knippert. Q… R… S… T… ‘T’, is de laatste letter.

‘Rot’ is het eerste wat haar echtgenoot tegen haar zegt. Met drie knipperingen van zijn ogen.

Vanaf dat moment vecht Jeanine om haar echtgenoot weer thuis te krijgen. Vijf jaar na zijn laatste beroerte woont Roland inderdaad thuis, en proberen ze zo goed en kwaad als het gaat een normaal leven op te bouwen. Om dat mogelijk te maken, is hulp van zijn twee kinderen en een legertje vrijwilligers onontbeerlijk. Hij heeft continu zorg nodig.

‘WELKOM’, zegt een vreemde blikken stem. ­Roland Boulengier zit in de huiskamer van zijn woning in het Belgische St-Genesius-Rode.

De stem is van Lucy, de computer waarmee Roland heeft leren communiceren. Een laserstraaltje schijnt vanaf de zijkant van zijn hoofd op een elektronisch toetsenbord. Na jarenlange bewegingstherapie kan Roland zijn hoofd een beetje bewegen. Met die kleine bewegingen stuurt hij de laserstraal van letter naar letter, en typt hij een korte zin. Die spreekt computer Lucy vervolgens uit. Weliswaar traag, en zonder kleur of intonatie, maar Roland kan weer praten!

‘Laat hem toch afkoppelen!’
Piep… piep… piep… Elke keer als de laserstraal een letter aanslaat, klinkt een piepje.

Is een leven als locked-in zo erg als gezonde mensen denken?

‘IS NACHTMERRIE’, spreekt computer Lucy emotieloos. Roland kijkt me strak aan. Er valt een stilte. Dan typt hij verder. Een minuut later volgt:

‘MAAR MOET ER PROBEREN HET BESTE VAN TE MAKEN’. ‘LUKT NIET ELKE DAG’.

Communiceren gaat erg langzaam. Roland typt:

‘BEN GEDULDIGER GEWORDEN UIT NOODZAAK’. In zijn ogen verschijnt een twinkeling. Enige zelfspot is hem niet vreemd.

‘ZOU ALLANG DOOD MOETEN ZIJN’, typt Ro­land. ‘MEN HEEFT MIJ AL WILLEN EUTHANASEREN’.

Helemaal in het begin, toen hij alleen nog met zijn ogen kon knipperen, bespraken de artsen euthanasie met Jeanine. Rolands situatie was uitzichtsloos, zeiden ze.

Als zich nog een complicatie zou voordoen, mochten ze ‘afkoppelen’, zoals dat heet. Maar Jeanine wilde daar nog niet aan.

’s Nachts hoorde Roland twee verpleegsters over hem spreken. Het was toch duidelijk dat het nooit meer wat zou worden met hem, zeiden ze.

Ze begrepen zijn vrouw niet: hij zou maar een blok aan haar been zijn. ‘Waarom laat ze hem niet afkoppelen?’

Jeanine: ‘De volgende morgen zag ik de angst in zijn ogen. Ik pakte het letterblad en toen kwam het verhaal er in stukken en brokken uit. Hij was zo bang! Men spreekt gewoon over zijn hoofd heen. Hij hoort, ziet en voelt alles. Maar hij kan niets doen en er niets van zeggen!’

Jeanine kwam via internet in contact met een Nederlandse locked-in: Wim Tusveld. Die maakte haar duidelijk dat leven met locked-in syndroom mogelijk is. Dat stimuleerde haar om voet bij stuk te houden. Roland en Jeanine vermoeden dat veel andere locked-ins in die beginfase bij hun volle bewustzijn sterven, omdat anderen over hun leven oordelen.

Toch zijn er ook voor Roland en Jeanine grenzen. ‘AFSPRAAK IS DAT ALS HAAR IETS OVERKOMT, IK ERMEE STOP’, typt Roland. ‘ZOU WEGKWIJNEN IN INSTELLING’.

En als Roland blind wordt, hoeft het van hem ook niet meer. ‘ZOU NOG HULPELOZER ZIJN. ZOU NIETS MEER KUNNEN’. In België kan men euthanasie aanvragen via de arts. Een speciaal team oordeelt dan of iemands leven nog de moeite waard is.

Maar voorlopig is dat nog niet aan de orde. ‘LEVEN IS EEN TE MOOI GESCHENK OM MEE TE SOLLEN’, schrijft de gelovige man.

Roland geniet van de goede momenten die er nog zijn. Een boswandeling, een vakantie aan zee. ‘ICH BIN EIN MENSCH GEWESEN. DAS HEISST EIN KA¨MPFER SEIN’, citeert hij Goethe. ‘MOET BLIJVEN HOPEN EN VECHTEN TOT HET NIET MEER KAN’.

Leren eten
En vechten doet hij. Een paar keer per week krijgt hij bewegingstherapie. Zijn verlamde spieren moeten soepel en getraind blijven om pijn te voorkomen, en voor het geval dat hij spontaan herstelt – dat gebeurt immers een enkele keer.

Dus worden Rolands ledematen gerekt en bewogen, wat moeilijk en vaak pijnlijk is. Ook zijn longen moeten getraind worden, want zelfs ademhalen is niet vanzelfsprekend. Vijf keer in de week krijgt hij logopedie. De logopediste probeert zijn kaakspieren soepel te maken. Hij krijgt nu zelfs botox in zijn kaak gespoten. ­Roland wil uiteindelijk dolgraag weer zelfstandig kunnen eten, maar dan moet hij leren slikken en zijn tongspieren leren gebruiken. Nu gaat eten via een maagsonde (‘dat vervloekte eetzakje’, volgens Roland). Af en toe hangt Jeanine een soort buideltje in zijn mond met een klein beetje vlees of groente, zodat hij nog eens iets kan proeven.

De mimiek in zijn gezicht is een heel klein beetje teruggekomen, volgens Jeanine omdat hij de eerste tijd zijn emoties niet kon bedwingen. ‘Bij een trieste film weende en weende hij. Vroeger deed hij dat nooit. Hij was een harde man. Opeens moest hij ook om het minste of geringste lachen. Eigenlijk is dat zijn geluk geweest.’

Ook het schrijven gaat steeds beter. In het begin was vijf minuten typen het maximum. Nu kan hij uren achtereen op zijn computer werken. Hij schreef zelfs twee boekjes over zijn ziekte. Het is zijn lust en zijn leven geworden, schrijft hij in zijn laatste boek: ‘Alles is mij afgenomen, maar schrijven kan ik nog. Het is zowat mijn enige manier van bestaan. Zonder dat ben ik niet veel meer dan een stuk vlees. (…) Ik vraag mij af of het zonder dit schrijven allemaal wel zou lukken. Of de put waarin ik zit niet te diep zou worden. Een put waarin iedereen mij vergeet. De totale leegte. Het niets.’

Met het schrijven wil Roland ook een boodschap overbrengen: een van hoop. ‘ALS ER GEEN HOOP MEER IS DAN STOPT ALLES’, typt hij. Uit onderzoek blijkt dat er aan de rechterhelft van zijn hersenstam geen blijvende schade is. Eén kant van zijn lichaam zou dus misschien na heel veel training weer kunnen gaan functioneren, als andere bloedvaten het transport overnemen – althans, dat hopen Roland en Janine.

Nooit meer een knuffel
Roland voelt zich ook verplicht te vechten vanwege zijn familieleden, die hun hele leven voor hem hebben omgegooid. Zijn kinderen raakten zelfs hun partners kwijt, omdat die niet begrepen dat ze zoveel tijd in hun vader wilden steken. ‘MOET OOK REKENING HOUDEN MET VROUW DIE ALLES VOOR MIJ HEEFT OPGEGEVEN’, zegt ­Roland. Jeanine zegde haar baan op en zorgt nu fulltime voor haar man.

‘Ja’, zegt Jeanine zacht. ‘Ik denk dat ik eigenlijk voor hem leef en hij voor mij.’

Geestelijk groeiden de twee sterker naar elkaar toe. Hoewel het niet makkelijk is. ‘Als ik hem iets wil vragen, krijg ik er één woordje uit. Vroeger zouden we een heel gesprek gehad hebben,’ zegt ze. ‘Op een gegeven moment ga je er tegenop zien wat te vragen, omdat het zo’n inspanning is.’

Lichamelijk contact is er nauwelijks meer. Roland kan zijn vrouw nooit meer omhelzen. ‘O, ik mis dat,’ verzucht Jeanine. ‘Iedereen zit er wel eens doorheen. Als je elkaar dan even kunt vastpakken, gaat het al een stuk beter. Maar dat kan niet, hè. Als ik hem vastpak, krijgt hij juist op dat moment een hoestbui. ’s Avonds wordt Roland in bed gepositioneerd. Op de millimeter. Dan mag niemand meer aan hem komen, want het minste of geringste zorgt ervoor dat hij niet meer goed ligt en dan kan hij niet slapen.

Ik zeg wel eens: ik zou zo graag bij je komen liggen, maar dat kan niet. Er is geen plaats voor mij in zijn bed.’ Even zwijgt ze. Dan zegt ze zacht: ­‘Eigenlijk moet je wel veel missen, hoor.’ Maar dan: ‘Veel mensen hebben mij gevraagd: waarom blijf je bij hem? Maar ik heb daar nooit over nagedacht. Ik hou van hem. We waren altijd een goed koppel.’

‘HET DENKEND RIET VAN PASCAL’, zegt computer Lucy opeens.

De Franse filosoof Blaise Pascal vergeleek de mens met een rietstengel. Zo zwak dat hij makkelijk verpletterd kan worden. Maar omdat hij zich bewust is van zijn kwetsbaarheid en kan denken, redeneerde Pascal, is hij sterker dan hetgeen hem kan vernietigen. Na een minuut typen vult Roland aan: ‘EEN RIETSTENGEL BUIGT, MAAR BREEKT NIET’. Zoals hij in zijn boek schrijft: ‘Mijn lichaam zit vast, maar mijn geest blijft vrij.’

Bij patiënten met het locked-in syndroom is het neurologisch centrum bij de pons (een gebiedje in de hersenstam) uitgeschakeld. De oorzaak is meestal een hersenstaminfarct: een bloedpropje dat zich vastzet en de bloedtoevoer blokkeert. De patiënt raakt vrijwel totaal verlamd en moet vaak langdurig kunstmatig worden beademd en gevoed.

De meeste locked-ins hebben geen schade opgelopen in de rest van het brein. Ze beschikken vrijwel altijd nog over alle zintuigen en hun denkvermogen, maar spreken is niet meer mogelijk: communiceren lukt alleen met de ogen. Slechts in een heel enkel geval komt geheel herstel voor.

Omdat leven op deze manier ondraaglijk lijkt, bespreken veel artsen euthanasie met de patiënt en zijn familie.

De Duitse neurowetenschapper Niels Birbaumer zet vraagtekens bij de aanname dat de levens van locked-in patiënten niet meer de moeite waard zijn.

Hij ontwikkelde een machine die een stem moet geven aan patiënten. Zijn ‘Thought Translation Device’ (TTD) zet hersenactiviteit om in computercommando’s. Hij toonde al aan dat een patiënt op deze manier kon leren typen. Het systeem is nog in ontwikkeling, maar uiteindelijk moeten patiënten met hun gedachten een cursor kunnen sturen, kunnen internetten of bijvoorbeeld kunnen schaken op de computer.

Uit onderzoek van Birbaumer blijkt dat ernstig verlamde patiënten weliswaar meer depressieve klachten hebben dan gezonde mensen, maar lang niet zo ongelukkig zijn als mensen met een klinische depressie.

95 Procent van de patiënten die locked-in raken, weigeren kunstmatige beademing op advies van hun arts, en sterven dus vanwege wat de Duitse neurowetenschapper ‘een vooroordeel’ noemt.

‘Mensen hebben een enorm aanpassingsvermogen,’ aldus Birbaumer. ‘Zolang ze kunnen communiceren, kan de kwaliteit van leven, zelfs in deze extreme toestand, hoog blijven.’

°

23 jaar opgesloten in eigen lijf

24-11-09
 – 23 jaar lang lag  Rom Houben gevangen in zijn eigen lichaam. Bewust van wat er om hem heem gebeurde maar niet in staat om te reageren of iemand te vertellen dat hij niet in coma lag, maar verlamd was.

Na een zwaar auto-ongeluk in 1983 stelden doktoren vast dat Rom Houben (43) uit het Limburgse Riemst in coma lag. Niets blijkt minder waar. Houben blijkt de hele tijd bij bewustzijn te zijn geweest. Pas nadat neuroloog Steven Laureys van de Universiteit van Luik in 2006 officieel had vastgesteld dat Houben ‘er nog was’ maar zat opgesloten in zijn lichaam – het ‘locked-in-syndroom’ – kon de weg naar herstel beginnen.

Volgens neuroloog Audrey Vanhaudenhuyse, die veel met Houben aan zijn herstel heeft gewerkt, is het locked-in-syndroom een toestand waarin ‘je in een bed ligt en je wil bewegen en spreken maar hier niet toe in staat bent, ondanks dat jij en je hersenen in orde zijn’. 

De ontdekking wordt nu pas naar buiten gebracht door een publicatie over gevallen waarin patiënten ten onrechte als comateus bestempeld worden. Hoewel een fout van 23 jaar ongebruikelijk is, wordt er volgens het onderzoek te vaak de verkeerde diagnose gesteld bij patiënten in een bewusteloze staat. 

Houben communiceert nu via een vinger en een touchscreen op zijn rolstoel. In gesprek met de Franstalige zender RTBF beschrijft Houben hoe hij zich voelde gedurende zijn 23 jaar gevangenschap in zijn eigen lichaam. ‘‘Compleet machteloos. In het begin was ik zo kwaad, daarna leerde ik om ermee te leven.” 

Gedurende Houbens twee verloren decennia was zijn zicht slecht, maar kon hij de doktoren, zusters en bezoekers naast zijn bed wel horen en aanraking door een familielid of dokter ook voelen. Houben zegt dat hij in 1997 kon horen dat zijn familie hem vertelde dat zijn vader overleden was, maar hij was niet in staat om emoties te tonen.

”We zijn altijd alles blijven vertellen tegen onze Rom,” zegt moeder Josephina (73) in gesprek met Het Laatste Nieuws. De familie is al die tijd blijven zoeken naar specialisten die Houben konden helpen.

Na de diagnose door Laureys begonnen familie en doktoren te zoeken naar mogelijkheden tot communicatie met Houben. De doorbraak kwam toen Roms zus op tv zag hoe locked-in-patiënten soms kunnen communiceren door een computer via een voetpedaal te bedienen. Toen Houben zijn eerste woorden ‘Ik ben Rom’ op het scherm deed verschijnen, kreeg iedereen die rond het bed stond tranen in de ogen. Nu, na veel oefening, communiceert Houben met hele zinnen en is hij zelfs begonnen met het schrijven van een boek. 

”Ik ben enorm blij dat ik nu weer contact kan maken, dat ik mezelf eindelijk kan tonen. Leven heeft voor mij een nieuwe dimensie gekregen. 43 jaar na mijn geboorte werd ik een tweede keer geboren.’

°

Communicatie met locked-in-patiënten

5/08/13 – 19u56  Bron: Belga

De techniek meet de grootte van de pupillen.

© thinkstock.

Luikse wetenschappers hebben samen met buitenlandse collega’s een nieuwe techniek ontwikkeld om te communiceren met zogenaamde locked-in-patiënten.Die mensen zijn nog steeds bij bewustzijn, maar alle communicatiemiddelen zijn weggevallen.

De techniek combineert hoofdrekenen met de omvang van de pupillen van de patiënt.

Het mooie is vooral dat training of aanpassingen – naargelang de patiënt – overbodig zijn om het antwoord op ja-neenvragen te decoderen. Bovendien lijkt de techniek ook geschikt om het bewustzijn van patiënten na te gaan, zo blijkt uit het rapport dat vandaag verscheen in het vakblad Current Biology.De techniek baseert zich op de omvang van de pupillen van een patiënt. Zoals bekend verandert die bijvoorbeeld bij emotionele veranderingen, maar onderzoek wees al uit dat ook andere hersenactiviteit invloed heeft op de pupillen.Hoofdrekenen
In dit geval blijkt hoofdrekenen erg nuttig. Zo meet een camera de pupillen van de patiënt terwijl die ja-neenvragen krijgt voorgeschoteld. Op een groot scherm verschijnt vervolgens eerst “ja” en nadien “neen”, telkens vergezeld van een rekensom. Door de patiënten te vragen enkel aan het rekenen te slaan wanneer het juiste antwoord op de vraag verschijnt, konden de onderzoekers die antwoorden ontcijferen.Het team wetenschappers omvat naast Steven Laureys en Camille Chatelle van de Université de Liège onderzoekers uit  Duitsland, Australië en de VS.
°
http://gocognitive.net/interviews/communicating-locked-patient
°24/02/11

Meeste patiënten met Locked-In syndroom zijn toch  gelukkig ?

Uit een onderzoek van de Universiteit van Luik blijkt dat een meerderheid van de van de patiënten met een Locked-in-syndroom zich gelukkig voelt. Dat schrijven de onderzoekers donderdag in het medisch tijdschrift British Medical Journey.

Patiënten met het Locked-in-syndroom zijn verlamd over het hele lichaam en beschikken nauwelijks over communicatiemogelijkheiden, terwijl hun bewustzijn wel bewaard is gebleven. Klassiek beperkt hun contact zich met de buitenwereld door het knipperen met de ogen of een codetaal.Aan de hand van de ACSA-score (Anamnestic Comparative Self-Assesment) werd 168 Franse patiënten gevraagd om hun persoonlijke levenskwaliteit te plaatsen tegenover de beste en slechtste periode die ze ooit meemaakten. De scores lopen uiteen van +5, wat betekent dat de mensen zich even goed voelen als in de beste periode van hun leven, tot -5, wat betekent dat ze zich even slecht voelen als in de slechtste periode van hun leven.Euthanasie
Van de 65 bruikbare antwoorden zeiden 57 patiënten dat ze zich zeer goed voelden (+3), 18 voelden zich niet gelukkig (-4). Die laatste groep kampte met angstgevoelens, de beperkte mogelijkheden om aan het gemeenschapsleven en activiteiten deel te nemen en de onmogelijkheid om te spreken.Toch wilde 58 pct niet gereanimeerd worden in het geval van een hartstilstand en 7 pct vroeg om euthanasie. De onderzoekers besluiten dat er meer palliatieve zorg nodig is, maar patiënten die getroffen worden door het syndroom moet duidelijk gemaakt worden dat er een grote kans is dat ze terug geluk ervaren en een zinvol leven kunnen leiden. Hoe langer patiënten met het syndroom leven, hoe meer kans ze maken om opnieuw geluk te ervaren.
Het onderzoek werd gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk onderzoek en de Europese Commissie. (belga/mvl)

http://phys.org/news/2011-02-locked-in-patients-happier-thought-.html

EGOISME

  

°

het moreel vermogen hersendossier 11.docx (29.9 KB)  Doc archief 

  

Kapucijnaap en egoïstische mensen

 06 maart 2013  0

kapucijnaap

Nieuw onderzoek toont aan dat kapucijnapen het belangrijk vinden dat de ander niet egoïstisch, maar aardig is. Zelfs als ze zelf niet direct last hebben van het egoïsme van de ander, gaan ze egoïstische individuen(ook van een andere soort )  toch liever uit de weg.

Dat blijkt uit experimenten van de universiteit van Stirling en de universiteit van Kyoto. De onderzoekers zetten een aantal kapucijnapen tegenover twee menselijke acteurs.

De apen zagen hoe de ene acteur de ander hielp. Soms ging het ook anders: de ene acteur was dan egoïstisch en hielp de andere niet. Daarna bood de behulpzame of egoïstische acteur de kapucijnaap die het hele gebeuren had gadegeslagen voedsel aan.

De apen bleken het aangeboden voedsel veel minder vaak aan te nemen wanneer ze dat van een egoïstische acteur kregen.

“De situaties die voor de ogen van de apen werden nagespeeld waren niet direct relevant voor de dieren,”

stelt onderzoeker Jim Anderson. De apen hadden immers geen last van het egoïstische gedrag van de acteurs. En toch lieten ze de egoïstische acteur vaker links liggen.

Het onderzoek bewijst dat de apen anderen beoordelen op hoe ze met derden omgaan. Blijkbaar is dat niet iets wat alleen wij mensen doen.

Het onderzoek onderschrijft een eerdere studie waarin kapucijnapen oneerlijke mensen uit de weg gingen.

“De apen zijn geneigd om mensen die zich in het contact met anderen egoïstisch opstellen, te vermijden.”

Bronmateriaal:
Sort out the selfish organ grinder, not the monkey!” – Stir.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door maryatexitzero (cc via Flickr.com).

°

evolutionaire psychologie.docx (800.3 KB)  docX archief 

PRISONERS   DILEMMA   etcetera 

Evolutie rekent op lange termijn  af met egoïstische en gemene mensen  ?

02 augustus 2013  10

Nieuw onderzoek toont aan dat egoïsme evolutionair gezien toch niet loont.(2)

Beweerden wetenschappers vorig jaar nog dat evolutie een zwak heeft voor mensen die voornamelijk met zichzelf bezig zijn, nu blijkt uit onderzoek dat dat niet klopt. Egoïsme loont op korte termijn misschien wel, maar op lange termijn rekent de evolutie toch echt af met mensen die egoïstisch en gemeen zijn.

In 2012 bestudeerden wetenschappers het beruchte gevangenendilemma.

Bij dit dilemma wordt ervan uit gegaan dat de politie twee mensen die samen een misdaad hebben gepleegd, te pakken heeft gekregen. Er is echter geen bewijs gevonden dat deze mensen de misdaad hebben gepleegd. De gevangenen worden elk in een aparte kamer gezet en krijgen het volgende van een agent te horen: “Als jullie allebei zwijgen, kan ik jullie weinig maken en kom je er allebei met een lichte straf af. Als er één bekent, is de zaak rond. Degene die bekent, wordt vrijgesproken, omdat hij zo goed heeft meegewerkt. De ander krijgt tien jaar gevangenisstraf. Als jullie allebei bekennen, krijgen jullie elk vijf jaar gevangenisstraf.” De grote vraag is dan: wat is in dit geval de beste strategie voor de gevangene?

Oplossing
Wanneer de twee gevangenen eenmalig met elkaar te maken krijgen, lijkt het het beste voor gevangene A om te bekennen en gevangene B achter de tralies te zetten. Maar wanneer het dilemma meerdere malen achter elkaar wordt voorgelegd, wordt het interessanter. Nu kan de in ronde 1 beduvelde gevangene B wraak nemen. Wetenschappers dachten altijd dat de beste strategie in zo’n geval anders is: het is dan het beste om te doen wat de tegenstander in de ronde ervoor deed. Zo wordt immers gegarandeerd dat beide gevangenen even lang de gevangenis ingaan.

ZD-strategie
Maar in 2012 stelden onderzoekers dat er nog een andere strategie is. Ze noemden dit de zero determinant strategy. ( ZD ) Met deze strategie konden egoïstische gevangenen, gevangenen die samen wilden werken, gegarandeerd een hak zetten.

De egoïst wordt beloond
De nieuwe strategie leverde een hoop reacties op.

“Het paper zorgde voor nogal wat ophef,” bekent onderzoeker en co-auteur van het onderzoek uit 2012, Christoph Adami. Het gevangenendilemma is namelijk representatief voor keuzes waar wij mensen ook in het echte leven mee te maken krijgen en wordt gebruikt om inzicht te krijgen in de evolutionaire beginselen van samenwerking.

Het paper uit 2012 suggereert dat het evolutionair gezien loont om egoïstisch en gemeen te zijn.

ZD-strateeg roeit zichzelf uit
Maar is dat wel zo? Nee, zo schrijft Adami in een nieuw paper. Samen met collega’s simuleerde hij honderdduizenden dilemma’s om te achterhalen of de zero determinant strategy het product van evolutie kan zijn.

Hij moet concluderen van niet. De strategie werkt namelijk alleen als degene die deze gebruikt, zijn tegenstander kende en deze tegenstander geen zero determinant strategy gebruikte.

Dus zelfs als ZD-strategen bleven winnen en er alleen maar ZD-strategen over zouden blijven, dan nog zou de strategie geen stand houden, omdat de strategie niet werkt tegen andere ZD-strategen.

“Op lange termijn zouden ze de ZD-strategie los moeten laten en meer moeten gaan samenwerken. En dan zijn het geen ZD-strategen meer,” legt onderzoeker Arend Hintze uit.

“De evolutie straft je dus als   als je egoïstisch en gemeen bent (en blijft ,) (1) voegt Adami toe. “Op korte termijn en tegen een specifieke tegenstander redden sommige egoïsten het misschien. Maar egoïsme is evolutionair gezien geen duurzame aanpak.”

°

-( 2)

De   steeds” bravere”  minder-egoistische mens is  daarom  de  te verwachten  uitkomst van onze  evolutie  ? —>  Volgens Steve PINKER  wordt de mens in de loop van  zijn  evolutie  steeds   “beter “, —> minder geweldadig   en altruistischer 

http://www.cobra.be/cm/cobra/boek/boek-recensie/1.1185075

Steven Pinker is hoogleraar psychologie aan de universiteit van Harvard. Hij schreef al zes populaire wetenschappelijke boeken, voornamelijk over taal, cognitie en het menselijk brein, zoals “Het onbeschreven blad” en “De stof van het denken”.

In “Ons betere ik” zijn daarvan nog echo’s te horen als het gaat over de neurologische, psychische of taalkundige ondergrond van geweld en empathie.

Maar voor hij daaraan begint, maakt hij eerst hard dat het geweld in de wereld afneemt, langzaam maar zeker, gespreid over vele millennia.
Vijfduizend jaar geleden begonnen mensen in steden te leven. Handel en stedelijk bestuur lieten het tijdperk van agressieve, wraakzuchtige en clangerichte bendes van jager-verzamelaars achter zich. Daardoor nam het aantal mensen dat door geweld om het leven kwam naar schatting met een factor vijf af. Toen in West-Europa vanaf de late Middeleeuwen centrale regeringen de macht gingen uitoefenen volgde een tien- tot vijftigvoudige afname van moord.
De afname van massaal geweld past in het proces waarin de mens op de lange duur zijn driften leert beheersen. Eer wijkt voor persoonlijke waardigheid, de staat monopoliseert het geweld, en handel zorgt dat vrede loont. In de achttiende eeuw werd gerechtelijke marteling afgeschaft, begon het ene land na het andere de lijst met vergrijpen waarop de doodstraf stond in te korten. Er kwam een einde aan duelleren, heksenjachten, religieuze vervolgingen en slavernij. In de naoorlogse wereld volgde ook nog een hele reeks ‘rechtenrevoluties’: mensenrechten, burgerrechten, vrouwen- en kinderrechten, homorechten, dierenrechten weerspiegelen de groeiende weerzin tegen agressie.

Vroeger was het niet beter

Het idee dat het vroeger beter en veiliger was dan nu wordt gelogenstraft door de indrukwekkende resem statistieken die Pinker geduldig en nauwgezet serveert. Terwijl in de Middeleeuwen 30 mensen op 100 000 per jaar door moord om het leven kwamen, is dat in het moderne Westen nog slechts 1 op 100 000. Pinker gaat niet over één nacht ijs, telkens weer vindt hij feiten en cijfers om zijn doordacht betoog te onderbouwen.
Verschillende factoren zorgen samen voor deze afname. Degelijk bestuur, open en globaliserende handel en de vermenging van de volkeren vormen de basis van meer respect en een steeds verder uitdijende cirkel van empathie. Sinds de uitvinding van de drukkunst, gevolgd door immer krachtiger vormen van communicatie, werd de wereld kleiner. De globalisering slecht de barrières tussen ‘wij’ en ‘zij’. Slechts een slinkende minderheid van ‘bloed en bodem’-romantici houdt het idee tegen dat de mensheid één grote familie is.

Daarom zijn mensen beter gaan nadenken over hun gedrag en geweld steeds meer als probleem gaan zien. Mensen zijn weliswaar van nature geneigd tot geweld, om hun zin te krijgen of iets in bezit te krijgen, of een ideologisch geïnspireerde utopie tot stand te brengen (het marxisme is een notoire killer), om zich te wreken en zelfs omdat mensen het prettig kunnen vinden om anderen te zien lijden. Maar daar staat tegenover dat we in toenemende mate empathie en zelfcontrolehebben ontwikkeld en dat we almaar intelligenter worden. Rede en emotie versterken elkaar. Wie slim is kan eenvoudigweg logisch beredeneren dat als jij bent zoals ik, jij het net zo min leuk vindt als ik om pijn gedaan te worden.

De betere vredesboodschap

Dalai Lama: geweldloos verzet

°

Pinker belooft geen rozengeur en maneschijn. Geweld zal er altijd wel blijven, want agressie zit ingebakken in ons biologisch wezen. Maar beterschap is mogelijk, dat laat de evolutie van de laatste tienduizend jaar zien. Onderzoek heeft trouwens uitgewezen dat geweldloze verzetsbewegingen 75% kans op slagen hebben, terwijl dat bij gewelddadige bewegingen slechts 25% is. Terroristische groepen hebben nog nooit hun doelen bereikt. Geweld kan soms, even helpen, maar vredelievendheid is effectiever.

Pinkers betoog is meeslepend en overtuigend. Het is een monumentaal en magistraal boek dat bovendien ook nog eens goed, haast luchtig geschreven is. Het is ook een verheugend boek, met de betere vredesboodschap: we zijn met zijn allen bezig deze wereld menselijker, vredelievender, beter te maken.

Ondanks alle rampspoed in ons leven, ondanks alle ellende die nog op aarde voorkomt, is de afname van geweld een prestatie om van te genieten. We moeten de krachten koesteren die dit hebben mogelijk gemaakt, de krachten van de beschaving en de Verlichting zoals kennis, redelijkheid, openheid, individuele vrijheid en sociale solidariteit.

Geerdt Magiels

[Ons betere ik. Waarom de mens steeds minder geweld gebruikt van Steven Pinker is uitgegeven bij Contact]

http://www.amazon.com/The-Better-Angels-Our-Nature/dp/1455883115

Click to open expanded view

http://www.athenaeum.nl/leesfragment/steven-pinker-ons-betere-ik

Steven Pinker: The surprising decline in violence
Steven Pinker: The surprising decline in violence

Steven Pinker charts the decline of violence from Biblical times to the present, and argues that, though it may seem illogical and even obscene, given Iraq and Darfur, we are living in the most peaceful time in our species’ existence.

http://www.ted.com/talks/steven_pinker_on_the_myth_of_violence.html

Steven Pinker: Human nature and the blank slate
Steven Pinker: Human nature and the blank slate

Steven Pinker’s book The Blank Slate argues that all humans are born with some innate traits. Here, Pinker talks about his thesis, and why some people found it incredibly upsetting.

http://www.ted.com/talks/steven_pinker_chalks_it_up_to_the_blank_slate.html

____________________________________________________________________________________________

-(1)

1-  De “evolutie “straft helemaal niemand —> het is een  automatisch proces zonder plan  en zonder brein  

2.- Het gaat hier om  onderzoeken  naar nuttige strategieen  binnen   de zogenaamde “speltheorie  ”

—>eigenlijk is dit allemaal  niets nieuws  … en zelfs behoorlijk  triviaal  …. **   want    in feite komt het er op neer dat men stelt dat  : 

°

op de korte termijn  “egoisme”  nuttig kan zijn( bijvoorbeeld bij het veroveren van een partner/—> binnenvallen en bezetten van een land  ) …

°maar uiteindelijk een verliezende positie als  iemand egoistisch blijft op de lange termijn( bijvoorbeeld uitmondend in  een vechtscheiding / —> af te rekenen krijgen met  lethale  interne opstanden en revoluties   )

°

….Het betekent dus slechts dat strategieen  voortdurend moeten worden herzien en aangepast  * aan de onstane ( ook die door het eigen handelen en eigen opstelling onstane ) situaties 

* …….. sommigen zullen natuurlijk zeggen dat  dergelijke strategie-veranderingen   verwerpelijke   “manipulaties ” zijn  … maar in elke  sociale kontekst is manipulatie  voortdurend  aanwezig  (tot voordeel van de belangen  en hoopvolle  planmakerij  van de eigen subgroep of klasse waartoe  haar leden  volgens  status en rangorde(pikorde  )  behoren  ….

** Maar dat wisten  we allemaal  toch allang ?

°

Zie ook

http://msutoday.msu.edu/news/2013/evolution-will-punish-you-if-youre-selfish-and-mean/

 

“SELFISH”  GENE            //Groot misverstand –->

http://whyevolutionistrue.wordpress.com/2013/08/03/to-all-chowderheads-including-andrew-brown-the-selfish-gene-is-just-a-metaphor/

  1. dangerous business for scientists to use metaphors or analogies. The ignorant will abuse it as they see fit. Think of “god doesn’t play dices” or Schrödinger’s cat.”

    …..what makes the book ” The Selfish Hen ”  interesting and important is that it explains in a compelling way how natural selection works, not because its premise is absurd or in any way contradictory. In an afterward, and repeatedly since its publication, Dawkins has explained not only that selfish genes can cause cooperative behavior, but that he could equally well have called his book The Cooperative Gene….. 

R. Dawkins  ;  in defence of the “selfish Gene ” concept  :

Klik om toegang te krijgen tot Reply_to_Midgley.pdf

Lees ook  //  Overnieuw   //  Herhaling van evolutie lijkt min of meer hetzelfde resultaat te hebben.

°

Groep pinguïns is gebaat bij “egoïstisch “(1)gedrag van haar leden  ?

19 november 2012  2

In een poging warm te blijven, schuiven pinguïns dicht tegen elkaar aan. Daarbij gedragen ze zich heel egoïstisch, maar een nieuw wiskundig model laat zien dat dat egoïstische gedrag verrassend genoeg positief uitpakt voor de groep. Door het egoïstische gedrag wordt de warmte eerlijk over alle pinguïns verdeeld.

Wiskundige Francois Blanchette lijkt niet de aangewezen persoon om pinguïns te bestuderen. Toch lieten de organismen hem niet meer los nadat hij ze in The March of the Penguins had gezien. Hij zag hoe de pinguïns, getergd door flinke kou, hun lijfjes tegen andere pinguïns aandrukten.

Model
Blanchette was nieuwsgierig naar de wiskunde in zo’n groep. Hoe werd de hitte in de groep verdeeld? En welke invloed had de vorm van de groep op die verdeling van de hitte?

Samen met zijn collega’s maakte Blanchette een model waarin pinguïns zo dicht op elkaar stonden dat alleen de pinguïns aan de randen van de groep konden bewegen. Elke pinguïn genereerde warmte, die vervolgens door de wind werd weggenomen.

De onderzoekers berekenden welke pinguïns aan de buitenste randen van de groep het koudst waren. Ze keken daarvoor naar verschillende factoren, zoals het aantal pinguïns in de groep en de kracht van de wind. Vervolgens lieten ze die pinguïns naar het midden van de groep bewegen (waar het warmer was). Dat resulteerde uiteindelijk in langgerekte groepen pinguïns. In werkelijkheid zijn groepen pinguïns ronder, en dus pasten de onderzoekers hun model aan.

Egoïsme
Zo bleven ze aan hun model sleutelen, totdat het overeenkwam met de werkelijkheid, zo meldt het blad PLoS ONE. Tot hun grote verbazing wees het model erop dat pinguïns hun hitte heel eerlijk delen.

Ondanks het feit dat een pinguïn zich maar met één doel tegen andere pinguïns aandrukt: zijn eigen warmteverlies zo klein mogelijk maken.Dat is heel egoïstisch. Maar dat egoïstische gedrag doet de groep goed.

“Ook al zijn pinguïns egoïstisch en proberen ze enkel de beste plek ( zo veel mogelijk het midden van de groep dus ) voor zichzelf te vinden en denken ze niet aan de groep, dan nog brengt elke pinguïn even veel tijd in de koude wind door,” vertelt Blanchette.

“Een groep pinguïns is een zelfvoorzienend systeem waarin de dieren op elkaar vertrouwen voor beschutting en ik denk dat dat het tot een eerlijk systeem maakt.”

Blanchette verwacht echter dat er maar weinig voor nodig is om dit eerlijke systeem aan te tasten.

“Als je een soort obstakel hebt, zoals een muur, dan denk ik dat het al snel niet meer zo eerlijk zou zijn.”

De onderzoekers hopen dat biologen iets met het wiskundige model kunnen. Maar ze hopen ook dat hun studie een andere prettige bijwerking heeft.

“Bijna iedereen lijkt van pinguïns te houden en te weinig mensen houden van wiskunde. Als we wiskunde gebruiken om pinguïns te bestuderen, kunnen we mogelijk meer mensen leren om van wiskunde te houden.”

Bronmateriaal:
New Model Reveals How Huddling Penguins Share Heat Fairly” – American Physical Society’s Division of Fluid Dynamics (via Sciencedaily.com).
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Glenn Grant / National Science Foundation (viaWikimedia Commons).

(1)

° Ik begrijp niet zo goed waarom er de term ‘egoïstisch’ wordt gebruikt voor het tegen elkaar staan. Dit is toch juist sociaal gedrag?

—>  “tegen elkaar gaan staan  “. Dat is sociaal gedrag…. jawel  … Maar op de beste plaats  willen gaan staan( met de beste overlevingskansen )  is  een rat race en daar zal vlug egoisme mee gepaard gaan ( lees nog maar eens over die ” muur ” in het bovenstaand artikeltje )  ….Bovendien  :  zowel altruisme als egoisme zijn beiden  motoren  van  ” sociaal” gedrag  … Het hangt af van de omstandigheden welke  strategie-oplossing efficienter(of welk “sociaal “gedrag  “goed ” )  is … op korte( ergste vrieskoude periodes )  of lange termijn .. uiteraard is de “beste plaats ” de te veroveren  positie   te bereiken door de meest “fitte” figuren  in de voortdurende  rat race  met de concurenten ….   

 

…winnende dwergpinguïns een triomftocht maken?

TAAL als communicatie netwerk

°

°

Taal  <—-Archief document

 

‘Spraak en vogelgezang aangestuurd door zelfde genen’

Menselijke spraak en het gezang van vogels worden aangestuurd door dezelfde genen, zo blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek.

Mensen en vogels beschikken over zeker 55 vergelijkbare genen die betrokken zijn bij spraak of gezang.

De genen komen min of meer op dezelfde manier tot uiting in de hersenen.

Dat melden Amerikaanse onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschriftScience.

 

Apen

De onderzoekers kwamen tot hun bevindingen door genen te onderzoeken in de hersenen van verschillende soorten zangvogels en enkele overleden mensen die hun hersenen ter beschikking hadden gesteld aan de wetenschap.

Ter vergelijking werd er ook genetisch onderzoek verricht op het brein van enkele overleden apen, omdat deze dieren geen vermogen tot spraak of zang hebben.

De wetenschappers vonden een overeenkomstig genetisch patroon in de hersenen van zangvogels en mensen dat hun vocale prestaties kan verklaren.

 

Proefdieren

De bevinding sluit aan bij de eerdere ontdekking van het taalgen FOXP2 dat voorkomt bij zowel zangvogels als mensen.

“Maar de overeenkomsten houden niet op bij een handjevol genen”, verklaart hoofdonderzoeker Andreas Pfenning op nieuwssite New Scientist. “Er blijken systematische moleculaire overeenkomsten te bestaan tussen mensen en zangvogels.”

Het is nog onduidelijk hoe groot de rol is van de geïdentificeerde genen bij het leren van spraak of zang.

“Om dat uit te zoeken zouden we de genen van zangvogels moeten manipuleren zodat we vervolgens kunnen kijken hoe hun gedrag wordt beïnvloed.”

, , , , , ,

 

°

FOX P2

Neanderthalers konden praten, net als moderne mensen. In elk geval hadden ze hetzelfde gen voor taal dat mensen vandaag de dag hebben.
Het gen, FoxP2, is tot dusver het enige gen dat we in verband kunnen brengen met taal. Vrijwel alle zoogdieren hebben het, maar mensen hebben, dankzij twee mutaties in de DNA-code van FoxP2, blijkbaar unieke taalvermogens ontwikkeld. Een internationaal onderzoeksteam heeft het DNA van twee circa 40.000 jaar oude neanderthalerbotten bekeken en vond dezelfde ‘taalmutaties’. Homo neanderthalensis kan dus net zo’n complexe taal hebben gehad als homo sapiens.

°

Voor de meesten van ons roept het word ‘Neanderthaler’ het beeld op van primitieve grotbewoners die grommend door het leven gingen. Fout, zo meldt de Sunday Telegraph, de Neanderthalers beschikten over de mogelijkheid om heel behoorlijk te converseren. Die ontdekking werd gedaan door professor Svante Paabo, leider van een Neanderthaler-project aan het Duitse Max Planck-instituut voor Evolutionaire Antropologie.

Genoom-project
Hij stond aan het hoofd van een genoom-project en kon uit Neanderthaler-DNA opmaken dat deze uitgestorven mensensoort wel degelijk beschikte over een ‘taalgen’ zoals dat verder alleen bij de moderne homo sapiens wordt aangetroffen.

Eigen taaltje
Dat betekent dat de Neanderthalers over de capaciteit beschikten om met elkaar te communiceren in hun eigen taal, een aangezien taal een van de elementen is die mens onderscheidt van dier, zou dat ook kunnen betekenen dat de Neanderthalers konden bogen op een eigen cultuur. Wat dan weer ons traditionele, neerbuigende, beeld van de Neanderthaler op losse schroeven zet.

“Neanderthaler compliment”
Of om met professor Paabo te spreken: “het is tot dusver niet bepaald een compliment om ‘Neanderthaler’ te worden genoemd, maar we weten nu dat hun DNA veel meer gelijkenissen vertoont met dat van de hedendaagse mens dan met dat van een chimpansee. Ons onderzoek maakt duidelijk dat er geen reden is waarom de Neanderthalers niet in staat geweest zouden zijn om gesprekken te voeren”.

Deze bevinding sluit aan bij ander recent onderzoek waarbij de keel en het strottenhoofd van Neanderthalers werden ‘gereconstrueerd’. Het op het Max Planck gevonden taalgen, FOXP2 controleert de spieren die nodig zijn om, met behulp van strottenhoofd, lippen en tong woorden te vormen, wat dus aansluit bij die eerdere studies. (belga/vsv)

Hadden de Neanderthalers een eigen taal?

10 juli 2013 13

neanderthaler

Neanderthalers en de moderne mens blijken meer met elkaar gemeen te hebben dan we denken. Neanderthalers hadden mogelijk seks met homo sapiens. Ook leerden zij om gereedschappen en verfijnde lichaamsversieringen te maken door stiekem te kijken hoe de moderne mens dat deed.(1)

Twee onderzoekers uit Nijmegen denken dat Neanderthalers ook een eigen taal hadden. De grote vraag is: wat voor taal?

Onderzoekers Dan Dediu en professor Dr. Stephen C. Levinson van het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek in Nijmegen beweren in hun paper dat we voor de oorsprong van taal en spraak ongeveer een half miljoen jaar terug in de tijd moeten plaatsen naar de laatste gezamenlijke voorouder die de Neanderthaler en de homo sapiens deelden: de homo heidelbergensis.

 

Dediu en Levinson hebben een uitgebreid literatuuronderzoek gedaan. Op basis hiervan zijn de onderzoekers van mening dat moderne taal en spraak twee oude eigenschappen zijn, die te herleiden zijn naar de meest recente voorouder die we met de Neanderthalers en Denisovans deelden.

De homo heidelbergensis was een  vroegere  stoere  en  ruwere  versie van de homo sapiens. De homo heidelbergensis wandelde ongeveer 500.000 jaar geleden op aarde. Deze laatste  voorouderlijke  verwant van de homo sapiens was  minder intelligent, zwaarder en steviger dan ons. Doordat de homo sapiens langere benen en lichtere botten kreeg, konden de eerste moderne mensen harder rennen en grotere afstanden afleggen. Hierdoor werden de homo heidelbergensis, de Denisovans en de Neanderthaler op veel gebieden afgetroefd.

Genetische mutaties of geleidelijk proces?
Op dit moment denken veel wetenschappers dat taal en spraak plotseling is ontstaan door enkele genetische mutaties. Volgens Dediu en Levinson is er weinig bewijs dat dit is gebeurd, en is de ontwikkeling van taal en spraak veel geleidelijker gegaan door biologische en culture innovaties. Deze andere invalshoek verlegt de oorsprong van de moderne taal met minimaal een factor tien van 50.000 jaar geleden tot – misschien wel – één miljoen jaar geleden.

Beïnvloeding?
De conclusies van Dediu en Levinson komen niet uit de lucht vallen. Tijdens de verspreiding over de aarde kwam de moderne mens regelmatig in aanraking met Neanderthalers en Denisovans. Wellicht dat de talen die we vandaag de dag spreken ooit zijn beïnvloed door Neanderthalers en Denisovans. Maar hoe komen we daar achter? De onderzoekers stellen dat het mogelijk moet zijn om niet-Afrikaanse talen te vergelijken met Afrikaanse talen. De Neanderthaler leefde namelijk niet in Afrika, dus Afrikaanse talen zijn niet beïnvloed door deze neef van de moderne mens. Ook computersimulaties van hoe taal zich verspreidde kunnen helpen om dit mysterie te ontrafelen.

bronnen  :

http://www.frontiersin.org/Language_Sciences/10.3389/fpsyg.2013.00397/abstract

Figure 1. A graphical summary of our proposal. Dates, lineage names, and genealogical relationships between them are tentative. “Tools” lists the main toolkits in use, “Speech” describes the main evidence for advanced vocal capacities and “Communication” describes the inferred communication systems and their properties, as argued in the paper. The arrows represent admixture.

(1) …. Het klinkt wel wat arrogant om te stellen dat de Neanderthaler van de moderne mensen afkeken,…..zij leefden hier al 300.000 jaar lang zonder de bemoeienis van de homo sapiens…toch ?

Neanderthalers en onze voorouders kenden al een soort taal

Door: Marc Seijlhouwer − 10/07/13,
© JOHN GURCHE, TIM EVANSON. Zo zou de Neanderthaler eruit hebben gezien.

De Neanderthaler en zijn voorouders kenden een zekere vorm van taal. Dat is de conclusie van een literatuuronderzoek van twee  taalkundigen van het Max Planck-instituut. Taal ontstond volgens hun studie niet 50.000 jaar geleden, zoals sommige paleontologen denken, maar wel een miljoen jaar terug. Toen waren de gemeenschappelijke voorouders van zowel de Neanderthaler als de moderne mens nog op aarde.

  • © Luna04, Wikimedia Commons.
    De schedel van een Neanderthaler

De studie verschijnt in het blad Frontiers of language science. De twee onderzoekers hebben de ontdekkingen over het taalgebruik van de Neanderthalers op een rijtje gezet en doorgenomen. De laatste jaren zijn er steeds meer aanwijzingen gevonden dat Neanderthalers een zekere vorm van verbale communicatie gebruikten.

Fossielen van schedels en kaken laten dezelfde ontwikkelingen zien als bij mensen. Ook DNA-analyses van Neanderthalers, die pas in de laatste paar jaar mogelijk zijn geworden, laten zien dat de oermensen meer konden dan grommen en brullen.

Wat dat betekende voor de ontwikkeling van communicatie, was tot nu toe niet helemaal duidelijk. Volgens de onderzoekers is nu een aantal conclusies te trekken over het ontstaan van taal. Ten eerste ontstond dit niet pas in de Homo Sapiens, maar bij één van de voorlopers, zoals de Homo heidelbergensis.

Taalgen
Daarmee moet ook de theorie dat het ‘taalgen’ plotseling is ontstaan bij moderne mensen, het raam uit. Deze theorie werd in 2010 nog voorgesteld door de bekende taalkundige Noam Chompsky. Maar, zo zeggen de onderzoekers, het feit dat de Neanderthaler ook taal kende is een bewijs dat taal langzaam is ontwikkeld en niet in één klap.

De Neanderthalers werden in de vorige decennia vaak gezien als onnadenkende grotmensen, die inferieur waren aan de slimmere mensen, waarmee ze in hetzelfde gebied leefden. Steeds meer onderzoek heeft echter laten zien dat de Neanderthalers niet onderdeden voor moderne mensen; ze hadden gereedschap en leefden in stabiele relaties. Waarom de homo sapiens het uiteindelijk won in de overlevingsstrijd, daarover kunnen wetenschappers dan ook nog geen concensus bereiken.

Het zou zelfs kunnen dat onze huidige talen gedeeltelijk ‘Neanderthaals’ zijn. Er zijn namelijk aanwijzingen dat de genen van de mens vroeger met die van de Neanderthaler gemixed zijn. Mogelijk is daardoor een deel van hun taalbesef in ons DNA terechtgekomen, zo speculeren de taalkundigen.

°

23 december 2013

Neanderthalers hadden waarschijnlijk net als moderne mensen het vermogen om te spreken

Foto:  Thinkstock
Reconstructed face of a Neanderthal hominid

Een botje in de hals dat bij moderne mensen de bewegingen van de tong aanstuurt tijdens het praten, werkte bij Neanderthalers op dezelfde manier.

Dat suggereert dat de oermensen het vermogen hadden om klanken te vormen die nodig zijn voor spraak.

Tot die conclusie komen Australische onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS One.

Hoefijzer

De wetenschappers bestudeerden het zogenoemde tongbeen,( hyoid bone ) een hoefijzervormig botje in de hals, dat voorkomt bij moderne mensen, maar ook in enkele fossielen van Neanderthalers is aangetroffen.(1)

Neanderthal remains found in the Kebara Cave in Israel

60,000-year-old Neanderthal remains (replica pictured) also included a hyoid bone (not visible)

Kebara 2 skeleton 

Met een computermodel brachten de onderzoekers in kaart hoe het botje uit een specifiek Neanderthalerfossiel ( Kebara 2) bewoog in relatie tot andere botten.

Uit de simulatie zou blijken dat het tongbeen van de oermensen geschikt was voor spraak en taal.(2)

Het tongbeen van Neanderthalers week wel  een beetje   af  van dat van moderne mensen.(1bis)  “Maar het werd wel op dezelfde manier gebruikt”, verklaart hoofdonderzoeker Stephen Wroe op BBC News.

Menselijk

Wroe gelooft dan ook dat Neanderthalers een eigen taal hadden en qua gedrag meer op moderne mensen leken dan tot nu toe wordt aangenomen. (2)

“Veel onderzoekers stellen dat spraak en taal tot de eigenschappen behoren die ons tot mensen maken. Als Neanderthalers ook een eigen taal hadden, kunnen we ze meer beschouwen als echte mensen”, verklaart Wroe op BBC News.

De meeste wetenschappers gaan ervan uit dat gesproken taal ongeveer honderdduizend jaar (3)geleden ontstond, maar alleen bij moderne mensen.

Wroe benadrukt dat zijn onderzoeksresultaten het tegendeel nog niet definitief bewijzen. “Maar ik denk wel dat ons werk veel specialisten zal overtuigen en de heersende mening zal doen kantelen.”

Door: NU.nl/Dennis Rijnvis

An illustration of the neck and location of the hyoid bone in modern human
Kebara HyoidNeanderthaler Hyoid bone.Photo: Photograph by David Brill, Michigan State University, https://www.msu.edu/~heslipst/contents/ANP440/images/Kebara_2_hyoid.jpg
 http://donsmaps.com/neanderthalskeletons.html
neanderthal hyoid bone
The hyoid bone of a Neanderthal - a horseshoe-shaped bone in the neck - looks like a modern human's and now computer modelling shows that it was used in a similar way. A male Homo sapiens and Pan troglodytes hyoid bone used in the study are pictured
The hyoid bone of a Neanderthal – a horseshoe-shaped bone in the neck – looks like a modern human’s and now computer modelling shows that it was used in a similar way.
A male Homo sapiens and Pan troglodytes hyoid bone used in the study are picturedMensaap tongbeen

Read more: http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2528311/Did-Neanderthals-speak-like-US-Horseshoe-shed-neck-bone-suggests-ancestors-used-complex-speech.html#ixzz2oTdBuYLH

  1.  Het is kraakbeen, dus wellicht is het niet in alle gevallen mee-gefossiliseerd….                                                                                                  1bis )—> Tongbeen van mens en Neanderthaler anders dan dat van hun voorouders ( H. erectus ? )
    Anatomisch in staat tot praten houdt ook voor Neanderthalers in dat ze bepaalde klanken konden voortbrengen.
    –> Echter om van klanken een taal te maken zijn ook vaardigheden in de hersenen nodig.Overeenkomsten tussen de uiterlijke vorm van het tongbeen van de Neanderthaler en het tongbeen van moderne mensen zorgden ervoor dat sommige onderzoekers vaststelden dat de Neanderthaler aan wie dit botje toebehoorde, kon praten. “Anderen trokken die conclusie in twijfel,” zo schrijven de onderzoekers in hun paper. “En of Neanderthalers konden praten bleef een twistpunt.”Om meer duidelijkheid te scheppen, moesten de onderzoekers dan ook een stapje verder gaan en zich niet alleen richten op het uiterlijk van het botje, maar nagaan waartoe het in staat was. Met behulp van scans en computermodellen achterhaalden de onderzoekers dat. En ze moeten concluderen dat alles erop wijst dat dit botje niet alleen sterk op het tongbeen van moderne mensen lijkt, maar waarschijnlijk ook op dezelfde manier werkte. In andere woorden: het suggereert dat in ieder geval deze Neanderthaler in staat was om te spreken.Hoewel de onderzoekers voorzichtig zijn – het is nog geen bewijs dat Neanderthalers konden praten – wijzen ze alvast wel op een aantal interessante vragen die kunnen opdoemen wanneer blijkt dat Neanderthalers inderdaad konden praten.Zo is het bijvoorbeeld nog de vraag of de Neanderthalers over onder meer het denkvermogen beschikten dat nodig is om een complexe taal te spreken en begrijpen. De onderzoekers benadrukken dat we momenteel nog niet over de gegevens en analytische gereedschappen beschikken om dat vraagstuk op te lossen.Vermenging
    Het grootste deel van de wereldbevolking bezit zo’n 2 procent Neanderthaler DNA ( ook Denisova blijkt nauw verwant aan Heidelbergensis en dus neanderthaler ? )
    –>bij Papoea’s en Australische aborignals zelfs zo’n 6 procent. (Het Denisova aandeel is bij melanesiers expliciet )
    –> Afrikanen beneden de Sahara hebben dan weer GEEN Neanderthaler DNA. Hetgeen erop wijst dat de vermenging van moderne mensen en neanderthalers plaats vond na het vertrek van een gedeelte van de mensheid uit Afrika, waarschijnlijk ergens in het nabije Midden Oosten

    Wanneer deelden Neanderthalers en moderne mensen voor het laatst de lakens?

  2.  -> Informeel was het al langer gedacht dat Neanderthalers wat  konden praten. Ze waren trouwens  onze nauwste verwanten  en mensen (=uit het genus homo ) waar homo sap zelfs  genenmateriaal ( en met anderen )  kon mee  uitwissele–>Nu nog wachten op het moment dat “wetenschappers ” erachter komen dat ook Homo Erectus kon praten.?°Wie heeft er trouwens ooit  definitief  aangetoond dat Neanderthalers( en anderen uit het genus homo ? )geen” spraak” konden bezitten  ?
    1. sabeltand tijgers  konden   niet  grommen he ? en een dino-vogel heeft niemand ooit horen  fluiten  ?……Waarom zou de manier waarop auditief  gecommuniceerd (boodschappen overgebracht ) werd bij primaten  ,  ineens totaal anders zijn( ipv  gewoon verder uitgebreid en “geoptimaliseerd” )  ?
  3.  Hé … welke “wetenschappers” zijn  dat dan wél ? …. In elk geval geen vak-paleoantropologen  ….—>” Gedacht “werd( door journalisten ?  en  vroegere allang gefossilieerde ,  vaklui )  …… dat alleen de “moderne mens” kon praten. Homo sapiens is echter ( volgens de jongste inzichten ) minstens   200.000 (of zelfs nog ouder ?) jaar geleden onstaan ergens in zuidoost afrika : die eerste mensen  spraken toen hoogstwaarschijnlijk ook al  —> Spraak dateerd   ook al  voorafgaand aan Homo Sapiens ? (net zoals rechtopgaande gang ook al bestond voor het verschijnen van het genus homo )

 

“Via taal zijn wij mensen aangesloten op een soort superbrein”

Interview met taalfilosoof Max van Duijn

Mensen kunnen heel ingewikkelde redeneringen maken over wat anderen denken. Zij hebben daarin een enorme voorsprong op andere primaten. Volgens promovendus Max van Duijn komt dat deels doordat ons brein de verhaalstructuur van onze eigen én andermans ervaringen opslaat. Door een enkel woord kan zo’n structuur al geactiveerd worden in ons brein.

Vanduijn

Het promotieonderzoek van Van Duijn is interdisciplinair van aard. Dat heeft ook met zijn achtergrond te maken: behalve taalwetenschap, studeerde hij literatuurwetenschap en filosofie. Nu probeert hij aan de hand van bestaande theorieën in de taalkunde, ook een bijdrage te leveren aan een langslepend debat binnen de psychologie.

Hij verzet zich vooral tegen het ‘geloof’ dat veel psychologen aanhangen dat mensen een niet-talig redeneerorgaan hebben. En dat taal slechts een kwestie is van het labelen van het redeneerproces.

Van Duijn is van mening dat taal veel meer invloed heeft op ons denken. Zijn favoriete metafoor is die van de iPad. “Je zult nooit een app kunnen installeren die ervoor zorgt dat een iPad gaat vliegen. Maar je kunt wel apps installeren binnen de marges van de hardware van dat apparaat. Ik denk dat dat een adequate metafoor is van wat taal kan doen. Taal kan ons denken, gegeven allerlei hardwarebeperkingen zoals ons geheugen, wel efficiënter maken.”

Sociaal brein

Mensen kunnen heel goed andermans gedachten raden. En dat is niet voor niks. Van Duijn legt uit dat ‘gedachtelezen’ van levensbelang is. Niet alleen voor mensen, maar voor alle primaten. Primaten leven namelijk in groepen: ieder individu is deel van een netwerk. Van Duijn: “Die groep is cruciaal voor de overleving van elk individu. Op het moment dat je verstoten wordt, is dat eigenlijk een doodsoordeel. Dus het is heel belangrijk om je sociale relaties op een goeie manier te onderhouden.” Om die relaties te onderhouden, moet je behoorlijk complexe redeneringen kunnen maken, aldus de promovendus.

 

groep chimpansees

Groep chimpansees

 

 

 

 

 

“Ten eerste moet je je af kunnen vragen wat iemand anders denkt. Maar dat is niet genoeg. Je moet je ook kunnen afvragen wat iemand anders denkt dat iemand anders denkt. Dat maakt het cognitief zwaar. De sociaal brein-hypothese zegt dat er een correlatie is tussen groepsgrootte en breingrootte bij primaten. Kapucijnapen leven in relatief kleine groepen en hebben een relatief klein brein. Chimpansees leven in grotere groepen en hebben een groter brein.”

“Als je die lijn doortrekt naar mensen dan leven wij in nog veel grotere groepen en wij hebben ook een nog veel groter brein. De grootte van die groepen in primaten ligt vaak redelijk vast. Bij chimpansees is dat tussen de 40 en 60 individuen in een groep. Mensen hebben ongeveer 150 sociale relaties, afhankelijk van de intensiviteit. Als je een heleboel intensieve relaties hebt, heb je er in totaal minder. Het idee is dat ieder mens er ongeveer evenveel energie in steekt.”

Wildobservaties

Net als mensen kunnen chimpansees redeneringen maken over wat iemand anders denkt. En wat iemand anders denkt dat iemand anders denkt. Maar er zijn meer slimme dieren, weet Van Duijn: “Er zijn ook aanwijzingen dat er vogels zijn die dat kunnen, met name kraaiachtigen, en dolfijnen. Uit onderzoek van Frans de Waal blijkt dat olifanten net zo goed zijn in het uitvoeren van bepaalde testjes als chimpansees.” Maar hoe weten we eigenlijk wat dieren denken? Door te kijken naar hun gedrag, aldus Van Duijn.

“Denk maar aan het gezicht van een vrouw die op een trap een koffer omhoog aan het zeulen is. De ultieme test om te kijken of je de juiste redeneringen hebt gemaakt over wat die vrouw bedoelt te doen, is of je wel of niet te hulp schiet. Bij dieren worden wildobservaties gedaan, waarbij bijvoorbeeld gekeken wordt naar anticipatie tijdens jacht. Daarbij kun je zien of het ene dier begrepen heeft wat het andere dier van plan was.”

Ook bij het onderzoek van Van Duijn kun je spreken van wildobservaties, maar dan van mensen. Die spontane gesprekken zijn te vinden in het Corpus Gesproken Nederlands, een grote dataverzameling met onder andere uitgeschreven conversaties.

Recursiviteit

Uit het gedrag van dieren en mensen kun je redeneringen afleiden. En die kun je weergeven in zinnen van het type ‘X denkt dat Y denkt dat Z.’ Het zijn recursieve zinnen, die je oneindig kunt uitbreiden. Het aantal bijzinnen of inbeddingen in de zin geeft aan hoeveel denkstappen er gemaakt zijn. De onderzoeker spreekt liever over ordes binnen een structuur. “Chimpansees kunnen redeneringen uitvoeren over twee ordes. Maar mensen kunnen wel iets van vijf ordes aan.”

Othello

Als voorbeeld noemt Van Duijn het toneelstuk Othello. “Daarin heb je na een half uur ongeveer de situatie dat het publiek begrijpt dat Jago de bedoeling heeft Cassio te laten denken dat Desdemona van plan is Othello ervan te overtuigen dat Cassio het juiste deed op het moment dat (…). Dat is wat er na een half uur met Othello aan de hand is. Als je het toneelstuk ziet is het geen enkel probleem om dat te begrijpen, hoewel de zin tamelijk ingewikkeld is.”

In gesproken taal komen zulke zinnen niet voor, benadrukt de promovendus. “Een belangrijke vraag in mijn onderzoek is waarom je wel het narratief begrijpt, maar niet de zin. Wat doet het verhaal om ons te helpen die ingewikkelde redeneertaak uit te voeren? Dat het procedé recursief is, betekent niet dat we het eindeloos kunnen begrijpen. Na drie inbeddingen wordt het tamelijk ondoorzichtig; in het wild kom je zulke zinnen ook niet tegen.”

Schaakcomputer

“De puzzel die er ligt is dus dat onze naaste verwanten in de natuur twee ordes aankunnen, terwijl wij er vijf of zes aankunnen. En dat terwijl er evolutionair maar heel weinig tijd tussen zit. Een oplossing die vaak geopperd is, is dat ons brein veel groter is en daardoor veel beter kan rekenen. Daardoor kunnen wij die vijf orde redeneringen uitrekenen. Maar ik denk dat we ze helemaal niet uitrekenen, want wij zijn helemaal niet zo goed in uitrekenen. In plaats daarvan passen we allerlei slimme trucs toe, net als een goeie schaker.”

 

Brein

“Wat een schaakcomputer doet op het moment dat hij een zet doet, is alle mogelijke volgende zetten doorrekenen. Een goeie schaker heeft scenario’s in zijn hoofd. Die scenario’s construeren toekomstige mogelijkheden. Ik denk dat wij een hoeveelheid scenario’s aangeleerd krijgen, die we in dit soort situaties kunnen toepassen.
Die scenario’s zijn een beetje dwingend, maar tegelijkertijd kun je met losse delen aan de slag. Als je nu kijkt naar taalgebruik in corpora, is de indruk die je krijgt, dat het los construeren van wie wat denkt in bepaalde situaties, niet de gebruikelijke is, maar een herstelstrategie op het moment dat het misgaat.”

Kant-en-klare pakketjes

Volgens Van Duijn maken we doorgaans gebruik van vaste bundeltjes informatie, die hij viewpoint packages noemt. Deze worden geactiveerd door een enkel woord, of een zin. “Bijvoorbeeld het woord moord heeft de onderliggende structuur dat er een partij is die iets veroorzaakt heeft. Dus op het moment dat we ermee geconfronteerd worden gaan we niet denken: hij dacht dat X dacht dat Y dacht, enzovoorts. De structuur hebben we al kant-en-klaar in ons hoofd als ‘pakketje’, terwijl de delen toch toegankelijk blijven.”

“Mijn idee is dat je tijdens het leren van taal ook die kant-en-klare structuren verwerft. Zo kun je bij iedere nieuwe situatie niet alleen gebruik maken van je eigen ervaring, maar vooral ook van die van anderen. Eigenlijk zijn we via taal aangesloten op een soort superbrein. Daarmee leren we van de ervaring van mensen die generaties terug geleefd hebben, en van tijdgenoten en van verzonnen personages. Daarom zijn wij veel beter in gedachtelezen dan onze naaste verwanten in de natuur. Door al die pakketjes die in omloop zijn.”

Lees ook:

HALLUCINATIES

BREIN EN EVO  INHOUD       

°

1.-

fantoom pijn.docx (106.5 KB) 

2.-

optische illusies.docx (1.8 MB)

 

3.-

Oliver Sacks

MEESTER BREIN OLIVER SACKS.docx (36.8 KB)

Hallucinaties – Oliver Sacks

do 18/10/2012 –

 Mensen die iets zien wat niemand anders ziet, of horen wat niemand anders hoort, worden snel weggezet in de categorie raar, gek of waanzinnig. Dan wenkt de psychiatrie. De neuroloog Oliver Sacks laat zien hoe onterecht dat wel is in zijn verbluffende Hallucinaties, want dat zijn heel natuurlijke verschijnselen waar elk brein vatbaar voor is.

hallucinaties olivers sacks the man who mistook his wife for a hat awakenings recensie geerdt magiels

De vertellende neuroloog

Oliver Sacks is niet aan zijn proefstuk toe. Velen zullen hem kennen van zijn boek uit 1985, ‘De man die zijn vrouw voor een hoed hield’, een van de meest intrigerend titels uit de wereldliteratuur. Het ging over een man met visuele agnosie en werd zelfs omgesmeed tot een opera door Michael Nyman. Ook van ‘Awakenings’ of ‘Ontwaken in verbijstering’ werd een film gemaakt, met Robin Williams en Robert De Niro. Sacks’ verhalen spreken tot de verbeelding, hoewel ze allemaal waar gebeurd zijn.

‘Hallucinaties’ is zijn twaalfde boek en is wellicht zijn beste. Omdat hij hier zowat alle verhaallijnen uit zijn hele werk samengeknoopt worden tot een coherent en fascinerend geheel, gelardeerd met autobiografische onthullingen. Moeiteloos weeft hij fascinerende gevalsstudies, persoonlijke belevenissen en verhelderende neurowetenschap tot een geleide tocht langs de organisatie en structuur van onze hersenen. Voortdurend keren klassieke Sacks-thema’s terug, die nu in een nieuw en doordringend licht geplaatst worden.

Het is er niet, maar je ziet het wel degelijk

Naar de definitie van William James uit 1890 is een hallucinatie “een schijnbaar door de zintuigen ingegeven gewaarwording dat er iets is wat net zo echt voorkomt als een authentieke waarneming. Alleen is zij dat niet.” Hallucinaties worden veelal gezien als de symptomen van zware psychiatrische stoornissen zoals schizofrenie. Dat is fout en stigmatiserend, is Sacks boodschap.

Hallucinaties zijn in de eerste plaats neurologische fenomenen die onafwendbare het resultaat zijn van de structuur en de werking van brein en lichaam. In bepaalde omstandigheden is niemand immuun. Zo had Michael Shermer, boegbeeld van de Amerikaanse skeptische beweging, tijdens een lange eenzame autorit over een nachtelijke autoweg, een ontmoeting met buitenaardsen die hem anderhalf uur vasthielden.

Dit soort gebeurtenissen is een terugkerend verhaal. Van zodra het menselijke brein, of een deel ervan, verstoken blijft van input, verzint het zelf wat. Alpinisten in lege berglandschappen, reizigers in eindeloze (sneeuw-) vlakten, mensen die blind of doof worden of een lidmaat verliezen, mensen in donkere kelders of spelonken, gevangenen in isolatiecellen, verstoken van prikkels of contact: vroeg of laat dienen de hallucinaties zich aan.

Hallucinogene bronnen

Hallucinaties komen niet alleen voor bij zintuiglijke deprivatie, maar ook bij vergiftiging, ziekte of letsel, bij parkinson, migraine of epilepsie. Sommigen zien schitterende lichtbogen en kanteelachtige structuren, anderen zien figuren en wezens, soms absurd, soms levensecht. Andere hallucinaties, visueel, auditief of multisensorieel, treden op bij een eenvoudige koortsaanval, of bij het inslapen of het ontwaken. Sommigen krijgen bezoek van overleden familieleden. Mensen met een specifiek type epilepsie krijgen religieuze verschijningen of treden uit hun lichaam. Geamputeerde ledematen verkrampen of doen pijn.

Er zijn nog andere, externe bronnen van hallucinaties, die mensen van oudsher hebben opgezocht. Al duizenden jaren worden hallucinogene middelen gebruikt om ‘de deuren van de waarneming open te zetten’. Sacks heeft daar zelf enthousiast aan meegedaan. Als arts had hij gemakkelijk toegang tot allerhande middelen, van hash en lsd tot choraalhydraat of morfine. Hij gebruikte ze allemaal. Onder invloed van twintig pillen Artane, een antiparkinsonmiddel, bereidde hij een uitgebreid ontbijt voor twee bezoekers die er helemaal niet bleken te zijn. Later werd hij nog bezocht door zijn ouders die met een helikopter in de tuin landen. En hij had een gesprek met een spin.

Sacks raakte verslaafd aan het experimenteren met drugs, alleen het schrijven erover bleek hem er vanaf te kunnen brengen. Zijn ervaringen hebben hem later geholpen om de bizarre verhalen van zijn vele neurologische patiënten naar waarde te schatten en beter te begrijpen.

Van god en bijgeloof

Tot tweehonderd jaar geleden waren hallucinaties vooral de de bron van bijgeloof en angst, de beklemmende ingrediënten van spookverhalen en sagen. Bovennatuurlijke krachten en hekserij waren nooit ver weg. Nu worden ze onderzocht door de wetenschappelijke psychologie en neurologie. Met de beeldvormingstechnieken van de moderne hersenwetenschap kunnen we ook de wortels van de hallucinaties zien. Voorbij de fenomenologie vinden we de natuurlijke bron van deze bovennatuurlijk lijkende gebeurtenissen.

Een epileptische aanval in een specifiek deel van de hersenen kan een religieuze extase uitlokken, net zoals een paar pilletjes een hele dierentuin tevoorschijn kunnen toveren. Sommige hallucinaties zijn wereldveranderend gebleken. Hemelse of duivelse stemmen hebben mensen aangezet tot verstrekkende daden. Goddelijke ervaringen en hemelse visioenen riepen Jeanne d’Arc op ten strijde te trekken. Jeremia, Paulus, Mohammed, Hildegarde von Bingen, Ignatius, Van Gogh en Dostojevski deden wat zij deden op last van hun hallucinaties. Veel geestesverhalen, spookverschijningen en paranormale fenomenen zijn, weten wij nu, het gevolg van hallucinaties. De bovennatuurlijke verklaring kan de prullenmand in.

°

GOD ZIT IN DE HERSENEN  

Dirk De Ridder  

http://skepp.be/nl/levensbeschouwing-evolutie/creationisme/het-godsbesef-een-product-van-de-hersenen#.UeFLh6BCTcc

Professor Jordan Grafman.

http://www.hln.be/hln/nl/961/Wetenschap/article/detail/769094/2009/03/15/God-zit-in-onze-hersenen.dhtml

NEUROTHEOLOGIE.docx (886.9 KB) <—

De  “Godspot “

De neurotheologie is niet de enige  wetenschap (1)   die zich bezig houdt met de fysieke aspecten van religie, maar wellicht wel één van de meest tot de verbeelding sprekende.

Het menselijke brein is nog grotendeels onontgonnen terrein; vandaar dat de Amerikaanse neurotheologen Andrew Newberg en Eugene d’Aquili  flink opzien baarden in 2001   door te suggereren ‘het goddelijke’ gelokaliseerd te hebben in de hersenen. Door radioactieve vloeistoffen in te spuiten bij Tibetaanse monniken en franciscaanse zusters, konden zij de hersenactiviteit tijdens respectievelijk de meditatie en het gebed in kaart brengen.

Zij ontdekten dat op het toppunt van religieuze extase, de zogeheten pariëtaalkwab aanzienlijk minder gestimuleerd werd. Newberg en d’Aquili wezen erop dat daar het associatie- en oriëntatievermogen geregeld wordt, wat kon verklaren dat mensen met een mystieke ervaring het gevoel hebben ‘op te gaan in het grote geheel’. Overigens is deze ‘ontdekking’ niet onomstreden. Zo situeert de Canadese neuropsycholoog Michael Persinger het mystieke in de slaapkwabben; een conclusie die hij baseert op proeven met elektromagnetische velden.

James Austin vermoedt op zijn beurt dat er niet één deel van de hersenen verantwoordelijk is voor spirituele ervaringen, maar tenminste drie.

Hij noemt behalve de pariëtaalkwab en de slaapkwabben ook nog de amygdala.

http://www.godpart.com/

(1)

-Uiteraard   zijn de  vele  tegenstanders van de  natuur-“wetenschap”  ( vooral de religieus geinspireerden) erop gebrand aan te tonen  dat de zogenaamde “neurotheologie ” een pseudo-wetenschap is   ….

-Het is daarom   des te meer    ironisch wanneer men vaststelt dat sommige   “gelovige  “neuro-wetenschappers                                    (–>Beauregard ) zich nogal eens   laten verleiden tot   persoonlijke  “pseudowetenschappelijke   conclusion jumping  ” en apologetiek , wat dan erg in het kraam past van ID-ers en creationistische  journalistiek  ( –>Denise  O’leary )    

Hersenspinsels

Hallucinaties zijn dus natuurproducten van het brein. Dat is de boodschap die Sacks aflevert, met de elegante taal, de niet aflatende nieuwsgierigheid en de klinische compassie die we kennen van zijn andere boeken. Hallucinaties zijn even gewoon als hoofdpijn of verliefdheid. Zij zijn een vitaal onderdeel van het menselijk wezen.

Voor mensen die hallucinaties aan de lijve ondervinden, zal dit fascinerende boek een opsteker zijn. Zij worden ernstig genomen en niet wandelen gestuurd als hysterische fantasten. Al de anderen zijn nu verwittigd: niemand is immuun voor de indringende kracht van hallucinaties. Ook de meest onwaarschijnlijke ervaringen en effecten zijn het gevolg van de normale werking van het brein. Sacks laat zien hoe ons brein ons wezen en onze leefwereld op een complexe, verbluffende manier creëert, met alle wonderlijke gevolgen van dien.

Geerdt Magiels

[Hallucinaties van Oliver Sacks is uitgegeven bij De Bezige Bij]

Meer Oliver Sacks op Cobra.be

Mentale vrijheid

Sacks werd op 9 juli   2010   80jaar jong   en schreef op zijn onnavolgbare elegante wijze een kort essay over wat het voor hem betekent om 80 te worden.

Het is opvallend dat hij de vrijheid roemt die een 80-jarige voelt. Hij is nu bijna een eeuw oud, schrijft hij, en ervaart ook de mentale vrijheid ervan.

Hij haalt herinneringen op aan zijn vader die 94 werd en die ook als 80-jarige die verre blik en intense vreugde van de ouderdom roemde.

Sacks heeft het eveneens over zijn vriend-dichter W.H.Auden die 80 hoopte te worden maar er als 67-jarige de brui aan gaf zonder veel lyrische woorden aan zijn nakende dood vuil te maken. Ook misantroop Samuel Beckett komt om het hoekje kijken in Sacks’ bespiegelingen.

Blijven voortleven

Het is in de herinneringen en dromen van je famielie en vrienden dat je blijft voortleven, aldus Sacks.

En hopelijk ook in de boeken die je schreef. Sacks kan  dus met een gerust gemoed het einde tegemoet zien want dat hij zal blijven gelezen worden, staat nu al vast.