GEOLOGIE TREFWOORD G


 zie onder Geologie

NEDERLANDSE GEOLOGISCHE VERENIGING


GEOLOGIE IN TELEGRAMSTIJL

door F.C. Kraaijenhagen

Een gezamenlijke uitgave van de NEDERLANDSE GEOLOGISCHE VERENIGING en de NGV afdeling LIMBURG September 1992

1992 © Copyright Nederlandse Geologische Vereniging.

Voor Internet herzien en bewerkt in 2006 door George Brouwers Oisterwijk.

***

AAngevuld en uitgebreid met

http://www.natuurinformatie.nl/ndb.mcp/natuurdatabase.nl/i000448.html#A

Geologische begrippen   

Klik op een begrip voor de definitie. Wil je meer weten over een bepaald begrip, bekijk dan het thema‘De ondergrond van Nederland’, of gebruik de zoekmachine.  De  Geologische  tijdvakken zijn niet opgenomen in deze begrippenlijst. Zie voor de beschrijving van deze tijdvakken het thema ‘Ondergrondse tijdmachine’.

A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z

&

Glossary of Terms for Geology

(From The Earth’s Dynamic Systems, Fourth Edition by W. Kenneth Hamblin. Macmillan Publishing Company, New York, NY. Copyright © 1985) 

[A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z ] http://www.evcforum.net/WebPages/Glossary_Geology.html

Gabbro

 /Gabbro   : A dark-colored, coarse-grained rock composed of Ca-plagioclasepyroxene, and possibly olivine, but no quartz

  gabbro/stollingsgesteente 

Gabbro : on voit bien les pyroxènes aux teintes vives et les plagioclases en pyjama rayé.

http://www2.ac-lyon.fr/enseigne/biologie/photossql/photos.php?RollID=images&FrameID=gabbro

http://nl.wikipedia.org/wiki/Gabbro

°

Galeniet     LOODSULFIDE  :   PbS  (erts )

http://nl.wikipedia.org/wiki/Galeniet

Galeniet

Galeniet, een mineraal dat zowel gebruikt kan worden om levens mee te redden als om levens mee te vernietigen. Het is namelijk de belangrijkste bron (erts)  voor lood, dat zowel gebruikt wordt voor de fabricage van schilden tegen radioactieve straling als voor mitrailleurkogels. Het is ruim zeven keer zwaarder dan water.

http://www.geologievannederland.nl/mineralen/beschrijvingen/galeniet

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

°
Gammastralen  (γ-straling)hoog energetische elektromagnetische straling die vrijkomt bij bij allerlei kernnucleaire processen (verval , invangen neutron etc … ) 

http://nl.wikipedia.org/wiki/Gammastraling          —> ( diagrammen ) Afbeeldingen van gamma straling

°

Ganggesteenten

II Ganggesteenten.
Ze bezitten meestal een fijne tot middelmatig korrelige textuur en komen voor in meestal plaatvormige stollingslichamen, ontstaan in spleten en scheuren in de aardkorst.

°
1) —> Gangen  of aders ( Veins )  zijn plaatvormige intrusielichamen, die discordant het nevengesteente doorbreken.
De gangen in deze zwerfsteen  zijn wat fijnkorreliger als het omringende gesteente.                http://www.aardkundigewaarden.nl/zwerfsteneneiland/detailpagina.php?tuin_ID=166

http://de.wikipedia.org/wiki/Gang_(Geologie)

File:Quartz vein cape jervis.jpgQuarzgang

File:Goldveins1.jpgGold Bearing Quartz Veins, Blue Ribbon Mine, Alaska

2—> Volgen  de intrusielichamen de  gelaagdheid van het gesteente dan zijn het sills.


Photo by Marli Miller, University of Oregon. Used by permission. (fair use policy)

°

3   Ganggesteenten

Ganggesteenten worden gevormd onder het aardoppervlak.
De diepte waarop dit gebeurt kan variëren.
Vorming heeft vaak plaats gevonden op plaatsen, waar het magma geprobeerd heeft door de aardkorst heen te breken, maar waar dit niet is gelukt.
Bovendien moet het magma dusdanig langzaam afkoelen, dat in het gesteente nog kristallen van een redelijke grootte worden gevormd.
Het verschil met uitvloeiingsgesteenten en dieptegesteenten is dus vooral de diepte waarop de kristallisatie heeft plaatsgevonden. (8-9 km)
Een scherpe definitie van het verschil tussen ganggesteenten en dieptegesteenten is er niet.
Over het algemeen echter rekent men gesteenten waarin de kristallen gemakkelijk van elkaar zijn te onderscheiden tot de dieptegesteenten.
Ganggesteenten hebben gewoonlijk een typerende structuur.
Vaak zijn ze opgebouwd uit zeer fijnkorrelige mineralen, die nog een granietstructuur hebben. (Micrograniet) Als in zo’n fijne granitische grondmassa zwarte mineralen bijna geheel ontbreken spreken we van apliet.
Ook de porfierstructuur komt veel voor bij ganggesteenten. Als in een porfier de samenstellende mineralen van de grondmassa herkenbaar zijn, spreken we van een granietporfier en wordt het gesteente tot de ganggesteenten gerekend.
Een afwijkend type ganggesteente zijn de pegmatieten. Dit vanwege de soms zeer grote kristallen.
Het is soms moeilijk om te bepalen of we te maken hebben met een gang- of een uitvloeiingsgesteente. Hoewel diabazen lange tijd bij de uitvloeiingsgesteenten zijn ingedeeld, gaat men er tegenwoordig van uit, dat misschien wel de meeste diabaassoorten, met name de porfirische, tot de ganggesteenten behoren. Ook porfieren kunnen tot de ganggesteenten behoren, met name de soorten, die een korrelige grondmassa bezitten. Over het algemeen worden ze benoemd als granietporfieren. Veel granietporfieren maken deel uit van de gidsgesteenten.De term ganggesteenten wordt alleen nog in de Zwerfrsteenkunde gebruikt. In de geologie horen ze tegenwoordig thuis bij de dieptegesteenten.
Deze rhombenporfier hoort duidelijk bij de ganggesteenten. De temperatuur was hoog genoeg om nog afzonderlijke eerstelingen te vormen. De grondmassa is daarna afgekoeld in een tempo, dat de mineralen zich nog konden scheiden, waardoor de korrelige grondmassa is ontstaan.  http://www.zwerfsteenweb.nl/steensoorten/Ganggesteenten.html

–>  Afbeeldingen van ganggesteente

http://nl.wikipedia.org/wiki/Ganggesteente

Voorbeelden van ganggesteenten(–> ondergrondse  stollingsgesteenten )  zijn:

–>
Porfieren en Porfierieten. Enkele mineralen zijn het eerst gestold tot duidelijke kristalvormen. De mineralen in de grondmassa zijn niet met een loep te onderscheiden.

–>
Dolerieten. Vb. Diabasen. Veel overeenkomst met diorieten en gabbros. AplietFijn kristallijn. Inhoud ongeveer als van graniet.

–>
PegmatietZeer grof kristallijn. Van granietische samenstelling. De kristallen van de erin voorkomende  veldspaten en kwartsen zijn soms groot!

Ook de kristallen van Biotiet en Muscoviet kunnen méér dan l. m. groot zijn.

°
Gangopvullingen

Deze vindt men terug als aders(veins) in veel gesteenten. Veelal bestaat de opvulling uit kwarts of calciet.

°

Galeniet   // Galeniet is een loodhoudend mineraal en is grijs van kleur. De chemische formule is PbS, loodsulfide. Galeniet is een belangrijke soort looderts.

°

GAS :  The state of matter in which a substance has neither independent shape nor independent volume. Gases can readily be compressed and tend to expand indefinitely

Gasbronnen

°
Gassen

°

°
Gebergte
-residuair
-rest
-vorming 2

 °

Gelaagdheid

Gelaagdheid is de door de afzetting van sedimenten gevormde structuur van lagen.

 

Gelaagdheid   //Sedimenten zijn over het algemeen gelaagd. Steeds opnieuw vormen min of meer horizontale lagen zich bovenop oudere lagen. Binnen de lagen komen vaak sedimentaire structuren voor, niet te verwarren met de gelaagdheid.

Gelaagdheid komt ook in vulkanische afzettingen voor. Soms is zelfs in metamorf gesteente nog resten van de oorspronkelijke gelaagdheid te vinden. De bestudering van de opeenvolging van de gelaagde sedimenten word stratigrafie genoemd.

In geplooide lagen is het vaak lastig de oorspronkelijke gelaagdheid te bepalen. Door de druk van de plooiing is vaak de splijtingsrichting van het gesteente veranderd. Deze loopt dan niet meer parallel met de gelaagdheid. In deze gevallen helpt het om in detail de gesteenten te bestuderen op verschillen in structuren, korrelgroottes en soort sediment.

Gelaagdheid
-gegradeerde
-jaar
-kriskras
-scheve

°

Gelede wormen
Geleedpotigen 2
Gelifluctie 2
Gelivatie
Gemmologie
Genese
Genetische eenheden
Genus
Geo

Geochemie

Geochemistry  // The science that deals with chemical changes in and composition of the earth’s crust.Geologic TimeThe period of time extending from the formation of the earth to the present.

Geoclinal : an  elongate prism of sedimentary rock deposited in a subsided part of the continental margins and adjacent oceanic crust. A modern example is the continental margins of the eastern United States. See also eugeocline,miogeocline

_________________________________________________________________________________________

GEODE  :A hollow nodule of rock lined with crystals; when separated from the rock body by weathering, it appears as a hollow, rounded shell partly filled with crystals

Geoden 2  /Geode / GEODES   Een geode, ook wel druse genoemd, is een knol met een holle ruimte die gedeeltelijk is opgevuld met kristallen. Kleine geodes komen vaker voor dan grotere. Geoden ontstaan doordat bellen in magma of lava na het stollen holle ruimtes achterlaten. Na het stollen kunnen opgeloste mineralen in het grondwater neerslaat aan de binnenkant van deze holten. Als dit proces doorgaat zal de ruimte geheel opgevuld worden en ontstaat agaat.

De kristallen in geodes bestaan meestal uit kwarts. Amethyst is hier ook een vorm van. Ook Rutiel en Calciet kan worden aangetroffen in geodes. Geodes worden op grote schaal verhandeld.

Inside and outside views of the same geode

Meer afbeeldingen

  • Een geode of druse is een holle of gedeeltelijk holle, globevormige knol die aan de binnenkant begroeid is met kristallen. Meestal zijn geodes tussen de 2,5 en 30 centimeter groot, maar dit kan sterk variëren. Wikipedia

_______________________________________________________________________________________

Geodynamica 2
Geofysica

°Geohydrologie :  is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van het voorkomen en stromen van ondergronds water en de eigenschappen van het gesteente in relatie hiermee.      Geohydrologie 2

 

°Geologie  : Geologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de geschiedenis van de aarde en de hierop ontwikkelde levensvormen, de samenstelling van de aardkorst en de krachten en processen die hierop plaatsvinden.

Geologie 2
-algemene
-dynamische 2
-fysische 
-historische
-kwartair
-structurele
-tektonische 2
-toegepaste

GEOLOGIC  COLUMN 

/ A diagram representing divisions of geologic time and the rock units formed during each major period

: a columnar diagram that shows the rock formations of a locality or region and that is arranged to indicate their relations to the subdivisions of geologic time
: the sequence of rock formations in a geologic column 
: An ideal sequence of rock layers that contains all the known fossils and rock.
Geologic Column 

(or stratigraphic column), a diagram that uses special symbols to represent in a certain scale the sequence of strata in a standard geologic section and the nature of the contacts between adjacent stratigraphic units. A geologic column usually gives the names or index numbers of the stratigraphic units, the geologic ages of the units, the thicknesses of the units, and the units’ lithologic and paleontological characteristics. A geologic column that has been constructed by comparing two or more local geologic sections is called a composite geologic column.

(The Great Soviet Encyclopedia, 3rd Edition (1970-1979). © 2010 The Gale Group, Inc. All rights reserved.)

Stratigraphic column

A Dictionary of Earth Sciences | 1999 | AILSA ALLABY and MICHAEL ALLABY | 384 words | © A Dictionary of Earth Sciences 1999, originally published by Oxford University Press 1999.

stratigraphic column
1. A succession of rocks laid down during a specified interval of geologic time. The phrase ‘the stratigraphic column’ often refers to the whole sequence of strata deposited throughout geologic time.

2. A simplified columnar diagram relating a succession of named lithostratigraphic units from a particular area to the subdivisions of geologic time.

http://en.wikipedia.org/wiki/Stratigraphic_column

Geologische kolom ISTRIË

http://nl.wikipedia.org/wiki/Stratigrafische_colom

Geologische kolom*(= beter is  “Stratigrafische kolom” )

http://nl.wikipedia.org/wiki/Stratigrafische_colom

het  woord/begrip   “geologische kolom” (= een  letterlijke vertaling uit het amerikaans  evo-crea  discussion jargon )  is  belangrijk en veel gebruikt   in de diskussies met    YEC  creationisten / het is trouwens ook een gidswoordje( in het Nederlands ) dat duidt op een creationistische  informatie-bron i ndien al geen creationistische insteek ….

geologische kolomhttp://www.evolutietheorie.ugent.be/node/102

http://www.talkorigins.org/faqs/hovind/howgood-gc.html

…..representative strata from the Cambrian to the Tertiary have been discovered lying in their proper order in Iran, by the Caspian, the Himalayas, Indonesia, Australia, North Africa, Canada, South America, Japan, Mexico, and the Philippines! ….

Glenn R. Morton, a professional geophysicist, has reported that portions of Alaska also contain strata representing all these geologic periods lying in their exact textbook order…..

Sometime later he identified three wells for me in McKenzie County, North Dakota, which had penetrated all the geologic periods in their correct order. Morton also indicated that the East China Sea, the Juixi (pronounced jewshi) basin in China and many more areas could be added to the list. So, the geologic column definitely does exist!

That is to say, there are a number of locations where every period of the geologic column from the Cambrian on up is present and in proper order. (Wherever we find relatively undisturbed areas without any of the obvious signs of mountain building, that strata is always in the textbook order. Some of the geologic periods may be missing, either because they were never laid down at that location or because they have since eroded away. However, the relative order of those present is preserved. See Topics G4b and G4c for a discussion of missing and out-of-order strata.)….

En natuurlijk ook de “GRAND CANYON ” 

THE GEOLOGIC COLUMN DOESN’T EXIST ANYWHERE!

Grand Canyon Geoloic Column

File:Grand Canyon geologic column.jpg

Key

6 – Hermit, Coconino, Toroweap, and Kaibab
5 – en:Supai Group
4 – Temple Butte, Redwall, and Surprise Canyon
3 – en:Tonto Group
2 – en:Grand Canyon Supergroup
1 – en:Vishnu Group

Photo of a display in the Grand Canyon visitor’s center. Taken and modified by Daniel Mayer.

Indicated below are the Vishnu Group at the deepest exposure within the Grand Canyon, and above it, exposures of each of the fourteen Paleozoic Era spanning formations from the Tapeats Sandstone to the Kaibab formation at the rim. This ~200mm telephoto view is to the northwest from Yavapai Point, and takes in Osiris Temple. Its summit is the cone shaped feature with a base of Hermit Shale and a cap of Coconino Sandstone, to the right and above center.

KF = Kaibab Formation
TF = Toroweap Formation
CS = Coconino Sandstone
HS = Hermit Shale
Supai Group:
ES = Esplanade Sandstone, Wes = Wescogame Formation, Man = Manakacha Formation, Wat = Watahomigi Formation
SCF = Surprise Canyon Formation
RF = Redwall Formation
TBF = Temple Butte Formation
Tonto Group:
ML = Muav Limestone, BAS = Bright Angel Shale, TS = Tapeats Sandstone
VG = Vishnu Group

The Paleozoic Formations Overlying the Vishnu Group

 ( en creationisme )

°

Geologic cross section

A diagram showing the structure and arrangement of rocks as they would appear in a vertical plane below the earth’s surface.

°

Geologic time scale

The time scale determined by the geologic column and by radiometric dating of rocks   //
Geologic Time ScaleAn arbitrary chronologic sequence of geologic events, used as a measure of the age of any part of geologic time, usually presented in the form of a chart showing the names of the various rock-stratigraphic, time-stratigraphic, or geologic-time units.

° Geologische barrière : Een geologische barrière is een laagpakket dat de ondergrondse verspreiding van erin aanwezige of opgeslagen (vloei)stoffen en gassen belemmert.

°

Geologische
-geschiedenis
-tijdschaal
-verzameling

°Geologische kaart  :  is een kaart waarop de geologische gesteldheid van een gebied staat aangegeven./Geologic map : A map showing the distribution of rocks at the earth’s surface.

Voorbeeld van een geologische kaart van Nederland met de verbreiding van aardlagen (Carboon en ouder) en breuken © TNO-NITG

Geologiekaart  van Belgie 

Drie grote geologische eenheden :

· Gebied ten Noorden van Samber en Maas   – ongeplooid  – lichtjes naar het noorden afhellend  – Mesozoicum en Kenozoicum

· Gebied tussen Samber-Maas en de Semois– oude sterk geplooide Paleozoïsche lagen (< Hercynische plooiing)- de Grote Ardennen (= onderdeel van het Rijnleisteenmassief van Duitsland)

· Gebied ten zuiden van de Semois– Mesozoïcum (Jura)- hellend naar het zuiden- is een onderdeel van het Bekken van Parijs ( = één van de grote geologische eenheden van Frankrijk)

http://users.telenet.be/hhs-heist1/aardrijkskunde/Geologie.htm

1= Massief van Rocroi, 2= massief van Serpont, 3= Massief van Stavelot, 4= Massief van Brabant

http://aardrijkskunde.dbz.be/graad3/geologie/geologie_belgie.htm

http://www.natuurwetenschappen.be/institute/structure/geology/gsb_website/research/carto/brabant/txtdet

______________________________________________________________________________________

°
GeologyThe study of the planet Earth – the materials of which it is made, the processes that act on these materials, the products formed, and the history of the planet and its life forms since its origin

___________________________________________________________________________________

°Geomorfologie    :  is een geowetenschap die zich bezighoudt met het beschrijven en verklaren van de vormen aan het aardoppervlak.

Geomorfologie 2 3

http://www.geoscience.be/geo6/geomorfologie.htm

Geomorfologie is de wetenschap die vorming van het (natuurlijke) landschap bestudeert en de geologische processen die daarbij een rol spelen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen endogene processen die het landschap vormen vanuit de aarde vormen en exogene processen die het landschap vormen vanuit de atmosfeer. Een voorbeeld van een endogeen proces is vulkanisme, erosie is een endogeen proces.

Op een geomorfologische kaart staat voor een bepaald gebied aangegeven welk gedeelte van een landschap is ontstaan door bijvoorbeeld rivierwerking, invloed van de wind, massabewegingen, ijs, vulkanisme etcetera.

_____________________________________________________________________________________

GEOSYNCLINALEN

Geosynclinalen 2   /  :  a   subsiding part of the lithosphere in which thousands of meters of sediment accumulate. / See also eugeosyncline, miogeosyncline

GEOTEKTONIEK 

Geotektoniek 2

GEOTHERMAL

  : Pertaining to the heat of the interior of the earth

° Geothermal ernergy : Energy useful to human beings that can be extracted from steam and hot water found within the earth’s crust

°Geothermie :  Geothermie betekent aardwarmte, interne warmte en temperaturen van de aarde.

°

 geothermische dieptemaat is de diepte waarop de aardkorst 1 graad Celsius warmer wordt en is daarmee de temperatuurgradiënt van de aardkorst. Een dergelijke opwarming vindt gewoonlijk iedere 33 meter plaats, waarbij men op grond hier van ook vaak een gradiënt van 3 °C per 100 meter aangeeft. Er treden echter aanzienlijke afwijken van dit gemiddelde op, bijvoorbeeld in de Schwäbische Alb met 11 meter of in Zuid-Afrika met 125 meter. Deze afwijking zijn in het bijzonder afhankelijk van de plaatselijk variërende mineralogie, geologie, morfologie en in het bijzonder vulkanische activiteit. De hogere temperaturen worden veroorzaakt door een hogere warmtestroom naar de oppervlakte.
De warmte in het binnenste van de aarde is voor 70 procent afkomstig van radioactieve vervalsprocessen in de aardmantel en aardkern en voor 30 procent uit de opstijgende restwarmte uit de tijd dat de aarde ontstond.
De geothermische dieptemaat is bijvoorbeeld voor geothermie maar ook voor iedere vorm van diepboring van belang. In vulkanisch actieve gebieden is ze bijzonder klein, waarbij het echter in de buurt van subductiezone’s op grotere diepte ook tot een omkering van de temperatuurgradiënt kan komen.

°

°Geothermische gradiënt  :De geothermische gradiënt is de toename met de diepte van de temperatuur in de ondergrond, uitgedrukt in graden Celsius temperatuurstijging per 100 m dieptetoename.  / Geothermal Gradient The rate at which temperature increases with depth

Geothermische gradiënt
Geprecipiteerd
Geresedimenteerd
Geslacht 2

°

GESTEENTE 

Geologisch gezien is een gesteente(n) een vast materiaal onder het oppervlak van de aarde. Gesteenten bestaan uit fragmenten (klasten) of uit mineralen. Geologisch gezien worden ook afzettingen die nog niet zijn verhard tot de gesteenten gerekend. Een losse zandlaag, of kleipakket is dus ook een gesteente.  Zelfs een pakket landijs zou je als een gesteente kunnen zien.

Gesteenten kunnen Afhankelijk van hoe ze gevormd zijn worden ingedeeld in sedimentaire gesteenten, metamorfe gesteenten en stollingsgesteenten. De bouwstenen van gesteenten zijn mineralen, die in vele soorten voorkomen.  // Voor meer informatie, zie de informatiepagina over soorten gesteenten.

Gesteente    =  Gesteente is het materiaal waaruit de aardkorst is opgebouwd. De meeste sedimentaire gesteenten bestaan uit een verbinding van diverse mineralen.

Zandsteenbanken uit het Carboon in de Heimansgroeve in Zuid-Limburg © TNO-NITG

Balegemse kalkzandsteen   /  ” Zand  en Steen groeve Verlee ” :   De enige zandgroeve waar nog Balegemse steen (kalkzandsteen) ontgonnen wordt is nog in volle exploitatie. In het atelier wordt de steen verwerkt en bewerkt voor de restauratie van oude gebouwen (o.a. het stadhuis van Oudenaarde) en nieuwe gebouwen waarin Balegemse steen gebruikt wordt (voor vloeren, schouwen, portieken enz.).

http://nl.wikipedia.org/wiki/Balegemse_steen

File:Balegemse steen 27-04-2009 14-47-44.JPG

Zeefossielen in de laag waar Balegemse steen wordt ontgonnen (Balegem, België)

Gesteenten
Gesteentetellingen

________________________________________________________________________________________
Getijgolven
Getijstromen 2 3

°Getijdegeul  :   is een door getijwerking gevormde aan- en afvoergeul van water en sediment.

°Geul.  : Watererosie is een proces waarbij bodemdeeltjes door de impact van regendruppels en stromend water worden losgemaakt en getransporteerd, hetzij laagsgewijs over een grote oppervlakte, hetzij geconcentreerd in ‘rills‘ of geulen. Dit leidt onder meer tot een afname van de bodemkwaliteit en -productiviteit, maar ook tot belangrijke schade door modderoverlast in stroomafwaarts gelegen (woon)gebieden. Wanneer kale aarde op een heuvel ligt en het regent, dan stroomt met het water grond langs het oppervlak naar beneden. Wanneer die grond beplant is, wordt de grond door de begroeiing vastgehouden. Ook krijgt het water minder kans om af te stromen, aangezien het nu beter in de grond kan infiltreren.

GEUL-EROSIE 

GEUL-EROSIE Geulerosie
Treedt op wanneer geconcentreerd afstromend water de bodemdeeltjes losmaakt en verplaatst, waarbij kleine kanaaltjes worden uitgeschuurd. Zolang die nog kunnen weggewerkt worden door een normale bodembewerking zoals met een tandcultivator of een ploeg, spreekt met van geultjes.
°

Getrapt
Getuigeberg
Gewervelde dieren

____________________________________________________________________________
Geysers 2  /

Een geyser is een heetwaterbron die periodiek water en stoom in de lucht spuit. Dit gebeurt meestal min of meer met vaste tussenpozen. De naam geyser komt van de beroemde “Geysir” op IJsland.

Het water wordt opgewarmd door grote hitte nabij de oppervlakte. Dit komt door vulkanisme. In ondergrondse holtes wordt water sterk verhit. Er hoopt zich stoom op in de ondergrondse holtes. Als de druk te groot wordt perst de stoom een fontein met water en stoom omhoog. Het water koelt af en stroomt weer in het gat waardoor het proces zich kan herhalen. Geysers komen onder andere voor op IJsland, Yellowstone park (USA), Nieuw Zeeland en Alaska.

Geyser  : A thermal spring that intermittently erupts steam and boiling water

_____________________________________________________________________________________ 

°

 

GEYSIR 

De beroemdste geiser van IJsland is Geysir. Deze geiser spuit iedere paar minuten een flinke hoeveelheid heet water de lucht in. Een toeschouwer ziet precies wanneer dit gaat gebeuren. Net voor het spuiten transformeert het water van een vlakke plas in een perfecte bol. Op een bepaald moment klapt de bol en spuit het water de lucht in. Een bezoekje brengen aan Geysir in het Haukadalur? Vanaf Reykjavik is het ongeveer anderhalf uur rijden naar dit prachtige gebied. Onderweg wel even stoppen bij Pingvellir. Dit natuurgebied ligt op de scheidingslijn van twee platen, waardoor er verzakkingen, breukvlakken, kloven en barsten te zien zijn.

geysir1

geysir2

geysir3geysir4

geysir5

__________________________________________________________________

°

 

Gidsfossielen zijn fossielen die karakteristiek zijn voor een bepaalde laag in de stratigrafie. Deze worden veel gebruikt voor onderzoek naar de biostratigrafie. Geschikte gidsfossielen zijn fossielen die een beperkte verspreiding in de tijd hebben, een groot verspreidingsgebied hebben en niet zeldzaam zijn. De beste gidsfossielen zijn snel geëvolueerd en hebben een korte levensduur. Aan de hand van gidsfossielen kunnen op een snelle en eenvoudige wijze lagen worden gedateerd. Voor een uitgebreidere datering is het belangrijk om verschillende dateringsmethoden te combineren.

Graptolieten zijn belangrijke gidsfossielen in het Siluur en Ordovicium tijdperk. Ammonieten zijn belangrijke gidsfossielen voor het Jura en Krijt tijdperk. Vroeger gebruikte men vooral macrofossielen, zoals ammonieten en graptolieten. Tegenwoordig worden vooral microfossielen zoals conodonten en foraminiferen gebruikt. Voor datering van gesteentemonsters uit bijvoorbeeld boringen gebruikt men liever microfossielen, omdat die vele malen meer in een klein monster voorkomen.

Gidsfossiel : is een fossiel dat gebruikt kan worden om een  gesteentelaag(relatief) tedateren ;

Het gebruik van gidsfossielen is gebaseerd op de aanname dat verschillende gesteentelagen die dezelfde fossielen bevatten in de zelfde periode zijn afgezet. Een goed gidsfossiel is makkelijk identificeerbaar en afkomstig van een diersoort  of een plantensoort die een grote verspreiding kende gedurende een korte periode. Hoe korter een bepaalde soort leefde, hoe preciezer een gesteentelaag gedateerd kan worden.
guide fossils
Gips 2 / GYPSUM   An evaporite mineral composed of calcium sulfate with water (CaSO4· 2H2O)

Gips is een mineraal dat uit calciumsulfaat (CaSO4) bestaat. Gips ontstaat door indamping van water dat calcium (Ca) en sulfaat (SO4) ionen bevat. Gips kan hele pakketten sediment vormen en behoort tot het sedimenttype evaporieten.

Gips lost erg gemakkelijk op in grondwater en door neerslag. In natte gebieden zoals de tropen en gematigde streken komt gips dan ook vrijwel nooit aan de oppervlakte voor. Geologische processen (tektoniek) kunnen het gips niet snel genoeg naar de oppervlakte brengen. Voordat het gips het oppervlakte bereikt is het al opgelost.

In droge gebieden zoals woestijnen en rond de Middellandse Zee komen gipsafzettingen wel aan de oppervlakte voor. Er is te weinig water om het gips snel op te lossen. Het gesteente is erg zacht en heeft een soort ei achtige glans en kan gedeeltelijk doorschijnend zijn.

Git

°

°Glaciaal :   Een glaciaal is een relatief koude periode met uitbreidende landijskappen (ijstijd).

http://nl.wikipedia.org/wiki/Glaciaal_proces  

Glaciale processen

  • welke processen bepalen het lengteprofiel van een gletsjerdal ? 

http://nl.wikipedia.org/wiki/Glaciaal_(tijdperk)      

http://nl.wikipedia.org/wiki/Glaciaal_sediment

°

°Glaciaal bekken :  is een door de uitschurende werking van een gletsjer of landijstong en onder het ijs aanwezig smeltwater gevormde topografische laagte in het terrein.

Glaciaal(e) 2
-dal
-erosie   gletschererosie = glaciale erosie.  //   erosie door gletchers  vroorzaakt  twee categorieen van  effecten  : abrasie(abrasion )  en plucking  


-meren

°Glacial abrasion  (erosion ) 

glacial abrasion

° Glacial environment : The sedimentary environment of glaciers and their meltwaters
Glaciatie
Glaciologie

Glans

°GLASS  1 A state of matter in which a substance displays many properties of a solid but lacks crystal structure. 2 An amorphous igneous rock formed from a rapidly cooling magma

°GLASSY TEXTURE  : The texture of igneous rocks in which the material is in the form of natural glass rather than crystal
Glassponzen
Glauconia
Glauconiet
-korrels

°Glauconiet : een groen gekleurd mineraal dat ontstaat op de bodem van zeeën, vooral daar, waar de sedimentatie zeer langzaam gaat.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Glauconiet

Steekboring met glauconietrijk zand. De donkergroene korrels zijn glauconiet, de lichtgekleurde bestaan uit kwarts © TNO-NITG

Glauconiet is een groen blauw mineraal dat behoort tot de groep van Mica. Het mineraal komt veel voor in sedimenten. Het voorkomen van Glauconiet is sedimenten duidt op zuurstofarme condities, en kan helpen bij milieureconstructie in de sedimentologie. Glauconiet heeft de chemische formule (K,Na)(Fe3+,Al,Mg)2(Si,Al)4O10(OH)2.

°

GLETSJER 

Een gletsjer is een ijsmassa op het land die genoeg massa heeft om bergafwaarts te stromen. De gletsjer gedraag zich als een soort rivier van ijs die langzaam naar beneden stroomt. Dit gaat met eensnelheid van centimeters tot in uitzonderlijke gevallen een tiental meters per jaar. Gletsjers en ijskappen bevatten het allergrootste gedeelte van het zoet water op aarde. Gletsjers kunnen ontstaan in gebieden waar de temperatuur laag genoeg is én waar genoeg neerslag valt om ijs te kunnen laten ophopen. Gletsjers en ijskappen komen voor in de poolgebieden en in gebergten.

Gletsjers en ijskappen zorgen voor erosie door uitslijting van de boden waar ze overheen stromen. De Noorse fjorden zijn op deze manier ontstaan. Aan het uiteinde van de gletsjers wordt het steenmateriaal en puin wat is meegevoerd weer afgezet in de zogenaamde morene van de gletsjer. Als puin en stenen over grotere afstand worden vervoerd kunnen lagen keileem en zwerfstenen ontstaan.


Een gletsjer op IJsland stroomt totaan de bodem van het rivierdal. Foto: Herman Zevenberg

GLETSJEREen grote ijsmassa die op het land is ontstaan door compactie van sneeuw, en die onder zijn eigen gewicht beweegt.

Gletchers & glacology   <—Doc archief  

http://nl.wikipedia.org/wiki/Gletsjer

schema

Gletsjer(s)  / GLACIER :  A mass of ice formed from compacted recrystallized snow that is thick enough to flow plastically
-erosie
-krassen
-tong

Gletsjerpoort 

http://users.skynet.be/geografie/geomorfologie.htm

Gletsjertong 

Terugtrekkende gletsjer vanuit de ruimte

06 november 2013  7

gletsjer

Een astronaut aan boord van het internationale ruimtestation heeft een prachtige foto gemaakt van de Argentijnse Upsalagletsjer. Hoewel de gletsjer op de foto indrukwekkend groot oogt, is deze toch al zo’n drie kilometer korter dan enkele jaren geleden het geval was.

Het ijs komt uit het noorden (op deze gedraaide foto van rechts) en komt uit in het Argentinomeer. De gletsjer eindigt met een muur van ijs die zo’n 2,7 kilometer breed is en een schaduw op het water werpt. Een deel van die muur is recentelijk ingestort en brokstukken ervan kleuren het meer waarin de gletsjer uitmondt, wit.

De donkere strepen in het ijs worden veroorzaakt door rotsachtig puin. Op de foto is ook goed te zien hoe zich op de valreep nog een tweede gletsjer bij de Upsalagletsjer voegt.

Foto: NASA / M. Justin Wilkinson / Jacobs at NASA-Johnson Space Center.

Foto: NASA / M. Justin Wilkinson / Jacobs at NASA-Johnson Space Center.

Onder meer op basis van dit soort foto’s kunnen onderzoekers de ontwikkeling van de gletsjer goed in de gaten houden. Zo blijkt uit beelden die in januari 2001, januari 2004 en oktober 2009 verzameld zijn, overduidelijk dat de gletsjer zich aan het terugtrekken is. Inmiddels is deze al zo’n drie kilometer korter geworden. Onderzoekers wijten dat aan de opwarming van dit deel van Zuid-Amerika. Door die opwarming trekt het ijs zich niet alleen terug, maar wordt het ook dunner.

Bronmateriaal:
Upsala Glacier Retreat” – NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / M. Justin Wilkinson / Jacobs at NASA-Johnson Space Center.

°

 

°

Glimmers
Glimmerschist

°GLOBAL TECTONICS  The study of the characteristics and origin of structural features of the earth that have regional or global significance.

°GLOSSOPTERIS FLORA :An assemblage of late Paleozoic fossil plants named for the seed fern Glossopteris, one of the plants in the assemblage. These flora are widespread in South America, Africa, Australia, India, and Antarctica, and provide important evidence for the theory of continental drift

http://en.wikipedia.org/wiki/Glossopteris

Location of Glossopteris remains shown in green in the former Supercontinent Gondwana.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Glossopteris

Voorkomen van Glossopteris over Gondwana. 1 Zuid-Amerika, 2 Afrika, 3 Madagaskar, 4 India, 5 Antarctica, 6 Australië.

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0034666702000787

Abstract    / The Permian–Triassic boundary in Gondwana has traditionally been based on lithology and a change from the glossopterid-dominated flora in the Permian to the Dicroidium-dominated flora in the Triassic. There have, however, been a few reports of Glossopteris occurring in the Lower Triassic of Tasmania, Antarctica, South Africa and India, usually as a minor element in floras dominated by Dicroidium. The material described here was collected from a lens of silicified peat from Collinson Ridge in the central Transantarctic Mountains, Shackleton Glacier area of Antarctica. Based on lithology, this site appears to be in the lower part of the Fremouw Formation, which has previously been dated as Early Triassic. However, the discovery of a dominant Glossopteris flora, including petrified leaf fragments, Vertebrariaand Araucarioxylon-type wood, along with the absence of Dicroidium, suggests a latest Permian age.

  • Antarctica;  DicroidiumGlossopteris; Permian–Triassic boundary; flora; biostratigraphy; Shackleton Glacier area

Plate I & II 
Glycymeris
Gnathostomata 2

___________________________________________________________________________________

°

Gneis(s)  //  Gneis is een middel tot hooggradig metamorf gesteente en bestaat uit langgerekte kwarts en veldspaatkristallen. Onder invloed van hoge druk en temperatuur in de aardkorst is het gesteente gedeformeerd. Hierdoor zijn de kristallen in een bepaalde richting komen te liggen waardoor het gebande uiterlijk van de gneis ontstaat. Van oorsprong is een gneis vaak graniet of zandsteen geweest voordat het door metamorfose werd vervormd.


Biotietrijke gneis. Zwerfsteen uit Emmen. Foto: Tom Koops

°  Gneis 2  / GNEISS :A coarse-grained metamorphic rock with a characteristic type of foliation (gneissic layering), resulting from alternating layers of light-colored and darkcolored minerals. Its composition is generally similar to that of granite

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gneis

https://en.wikipedia.org/wiki/Gneiss

Makes up the lower crust

Gneiss is a typical rock type formed by regional metamorphism, in which a sedimentary or igneous rock has been deeply buried and subjected to high temperatures and pressures. Nearly all traces of the original structures (including fossils) and fabric (such as layering and ripple marks) are wiped out as the minerals migrate and recrystallize. The streaks are composed of minerals, like hornblende, that do not occur in sedimentary rocks.

In gneiss, less than 50 percent of the minerals are aligned in thin, foliated layers. You can see that unlike schist, which is more strongly aligned, gneiss doesn’t fracture along the planes of the mineral streaks. And thicker veins of large-grained minerals form in it, unlike the more evenly layered appearance of schist. With still more metamorphism, gneisses can turn tomigmatite and then totally recrystallize into granite.

Despite its highly altered nature, gneiss can preserve geochemical evidence of its history, especially in minerals like zircon which resist metamorphism. The oldest crustal rocks known are gneisses from western Greenland. Their carbon isotopes show that life existed there at that time, nearly four billion years ago.

http://www.geus.dk/publications/review-greenland-97/gsb180p94-99.pdf

Gneiss makes up the largest part of the Earth’s lower crust. Pretty much everywhere on the continents, you will drill straight down and eventually strike gneiss.

Gneiss is an old German word meaning bright or sparkling.

This sample of gneiss rock shows layering of two different kinds of rock, leading to its classification as a metamorphic rock. The layering also shows bending, suggesting that it has been subject to pressures.

This rock was included in a display of geologic ages at the Smithsonian Museum of Natural History. The suggested age was 2 billion years.

This sample, which was also classified as gneiss, was identified as having come from Wyoming, from the North Laramie Mountains. One part of it was associated with an age of 2.6 billion years, and another part as 1.8 billion years.

°

GNEISSIC LAYERING  : The type of foliation characterizing gneiss, resulting from alternating layers of the constituent silicic and mafic minerals

________________________________________________________________________________________

°

GOBI Woestijn

http://en.wikipedia.org/wiki/Gobi_Desert

Dieren uit de Gobi

Kaart van Mongolië en de Gobi woestijn

Enorme zandduinen van Khongoriin Els

Enorme zandduinen van Khongoriin Els

(Hieronder )De spectaculaire Mongol Els zandduinen
Foto 5 van 20

De spectaculaire Mongol Els zandduinen

oase in de Gobi woestijn NW china

°

Bayanzag ofte 'Fleming Cliffs' waar dinosauruseieren werden gevonden  °
Bayanzag, vindplaats van dinosaurus-eieren
 foto’s van de Bayanzag ofte ‘Fleming Cliffs‘ ; Het rotsachtige gebied  waar dinosauruseieren
en  veel  dinosaurussen  resten werden gevonden
Van de 12 soorten roofdierachtige dinosauriërs werden er alleen al in Mongolië 8 gevonden
Van  roofdierachtige dinosauriërs werden er alleen al in  de  Mongoolse  Gobi  minstens  de restanten van  8 a 12  species  gevonden
°

Goethiet   —>  is een mineraal dat veel wordt gewonnen als ijzererts en heeft de chemische formule FeO(OH).

°

Gondwana  //   is een niet meer bestaand supercontinent dat aan het einde van het Jura uit elkaar is gevallen. Gondwana is uiteengevallen in de huidige tektonische platen waarop Afrika, Zuid-Amerika, Antarctica, India, Australië, Nieuw Guinea en Nieuw Zeeland liggen. De continenten van Noord Amerika, Europa en Azië waren destijds nog verenigd in het supercontinent Laurazië. Tussen het einde van het Perm en het Trias tijdperk maakten Gondwana en Laurazië deel uit van het oudere gecombineerde supercontinent Pangea.

Tijdens het bestaan van Gondwana lag het continent rond de plek van het huidige Antarctica, maar het klimaat was redelijk mild. Aan het einde van het Jura tijdperk maakte Afrika zich los van Gondwana en bewoog zich naar het noorden. Vervolgens maakte de Indiase plaat zich los en bewoog zich richting Azië. In het onder Krijt volgde de Nieuw Zeelandse plaat. De Indiase plaat kwam zo’n 10 miljoen jaar geleden in botsing met de Euraziatische plaat waarbij het gebergte Himalaya is ontstaan.

Gondwana  / GONDWANALAND : The ancient continental landmass that is thought to have split apart during Mesozoic time to form the present day continents of South America, Africa, India, Australia, and Antarctica

Hoe viel  Gondwana uiteen?

Geschreven op 05 juli 2013 om 11:29 uur door 1

supercontinent

200 miljoen jaar geleden was er slechts één supercontintent: Gondwana. Kort daarna braken diverse werelddelen af, zoals India, Australië en Antarctica. Maar hoe gebeurde dit exact? Wetenschappers komen nu met een computersimulatie.

De video begint 165 miljoen jaar geleden, toen Australië, India en Antarctica nog één waren. India drijft veel sneller weg dan Australië. Pas 40 miljoen jaar geleden raast Australië met hoge snelheid naar Zuid-Oost Azië.

“De tektonische platen van de aarde bewegen continu”, zegt Dr Lloyd White van de Royal Hollaway universiteit. “Dit proces duurt vele miljoenen jaren, dus het is lastig om goede kaarten te maken waar de continenten in het verleden lagen.”

Puzzel
“We gebruikten een computerprogramma om de geologische kaarten van Australië, India en Antarctica in elkaar te schuiven, tot de legpuzzel van het supercontintent Gondwana gereed was”, zegt White. “Tijdens dit proces kwamen we erachter dat veel eerdere onderzoeken de posities van de platen niet goed hadden vastgesteld.”

De wetenschappers gebruikten een oude techniek om de video te produceren. Zij keken namelijk naar de geologische grenzen van iedere plaat. “Deze grenzen ontstonden al voordat de continenten uit elkaar dreven, dus op deze manier konden we de puzzel goed in elkaar zetten”, aldus White.

Toekomst van de aarde
In de toekomst verwachten wetenschappers dat alle continenten weer naar elkaar toedrijven. Dit betekent dat de Atlantische oceaan over ongeveer 200 miljoen jaar verdwenen is.

Bronmateriaal:
A reassessment of paleogeographic reconstructions of eastern Gondwana: Bringing geology back into the equation” – 

ScienceDirect | 

. Een team van Engelse en Australische geologen redeneerde dat overeenkomstige bodemstructuren op verschillende continenten in een ver verleden aan elkaar vastzaten. Op basis van vergelijkbare structuren in Australië, India en Antarctica konden ze de continenten als puzzelstukken in elkaar schuiven en de vorm van het oercontinent reconstrueren. Dat schrijven ze deze week in het tijdschrift Gondwana Research.

Gondwana is een van de twee supercontinenten die ontstonden uit Pangea, het continent waar alle huidige werelddelen onderdeel van uitmaakten. Naast India, Antarctica en Australië behoorden ook Afrika en Zuid-Amerika tot Gondwana.

Onenigheid in aardwetenschap
Onder geologen is veel onenigheid over de vorm van het oercontinent. Het is zeker dat India, Antarctica en Australië 165 miljoen jaar geleden aan elkaar vastzaten, en in de loop der jaren zijn veel modellen ontworpen over de precieze positie die de continenten ten opzichte van elkaar innamen. Geen enkele reconstructie wist tot nu toe echter uitsluitsel te geven. Het onderzoeksteam bekeek in hoeverre de bodemstructuren in de verschillende modellen aan elkaar pasten.

Door de kloppende stukjes uit verschillende modellen samen te voegen creëerden ze vervolgens een reconstructie waarin de oerpuzzel het beste past.

Het vergelijken van de bodemstructuren is een relatief simpele techniek, die al werd gebruikt door de allereerste aardwetenschappers die het verschuiven van continenten onderzochten. Moderne geologen zien de methode echter vaak over het hoofd. De studie van de Engelse en Australische geologen verschaft niet alleen duidelijkheid over de vorm van Gondwana, maar toont volgens hen ook aan dat je geologische bodemstructuren niet mag negeren bij het onderzoek naar oercontinenten.

°

NOVOPANGEA 
Geschreven op 26 mei 2013 om 09:00 uur door 51

aarde

Zo’n 200 miljoen jaar geleden zag de aarde er heel anders uit dan nu het geval is: de zeven continenten zoals we die nu kennen, vormden één supercontinent. Hoe zal het over 200 miljoen jaar zijn: is de aarde dan weer zo’n metamorfose ondergaan? Hoogstwaarschijnlijk wel!

Onlangs kon u op Scientias.nl lezen hoe de aarde door de miljoenen jaren heen voortdurend van uiterlijk veranderd is. Supercontinenten ontstonden, braken uiteen, kwamen weer samen, enzovoort. Maar dat was niet alleen in het verleden zo. Die veranderingen – die heel geleidelijk plaatsvinden – gaan ook vandaag de dag nog gewoon door. In de toekomst zal het uiterlijk van de aarde dus opnieuw flink gaan veranderen. Nieuwsgierig hoe precies? We zetten enkele scenario’s op een rij.

Pangea Ultima
Sommige wetenschappers denken dat we over 250 miljoen jaar het eerstvolgende supercontinent mogen verwelkomen: Pangea Ultima. In dit scenario klonteren vrijwel alle continenten samen. Deze continenten vormen één grote landmassa met in het midden een flinke zee (het restant van de Atlantische Oceaan). Alleen Australië en Antarctica maken geen onderdeel uit van het supercontinent, maar vormen samen een tweede continent.

Pangea Ultima. Afbeelding: C.R. Scotese.

Pangea Ultima. Afbeelding: C.R. Scotese.

Bewegingen
De onderzoekers baseren hun voorspellingen omtrent Pangea Ultima op bewegingen die nu reeds gaande zijn. Zo is Afrika al miljoenen jaren bezig om zich bij Europa te voegen. “De Middellandse Zee is het restant van een veel grotere oceaan die de laatste honderd miljoen jaar steeds verder gesloten is en zich verder zal blijven sluiten,” vertelt onderzoeker Christopher Scotese. Ondertussen beweegt ook Australië zich naar het noorden. “Australië is al aan het botsen met de zuidelijke eilanden van Zuidoost-Azië.” Na verloop van tijd zal Australië zich dan ook tegen Azië aanvlijen. Over zo’n vijftig miljoen jaar zou de situatie er dan ook al heel anders uitzien dan nu het geval is. En nog eens zo’n tweehonderd miljoen jaar later is Pangea Ultima wellicht een feit.

De situatie over zo'n vijftig miljoen jaar, waarna 150 miljoen jaar later wellicht Pangea Ultima ontstaat. Afbeelding: C.R. Scotese.

De situatie over zo’n vijftig miljoen jaar, waarna 150 miljoen jaar later wellicht Pangea Ultima ontstaat. Afbeelding: C.R. Scotese.

Amazië
Wetenschappers van de universiteit van Yale kwamen begin vorig jaar met een ander idee op de proppen. Over zo’n 50 tot 200 miljoen jaar zouden de zeven werelddelen zoals we die nu kennen plaats hebben gemaakt voor het supercontinent: Amazië. Het continent zou ontstaan doordat Noord- en Zuid-Amerika zich naar het noorden gaan bewegen, fuseren en in botsing komen met Europa en Azië. Als een gevolg van die beweging, verdwijnt de Noordelijke IJszee en de Caribische Zee. “Nadat deze wateren zich sluiten, zijn we hard op weg naar het volgende supercontinent,” stelt onderzoeker Ross Mitchell. Het gefuseerde Noord- en Zuid-Amerika ontmoet Eurazië ergens op de Noordpool en daar ontstaat dan Amazië (een samentrekking van Amerika en Azië).

Amazië. Foto: Yale University.

Amazië. Foto: Yale University.

Magnetisme
De theorie omtrent Amazië staat haaks op de ideeën die veel onderzoekers over de totstandkoming van het volgende supercontinent hebben. Veelal wordt namelijk gedacht dat het volgende supercontinent op 0 of op 180 graden van het centrum van het vorige supercontinent zou ontstaan. Het vorige supercontinent was Pangea en het centrum ervan lag ongeveer waar Afrika zich nu bevindt. Volgens deze theorie zou het volgende supercontinent dus op dezelfde plek als Pangea (de locatie van het huidige Afrika) of juist precies aan de andere kant van de wereld (in de Stille Oceaan) moeten ontstaan. En nu komen wetenschappers met een supercontinent dat op de Noordpool ontstaat! Bewijs voor de totstandkoming van zo’n supercontinent denken de onderzoekers te vinden in magnetisme. Sommige gesteenten op aarde bevatten magnetische mineralen en zijn dus magnetisch. De richting van hun magnetische veld wordt bepaald door de locatie waarop deze stenen zijn ontstaan: de magnetische mineralen nemen namelijk de richting van het aardmagnetisch veld aan. Door de magnetische mineralen te bestuderen, kunnen onderzoekers achterhalen waar stenen tot stand zijn gekomen en welke weg ze dankzij de platentektoniek hebben afgelegd. Het onderzoek levert geen bewijs voor de 0 tot 180 graden-regel. In plaats daarvan vonden onderzoekers bewijs dat het volgende supercontinent zich op 90 graden van het vorige zou vormen.

Novopangea.

Novopangea.

Novopangea
Naast Pangea Ultima en Amazië opperen onderzoekers de laatste jaren nog één mogelijkheid: Novopangea. Het is een idee van Roy Livermore. In dit scenario sluit de Stille Oceaan zich, komt Australië tegen oost-Azië aan te liggen en gaat Antarctica zich naar het noorden begeven. In het boek ‘Supercontinent‘ legt Livermore uit hoe hij op het idee van een Novopangea kwam. “We beginnen met de huidige situatie, we weten hoe de platen zich bewegen en extrapoleren dat een paar miljoen jaar in de toekomst.” Zo belanden we op de situatie die over vijf miljoen jaar ontstaat. Heel spannend is het dan nog niet. “Dat krijg je als je alles een beetje versneld vooruit draait. Er gebeurt niets opwindends totdat ze 100 miljoen jaar verder zijn. Maar wanneer je zo ver gaat, bereik je onvermijdelijk het punt waarop je een beslissing moet nemen.” Wat Livermore hiermee bedoelt, is dat onderzoekers niet kunnen blijven extrapoleren, ze moeten er op een gegeven moment ook rekening mee gaan houden dat er gebeurtenissen kunnen optreden die de uitkomst van het hele proces veranderen. “De grootste beslissing die ik maakte, was dat de Atlantische Oceaan zich zou blijven openen en dat de Stille Oceaan zou blijven krimpen.”

De drie scenario’s verschillen sterk van elkaar. Welke het wordt? We weten het niet. Wellicht zitten alle scenario’s er wel naast. Want het blijft tenslotte toch koffiedik kijken, zo benadrukt Scotese. “We weten natuurlijk niet wat er in de toekomst gaat gebeuren. Het enige wat wij kunnen doen, is voorspellen hoe platen zullen blijven bewegen, welke nieuwe dingen wellicht gaan gebeuren en waar het uiteindelijk op uitkomt.”

Bronmateriaal:
Continents in Collision: Pangea Ultima” – NASA.gov
As next supercontinent forms, Arctic Ocean, Caribbean will vanish first” – Yale.edu
Boek: Supercontinent. Door: Ted Nield
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door DonkeyHotey (cc via Flickr.com).

°

Goniatites
Gors
Graafgangen
Graafvoetigen

°GRABEN : An elongate fault block that has been lowered in relation to the blocks on either side

°GRADATION:  Leveling of the land due to erosion by such agents as river systems ground water, glaciers, wind, and waves.

° Graded  Bedding  : A type of bedding in which each layer is characterized by a progressive decrease in grain size from the bottom of the bed to the top

°GRADED  STREAM ; A stream that has attained a state of equilibrium, or balance, between erosion and deposition, so that the velocity of the water is just great enough to transport the sediment load supplied from the drainage basin, and neither erosion nor deposition occurs

Gradiënt 2 3

-stromen 2  / Gradient (Stream ) : The slope of a stream channel measured along the course of the stream

°GRAIN : A particle of a mineral or rock, generally lacking well-developed crystal faces

Granaatgroep

° GRANIET  Graniet is een grofkorrelig stollingsgesteente vooral bestaande uit kwarts, kaliveldspaat en glimmers.  Een stollingsgesteente dat vooral voorkomt op de continenten  ….

Graniet is een stollingsgesteente dat bestaat uit de mineralen kwarts, veldspaat (kaliveldspaat of plagioklaas) en mica (biotiet of muscoviet). Het ontstaat door het ondergronds stollen van magma en behoort hiermee tot de dieptegesteenten. De grootte van de kristallen in de graniet hebben een relatie met de afkoelingstijd van het magma. Hoe langer de afkoeling heeft geduurd, hoe groter de kristallen hebben kunnen groeien.

In de graniet is kwarts de hardste component en deze is meestal grijswit van kleur. Plagioklaas veldspaat is crème van kleur, kaliveldspaat is meer roze. De zachtste component is de glimmer mica en is herkenbaar aan de dungelaagde structuur. In verweerde stenen kan dit wat bruinig worden.

Graniet komt wereldwijd voor. In Scandinavië zijn echter grote gebieden waar diverse typen graniet aan de oppervlakte te vinden zijn. Brokstukken hiervan zijn in de ijstijden als zwerfsteen over Noord Europa verspreid  .….

GRANITE  A coarse-grained igneous rock composed of K-feldspar, plagioclase, and quartz, with small amounts of ferromagnesian minerals

http://nl.wikipedia.org/wiki/Graniet

Graniet 2

GRA NITIZATION :Formation of granitic rock by metamorphism without complete melting
Granietische magma

____________________________________________________________________________________

Granuliet
Graptolieten 2
Graptolites
Graptolithina 2
Grauwacke

Gravitatieve bewegingen

°GRAVITY ANOMALY  An area where gravitational attraction is greater or less than its normal value

°GRAYWACKE  :An impure sandstone consisting of rock fragments and grains of quartz and feldspar in a matrix of clay-size  particles.    –> Grauwak

°GROUNDMASS  The matrix of relatively fine-grained material between the phenocrysts in a porphyritic rock

°

°Grind :     Een grindlaag is een klastisch sediment die afgeronde stenen bevat in een fijnere matrix. Dit sediment ontstaat vaak in rivieren met een steile gradiënt waarin afbraakproducten (erosie) van gebergten worden getransporteerd. Als het verhard is tot een gesteente, dan wordt het conglomeraat genoemd.

 Grind is een gesteentefragment met een korrelgrootte tussen de 2 en 63 mm.
Min of meer afgeronde stukjes gesteente die grover zijn dan zand (> 2 mm).

Grind © TNO-NITG
Grind is een erosieproduct, ontstaan uit vast gesteente en wordt meestal door rivieren getransporteerd en afgezet. Grind kan ook op rotskusten ontstaan door de werking van de branding.
Grind komt meestal voor in een mengsel met zand.
Men kan dan spreken van een grindig zand of een zandig grind.
Grind wordt voor allerlei toepassingen gewonnen en gebruikt.
In Nederland zijn langs de Maas veel plassen ontstaan op plaatsen waar grind met behulp van cutterzuigers is gewonnen. Tegenwoordig wordt grind voornamelijk gebruikt als bestanddeel van beton.

afb11.jpg

Grind
-niveaus
-tellingen
-vloertjes
Groenschist
Groenschistfaciës
Groep
Grondboringen

°Gronddeformatie :  is de vervorming van de (onder)grond onder invloed van externe krachten.

°GROUND MORAINE : Glacial deposits that cover an area formerly occupied by a glacier; they typically produce a landscape of low, gently rolling hills

Grondmorene : is het door landijs aangevoerde en aan de basis daarvan afgezette mengsel van klei tot grote blokken gesteente.

Grondmorene © TNO-NITG
Met grondmorene wordt het sediment bedoeld dat door gletsjers wordt meegevoerd en wordt afgezet als de gletsjer smelt. Grondmorenes bestaan zo uit allochtoon materiaal.
Grondmorenes zijn te vinden in onder andere de Utrechtse Heuvelrug, waar ze gekenmerkt worden door keien van Scandinavische granieten en metamorf gesteente.
Ze zijn gevormd na het voorlaatste glaciaal, dat tijdens het Saalien heerste. Het materiaal dat als grondmorene wordt afgezet heet keimergel. Als dit materiaal later verweerd is, wordt het keileem genoemd.

schema morene vorming

Schema morene vorming
800px-Receding_glacier-nl.svg
Eindmorene  
 
   Eindmorene                                          
zijmorene
°

°Grondsoort : is een soort van grond, aarde of sediment die in een bepaald gebied worden aangetroffen.

____________________________________________________________________________________

°

GROUNDWATER  : Water below the earth’s surface. It generally occurs in pore spaces of rocks and soil

°

Grondwater :  

Grondwater is het geheel aan water dat zich ondergronds bevindt, in de bodem en in gesteenten. Grondwater bestuderen behoort tot het vakgebied van de hydrologie.

 Grondwater is het water beneden het grondoppervlak, meestal beperkt tot water beneden de grondwaterspiegel.

Water © TNO-NITG

zie ook  Bodemwater    Bronwater

Grondwater
-veen
Grondwaterspiegel 2
-gespannen
-schijn
-zwevende

°Grondwatermeetnet:Een grondwatermeetnet is een stelsel van meetlocaties om grondwaterstanden periodiek waar te nemen.

°Grondwaterstand :De grondwaterstand is de hoogte van het grondwater ten opzichte van een referentieniveau.

°Grondwaterstroming:Grondwaterstroming is de verplaatsing van het grondwater onder invloed van de zwaartekracht of van andere factoren.

________________________________________________________________________________________

°

Grotten

grottenGrotten,meestal uitgegroeid tot grotsystemen. Geologisch gezien zijn grotten jong en hebben ze geen lange levensduur. Maximaal een paar miljoen jaar. Veel grottensystemen zijn opvallend horizontaal en in meer etages. Ze zijn dan ook vaak te correleren met rivierterrassen of met andere tijdelijke erosiebases.
Grubben
Gryphaea
Guano
Günz

°

GYOT  : A seamount with a flat top.

http://en.wikipedia.org/wiki/Guyot                                                                                                                                                                                                            —>  also known as a tablemount, is an isolated underwater volcanic mountain (seamount), with a flat top over 200 metres (660 feet) below the surface of the sea. The diameters of these flat summits can exceed 10 km (6.2 mi).[1]

File:Greatmeteorseamount3d.svg

http://en.wikipedia.org/wiki/Great_Meteor_Seamount

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/250080/guyot

°
Gymnospermae 2
Gyrolithes

°Gyttja : s een in de Kwartairgeologie gangbare Zweedse term voor modder, rijk aan organisch materiaal.

Over tsjok45
Gepensioneerd . Improviserend jazzmuzikant . Instant composer. Jamsession fanaat Gentenaar in hart en nieren

3 Responses to GEOLOGIE TREFWOORD G

  1. Pingback: INHOUD G | Tsjok's blog

  2. Pingback: blog network

  3. Pingback: GEOLOGIE TREFWOORD H i | Tsjok's blog

Plaats een reactie